Το σχολείο βρίσκεται αντιμέτωπο με τη σταδιακή αμφισβήτηση του παραδοσιακά κυρίαρχου ρόλου του και αναζητά άλλον.
Η εκπαίδευση προσέγγισε τις νέες τεχνολογίες με τρόπο μονοσήμαντο:
περιορίστηκε στην εξοικείωση με την τεχνική τους χρήση και στην αξιοποίησή τους για πιο ελκυστική παρουσίαση της διδακτέας ύλης. Αυτό που δεν έκανε, είναι να αντιμετωπίσει με τρόπο συνολικό και ευφάνταστο τη νέα πραγματικότητα. Να αντιληφθεί ότι οι μαθητές είναι παιδιά της ψηφιακής εποχής, φορείς πολλαπλών ιδιοτήτων, άρα- μεταξύ άλλων- πομποί και δέκτες πληροφορίας. Ανάγκη λοιπόν να συνειδητοποιηθεί η δύναμη του πομπού κάθε πληροφορίας και να οριοθετηθεί η δεοντολογικά αποδεκτή άσκηση αυτής της δύναμης. Ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι νέες μορφές βίας, ο κυβερνο-εκφοβισμός, η παραβίαση προσωπικών δεδομένων κ.ά. Ανάγκη να φυλαχτούν όλοι από την αυτοέκθεση, συνειδητοποιώντας ότι το Scripta manent (τα γραπτά μένουν) αποκτά στο Διαδίκτυο μια σχεδόν εφιαλτική διάσταση χώρου και χρόνου. Ανάγκη να οπλιστούν με κριτικά αντισώματα ως δέκτες πληροφορίας. Μιλάμε δηλαδή για την υιοθέτηση μιας άλλης οπτικής που θα διατρέχει συνολικά τη σχολική πρακτική. Όχι με την εισαγωγή ενός ακόμα μαθήματος, αλλά με τη διαμόρφωση μιας κοινής κουλτούρας, μέρος της οποίας θα αποτελεί ένας νέος κώδικας (αυτο)πειθαρχίας, διαρκώς συζητούμενος και συμφωνούμενος.
Το σχολείο βρίσκεται αντιμέτωπο με τη σταδιακή αμφισβήτηση του παραδοσιακά κυρίαρχου ρόλου του και αναζητά άλλον. Να γιατί το facebook δοκιμάζει τις αντοχές του σχολικού συστήματος σε πολλές χώρες. Να γιατί ο δάσκαλος δεν πρέπει να αφεθεί να υπερασπίζεται παλιούς ρόλους με παλιά όπλα. Αν προσπαθεί με τον διδακτικό μονόλογο και την αυθεντία της έδρας να αντιμετωπίζει το επελαύνον αύριο, τα αποτελέσματα θα είναι κωμικοτραγικά. Αν από την άλλη το σχολείο επιχειρήσει να ανταγωνιστεί σε ταχύτητα την ψηφιακή πραγματικότητα, θα αποτύχει. Δεν είναι αυτός ο ρόλος του. Ρόλος του είναι να αποτελεί με τις πολλαπλές του λειτουργίες νησίδα ασφαλείας, με την ευρύτερη του όρου έννοια, σε έναν κόσμο ανασφάλειας. Και αφού ανακοίνωσε η υπουργός Παιδείας το μελλοντικό σχολείο, ας αξιοποιηθούν ως διδάγματα τα πρόσφατα γεγονότα, από την Αμάρυνθο μέχρι τη Δροσοπηγή. Μέχρι να απαντηθεί το μεγάλο ερώτημα, πώς δηλαδή χωρίς χρήματα θα υπάρξει νέο σχολείο.
Ο Κωστής Παπαϊωάννου είναι πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.