Του Νίκου Αντωνάτου στην Αυγή
Μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι δεν γίνονται θαύματα σήμερα; Κι όχι βέβαια στον χώρο της θρησκευτικής πίστης, όπου η ανθρώπινη αδυναμία καταφεύγει με την ελπίδα της δικαίωσης ή της προστασίας, αλλά σ’ εκείνον του κοινωνικού γίγνεσθαι, και δη της Παιδείας, πιο σημαντικού κι ευαίσθητου καθ’ ολοκληρίαν.
Σ’ ένα Δημοτικό Σχολείο, λοιπόν, το 2ο Βριλησσίων, γίνεται εδώ και τρία χρόνια μια θαυμάσια προσπάθεια, που τα χαρακτηριστικά του θαύματος δεν είναι υπερφυσικά, αλλά καθαρά ανθρώπινα. Όλο το εγχείρημα οφείλεται σε έναν δάσκαλο, τον διευθυντή του σχολείου, και στο μεράκι του, και φυσικά το αποτέλεσμα είναι ανάλογο της Παιδείας του. Έχει βέβαια προηγουμένως όλη η προσπάθειά του αγκαλιαστεί με αγάπη και ζήλο από τους άξιους ως επί το πλείστον συνεργάτες του, που τύχη αγαθή(;) τον περιβάλλουν.
Επίκεντρο όλων των προσπαθειών είναι ο πολιτισμός, ο σύγχρονος ελληνικός πολιτισμός -κι όχι ο πολτοποιημένος που προσφέρεται στους τουρίστες-, του οποίου η τύχη έχει αφεθεί, όπως και του ακροτελεύτιου άρθρου του Συντάγματος (η τήρηση), στον πατριωτισμό των Ελλήνων. Το κράτος με πολλά λόγια, λίγα χρήματα, και σχεδόν καθόλου έργα, δυστυχώς και ευτυχώς, απέχει. Το πεδίο έτσι (ευτυχώς) μένει ελεύθερο και οι άξιοι δάσκαλοι, όπως στην εν λόγω περίπτωση, αναπτύσσουν τότε πρωτοβουλίες πέραν του προγράμματος του υπουργείου της διά βίου μάθησης (όπως λέμε π.χ. ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας). Ενώ στα πιο πολλά σχολεία (δυστυχώς), οι δάσκαλοι, ακολουθώντας την πεπατημένη επίσημη διά βίου διδασκαλία, αρκούνται στο να τηρούν το γράμμα του εκπαιδευτικού προγράμματος (και πάλι ναι, και πάλι όχι…).
Αλλά είναι προτιμότερο, αντί να μεμψιμοιρούμε, να προβάλλουμε το έργο αυτού του σχολείου, μήπως ανοίξουν κι άλλοι ουρανοί στα παιδικά τα μάτια. Γιατί μιλάμε για την πολυτιμότερη ηλικία του ανθρώπου, τα μοναδικά χρόνια της αθωότητας, που όλοι τα επικαλούνται όταν έχουν φύγει, αλλά σχεδόν κανείς δεν φροντίζει για τα ίδια χρόνια, των άλλων, πριν φύγουν… Το φετινό πρόγραμμα του 2ου Δημοτικού Σχολείου Βριλησσίων είχε τον τίτλο: «Ιχνηλατώντας τη ζωή μέσα από την ποίηση». Αρκετά φιλόδοξο, και εκ πρώτης όψεως βαρύ για παιδιά 6-12 ετών, αλλά όμως όλα όπως φαίνεται είναι θέμα και τόλμης και κατάλληλων χειρισμών, ώστε το συνολικό αποτέλεσμα, για παιδιά, γονείς, δασκάλους και προσκεκλημένους των, που είναι ταυτόχρονα πομποί και δέκτες, να είναι όχι άριστο, ούτε αόριστο, αλλά εκείνο που όλους στο τέλος, με την ίδια ή όχι σειρά, τους γεμίζει.
Όλος ο Μάρτιος καλύφθηκε από έντεκα ποιητές, που επισκέπτονταν διαδοχικά τις έξι τάξεις και των δύο τμημάτων, απάγγειλαν ποιήματα και συνομίλησαν με τα παιδιά. Το ίδιο έγινε με επτά συγγραφείς παιδικών βιβλίων, αλλά και με θεατρικά δρώμενα και παραστάσεις, προβολή ταινιών, παραμύθι, ζωγραφική και τραγούδι. Στο τέλος όλης της προσπάθειας -22 Μαρτίου, την επομένη της ημέρας της Ποίησης- στήθηκε μια πανηγυρική συνέλευση όλων των παραγόντων με τη μορφή γιορτής. Το πρόγραμμα χορταστικό (σχεδόν εξαντλητικό). Απήγγειλαν ποιήματα οι ποιητές, οι δάσκαλοι και τα παιδιά. Έπαιξαν όργανα (πιάνο, κιθάρα, μπουζούκι, 2 σαντούρι και νταούλι), τραγούδησαν δάσκαλοι και μαθητές, χώρια και μαζί (μόνο που δεν χόρεψαν) κι η αίθουσα των διακοσίων ατόμων αφέθηκε και την ταξίδεψαν οι γλυκιές φωνές μαθητών και δασκάλων. Τι «Άρνηση» και «Δρόμοι παλιοί» του Θεοδωράκη, τι «Κέλομαί σε Γογγύλα» και «Μια φορά κι έναν καιρό» του Χατζηδάκι, κι ώς το «Ιδανικός κι ανάξιος εραστής» του Σπανού και το «Πρωινό τσιγάρο» του Μαυρουδή, και τόσα ακόμη άλλα επιλεγμένα τραγούδια. Όσο για τους ποιητές (ων ουκ έστι αριθμός, ως γνωστόν, και εις πείσμα των αζήτητων βιβλίων τους), επειδή οι ίδιοι δεν αγαπούν και τόσο τους αριθμούς, αρκούμαι να αναφέρω μόνο πως, πέραν των καθιερωμένων, ακούστηκαν και οι νεότεροι, Κωσταβάρας, Αλεξάκης και Λυκιαρδόπουλος.
Εδώ θα πρέπει, για λόγους δικαιοσύνης, να αναφερθούν, αφενός το όνομα του διευθυντού, Θεόφιλου Τζώρτζη, κι αφετέρου εκείνα της πολιτιστικής ομάδας του σχολείου, όπως αναγράφονται στο πρόγραμμα: Λευκή Σιμάτου, Γιώργος Μιχαλαριάς, Γιάννης Τσουρουνάκης και Μαίρη Φακή, οι οποίοι εργάστηκαν σκληρά για την ποιότητα και την επιτυχία του προγράμματος, (λόγω χώρου έχουν παραλειφθεί πολλές σημαντικές λεπτομέρειές του).
Ως καλεσμένος μεταξύ των ποιητών, αισθάνομαι την ανάγκη να κάνω γνωστή αυτή την περίπτωση, όχι τόσο σαν ένα παράδειγμα προς μίμηση -γιατί αυτά πετυχαίνουν μόνον όσο είναι πρωτότυπα- όσο γιατί πήρα περισσότερα απ’ όσα έδωσα, αλλά κυρίως για να δείξω το χάσμα που την χωρίζει απ’ το υπόλοιπο μεγάλο κομμάτι της εκπαίδευσης, και δη της βασικής, καθώς, φεύγοντας από τη γιορτή, είχε σφηνωθεί στον νου μου η φράση ενός μαθητού μικρής τάξης, που προβλήθηκε κάποια στιγμή στην οθόνη μαζί με άλλες, και η οποία συνόψιζε τους στίχους όλων των ποιημάτων που ακούστηκαν αυτή τη βραδιά – και πιο πέρα. Και η φράση ήταν: «Μου αρέσουν οι λέξεις»!
Άρθρα (RSS)