Την τελευταία δεκαετία ο Μισέλ Ουελμπέκ είχε γίνει κάτι σαν έμμονη ιδέα. Ηταν της μόδας, διαβαζόταν πολύ και από νέους ανθρώπους, ξεσκέπαζε και εξέθετε εμμέσως τον «βρώμικο» εαυτό του, τις «βρώμικες» σκέψεις του. Κατακτούσε εγωιστικά το αναγνωστικό κοινό που από περιέργεια στην αρχή και ύστερα από επιλογή προσηλωνόταν σε μια θλιμμένη και ενδεχομένως διαβρωτική μυθιστοριογραφία. Με τον καιρό, το να διαβάζει κάποιος Ουελμπέκ έμοιαζε με δημιουργική διαστροφή και περιέργεια μαζί. Ποιον θα βρίσει τώρα ο Ουελμπέκ; Ποιον θα διακωμωδήσει; Ποιον θα εξαφανίσει από προσώπου γης; Θυμάμαι πώς ρουφούσα κάθε μια λέξη στην «Πλατφόρμα», την επεισοδιακή περιπέτεια του πρωταγωνιστή Μισέλ στην Ταϊλάνδη, άντρο του σεξουαλικού τουρισμού. Ενα σχεδόν προφητικό μυθιστόρημα, με το Ισλάμ σε περίοπτη επικριτική θέση. Αφησε εποχή η διαμάχη του με τις ισλαμικές οργανώσεις στη Γαλλία που τον σταύρωναν καθημερινά για τις ψευδείς -όπως έλεγαν- απόψεις του για το Ισλάμ. Λίγο αργότερα, η ανθρωπότητα έζησε την αιματηρή βομβιστική επίθεση στο Μπαλί, μερική απομίμηση ενός μυθιστορήματος. Ετσι τουλάχιστον είπαν!
Προφήτης, λοιπόν, πορνολάτρης, φασίστας, ρατσιστής, ταραχοποιός, μέθυσος, κυνικός, νιχιλιστής, αμοραλιστής, μισογύνης ή μήπως μάρτυρας της ελευθερίας του λόγου και ένας από τους μεγάλους εν ζωή συγγραφείς; Οι πρωταγωνιστές των βιβλίων του είναι κατ’ εξοχήν ηδονιστές, αντι-οικολόγοι, βλάσφημοι, εναντίον των ομοφυλοφίλων, εναντίον του Ισλάμ, εναντίον των ελίτ της γαλλικής κοινωνίας. Οπως έγραψε παλιότερα στην «Κ» η Τιτίκα Δημητρούλια, ο Ουελμπέκ σαν σύγχρονος Μπαλζάκ (φωτ.) μέσα από το μυθιστόρημά του «Η δυνατότητα ενός νησιού» χαρτογραφεί το δηωμένο τοπίο της Δύσης ως απέραντο σκουπιδότοπο του χρήματος και του σεξ, όπου η «ζώσα ζωή» ανήκει αμετάκλητα στο παρελθόν. Ο Ουελμπέκ αρέσκεται στο να αποδομεί τις σύγχρονες κοινωνίες με τη φιλοδοξία να γίνει κι αυτός ένα «σημαντικό κάθαρμα», σαν τον Σελίν ή τον Ζενέ…
Από προχθές, ο Μισέλ Ουελμπέκ βρίσκεται στις προθήκες των γαλλικών βιβλιοπωλείων με το καινούργιο του πόνημα «La Carte et le Territoire». Μόνο που όπως λένε οι πρώτες κριτικές επί της ουσίας είναι απών, αν και είναι αυτός ο πρωταγωνιστής. Υστερα από απουσία πέντε ετών, ο Ουελμπέκ διεκδικεί το ενδιαφέρον του κόσμου μέσα από ένα λιγότερο προβοκατόρικο βιβλίο που διακωμωδεί σύγχρονες προσωπικότητες της μόδας, της τέχνης και της τεχνολογίας, μεταξύ των οποίων κι ενός αλκοολικού, κακοντυμένου συγγραφέα που είναι ο ίδιος. Ο συνήθης πρωτογονισμός του έχει αμβλυνθεί. Η γραφή είναι λιγότερο αιχμηρή, λιγότερο προκλητική, λιγότερο πικάντικη. Αυτοί που είχαν μια πρώτη εικόνα του βιβλίου διατείνονται ότι ο Ουελμπέκ μεταξύ όλων των άλλων απαντά στη μητέρα του Lucie Ceccaldi για όσα εκείνη του έσυρε σε βιβλίο της, αποκαλώντας τον ψεύτη και παράσιτο.
Ο πρωταγωνιστής του βιβλίου Ζεντ Μαρτέν, απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών στο Παρίσι, παρουσιάζεται ως νέος δημιουργός που γίνεται παγκοσμίως γνωστός φωτογραφίζοντας παλιούς χάρτες της Michelin. Γύρω του περιστρέφονται σύγχρονες μικροδιασημότητες που οδηγούν σε μια συγγραφική κατασκευή με ρομάντσο, πολιτική ίντριγκα, σαρκασμό, μελαγχολία, κατάθλιψη και χιούμορ. Στο βιβλίο, ο Ζεντ διασταυρώνεται και με τον αγαπημένο φίλο του Ουελμπέκ, Frdric Beigbeder (φωτ.) -ειπώθηκε ότι είναι ένα είδος Σαρτρ του 2010! – ίσως γιατί ο Ουελμπέκ θέλει, επιτέλους, να μιλήσει στοργικά για τον φίλο του. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, που κατά τη «Λιμπερασιόν» είναι υπέροχο, παρελαύνουν προσωπικότητες όπως ο Jean-Pierre Pernaut (τηλεοπτικός παρουσιαστής), ο Patrick Le Lay (πρώην πρόεδρος του TF1), ακόμη και ο Φρανσουά Μιτεράν. Το τέλος είναι θλιβερό, οσμή θανάτου και θάνατος, αλλά όλα δείχνουν ότι ο Ουελμπέκ επιδιώκει να αγαπηθεί από όσους δεν τον αγάπησαν. Θα τιμηθεί, άραγε, με το λογοτεχνικό βραβείο «Γκονκούρ» στο τέλος του έτους ή θα ζήσει με τον κονιορτό της σκόνης που μένει ύστερα από κάθε επεισοδιακή εμφάνισή του;
Της Pίτσας Mασούρα στην Καθημερινή
Άρθρα (RSS)