My SchBlogOut

Περίπου ένα δισεκατομμύριο χρόνια μετά το σχηματισμό της Γης, μια πρωτόγονη μικροβιακή γλίτσα κάλυπτε τα βράχια ενός αρχαίου, παράκτιου οικοσυστήματος. Ο μικροβιακός τάπητας άφησε ίχνη στα αρχαιότερα πετρώματα του πλανήτη, ίχνη που είναι πιθανότατα οι αρχαιότερες ενδείξεις ζωής, εκτιμούν ερευνητές στην Αυστραλία και τις ΗΠΑ.Οι σχηματισμοί που βρέθηκαν σε πετρώματα της Αυστραλίας έχουν ηλικία 3,48 δισεκατομμυρίων ετών, δημιουργήθηκαν δηλαδή σχετικά σύντομα μετά το σχηματισμό της Γης πριν από 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια.Τα αρχαία ίχνη, ή «μικροβιακοί ιζηματογενείς σχηματισμοί» είναι ουσιαστικά τα αποτυπώματα που άφησαν στα βράχια μικροβιακές αποικίες που σχημάτιζαν κάποτε ένα στρώμα αρχέγονης γλίτσας.Περισσότερα εδω.

Εδώ και καιρό υπήρχε η υποψία ότι τα δελφίνια χρησιμοποιούν διακριτικούς ήχους, με τον ίδιο τρόπο που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τα ονόματα.Ομως νέα έρευνα επιστημόνων του Πανεπιστημίου St. Andrews της Σκοτίας αποδεικνύει ότι τα δελφίνια όχι μόνο μιλούν, αλλά έχουν και ονόματα με τα οποία επικοινωνούν μεταξύ τους!Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι όταν τα δελφίνια ακούν το όνομά τους, ανταποκρίνονται γυρίζοντας προς το μέρος του δελφινιού που τους καλεί.«Τα δελφίνια ζουν σε τρισδιάστατο περιβάλλον, στα ανοικτά, και έχουν ανάγκη να μένουν μαζί ως ομάδα» λέει ο δρ. Βίνσεντ Τζάνικ, μέλος της ομάδας που διεξήγαγε την έρευνα.Προηγούμενη έρευνα είχε δείξει ότι αυτά τα διακριτικά χρησιμοποιούνται συχνά και τα δελφίνια που ανήκαν στις ίδιες ομάδες μπορούν να μαθαίνουν και να αντιγράφουν αυτούς τους ασυνήθιστους ήχους. Αυτή ωστόσο είναι η πρώτη φορά που ερευνάται η ανταπόκριση των θηλαστικών όταν τους απευθύνονται με το «όνομά» τους.
Πηγή

Δύο μετάλλια και δύο έπαινοι για την Ελλάδα στην Παγκόσμια Ολυμπιάδα Βιολογίας! Αναλυτικά στην 24η Παγκόσμια Ολυμπιάδας Βιολογίας στη Βέρνη, ο Στέργιος Τσίτος του 1ου ΓΕΛ Καρδίτσας και η Θεοφανώ Ζούμπου του ΓΕΛ Καρέα κατέκτησαν χάλκινο μετάλλιο, ενώ η Ειρήνη Κωνσταντινίδου των Εκπαιδευτηρίων Μαντουλίδη (Θεσσαλονίκη) και η Δέσποινα Μπενέτου του 9ου ΓΕΛ Πειραιά απέσπασαν έπαινο (δες κι εδώ). Οι μαθητές μας διαγωνίστηκαν μαζί με 250 μαθητές/τριες από 62 χώρες. Στην αποστολή συμμετείχαν και οι συνοδοί Παναγιώτης Στασινάκης, εκπαιδευτικός του 4ου ΓΕΛ Ζωγράφου και ο Παναγιώτης Παφίλης, επ. καθηγητής του Τμήματος Βιολογίας του ΕΚΠΑ.
O διαγωνισμός διεξάγεται από την ΙΒΟ (International Biology Olympiad) και πραγματοποιείται εδώ και 24 χρόνια κάθε Ιούλιο σε διάφορες χώρες του κόσμου. Η Ελλάδα, μέσω της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοεπιστημόνων (ΠΈΒ), συμμετέχει από το 2005 και είναι η τρίτη φορά τα τελευταία τέσσερα χρόνια που πετυχαίνει διάκριση. Για να γίνει αντιληπτό υπό ποιες συνθήκες προετοιμάστηκαν και διακρίθηκαν οι Έλληνες μαθητές παραθέτουμε απόσπασμα από την ανακοίνωση που εξέδωσε το ΔΣ της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοεπιστημόνων:«Οι μαθητές μας, αμέσως μετά την διαδικασία των πανελλαδικών εξετάσεων, παρακολούθησαν επιμορφωτικό πρόγραμμα εκπαίδευσης στο Βιολογικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Ίδρυμα ΙατροΒιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, που επιχείρησε να καλύψει τις μεγάλες ελλείψεις της παρεχόμενης Βιολογικής παιδείας στο Ελληνικό σχολείο, αφού η Βιολογία και στις τρεις τάξεις του Λυκείου διδάσκεται από μία ώρα εβδομαδιαίως, παρά την γενική παραδοχή ότι η Βιο-λογία είναι η επιστήμη του 21ου αιώνα. Πιστεύοντας ότι η εκπαίδευση και η έρευνα είναι οι ασφαλέστερες “επενδύσεις” ενός λαού, ιδίως σε περιόδους κρίσεων, ευελπιστούμε ότι η πολιτεία εν όψη του σχεδίου για το νέο Λύκειο, θα συμβάλει στην αναβάθμιση της διδασκαλίας της Βιολογίας στο Λύκειο”.»

Πιο ευάλωτα στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία των κινητών τηλεφώνων είναι, πιθανότατα, τα παιδιά ηλικίας έως 16 ετών σε σχέση με τους ενήλικες καθώς μέχρι αυτή την ηλικία δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η ανάπτυξη του εγκεφάλου. «Η μυελίνωση των νευρικών ινών, διαδικασία που τους παρέχει μόνωση και προστασία, συνεχίζεται μέχρι την ηλικία των 16 ετών. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι τότε ο εγκέφαλος είναι πιθανόν πιο ευαίσθητος σε φυσικούς παράγοντες έκθεσης σε επιβλαβείς συνθήκες, όπως η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία αλλά και σε χημικούς ή άλλους παράγοντες» εξηγεί ο αν. καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, Θεόδωρος Σαμαράς, με αφορμή την παρουσίαση των σχετικών ερευνητικών δεδομένων στο διεθνές, με θέμα την αλληλεπίδραση των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων με την έμβια ύλη. “Τα αποτελέσματα των ερευνών που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο έδειξαν ότι δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε ενήλικες και παιδιά ως προς την απορρόφηση της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας από τον οργανισμό. Υπάρχει, ωστόσο, σημαντική διαφορά στη φυσιολογία ενηλίκων και παιδιών καθώς ο εγκέφαλος των τελευταίων αναπτύσσεται κατά την εφηβεία» προσέθεσαι. Αυτός είναι, άλλωστε, ο λόγος που πριν από έναν χρόνο το γαλλικό Τμήμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που έχει την ευθύνη της κατηγοριοποίησης διαφόρων παραγόντων έκθεσης του οργανισμού (φυσικών, χημικών, βιολογικών και άλλων) στον κίνδυνο της καρκινογένεσης, τοποθέτησε την ακτινοβολία από κινητά τηλέφωνα στην κατηγορία 2Β, που περιέχει τους ενδεχόμενους καρκινογόνους παράγοντες.Περισσότερα εδώ.

Οι Theropithecus gelada, γνωστοί και ως μπαμπουίνοι τζελάντα είναι ένα είδος πιθήκων που ζουν στην Αιθιοπία. Οι τζελάντα όπως και ορισμένα άλλα είδη πιθήκων – π.χ. οι μακάκοι – πλαταγίζουν τα χείλη τους και η «συνήθεια» αυτή θεωρείται από τους ειδικούς χαρακτηριστικό που είναι καθοριστικό για τις «ομιλητικές» τους ικανότητες. Μελέτες που έχουν γίνει παλαιότερα σε μακάκους έχουν δείξει ότι το πλατάγισμα των χειλιών αποτελεί μια κίνηση διαφορετική από εκείνη που κάνουν τα ζώα με τα χείλη τους όταν τρώνε ενώ παράλληλα ανταποκρίνεται στους οικουμενικούς ρυθμούς της ανθρώπινης γλώσσας.Μελετώντας το πλατάγισμα των χειλιών στους τζελάντα οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν παρατήρησαν ότι στο συγκεκριμένο είδος η φαινομενικά απλή αυτή κίνηση – η οποία απαιτεί ένα σύνθετο συγχρονισμό των χειλιών, της γλώσσας και του υοειδούς οστού ανάμεσα στο σαγόνι και τον θυρεοειδή – είναι πολύ πιο «εξελιγμένη».Αν και τις περισσότερες φορές τα ζώα πλαταγίζουν τα χείλη τους χωρίς να εκφέρουν φθόγγους, οι ειδικοί θεωρούν ότι η κίνηση αυτή αποτελεί ενδεχομένως έναν «προθάλαμο» για την ικανότητα της ομιλίας. Εικάζουν δηλαδή ότι μια ανάλογη συνήθεια στους μακρινούς προγόνους μας πρόσφερε ουσιαστικά τη βάση για τον συγχρονισμό των κινήσεων που αργότερα συνοδεύτηκαν από ηχητικούς φθόγγους οδηγώντας στον σχηματισμό των πρώτων λέξεων.Οι τζελάντα στηρίζουν ακόμη περισσότερο αυτή την υπόθεση με ένα άλλο χαρακτηριστικό, το ότι παράλληλα με το πλούσιο φωνητικό ρεπερτόριό τους μερικές φορές πλαταγίζουν τα χείλη για να δώσουν συγκεκριμένη μορφή στις κραυγές τους – κάτι το οποίο, όπως τονίζει ο δρ Μπέργκμαν, μοιάζει πολύ με τον ανθρώπινο τρόπο ομιλίας. Παρ’ όλα αυτά ακόμη οι ειδικοί δεν γνωρίζουν αν κραυγές που παράγονται με το πλατάγισμα των χειλιών έχουν ιδιαίτερο νόημα. «Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε αν αυτοί οι σύνθετοι ήχοι τους επιτρέπουν να επικοινωνούν πληροφορίες που άλλοι πίθηκοι δεν μπορούν να επικοινωνήσουν» δήλωσε ο βιολόγος.Περισσότερα εδώ.

Ο Κόλπος του Μεξικού έχει τη φυσική ικανότητα να καθαρίζεται από μόνος του, ακόμη και μετά από μια τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή, όπως η πετρελαιοκηλίδα που προκλήθηκε από τη φονική έκρηξη στην εξέδρα άντλησης Deepwater Horizon, το 2010. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Τενεσί, οι οποίοι παρουσίασαν τα αποτελέσματα της μελέτης τους σε συνέδριο της αμερικανικής ένωσης χημικών.Σύμφωνα με τον καθηγητή περιβαλλοντικής βιολογίας Τέρι Χέιζεν, ο οποίος παρουσίασε τα συμπεράσματα της ομάδας του, το μεγαλύτερο τμήμα της πετρελαιοκηλίδας εξαφανίστηκε λίγες εβδομάδες αφότου συνεργεία κατόρθωσαν να «σφραγίσουν» τη διαρροή, στις 15 Ιουλίου του 2010, χάρη σε μικροοργανισμούς που έχουν την ιδιότητα να διασπούν το πετρέλαιο.«Το πετρέλαιο του Deepwater Horizon αποτέλεσε μια νέα πηγή θρεπτικών συστατικών στα βαθύτερα σημεία της θάλασσας. Με την παρουσία περισσότερης τροφής στο νερό, παρατηρήθηκε πληθυσμιακή έκρηξη των βακτηρίων που είχαν ήδη συνηθίσει να αξιοποιούν το πετρέλαιο ως πηγή τροφής», είπε μεταξύ άλλων ο ερευνητής.«Ήταν εκπληκτικό πόσο γρήγορα κατανάλωναν το πετρέλαιο», πρόσθεσε. «Σε κάποιες περιοχές χρειάστηκε μόλις μια μέρα για να περιορίσουν ένα γαλόνι πετρελαίου (3,8 λίτρα) σε μισό, ενώ σε άλλες περιπτώσεις ο χρόνος ημιζωής μιας ποσότητας πετρελαίου περιορίστηκε στις έξι ημέρες.» Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, η έκρηξη προκάλεσε τη διαρροή σχεδόν 5 εκατομμυρίων βαρελιών αργού πετρελαίου σε διάστημα τριών μηνών, στον Κόλπο του Μεξικού. Όπως εξήγησε ο Χέιζεν, η περιοχή διαθέτει ήδη πάρα πολλά βακτήρια διάσπασης πετρελαιοκηλίδων, λόγω φυσικών διαρροών που έχουν ως αποτέλεσμα κάθε χρόνο να απελευθερώνονται έως και 1,4 εκ. βαρέλια.«Το βασικό συμπέρασμα αυτής της μελέτης είναι ότι ο Κόλπος του Μεξικού ίσως είναι ανθεκτικότερος και ικανότερος απ’ ό,τι πιστεύαμε να ανακάμψει από πετρελαιοκηλίδες», κατέληξε ο Τέρι Χέιζεν. Ξεκαθάρισε, ωστόσο, ότι «δεν γνωρίζουμε ποιες είναι οι επιπτώσεις [της διαρροής στο περιβάλλον], αλλά μάλλον δεν είναι καλές.» Δες κι εδώ, εδώ.

Διαβάζω (δες εδώ) ότι χάρη στο Τμήμα Ορνιθολογίας του αμερικανικού πανεπιστημίου Κορνέλ, πλέον το μεγαλύτερο αρχείο βιοποικιλότητας ήχου και εικόνας είναι διαθέσιμο σε όλους. Στην τεράστια βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου μπορείτε να ακούσετε μια ποικιλία διαφορετικών πλασμάτων της γης και της θάλασσας, όπως έχουν καταγραφεί και ψηφιοποιηθεί. Περισσότερα από 7000 διαφορετικά ζώα υπάρχουν στα αρχεία, με έμφαση στα πτηνά. Το πανεπιστήμιο ερευνά τη ζωή των πουλιών και άλλων ζώων από το 1915 και οι πρώτες ηχογραφήσεις χρονολογούνται από το 1929, αλλά ποτέ ως τώρα δεν ήταν διαθέσιμη η τεράστια συλλογή στο κοινό. Η βιβλιοθήκη βρίσκεται εδώ.

Οι μέδουσες, πλάσματα χωρίς εγκέφαλο, στομάχι, νευρικό, κυκλοφορικό και αναπνευστικό σύστημα, συγκαταλέγονται στα πιο παράξενα πλάσματα του πλανήτη.Διαβάζω ότι η μέδουσα του είδους Turritopsis nutricula, έχει δώσει στην έννοια της λέξης «παράξενος» εντελώς νέες διαστάσεις (δες εδώ).Η μέδουσα Turritopsis nutricula έχει τη μοναδική ικανότητα, σε συνθήκες στρες ή περίπτωση τραυματισμού, να επιστρέφει από την ώριμη ηλικία σε πρώιμο στάδιο.Όσο περίεργο κι αν ακούγεται, αυτή η μέδουσα μπορεί, παρότι βρίσκεται σε ώριμη ηλικία, να επιστρέψει στο στάδιο του πολύποδα, δηλαδή σε αρχικό στάδιο ζωής.Η μετατροπή της μέδουσας σε αποικία πολύποδα γίνεται μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται «μεταδιαφοροποίηση».Σε περίπτωση που η μέδουσα Turritopsis nutricula απειλείται, έχει τραυματιστεί ή αδυνατεί να τραφεί, προσκολλάται σε μια επιφάνεια σε θερμά νερά στον ωκεανό και μετατρέπεται σε άμορφη μάζα.Σε αυτό το στάδιο ξεκινά η διαδικασία της μεταδιαφοροποίησης, κατά την οποία τα κύτταρα μεταμορφώνονται σε διαφορετικούς τύπους κυττάρων.Τα μυϊκά κύτταρα για παράδειγμα μπορούν να γίνουν αυγά ή τα νευρικά κύτταρα να γίνουν μυϊκά. Έτσι η μέδουσα επιστρέφει στο στάδιο του πολύποδα και «αναγεννάται».Αυτό το αέναο πέρασμα από ώριμο σε πρώιμο στάδιο είναι που κάνει τη μέδουσα Turritopsis nutricula να ξεχωρίζει, καθιστώντας την ουσιαστικά «αθάνατη».