Γράφαμε αλλού σχετικά με την «οικονομία» των διαγωνισμών του ΑΣΕΠ, ότι η προετοιμασία για τη συμμετοχή στις εξετάσεις εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 3000 ευρώ ανά υποψήφιο (παράβολα, παρακολούθηση στο φροντιστήριο, σημειώσεις, θέματα SOS κτλ.) και ο συνολικός τζίρος τα 125 εκατ. ευρώ το χρόνο! Να όμως που δεν είχα φανταστεί ότι πέραν τούτων υπάρχει και σοβαρή αμφισβήτηση (δίκαια ή άδικα) και ως προς τη σκοπιμότητα του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ εκπαιδευτικών, όταν οι διορισμοί στην εκπαίδευση γίνονται με τρεις-τέσσερις νέες «επετηρίδες»/πίνακες, υπάρχει το φαινόμενο των επιτυχόντων και μη διοριστέων –άραγε σε τι είναι επιτυχόντες – κι εντέλει φαίνεται ότι ο χρόνος αναμονής διορισμού μέσω ΑΣΕΠ είναι μεγαλύτερος απ΄ ότι με την παλαιά, καταργημένη, επετηρίδα! Γράφει σχετικά ο Βασίλης Κ. Γούναρης, καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ, για το διαγωνισμό του ΑΣΕΠ εκπαιδευτικών: «Όταν επί υπουργίας Γεράσιμου Αρσένη, το 1998, καταργήθηκε η επετηρίδα των εκπαιδευτικών, πολλοί πανηγύρισαν για την επιβολή της αξιοκρατίας προς όφελος του κράτους και της δημόσιας εκπαίδευσης. Μέσα στους πανηγυρισμούς πνίγηκε, τελικά, η κατακραυγή για την απαξίωση των πτυχίων δεκάδων χιλιάδων εκπαιδευτικών, που είχαν προγραμματίσει τη ζωή τους, εν αγνοία του επερχόμενου νόμου. Ευνοήθηκαν μόνον οι ήδη υπηρετούντες ως αναπληρωτές, μια δεξαμενή εργαζομένων, η οποία όπως θα περίμενε κανείς, λογικά θα εξαντλούνταν τα επόμενα χρόνια. Όμως, δεν συνέβη αυτό. Καθώς τα ετήσια κενά στις θέσεις των εκπαιδευτικών είναι πολύ περισσότερα από τον αριθμό των προσλαμβανομένων μέσω των εξετάσεων του ΑΣΕΠ, μάλιστα αυτών που είναι πρόθυμοι να ξενιτευτούν, ο θεσμός των αναπληρωτών επιβίωσε. Το σημαντικό, όμως, ήταν πως οι αναπληρωτές διατήρησαν το πλεονέκτημα του οριστικού διορισμού στα δημόσια σχολεία, χωρίς να έχουν επιτύχει στις εξετάσεις του ΑΣΕΠ, μετά τη συμπλήρωση 30 μηνών πραγματικής προϋπηρεσίας ή 24 μηνών, αν είχαν υπερβεί τη βαθμολογική βάση σε μια εξέταση ΑΣΕΠ. Κι όχι μόνο αυτό. Το ποσοστό των αναπληρωτών όλων των κατηγοριών που ετησίως διορίζονται με τον τρόπο αυτό, ορίστηκε στο 40% έναντι 60% των διοριζομένων μέσω εξετάσεων. Επίσης προηγούνται, λόγω προϋπηρεσίας, στις τοποθετήσεις, πλεονέκτημα σημαντικότατο. Σημαίνει πως ούτε το πρώτο 10% των επιτυχόντων μέσω ΑΣΕΠ δεν μπορεί να υπηρετήσει άμεσα σε οποιοδήποτε αστικό κέντρο της χώρας(…) Δεν αναφέρομαι στις τοποθετήσεις τους, αλλά στο πώς ένας πτυχιούχος μπορεί να βελτιώσει δραστικά τη θέση του στην απύθμενη επετηρίδα των αναπληρωτών χωρίς να γίνει πολύτεκνος. Το απαραίτητο σωσίβιο για να επιπλεύσεις είναι η προϋπηρεσία, η οποία μπορεί να εξασφαλιστεί μέσα από έναν άλλο θεσμό, της πρόσθετης ενισχυτικής διδασκαλίας από ωρομίσθιους καθηγητές (…) Η αμοιβή του ωρομίσθιου είναι χαμηλή και όχι τακτική. Τα κενά εκ των πραγμάτων είναι περισσότερα στην απομακρυσμένη περιφέρεια. Το κόστος της μετάβασης ή της εγκατάστασης δεν μπορεί να καλυφθεί με τη διδασκαλία λίγων ωρών. Προς τι λοιπόν ο συνωστισμός; Κατ’ αρχάς, οι ώρες πρόσθετης διδασκαλίας στις δυσπρόσιτες περιοχές «μετρούν» διπλές. Με βάση το ωράριο αυτό (πραγματικό ή/και πλασματικό) οι πτυχιούχοι αιτούνται την μετεγγραφή τους από τον Πίνακα Γ΄ των αναπληρωτών (δηλαδή αυτών που στερούνται προσόντων πλην πτυχίου) στον Πίνακα Β΄ των προσοντούχων. Όσο μεγαλύτερο το ωράριο και τα χρόνια προϋπηρεσίας τόσο υψηλότερη η θέση στον Πίνακα Β΄(…)» Έτσι, «μπορείς, σε 3-5 χρόνια συνολικά, δηλαδή πριν από τα 30 σου, να βρεθείς σε θέση μόνιμου διορισμού. Αρκεί να διαθέτεις τη στοιχειώδη ικανότητα να διαχειριστείς τα μόριά σου μεσοπρόθεσμα (…)» (ολόκληρο το άρθρο εδώ).Για να συμπληρώσει αλλού ο Χρήστος Κυργιάκης, φυσικός (αναπληρωτής, τρεις φορές επιτυχών αλλά καμία διοριστέος):«Το 2008 δηλώσαν συμμετοχή [στο διαγωνισμό] 3292 υποψήφιοι, συμμετείχαν 2395 (περίπου), πέτυχαν 1248 και διορίστηκαν 157 (12,6% διοριστέοι σε σχέση με τους επιτυχόντες).Στον τελευταίο διαγωνισμό σημειώθηκε η μικρότερη αναλογία διοριστέοι/ επιτυχόντες, διότι μειώθηκαν οι διορισμοί αλλά αυξήθηκαν και οι επιτυχόντες. Προφανώς τα φροντιστήρια για τους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ (κάποιοι τα βαπτίζουν σεμιναριακά μαθήματα) θησαύρισαν. Τελικά λύθηκε με το διαγωνισμό του ΑΣΕΠ το πρόβλημα που δημιουργούσε, υποτίθεται, η επετηρίδα σχετικά με την καθυστέρηση του μόνιμου διορισμού; Ασφαλώς όχι, οι παραπάνω αριθμοί μιλούν από μόνοι τους.Για παράδειγμα κάθε χρόνο παίρνουν πτυχίο στη χειρότερη περίπτωση 600 φυσικοί. Φέτος με τον ΑΣΕΠ θα διοριστούν 78 φυσικοί. Οι υπόλοιποι, αν συμμετείχαν και είναι στους επιτυχόντες θα πάρουν μόρια για να μπουν στον ενιαίο πίνακα – όχι δεν ονομάζεται επετηρίδα – ο οποίος αριθμεί 1788 άτομα. Προσοχή υπάρχει και ο ενιαίος πίνακας αναπληρωτών με μηδενική προϋπηρεσία (και χωρίς στον ήλιο μοίρα) – όχι δεν ονομάζεται επετηρίδα – καθώς επίσης και ο ενιαίος πίνακας διορισμών -όχι δεν ονομάζεται επετηρίδα-για όσους έχουν πραγματική προϋπηρεσία.» Και διερωτάται: «Τι άλλαξε λοιπόν ο ΑΣΕΠ;» Για να απαντήσει «Καταργήθηκε η επετηρίδα και φτιάχτηκαν τρεις πίνακες και βέβαια υπάρχει και ένας άτυπος τέταρτος πίνακας που περιλαμβάνει όλους τους υπόλοιπους, που δεν βρίσκονται σε κανέναν από τους παραπάνω τρεις πίνακες. Για να μπορέσει λοιπόν να διοριστεί κάποιος με ΑΣΕΠ θα χρειαστεί να λάβει μέρος κατά μέσο όρο σε τέσσερις με πέντε διαγωνισμούς. Προφανώς θα υπάρχουν και κάποιοι που δίνουν μία φορά και διορίζονται και κάποιοι άλλοι που δεν είναι ποτέ στους διοριστέους.»Και συνεχίζει: «Τι άλλο έκανε ο ΑΣΕΠ;» Μα, κατά τη γνώμη του: «Κατέστρεψε την αυτοπεποίθηση, την αξιοπρέπεια και την υπερηφάνεια χιλιάδων συναδέλφων, άσχετα αν τελικά διορίστηκαν ή όχι, χαρακτηριστικά απαραίτητα για κάθε άνθρωπο πόσο μάλλον για κάποιον εκπαιδευτικό. Έστειλε χιλιάδες ανθρώπους στα φροντιστήρια, ως φυσική συνέχεια του λυκείου και του πανεπιστημίου, οι οποίοι προσπάθησαν να εξασφαλίσουν ένα εισιτήριο για το όνειρό τους.» Για να καταλήξει: «Καταργήστε επιτέλους το διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, μην τρέφετε τους νέους συναδέλφους με απατηλά όνειρα για διορισμό, μην τους δείχνετε αυτόν τον ψυχοφθόρο δρόμο. Όσο οι θέσεις είναι λίγες και συνεχώς μειώνονται οι περισσότεροι θα μένουν απέξω, όχι γιατί δεν είναι ικανοί αλλά γιατί το εκπαιδευτικό μας σύστημα προφανώς δεν τους χρειάζεται όλους.» Τι να πω εγώ;