Άρθρα με ετικέτα “Δάσκαλος και μαθητής”

228306.jpgΕχοντας για ασπίδα μου αυτό το απόφθεγμα αντιμετωπίζω την πρώτη μου μέρα στο σχολείο, που για έναν καθηγητή δεν συμπίπτει με τη μουδιασμένη αρχή των μαθημάτων, αλλά με την πρώτη κωματώδη συνέλευση των καθηγητών.

Οπως και να’ χει, στην πρώτη συνέλευση καθηγητών της 16ης χρονιάς μου διδασκαλίας καταφτάνω οπλισμένος με το απόφθεγμα των δεκάξι μου χρόνων, με τούτο τον αμυντικό εξοπλισμό, και φτάνω εσκεμμένα αργοπορημένος. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγω την ανυπόφορη ιεροτελεστία των χαιρετισμών για μία επανασύνδεση η οποία, μετά τις ξένοιαστες διακοπές, δεν ενώνει αλλά χωρίζει.

Διασχίζω την αίθουσα. Το βουητό αιωρείται στην αίθουσα σα μίασμα, μια θολή και απροσδιόριστη μάστιγα, μία από εκείνες τις αρρώστιες του αέρα που μόλυναν τις καταραμένες πόλεις στις ελληνικές τραγωδίες. Το πρώτο στάδιο της πανούκλας.

Ο διευθυντής κάνει μία από τις φλύαρες προγραμματικές του δηλώσεις αλλά κανείς δεν τον ακούει. Το αντίθετο, μάλιστα. Οι περισσότεροι συνάδελφοι, ακόμη κι εκείνοι που δεν έχουν κέφι, κουβεντιάζουν με τον διπλανό τους. Πραγματικό μποϊκοτάζ. Ποτέ δεν τον συμπάθησαν, ποτέ δεν έγινε αρεστός, επειδή του έλειπε η αίσθηση του γελοίου. Φέτος έχουν αποφασίσει να τον ξεκάνουν. Σημαδεύοντας το αδύνατο σημείο του, το αδύνατο σημείο κάθε ανθρώπου της εποχής μας, και συγκεκριμένα των ανθρώπων που κάνουν το επάγγελμά μας: το νευρικό σύστημα. Εχουν υιοθετήσει μια τακτική φθοράς. Πετυχημένη, πάντα πετυχημένη όταν πρόκειται για ανθρώπους.Λίγους ακόμα μήνες με αυτήν την αντιμετώπιση, και θα σωριαστεί χτυπημένος από την κατάθλιψη, την επαγγελματική νόσο του σιναφιού μας.

Για όλους τους άλλους είμαστε οι “Γιαπωνέζοι”. Μας βάφτισαν έτσι εις μνήμην των στρατιωτών της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου, οι οποίοι, ακόμη και μετά τις ατομικές βόμβες στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, συνέχισαν να μάχονται υπερασπιζόμενοι τις άχρηστες θέσεις τους σε νησάκια διάσπαρτα στον Ειρηνικό, ή επειδή ποτέ δεν έμαθαν για τη συνθηκολόγηση της χώρας τους, ή επειδή αρνούνται να παραδεχτούν ότι ο θείος τους αυτοκράτορας είχε παραδοθεί.

Δεν ήταν όμως η υπεροψία του νικητή που μας έδωσε το παρωνύμιο. Ηταν η κακεντρέχεια των ηττημένων για όποιον, νικημένο επίσης, δεν παραδίνεται μπροστά στην πανωλεθρία. Ο πόλεμος για τη δημόσια παιδεία έχει τελειώσει, η μάχη για την εκπαίδευση της νέας γενιάς έχει χαθεί εδώ και καιρό, κι όμως εμείς, βλακωδώς, δεν καταθέτουμε τα όπλα.

Περιμένω την 10η του μηνός, ημέρα έναρξης των μαθημάτων, όπως οι καταραμένες πόλεις των αρχείων ελληνικών τραγωδιών περίμεναν να σηκωθεί από τη θάλασσα το δροσερό μαϊστράλι, για να σαρώσει την αρρώστια από τον αέρα. Μα ακόμα κι εκείνη τη μέρα, περιστοιχισμένος από τους μαθητές μου, αφού κλείσω πίσω μου την πόρτα της αίθουσας, θα επαναλάβω για άλλη μία φορά το απόφθεγμά μου. Τότε όμως δεν θα το κάνω για να διαχωρίσω εμένα από τους άλλους, αλλά για να προστατεύσω τους άλλους από εμένα.

Είμαι ανάμεσά σας, αλλά όχι μαζί σας.

ANTONIO SCURATI, Δάσκαλος και μαθητής, μετ.: Δήμητρα Δότση εκδ. Πόλις,σελ. 192.

Μήπως τελευταία αισθάνεστε  κι εσείς λίγο Γιαπωνέζοι;

Comments 1 σχόλιο »

228306.jpgΑν ψάχνετε βιβλία για το καλοκαίρι να σας συστήσουμε ένα μυθιστόρημα που πραγματεύεται το θέμα της σχολικής βίας, της εφηβικής απόγνωσης, αλλά και του Κακού, ως σύγκρουσης με τους θεμελιώδεις νόμους της κοινωνίας, σε μια λυσσαλέα αναζήτηση έστω και απόλυτα αρνητικής νοηματοδότησης του κενού.

Ημέρα απολυτήριων εξετάσεων σ’ ένα ιταλικό Λύκειο. Μια τελετή μύησης, το πέρασμα των νέων στην ενηλικίωση. Για τον Βιταλιάνο Κάτσια, μέτριο μαθητή, αλλά πληθωρικό, επηρμένο, γοητευτικό έφηβο, αυτό το πέρασμα εξελίσσεται σε τραγωδία. Ο νεαρός εμφανίζεται στο σχολείο μ’ ένα όπλο στο χέρι και σκοτώνει όλους τους καθηγητές, όλους, εκτός από έναν – τον Αντρέα Μαρεσκάλκι, καθηγητή ιστορίας και φιλοσοφίας.

Ο καθηγητής βασανίζεται από τύψεις – είναι ο μόνος που επέζησε και δεν στάθηκε ικανός να διαγνώσει τα προβλήματα του μαθητή του.

Ταυτοχρόνως όμως, αναζητά τις αιτίες αυτής της πρωτόγνωρης βίας και προσπαθεί να καταλάβει γιατί ο μαθητής του τού χάρισε τη ζωή.

Ο καθηγητής καλείται επίσης να αντιμετωπίσει την αστυνομία -που τον θέτει υπό την προστασία της φοβούμενη ότι ο μαθητής-δολοφόνος μπορεί να ξαναχτυπήσει-, τους δημοσιογράφους,τους συγγενείς των θυμάτων, τους ψυχολόγους…

Σε αυτή την ιστορία, ένας άνθρωπος δοκιμάζει μόνος του να γλιτώσει από την ψύχωση που απειλεί να καταλάβει όλη την πόλη. Εκεί εξελίσσεται το δράμα -σχεδόν ένας πόλεμος- που θέτει αντιμέτωπες δυο γενεές.

Μυθιστόρημα γεμάτο ιδέες και εικόνες, όπου η συναρπαστική αφήγηση, που αντλεί την έμπνευσή της από όλα τα λογοτεχνικά είδη, μπλέκεται με τον βαθύτατο στοχασμό, το βιβλίο του Αντόνιο Σκουράτι απηχεί με εξαιρετική δύναμη το «πνεύμα των καιρών» μας και υποβάλλει καίρια ερωτήματα για τη σχέση μεταξύ ενηλίκων και εφήβων,για την τυφλή βία που κυριαρχεί, μια βία που δεν έχει ούτε κατανοητό κίνητρο ούτε αναγνωρίσιμη αιτία.

«Ο Σκουράτι σκιαγραφεί ένα οξυδερκές πορτρέτο μιας αποπροσανατολισμένης νεολαίας, η οποία απεχθάνεται το κενό και γι’ αυτό δημιουργεί γύρω της κενό, μιας νεολαίας που φέρει το άγχος και την απόγνωση. Απέναντί της η στρατιά των καθηγητών που,συχνά, ενώ αδυνατούν να αναλάβουν το ρόλο τους ως ενηλίκες, επιμένουν να διεξάγουν έναν χαμένο αγώνα».

Fabio Gambaro, Le Monde

ANTONIO SCURATI, Δάσκαλος και μαθητής, μετ.: Δήμητρα Δότση εκδ. Πόλις, σελ. 392

Comments 0 σχόλια »

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων