Aνακαλύπτω τη γραφή (α΄ μέρος)
Η επαφή των παιδιών με ποικίλα ερεθίσματα γραπτού λόγου στο νηπιαγωγείο, καθώς και η έκφραση αποριών και φόβων σχετικών με τη γραφή μας έδωσε την αφορμή να ξεκινήσουμε μια συζήτηση γύρω από το θέμα προσπαθώντας να ερμηνεύσουμε και να κατανοήσουμε τη σπουδαιότητα του γραπτού λόγου στη ζωή μας. Μέσα από μια σειρά ερωτημάτων καταγράψαμε τη στάση και τη γνώση των παιδιών γύρω από το θέμα και δημιουργήσαμε το ιστόγραμμα: «Ανακαλύπτω τη γραφή».
Ξεκινήσαμε την «περιπέτεια» μας στον κόσμο της γραφής βλέποντας στο διαδίκτυο εικόνες από τον δίσκο της Φαιστού, ο οποίος θεωρείται η αρχή της τυπογραφίας. Κάναμε υποθέσεις γιατί το τι μπορεί να είναι αυτό που βλέπουμε, προσπαθήσαμε να εξηγήσουμε τα σύμβολα του και γράψαμε κι εμείς το δικό μας μήνυμα πάνω στο δίσκο της Φαιστού.
Ζωγραφίσαμε κάρτες με διάφορα σύμβολα (φρούτα, λουλούδια, ζώα, κτλ), τα «διαβάσαμε», φτιάξαμε ιστορίες διατηρώντας την αρχική τους σειρά ή αλλάζοντας την και τέλος ταξινομήσαμε τις εικόνες σύμφωνα με το χρώμα και το είδος τους.
Στη συνέχεια είδαμε υλικό σχετικό με τη σφηνοειδή γραφή, τα αιγυπτιακά ιερογλυφικά και τη γραμμική Α και Β. Χρησιμοποιώντας μια πλάκα από πλαστελίνη και ένα ξυλάκι προσπαθήσαμε να αναπαραστήσουμε τη σφηνοειδή γραφή. Αναφερθήκαμε στην εξέλιξη της γραφής και της γραφικής ύλης και γράψαμε με αυτοσχέδια πένα. Συγκεντρώσαμε αντικείμενα που μας βοηθάνε στη γραφή (μολύβι, στύλο, μαρκαδόρο, κτλ), τα κρύψαμε και μαντεύαμε ποιο έλειπε κάθε φορά. Γράψαμε με υγρή κιμωλία σε χαρτόνι και το μετατρέψαμε σε μαυροπίνακα.
Βρήκαμε στο χάρτη χώρες που συνδέονται με τη γραφή και με τουβλάκια φτιάξαμε τη διαδρομή Κίνα – Ευρώπη (οι κινέζοι είναι οι πρώτοι που ανακάλυψαν το χαρτί). Διαβάσαμε το βιβλίο: « Από το ξύλο στο χαρτί», βάλαμε τις εικόνες του στη σωστή σειρά και τις αριθμήσαμε (1-8). Συγκεντρώσαμε στην παρεούλα αντικείμενα της τάξης μας που είναι φτιαγμένα από χαρτί καθώς και διάφορα ειδή χαρτιού (αλουμινόχαρτο, χαρτοσακούλες, κτλ) και προσπαθήσαμε να ξεχωρίσουμε το καθένα από τον ήχο του. Ζωγραφίσαμε και γράψαμε πάνω σε χαρτί και το μεταμορφώσαμε σε πάπυρο με τη βοήθεια ενός πινέλου και στιγμιαίου καφέ. Τέλος παίξαμε το πολύ γνωστό παιχνίδι: «Πέτρα, μολύβι, ψαλίδι, χαρτί».
Από το βιβλίo: «Δημιουργικές διαθεματικές δραστηριότητες με αφορμή ένα ποίημα» διαβάσαμε το ποίημα: Τα μολύβια. Με αφορμή το ποίημα ζωγραφίσαμε το δικό μας μαγικό κόσμο με μολύβια και ξυλομπογιές , φτιάξαμε σχήματα και γράμματα και ανασυνθέσαμε τη λέξη μολύβι.
Λύσαμε το μαθηματικό πρόβλημα : «5 μολύβια ζωγραφίζουν τον κόσμο» (έννοια της αφαίρεσης) και το δραματοποιήσαμε.
Ακολουθήσαμε τις «διαδρομές των μολυβιών», παίξαμε « το αόρατο μολύβι» (κάποιος γράφει ή ζωγραφίζει κάτι χρησιμοποιώντας το δάχτυλο του και η υπόλοιπη ομάδα προσπαθεί να μαντέψει τι είναι) και δημιουργήσαμε την «ορχήστρα των μολυβιών».
Φτιάξαμε μολύβια- σημειωματάρια και ζωγραφίσαμε διάφορες εικόνες που τις διακοσμήσαμε με ξύσμα μολυβιού.