Σύμβολο της αλματώδους ανάπτυξης μιας μη θεσμοθετημένης πηγής πληροφόρησης, η ηλεκτρονική συμμετοχική εγκυκλοπαίδεια Βικιπαίδεια (Wikipedia) κατατάσσεται πρώτη μεταξύ όλων των προτιμήσεων στις μηχανές αναζήτησης. Ο τρόπος λειτουργίας της, αν και δεν είναι αψεγάδιαστος, στηρίζεται σε κανόνες πολύ πιο περίπλοκους από όσο μπορούμε να φανταστούμε. Το μοντέλο ανάπτυξης της Βικιπαίδειας, που ο ισραηλινός καθηγητής Δικαίου Γιοσάι Μπένκλερ βάφτισε «συλλογική παραγωγή από ισότιμους χρήστες» (peer production), απαιτεί μεγάλη αυτονομία των συμμετεχόντων. Ο ιδρυτής της Τζίμι Γουέιλς, ανακοίνωσε τον Ιούνιο του 2008 ότι μια ανοιχτή εγκυκλοπαίδεια απαιτεί «απίστευτη ακρίβεια σκέψης», επειδή, «σε αντίθεση με τους “προστατευμένους” συντάκτες μιας κλασικής εγκυκλοπαίδειας με συγκεκριμένα λήμματα», οι άνθρωποι που εργάζονται πάνω σε ανοιχτά προγράμματα είναι εντελώς εκτεθειμένοι «στην αμφισβήτηση εάν χρησιμοποιήσουν σαθρά επιχειρήματα ή εφόσον στηρίξουν τα συμπεράσματά τους επάνω σε εσφαλμένες πηγές».Με άλλα λόγια, στη Βικιπαίδεια η εξειδίκευση δεν αφορά πλέον ένα «πρόσωπο» αλλά μια «διαδικασία», μέσα από τη συγκέντρωση πολλαπλών προσωπικών απόψεων, μέσα από τη «σοφία του πλήθους». Το κλειδί της επιτυχίας βρίσκεται, λοιπόν, στη συμμετοχή. Και προκειμένου να εξασφαλιστεί μαζικά και με συνεχή ροή, πρέπει πάση θυσία η «βικιπαιδική» εμπειρία να είναι διασκεδαστική και άμεση, εδραιωμένη στην αρχή: «Μπορείτε να εκδώσετε τη σελίδα αυτή αμέσως». Αν και η δεοντολογία του προγράμματος η οποία επιβάλλει την ισότητα, φαίνεται ότι ορισμένοι συντάκτες επικαλούνται δεξιότητες ή εξωτερικούς τίτλους. Έτσι, η δραστηριότητα του χρήστη Ες-Τζέι τού επέτρεψε την πρόσβαση σε όλες, περίπου, τις βαθμίδες ευθύνης που υπάρχουν μέσα στη Βικιπαίδεια. Εχαιρε τέτοιας εκτίμησης, που η έγκυρη επιθεώρηση «The New Yorker» πήρε συνέντευξη από αυτόν στο αφιέρωμα που έκανε στην εγκυκλοπαίδεια. Του προτάθηκε, επίσης, η θέση του διευθυντή κοινότητας (community manager) ή του ρυθμιστή στους κόλπους της Wikia, ενός οργανισμού κερδοσκοπικού χαρακτήρα που ξεκίνησε από τον Τζίμι Γουέιλς το 2004. Η προσφορά αυτή ήταν μοιραία: το βιογραφικό σημείωμα που ο Ες-Τζέι συμπεριέλαβε στη Wikia δεν είχε απολύτως τίποτα κοινό με το προφίλ που παρουσιάστηκε στους χρήστες της Βικιπαίδειας ή στους αναγνώστες του «The New Yorker». Στην πραγματικότητα, όπως φαινόταν, δεν επρόκειτο για έναν καθηγητή Θρησκευτικών Σπουδών με διδακτορικούς τίτλους στο Δίκαιο και τη Φιλοσοφία, αλλά για έναν νεαρό άνδρα ηλικίας 24 ετών, ο οποίος δεν διέθετε καν πτυχίο!Στο ζήτημα της ακρίβειας, το περιοδικό «Nature» συνέκρινε 42 επιστημονικά άρθρα προερχόμενα αντίστοιχα από τη Βικιπαίδεια και από την Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ήταν ισότιμα σε ποιότητα. Ωστόσο, η έλλειψη ακρίβειας στη Βικιπαίδεια την καθιστά προβληματική. Ο τελικός σκοπός μιας εγκυκλοπαίδειας είναι η αλήθεια. Διαβάστε ολόκληρο το δημοσίευμα εδώ. Eπιπρόσθετα δες κι εδώ.