Terra Computerata

Για κάποιους, αντικείμενα όπως οι κορνίζες με τις οικογενειακές φωτογραφίες και τα άλμπουμ από κάποιο ταξίδι λειτουργούν σαν δείκτες για το χαρακτήρα, την προσωπικότητα και το γούστο τους. Αποτελούν ένα ζωντανό προφίλ, που άλλοι αρκούνται στο να συντάξουν μέσα σε λίγα λεπτά στη σελίδα τους στο Facebook.

Οι «νοσταλγικοί» τύποι προτιμούν να διαβάζουν στην παραλία ή στο μετρό ένα βιβλίο που θα «μιλήσει» γι’ αυτούς μόνο και μόνο μέσω του εμφανούς τίτλου του. Σε πρόσφατο άρθρο του στο Vanity Fair, ο αυτοαποκαλούμενος «culture snob» Τζέιμς Ουόλκοτ – «πολιτισμένος σνομπ», σε ελεύθερη μετάφραση– γράφει: «Τα βιβλία δεν στολίζουν απλά ένα δωμάτιο, αλλά και την εμφάνισή μας. Βοηθούν στο να διαμορφώσουμε την ταυτότητά μας. Με την ταχύτητα όμως με την οποία εξελίσσεται η τεχνολογία, ρισκάρουμε να κυκλοφορούμε “πολιτιστικά γυμνοί” σε ένα αστικό δάσος, εντελώς εξαρτημένοι από τις διάφορες συσκευές μας. Καθώς απομακρυνόμαστε από τα οικεία αντικείμενά μας –και ψηφιοποιώντας τα πάντα– πλησιάζουμε ένα μέλλον τύπου Σταρ Τρεκ, όπου τα πάντα είναι προσβάσιμα σε μια τέταρτη διάσταση, σε απόσταση μερικών “κλικ”…». Ο ίδιος πλέκει ένα περίεργο μοιρολόι για τον επικείμενο χαμό εμβληματικών χώρων σαν το Barnes & Noble ή το Blockbusters, της τέχνης των εξωφύλλων και της βιβλιοδεσίας και όλων αυτών των αντικειμένων που αρνούνται να παραμερίσουν οι «νοσταλγικοί»…

Από διαφορετική σκοπιά, η Χόλι Μπέρμπαχ συλλογίζεται σε κείμενό της στο T: The New York Times Style Magazine: «Περνώντας δύο δεκαετίες ορίζοντας τον εαυτό μας μέσα από τα αποκτήματά μας, έχουμε ανάγκη τώρα να καταλάβουμε ποιοι είμαστε χωρίς αυτά». Κι ενώ ο Ουόλκοτ διαφωνεί, υποστηρίζοντας ότι θα εμφανιστούν νέα αποκτήματα, απλά όχι όπως τα ξέραμε, τουλάχιστον οι περισσότεροι μοιάζουν να βρίσκονται σε μια διαδικασία επαναπροσδιορισμού του εαυτού τους σε σχέση με την εξέλιξη στην τεχνολογία, είτε μέσω της αποδοχής είτε της απόρριψης.

Καθημερινή

Δεν αρκούν οι δεξιότητες στο Διαδίκτυο για να επιβιώσει κάποιος πνευματικά στην εποχή μας, υποστηρίζουν συγγραφείς και αρθρογράφοι. Πολλές σύγχρονες έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά και οι νέοι κατέχουν όλο και λιγότερες γενικές γνώσεις, αυξάνονται όμως σημαντικά οι πληροφορίες που κατέχουν για βιντεογκέιμς και περιεχόμενα του Ίντερνετ. Ο δημοσιογράφος του περιοδικού «Αtlantic Μonthly» Νίκολας Καρ έγραψε πρόσφατα σε άρθρο με τίτλο «Μας κάνει το Google πιο ηλίθιους;» ότι η συχνή χρήση του Διαδικτύου υπονομεύει την ικανότητα και την επιθυμία μας να διαβάσουμε οτιδήποτε πέραν των αναρτήσεων σε blogs και των μηνυμάτων. Οι αναγνώστες γίνονται «σέρφερς», και περνούν από το ένα link στο άλλο αναζητώντας πληροφορίες χωρίς υπόβαθρο. Τις εκτιμήσεις αυτές υποστηρίζει έρευνα που έγινε πρόσφατα στο Πανεπιστήμιο Τufts. Όπως λέει η καθηγήτρια Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Μαριάν Γουλφ, «δεν είμαστε μόνο αυτά που διαβάζουμε αλλά και ο τρόπος με τον οποίο διαβάζουμε». Στο βιβλίο της «Η διάβρωση της προσοχής» η Μάτζι Τζάκσον υποστηρίζει ότι ο όλο και λιγότερος χρόνος στον οποίο μπορούμε να μείνουμε προσηλωμένοι και οι περιορισμένες γνωσιακές δυνατότητες των σύγχρονων παιδιών με τα πολλά καθήκοντα και την ψηφιακή εξάρτηση θα έχουν ως αποτέλεσμα να επιστρέψει ο πολιτισμός μας σε έναν νέο «Μεσαίωνα» άγνοιας και παραπληροφόρησης.

Επιστροφή στο Μεσαίωνα η Νατάσα Μπαστέα κρούει τον κώδωνα στα ΝΕΑ

Μήπως το ερώτημα επιστρέφει σε εμάς; τι έχουμε κάνει για να διδάξουμε την ανάγνωση ενός πολυεπίπεδου, πολυτροπικού κειμένου, όπως το υπερκείμενο;

Πιστεύει ειλικρινά η κα Μπαστέα ότι αν κλείσουμε τα μάτια μας, το διαδίκτυο θα εξαφανιστεί από την καθημερινότητα των παιδιών μας;