Διαβάζοντας τις φετινές και τις περσινές Οδηγίες για τη διδασκαλία των Μαθημάτων των Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξεων Ημερήσιου και Εσπερινού Γυμνασίου έκανα κάποιες συγκρίσεις από τις οποίες προκύπτει ότι για μεν τη Φυσική γυμνασίου ισχύει το … «κάθε πέρσι και καλύτερα», για δε τη Χημεία, άντε μη διδάσκετε ό,τι δε θα εξεταστεί (διαθεματικότητα, τι είναι αυτό;). Κι ως προς τη Βιολογία, μάλλον οι φετινές Οδηγίες καινοτομούν! Ας τα δούμε:
A. ΦΥΣΙΚΗ:Στις περσινές Οδηγίες για τη διδασκαλία των Μαθημάτων κτλ., πράξη 26/2008 του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (Π.Ι.), για το μάθημα της Φυσικής στη Β΄ τάξη γυμνασίου δινόταν ένας λίγο-πολύ ενδεικτικός προγραμματισμός 46 διδ. ωρών με κάποιες επισημάνσεις για ορισμένα θέματα στις Ενότητες 2.1- 2-4 και 3.1-3.7. Στις φετινές Οδηγίες για τη διδασκαλία των Μαθημάτων κτλ (πράξη 11/2009 του Π.Ι.) δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Γιατί άραγε; Λες και έγιναν τοοόσο κατανοητά πλέον τα διαλαμβανόμενα στα αντίστοιχα κεφάλαια για τους 14χρονους μαθητές…Εκτός κι αν η αξιολόγηση του αντίστοιχου βιβλίου (που δεν έγινε) έδωσε αντίθετα αποτελέσματα… Επίσης, πέρσι, υπήρχε εν κατακλείδι η οδηγία-προτροπή:
– Ο αριθμός των ασκήσεων που θα δοθούν για επίλυση να είναι περιορισμένος.
– Οι ασκήσεις που θα δίδονται για επίλυση να είναι πολύ απλές.
– Ασκήσεις ή ερωτήσεις που περιλαμβάνονται στο βιβλίο και κατά την άποψη του διδάσκοντος είναι αυξημένης δυσκολίας, να παραλειφθούν.
Φέτος δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Μήπως και διαμαρτυρήθηκαν τα «βοηθήματα»;
Ως γνωστό την επόμενη σχολική χρονιά οι μαθητές της Β΄ τάξης θα έχουν laptop και υποθέτω ότι θα έλθει η σχετική οδηγία για τη διδασκαλία του λογισμικού Φυσικής β΄-γ΄ γυμνασίου (που από πέρσι έχει διαθέσει στα σχολεία το Π.Ι.). Έλα όμως που στο συγκεκριμένο λογισμικό από την ύλη της Β΄ τάξης περιλαμβάνονται μόνο τα κεφάλαια της Θερμότητας (συν μια ”ιδέα” Πίεση).Επίσης, είναι γνωστό ότι τα Κεφάλαια της Ενότητας 2 δε διδάσκονται (δεν επαρκεί ο χρόνος) στα περισσότερα σχολεία. Μήπως, λοιπόν, είναι ευκαιρία κάποιοι να ξανασκεφτούν το θέμα «πρόγραμμα σπουδών φυσικής Β΄ γυμνασίου» και η διδασκαλία στην Β΄ τάξη να ξεκινά με τη Θερμότητα και να ακολουθεί η Μηχανική;
B.ΧΗΜΕΙΑ:Στις φετινές Οδηγίες για τη διδασκαλία των Μαθημάτων κτλ. (πράξη 11/2009 του Π.Ι.), αναφέρεται ότι δεν αποτελούν εξεταστέα ύλη τα ένθετα του βιβλίου της Χημείας Β΄ Γυμνασίου, με τίτλο:
α) «Χημεία παντού» των σελίδων: 14, 18 και 19, 27, 32, 34, 40, 43, 65, 66, 77 και 89.
β) «Με αφορμή τη Χημεία» των σελίδων 28, 29, 57 και 61.
γ) «Από την ιστορία της Χημείας» των σελίδων: 53 και 81.
Ακολουθούν άλλα 12 ένθετα (περίπου 25 σελίδες) από το βιβλίο Χημείας της Γ΄ τάξης. Μόνο που τα συγκεκριμένα είναι οι λεγόμενες «Διαθεματικές Προσεγγίσεις», μια και το ΑΠΣ Χημείας γυμνασίου είναι και …διαθεματικό! Τέλος πάντων (κι ως γνωστό ό,τι δεν εξετάζεται δε το διαβάζουν οι μαθητές διδαχθεί δε διδαχθεί, ή/και πολύ απλά δε διδάσκεται).
Γ. ΒΙΟΛΟΓΙΑ :Στις περσινές Οδηγίες για τη διδασκαλία των Μαθημάτων κτλ. (πράξη 26/2008 του Π. Ι.) για το μάθημα της Βιολογίας Α΄ και Γ΄ τάξεων γυμνασίου δινόταν ένας λίγο-πολύ ενδεικτικός προγραμματισμός με κάποιες επισημάνσεις για ορισμένα θέματα και την προτροπή «Η διδασκαλία της ενότητας προτείνεται να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος …(μήνας)». Στις φετινές Οδηγίες για τη διδασκαλία των Μαθημάτων κτλ. (πράξη 11/2009 του Π.Ι.) δεν υπάρχει κάτι τέτοιο, αλλά το (εν μέρει) καινοτομικό ως οδηγία: «Κατά την κρίση του εκπαιδευτικού μπορεί να δίνεται μικρότερη έμφαση στην υπόψη (αναφέρεται) υποενότητα». Κάτι είναι κι αυτό…
Τέλος, όπως ο οποιοσδήποτε θα παρατηρούσε, ο τρόπος εκφοράς και το «περιεχόμενο» των Οδηγιών– κι όχι μόνο αυτών που αφορούν τα μαθήματα των φ.ε.- ποικίλουν ή/και διαφοροποιούνται από μάθημα σε μάθημα (ή από Σύμβουλο του Π.Ι. σε Σύμβουλο του Π.Ι.). Έχω την εντύπωση ότι έπρεπε να υπήρχε τουλάχιστον… «σύμπλευση» ανά ομάδα μαθημάτων ή τουλάχιστον ενιαίος τρόπος γραφής των Οδηγιών…Επίσης δεν είδα μνεία για τις εργαστηριακές ασκήσεις, φέτος και πέρσι (όπως φαίνεται το έργο έχει αφεθεί στις εγκυκλίους της Δ/νσης ΣΕΠΕΔ του Υπουργείου και στην «κατάργηση» των εργαστηριακών Οδηγών).
Κατά τα άλλα για τη διδασκαλία του κάθε μαθήματος ο εκπαιδευτικός διαθέτει: το Αναλυτικό Πρόγραμμα (ΔΕΠΠΣ/ΑΠΣ) του μαθήματος, την (ετήσια) εγκύκλιο «Οδηγίες για τη διδασκαλία των Μαθημάτων κτλ.» του Π.Ι, το εγχειρίδιο Οδηγίες για τη Διδακτέα Ύλη και τη Διδασκαλία των Μαθημάτων στο Γυμνάσιο και στο Γενικό Λύκειο κατά το Σχολικό Έτος…. Τεύχος Γ’ , πάλι του Π.Ι.(!), τις προτάσεις της συγγραφικής ομάδας στο Βιβλίο του Καθηγητή και τέλος, εγώ διδάσκω …όπως νομίζω στην τάξη μου! Μύλος ή νάχουμε να ασχολούμαστε και ο καιρός να περνά.