Τις μέρες αυτές ασχοληθήκαμε μ’έναν πολύ ενδιαφέροντα για τα παιδιά τομέα των φυσικών επιστημών , το μαγνητισμό.

Τον πρώτο λόγο στον επιστημονικό τρόπο σκέψης έχει ο πειραματισμός, η δοκιμή,η συλλογή δεδομένων και η επίλυση του προβλήματος. Έτσι κι εμείς χρησιμοποιώντας αρκετά υλικά του σχολείου μας ξεκινήσαμε τα πειράματα. Χρησιμοποιήσαμε δακτυλόκουκλες από ύφασμα, μαρκαδόρους, ξυλομπογιές, ξύλινα τουβλάκια,ψαλίδια, κηρομπογιές,κλειδιά, συνδετήρες χωρίς  πλαστικό περίβλημα και με περίβλημα, κουτάλι, πιρούνι, σιδερένιο καπάκι κατσαρόλας από τα κουζινικά μας,ξύλινα παιχνίδια με μεταλλικά μέρη , κέρματα του 1 λεπτού, 5 λεπτών, 10 λεπτών, 20 λεπτών.

Όμως τι είναι ο μαγνητισμός και τι μας προσφέρει.

«Ο μαγνήτης είναι ένα υλικό που έχει την ιδιότητα να έλκει το σίδηρο διαμέσου ενός μαγνητικού πεδίου. Στο σίδηρο, οι ομάδες των ατόμων διατίθενται στην τύχη και εξουδετερώνονται. Όταν ο σίδηρος μαγνητιστεί, τα άτομά του προσανατολίζονται σύμφωνα με τις μαγνητικές γραμμές του πεδίου και συμπεριφέρονται σαν μαγνήτες. Η Γη συμπεριφέρεται σαν ένας τεράστιος μαγνήτης του οποίου οι μαγνητικοί πόλοι βρίσκονται κοντά στον Βόρειο και στον Νότιο Πόλο.

Προέλευση

Σε φυσική κατάσταση, ο μαγνήτης συναντάται κυρίως με τη μορφή του ορυκτού μαγνητίτη από τότε που ανακαλύφθηκε από το Θαλή το Μιλήσιο κοντά στην ελληνική πόλη Μαγνησία της Μικράς Ασίας. Μερικές φορές, μαγνητικές ιδιότητες διαθέτουν και οι μετεωρίτες.

Ιδιότητες του μαγνήτη

• Ο μαγνήτης έλκει ή έλκεται μόνο από υλικά που περιέχουν κυρίως σίδηρο, νικέλιο ή κοβάλτιο.
• Ένας μαγνήτης κρεμασμένος με νήμα περιστρέφεται ωσότου προσανατολιστεί στον μαγνητικό άξονα της Γης. Ο πόλος που δείχνει το Βορρά ονoμάζεται βόρειος (πόλος +) και αυτός που δείχνει το Νότο ονομάζεται νότιος (πόλος -). Η ιδιότητα αυτή βρίσκει εφαρμογή στην πυξίδα.
• Οι δυο αντίθετοι πόλοι έλκονται και οι δυο όμοιοι απωθούνται.
• Ένα μαγνητικό πεδίο περιβάλλει το μαγνήτη.
• Οι δυνάμεις των μαγνητών προστίθενται.
• Το μαγνητικό πεδίο διαπερνάει τα διάφορα υλικά.

Χρήση των μόνιμων μαγνητών

Στην καθημερινή ζωή, οι μαγνήτες χρησιμοποιούνται για:

• Να μαζεύουμε σιδερένια αντικείμενα (βελόνες, καρφίτσες, συνδετήρες…)
• Να κρατάμε σε επαφή δυο αντικείμενα (κλείσιμο ντουλαπιών, κλείσιμο της πόρτας του ψυγείου…)
• Να στηρίζουμε αντικείμενα σε κατακόρυφο (σιδερένιο) υποστήριγμα (ντοκουμέντα σε μαγνητικό πίνακα, κομμάτια παζλ για τον τοίχο, διακόσμηση, μαγνητικά γράμματα…)
• Να προσανατολιζόμαστε (μαγνητική βελόνα)
• Την κατασκευή διαφόρων ηλεκτρικών συσκευών.»

   

Μιλήσαμε και για την ευθυγράμμιση των ηλεκτρονίων των μετάλλων που έλκονται από το μαγνήτη όταν βρεθούν στο μαγνητικό του πεδίο. Εξηγήσαμε τι είναι μαγνητικό πεδίο: Το φανταστήκαμε σαν μια μπάλα γύρω από το μαγνήτη που όταν τα μεταλλικά αντικείμενα(σίδηρος, κοβάλτιο, νικέλιο και τα κράματα αυτών) πλησιάσουν κοντά της έλκονται στο μαγνήτη. Το μαγνητικό πεδίο ορίζει την ισχύ των μαγνητών.Όσο δυνατότερο μαγνητικό πεδίο έχει ένας μαγνήτης τόσο πιο ισχυρός είναι.

Φτιάξαμε τη λίστα των αντικειμένων που έλκονται και αυτών που απωθούνται από το μαγνήτη.

Εξηγήσαμε ότι εκτός από τους μόνιμους μαγνήτες που διατηρούν πάντα τις μαγνητικές τους ιδιότητες υπάρχουν και οι ηλεκτρομαγνήτες οι οποίοι είναι προσωρινοί. Έχουν μαγνητικές ικανότητες όσοι ώρα διαχέονται από ηλεκτρικό ρεύμα. Αν διακοπεί η παροχή ηλεκτρισμού τότε παύουν να λειτουργούν σαν μαγνήτες.

Παρακολουθήσαμε βίντεο (στα αγγλικά) σχετικά με το μαγνητισμό για παιδιά.

Πειραματιστήκαμε και μόνοι μας με τους μαγνήτες του σχολείου και εμπεδώσαμε όσα μάθαμε.

Μάλιστα φτιάξαμε τα δικά μας μαγνητικά λουλούδια που έλκουν τις μαγνητικές πεταλούδες γιατί όπως μάθαμε οι μαγνήτες έλκουν ο ένας τον άλλον όταν συναντιούνται οι διαφορετικοί τους πόλοι (Β-Ν, Ν-Β).

Για την κατασκευή χρησιμοποιήσαμε καλαμάκια, καπάκια από αναψυκτικά,πλαστελίνη, χάρτινα λουλούδια και πεταλούδες και φυσικά μαγνήτες.

Μερικές στιγμές από τον προβληματισμό μας γύρω από  το μαγνητισμό: