Terra Computerata

του Νίκου Ιτσινέ

Πώς θα σας φαινόταν αν θέτατε στη μηχανή αναζήτησης που χρησιμοποιείτε την ερώτηση «Είναι ελεύθερη η Τζένιφερ Λόπεζ;» και η απάντηση ήταν απλά ένα «ΝΑΙ», αντί των εκατοντάδων αποτελεσμάτων, που οδηγούν σε άρθρα του 2004 ή σε ιστοσελίδες που δεν έχουν καμία σχέση με αυτό που επιθυμείτε;

Ο Νίκος Κωνσταντίνου, Διδάκτορας ΕΜΠ και ερευνητής στο Athens Information Technology (AIT), και οι Υποψήφιοι Διδάκτορες Δημήτριος – Εμμανουήλ Σπανός και Περικλής Σταύρου, μέλη της ερευνητικής ομάδας Επικοινωνιών Πολυμέσων και Τεχνολογιών Παγκόσμιου Ιστού της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με υπεύθυνο τον καθηγητή Νικόλαο Μήτρου, μελέτησαν τους λόγους για τους οποίους ενώ η σχετική τεχνολογία έχει ωριμάσει ο Σημασιολογικός Ιστός δεν χρησιμοποιείται στην πράξη.

Όπως αναφέρει σε συνέντευξή του στο kathimerini.gr ο Δρ. Νίκος Κωνσταντίνου: «Οι μηχανές αναζήτησης δε λαμβάνουν υπόψη σημασιολογικά εμπλουτισμένη πληροφορία και επομένως μια εταιρεία ή ένας χρήστης δεν έχει κίνητρο να δημοσιεύσει σημασιολογικά εμπλουτισμένη πληροφορία». Γι’ αυτό το λόγο προτείνουν στην μελέτη τους τρόπους μέσω των οποίων οι τεχνολογίες του Σημασιολογικού Ιστού θα γίνουν μέρος της καθημερινής εμπειρίας χρήσης του Διαδικτύου. Σύμφωνα με το όραμα του Σημασιολογικού Ιστού, «η προσθήκη σημασίας στην πληροφορία του Διαδικτύου θα απελευθερώσει πλήθος δυνατοτήτων για την πιο ευφυή εκμετάλλευση της πληροφορίας αυτής».

Άρα η αναζήτηση στο Διαδίκτυο δεν χρειάζεται να φέρνει στατικά αποτελέσματα. Με την χρήση του Σημασιολογικού Ιστού, το Διαδίκτυο θα γίνεται πιο έξυπνο, θα δίνει μία ολοκληρωμένη απάντηση και δεν θα παραπέμπει απλώς σε λύσεις και πληροφορίες άλλων πηγών.

Οι τέσσερις Έλληνες επιστήμονες προτείνουν τη γενίκευση της χρήσης του Σημασιολογικού Ιστού μέσω της εξέλιξης των μηχανών αναζήτησης. Όχι όμως αντικαθιστώντας την παρούσα τεχνολογία, αλλά απλά συμπληρώνοντάς την. Η τεχνική δυνατότητα υπάρχει ουσιαστικά εδώ και αρκετό καιρό, λείπουν ωστόσο πρακτικές εφαρμογές της, που θα βελτιώνουν την καθημερινή εμπειρία του χρήστη στο Διαδίκτυο.

Η ελληνική πρόταση προκάλεσε το ενδιαφέρον του ξένου Τύπου, αναδημοσιεύοντας τη μελέτη και κάνοντας συνέντευξη με τους ερευνητές.

Στη συνέντευξη του ο Δρ. Ν. Κωνσταντίνου εξηγεί για τους αναγνώστες του kathimerini.gr τι είναι το Semantic Web – σημασιολογικός ιστός, καθώς και την πρόταση της επιστημονικής ομάδας.

Τι είναι το Semantic Web;

Το Semantic Web, ή Σημασιολογικός Ιστός αναφέρεται σε ένα σύνολο τεχνολογιών και μεθόδων μέσω των οποίων οι υπολογιστές είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται τη σημασία της πληροφορίας που διαχειρίζονται. Σύμφωνα με το όραμα των εμπνευστών του Σημασιολογικού Ιστού, η προσθήκη σημασίας στην πληροφορία του Διαδικτύου θα απελευθερώσει πλήθος δυνατοτήτων για την πιο ευφυή εκμετάλλευση της πληροφορίας αυτής. Ένας χρήστης του Διαδικτύου θα μπορεί, για παράδειγμα, μεταξύ άλλων δυνατοτήτων, να πραγματοποιεί ευφυείς αναζητήσεις, να λαμβάνει δηλαδή από μια μηχανή αναζήτησης αποτελέσματα τα οποία να είναι πιο σχετικά με αυτό που πραγματικά αναζητά.

Με τις υπάρχουσες τεχνολογίες, η αναζήτηση «is Jennifer Lopez single?» θα επιστρέψει μια λίστα με τα singles της καλλιτέχνιδας ενώ αυτό που ζητάει ο χρήστης είναι μια απάντηση ναι/όχι (το παράδειγμα ανήκει στο http://www.trueknowledge.com/). Αυτό γίνεται γιατί οι μηχανές αναζήτησης αντιμετωπίζουν τα ερωτήματά μας ως απλές λέξεις-κλειδιά, αγνοώντας τη σημασία που πιθανόν εμπεριέχουν. Στον κόσμο του Σημασιολογικού Ιστού, το σύστημα θα ήταν σε θέση να απαντήσει σωστά το ερώτημα αυτό αλλά και πιο σύνθετα.

Επιπλέον, ένα πληροφοριακό σύστημα που βασίζεται σε τεχνολογίες Σημασιολογικού Ιστού είναι σε θέση να εξάγει πληροφορία από την ήδη υπάρχουσα. Αν το σύστημά μας γνωρίζει για παράδειγμα ότι «ο Σωκράτης είναι άνθρωπος» και ότι «όλοι οι άνθρωποι είναι θνητοί», θα μπορέσει να συμπεράνει ότι «ο Σωκράτης είναι θνητός» χωρίς να χρειάζεται να το έχουμε δηλώσει ρητά. Το παράδειγμα αυτό της επαγωγής φανερώνει μια από τις πολλές δυνατότητες των τεχνολογιών του Σημασιολογικού Ιστού. Γενικότερα, δηλώνοντας μόνο μερικά γεγονότα στο πληροφοριακό σύστημα, αυτό θα είναι σε θέση να συμπεράνει περισσότερα, αξιοποιώντας τη σημασιολογία τους.

portal.kathimerini.gr