Paulo Freire
Στο βιβλίο του «Παιδαγωγική της ελευθερίας», ο μεγάλος παιδαγωγός Πάουλο Φρέιρε γράφει (σ. 17 της αγγλικής έκδοσης): «Η περιέργεια με τη μορφή συνεχούς αναρώτησης και στόχο την αποκάλυψη πραγμάτων κρυμμένων, σαν ερώτηση ήδη λεκτικά διατυπωμένη ή σαν σκέψη ακόμα ασαφής, σαν υπόθεση και δοκιμή, είναι εγγενής στο φαινόμενο να είναι κανείς ζωντανός. Δεν υπάρχει δημιουργικότητα χωρίς την περιέργεια που μας κάνει υπομονετικά ανυπόμονους, απέναντι σ΄ έναν κόσμο που δε φτιάξαμε εμείς, για να προσθέσουμε όμως κι εμείς κάτι δικό μας».
Η περιέργεια είναι το θεμελιακό κίνητρο της γνώσης. Βασική αρχή που κοντά ενάμιση αιώνα όλοι οι μεγάλοι παιδαγωγοί υποστήριξαν και οι πιο πολλοί απέδειξαν με θεαματικά αποτελέσματα. Η περιέργεια είναι εκείνη που αποδίδει στη γνώση άμεση χρησιμότητα, τη μετατρέπει από σχολικό καταναγκασμό σε διανοητική περιπέτεια, αναπτύσσει τη δημιουργικότητα, καλλιεργεί την κριτική ικανότητα και οδηγεί στην κριτική σκέψη.
Τον περασμένο Ιούνιο δημοσιοποιήθηκε από την υπουργό Παιδείας σχέδιο για το «νέο σχολείο», που μεταξύ άλλων έγραφε: «Οι μαθητές και οι μαθήτριες από την απομνημόνευση θα καθοδηγούνται πώς να ψάξουν τις πληροφορίες, πώς να αποφασίσουν ποιες τους είναι χρήσιμες και ποιές όχι, πώς να τις συνθέσουν, πώς να σταθούν κριτικά απέναντί τους. […] Με άλλα λόγια οι μαθητές και οι μαθήτριεςμαθαίνουν ΄πώς να μαθαίνουν΄» . Τι απέγιναν αυτές οι προσδοκίες;
Τι έγιναν οι αλλαγές που ήταν «αναγκαίες», που στηρίζονταν στην αρχή «Πρώτα ο Μαθητής», που θα άρχιζαν από το νηπιαγωγείο και το δημοτικό σχολείο; Τι έγινε η αλλαγή των αναλυτικών προγραμμάτων; Το ίδιο επίσημο κείμενο έγραφε επίσης: «Τα Αναλυτικά Προγράμματα […] δεν προκαλούν τον μαθητή και τη μαθήτρια να ερευνήσει, να ανακαλύψει και να οικοδομήσει τη γνώση. Προσφέρουν έτοιμες απαντήσεις για απομνημόνευση. Δεν αφήνουν περιθώρια ούτε στον εκπαιδευτικό ούτε στον μαθητή και τη μαθήτρια να αναπτύξουν ανάπτυξης πρωτοβουλίες. Είναι ανάγκη να αλλάξουμε το σχολείο». Πολύ σωστά.
Και πράγματι «είναι [μεγάλη] ανάγκη να αλλάξουμε το σχολείο». Πότε άραγε θα γίνει αυτό;
TA NEA Γράφει η Αννα Φραγκουδάκη
Ενα είναι σίγουρο: ότι τίποτα δεν θα αλλάξει, όσο η ηγεσία βάζει απέναντί της τους διδάσκοντες… Και τα συνθήματα τύπου πρώτα ο μαθητής απογυμνώνονται ολοένα…
Άρθρα (RSS)