Ο λόγος που ανταλλάσσουμε δώρα είναι για να μνημονεύσουμε την προσφορά των Δώρων από τους 3 Μάγους στον μικρό Χριστό. Πουθενά στην Αγία Γραφή δεν αναφέρονται τα ονόματα, η καταγωγή και ο αριθμός τους, τους θεωρούμε 3 επειδή 3 ήταν τα δώρα που προσέφεραν. Τα ονόματα τους εμφανίστηκαν πολύ αργότερα το 500 μ.Χ σε ελληνικό έγγραφο της Αλεξάνδρειας, μεταφράστηκαν στα Λατινικά και πέρασαν στη Δυτική Παράδοση, εκπροσωπούν δε εκτός από διαφορετικές γεωγραφικές τοποθεσίες και κουλτούρες και τις 3 ηλικίες του ανθρώπου: ο Γκασπάρ από Ινδία γύρω στα 60 δίνει χρυσό, ο Μελχιόρ από Περσία γύρω στα 40 δίνει λιβάνι και ο Βαλτάσαρ από Αραβία γύρω στα 20 δίνει τα σμύρνα (μύρο), και τα 3 δώρα αναλλοίωτα στον χρόνο όπως και οι 3 φύσεις του Χριστού που συμβολίζουν (Βασιλιάς, Αρχιερέας αλλά και υπό θυσία Αμνός), άλλες χριστιανικές Εκκλησίες (Αιθιοπία, Συρία, Αρμενία κλπ) τους ονομάζουν διαφορετικά.
Μάγους ονόμαζαν τους Πέρσες ιερείς από τους οποίους προερχόταν και ο Ζωροάστρης, ήταν περίφημοι αστρολόγοι που τότε θεωρούνταν επιστήμονες, καμία σχέση με μαγεία, αν και η λέξη προήλθε από αυτούς. Γονάτισαν μπροστά στον Χριστό ως ένδειξη σεβασμού και η γονυκλισία πέρασε στην Χριστιανική παράδοση, μέχρι τότε γονάτιζες μόνο μπροστά σε Βασιλιά. Επέστρεψαν στις πατρίδες τους και τελικά μαρτύρησαν ως Χριστιανοί. Σύμφωνα με την παράδοση, οι 3 σαρκοφάγοι με τα οστά τους φυλάσσονται στον Καθεδρικό της Κολωνίας και είναι το μεγαλύτερο σκευοφυλάκιο στον Δυτικό κόσμο, την περίοδο των γιορτών στην Γερμανία, ο Καθεδρικός φιλοξενεί τους περισσότερους επισκέπτες από οποιοδήποτε άλλο σημείο της χώρας!Στον ισπανόφωνο κόσμο η μνήμη τους εορτάζεται στα Θεοφάνεια και είναι αντίστοιχοι του Αι Βασίλη, έρχονται με καμήλες και μοιράζουν δώρα στα παιδιά!
φωτο 1. Η Προσκύνηση των Μάγων, Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, 1568, Μουσείο Soumaya, Πόλη του Μεξικού, στον πίνακα του El Greco ο Βαλτάσαρ μαύρος από την Αφρική, άλλη μια παραλλαγή, προχωρημένος ο δικός μας!
Υπάρχουν διάφορες εικασίες για την τύχη των δώρων: ότι κλάπηκαν από 2 ληστές και είναι αυτοί που σταυρώθηκαν μαζί με τον Χριστό, ότι τα είχαν εμπιστευτεί στον Ιούδα που ήταν ο ταμίας των Αποστόλων και αυτός τα εξαργύρωσε κλπ.
Σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση, η Παναγία τα παρέδωσε μαζί με την Αγία Ζώνη της στην Εκκλησία των Ιεροσολύμων και από εκεί περίπου το 400 μ.Χ, ο Αυτοκράτωρ Αρκάδιος τα μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη όπου παρέμειναν μέχρι και την Άλωση. Τότε η Μάρω, η χριστιανή μητριά του Μωάμεθ του Πορθητή, τα μετέφερε στην Ιερά Μονή Αγίου Παύλου στο Άγιον Όρος της οποίας το καθολικό είχε κτίσει ο πατέρας της Γ. Βράγκοβιτς, δεσπότης της Σερβίας. Κατά την αγιορείτικη παράδοση, καθώς η Μάρω ανέβαινε από το λιμάνι στην Μονή, η Θεοτόκος παρουσιάστηκε σε όραμα για να της θυμίσει το άβατον και να μην προχωρήσει παραπέρα. Τα παρέδωσε λοιπόν στους μοναχούς και στο σημείο του οράματος υπάρχει σήμερα ο λεγόμενος «Σταυρός της Βασιλίσσης».
Φωτο 2. Η εικόνα του Αι Βασίλη/Santa Clauss με την κόκκινη στολή παγιώθηκε λόγω της εταιρείας Coca Cola που το 1931 την χρησιμοποίησε σε διαφημίσεις σε γνωστά περιοδικά όπως το National Geographic, New Yorker κλπ, το φωτεινό κόκκινο της συσκευασίας του αναψυκτικού αντιστοιχεί στο χρώμα του κουστουμιού του Αι Βασίλη. Όπως ο Αι Βασίλης είναι παντού και δίνει χαρά έτσι και η κόκα κόλα προσφέρει απόλαυση και «πάει με όλα». Στην Ελλάδα λέγεται ότι η μορφή του μπήκε στα σπίτια των οικογενειών από τις χριστουγεννιάτικες κάρτες που έστελναν οι Έλληνες μετανάστες.
Απίστευτο αλλά αληθινό, μερικά από τα πιο αγαπημένα χριστουγεννιάτικα τραγούδια γράφτηκαν από Εβραίους! “Rudolph the Red-Nosed Reindeer”; “Rockin’ Around the Christmas Tree”; “It’s the Most Wonderful Time of the Year”; “Let it Snow! Let it Snow! Let it Snow!”; “White Christmas” κλπ.
Μια εξήγηση είναι ότι έγινε στην προσπάθεια τους να ενταχθούν περισσότερο στην καθημερινή ζωή των Αμερικανικών οικογενειών, οι Αμερικανοί συνθέτες γενικά δεν έγραφαν τραγούδια για τα Χριστούγεννα θεωρώντας ότι έχουν εποχιακό ενδιαφέρον και δεν είναι εμπορικά. Τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια εκτοξεύθηκαν σε δημοτικότητα κατά την διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου γεμίζοντας με τη νοσταλγία της οικογενειακής θαλπωρής όλες τις οικογένειες που κάποιο μέλος της έλειπε στο μέτωπο. Το “ White Christmas ” που έγραψε ο Εβραίος Irving Berlin και τραγούδησε ο Bing Crosby ως single κατέχει ρεκόρ πωλήσεων όλων των εποχών. Το δικό μας αγαπημένο «Χιόνια στο καμπαναριό που Χριστούγεννα σημαίνει, Χιόνια στο καμπαναριό ξύπνησε όλο το χωριό» έγραψε ο Στέλιος Σπεράντσας, ο πρώτος Καθηγητής Ορθοδοντικής στην Οδοντιατρική Αθηνών!
XIONIA ΣΤΟ ΚΑΜΠΑΝΑΡΙΟ
