My SchBlogOut

Στον καθηγητή Παύλο Αλιβιζάτο, κάτοχο της καθηγητικής έδρας Larry and Diane Bock του Πανεπιστημίου Berkeley και Διευθυντή του Εθνικού Εργαστηρίου Lawrence του Πανεπιστημίου Berkeley, απονεμήθηκε φέτος το Βραβείο Νίκη, που δίνει κάθε χρόνο το μη κερδοσκοπικό ινστιτούτο τεχνολογίας ΑΙΤ. Το βραβείο τιμά διεθνώς διακεκριμένους Έλληνες ή ελληνικής καταγωγής επιστήμονες, για την καθοριστική τους συμβολή στην παγκόσμια πρόοδο των επιστημών και της τεχνολογίας.Το Βραβείο Νίκη 2012 απονεμήθηκε σε εκδήλωση που έγινε την Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου 2012 στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία.Ο καθηγητής Π. Αλιβιζάτος είναι διεθνώς αναγνωρισμένη αυθεντία στην κατασκευή νανοκρυστάλλων και τη χρήση τους σε εφαρμογές ηλιακής ενέργειας. ‘Εχει χαρακτηριστεί από τους πατέρες της νανο-επιστήμης και κατατάσσεται στην 5η θέση των 100 κορυφαίων χημικών της περασμένης δεκαετίας στη λίστα που έχει καταρτίσει η βιβλιομετρική εταιρεία Τόμσον-Ρόιτερς. Τιμήθηκε το 2012 με το βραβείο Βολφ και θεωρείται υποψήφιος για το επόμενο Νόμπελ Χημείας.Περισσότερα εδώ και εδώ.

Βρετανοί ερευνητές κατάφεραν να μετατρέψουν τον αέρα σε βενζίνη! Το επίτευγμα ίσως μελλοντικά αποδειχτεί ορόσημο για την μαζική παραγωγή καθαρής ενέργειας και αποτελέσει απάντηση τόσο στην ενεργειακή κρίση όσο και στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος με «αέρια του θερμοκηπίου», εφόσον όμως στην πορεία ξεπεραστούν διάφορα εμπόδια.Παραγωγός η μικρή βρετανική εταιρεία Air Fuel Synthesis (δηλαδή «σύνθεση καυσίμων από αέρα»), χρησιμοποιεί μια επαναστατική τεχνολογία και έχει καταφέρει να παράγει πέντε λίτρα βενζίνης από τον Αύγουστο, όταν έθεσε σε λειτουργία μια μικρή μονάδα που παράγει καύσιμα από διοξείδιο του άνθρακα και υδρατμούς του αέρα.Η εταιρεία ελπίζει ότι μέσα στην επόμενη διετία θα δημιουργήσει ένα μεγαλύτερο, μαζικής παραγωγής, εργοστάσιο που θα παράγει ένα τόνο «αερο-βενζίνης» την ημέρα. Επίσης, σχεδιάζει να παράγει «πράσινα» καύσιμα για τις αεροπορικές εταιρίες, ώστε τα αεροπορικά ταξίδια να εκλύουν λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.Περισσότερα εδώ.

Τι εστί “Αστεροσχολείο”; Το “Κακογιάννειο Αστεροσχολείο Υπάτης” -τμήμα του Εργαστηριακού Κέντρου Φυσικών Επιστημών (ΕΚΦΕ) Φθιώτιδας- είναι μια καινοτόμος εκπαιδευτική δράση για τη μελέτη και διάδοση της Αστρονομίας – τώρα που την εξοβελήσαμε από το αναλυτικό πρόγραμμα γυμνασίου και λυκείου (…).Ξεκίνησε το 2007 ως ιδέα των εκπαιδευτικών Γιώργου Σφήκα, γεωλόγου, και Κυράτσω Τζιώτζη-Σφήκα, βιολόγου, μία ιδέα που έτυχε θερμής ανταπόκρισης από όλους τους φορείς της Υπάτης και του νομού Φθιώτιδος, ενώ καθοριστική για την υλοποίησή της ήταν η ίδρυση του Συλλόγου Ερασιτεχνών Αστρονόμων Φθιώτιδας (ΣΕΑΦ). Το Αστεροσχολείο, που εγκαινιάστηκε το 2012, φέρει το όνομα «Κακογιάννειο» προς τιμήν του ζεύγους Σταύρου και Ειρήνης Κακογιάννη από την Υπάτη, οι οποίοι προσέφεραν ένα μεγάλο ποσό για την ανέγερση και τον εξοπλισμό του κτιρίου.Στόχος του Αστεροσχολείου Υπάτης είναι να δοθούν τα κατάλληλα ερεθίσματα, ώστε να υπάρξει ενδιαφέρον για τη μελέτη του ουρανού (περισσότερα για την ιδέα και το ιστορικό ίδρυσής του εδώ). Στο “Αστεροσχολείο” υπάρχει αμφιθέατρο 70 θέσεων, ένα μικρό πλανητάριο (αστροθέτρο) 50 θέσεων, καθώς και αστεροσκοπείο.Επικοινωνία: http://www.asterosxoleio.gr/contact

Λέτε; Διαβάζω ότι ψηλά στις διεθνείς λίστες ταξινόμησης ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων βρίσκονται αρκετά πανεπιστήμια της χώρας, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιοποίησε για δεύτερη συνεχή χρονιά το (ελληνικό) Διαπανεπιστημιακό Δίκτυο Πολιτικών Ανώτατης Εκπαίδευσης.Σύμφωνα με τη μελέτη που βασίζεται στην παγκόσμια λίστα ταξινόμησης (world ranking universities), που χρησιμοποιούν τα τελευταία χρόνια εξειδικευμένοι Ισπανοί ερευνητές, τα ελληνικά πανεπιστήμια φέρονται να έχουν βελτιώσει σημαντικά τη θέση τους.Οπως προκύπτει από την επεξεργασία των στοιχείων από τους Ελληνες ερευνητές (προέρχονται από τα Πανεπιστήμια Πάτρας, Αιγαίου και Πελοποννήσου), στην ταξινόμηση που περιλαμβάνει πάνω από 20.000 ιδρύματα παγκοσμίως, εμφανίζονται 64 ελληνικά ιδρύματα ή δομές (13 περισσότερα από το 2011), εκ των οποίων 23 πανεπιστήμια, 16 ΤΕΙ, 20 ιδιωτικές δομές κλπ.Ειδικότερα, πέντε πανεπιστήμια (Αριστοτέλειο Θεσσαλονίκης, Πατρών, Αθήνας, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και Κρήτης) συγκαταλέγονται στο καλύτερο 3% της παγκόσμιας κατάταξης, με το ΑΠΘ να βρίσκεται στο καλύτερο 1%.Αλλα τρία πανεπιστήμια (Ιωαννίνων, Αιγαίου και Δημοκριτείο) φιγουράρουν στο καλύτερο 5% της παγκόσμιας κατάταξης, ενώ ακόμη 6 ΑΕΙ (Θεσσαλίας, Οικονομικό, Πολυτεχνείο Κρήτης, Μακεδονίας, Πειραιώς και Γεωπονικό) είναι στο 10% της σχετικής λίστας.Και εις ανώτερα λοιπόν.Σχετικά με τα κριτήρια στα οποία βασίστηκε η λίστα, είναι εντελώς διαφορετικά από αυτά που χρησιμοποιούνται για τη λίστα της Σανγκάης.Ειδικότερα, προσμετρώνται:
•το μέγεθος της ηλεκτρονικής ανάπτυξης του ιδρύματος (10%)
•η ηλεκτρονική επισκεψιμότητα του πανεπιστημίου (50%)
•η «εναπόθεση» παραγόμενου ακαδημαϊκού και εκδοτικού υλικού στο Διαδίκτυο (10%)
•η ποσότητα των δημοσιευμένων εργασιών (30%).

Μαθαίνουμε όταν κοιμώμαστε;Μια πρώτη απόδειξη του ότι μπορούμε να μάθουμε νέες πληροφορίες ενώ κοιμόμαστε-υπνοπαιδεία…- έρχεται από τους επιστήμονες του Ινστιτούτου Βάιζμαν, Ισραήλ,οι οποιοι εντοπίσαν και σε ποια στάδια του ύπνου πραγματοποιείται η εκμάθηση των νέων γνώσεων. Διεξάγοντας το πείραμά τους οι ερευνητές «έπαιξαν» στους κοιμισμένους εθελοντές διάφορους ηχητικούς τόνους ακολουθούμενους από συγκεκριμένες οσμές και κατέγραψαν τις αντιδράσεις τους. Η πρώτη τους διαπίστωση ήταν ότι κατά τη διάρκεια του ύπνου ο εγκέφαλος εξακολουθεί να αντιδρά στα οσφρητικά ερεθίσματα κατά τον ίδιο τρόπο που αντιδρά όταν είμαστε ξύπνιοι: εισπνέουμε βαθιά όταν αισθανόμαστε μια ευχάριστη μυρωδιά αλλά «κόβουμε» την εισπνοή μας όταν η οσμή είναι δυσάρεστη. Αυτό αποτελεί κάτι νέο για τους ειδικούς, μια και την επόμενη ημέρα οι ξύπνοι πλέον εθελοντές άκουσαν τους ίδιους ήχους οι οποίοι αυτή τη φορά δεν συνοδεύονταν από τα οσφρητικά ερεθίσματα. Αν και δεν είχαν συνείδηση του ότι είχαν ακούσει τους ήχους αυτούς όταν κοιμούνταν, οι συμμετέχοντες αντέδρασαν κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο με τον οποίο είχαν αντιδράσει στον ύπνο τους: οι ήχοι που είχαν συνοδευτεί από ευχάριστες οσμές τους έκαναν να εισπνέουν πιο βαθιά ενώ όσοι είχαν συνδυαστεί με δυσάρεστες οσμές τους έκαναν να «κλείνουν τη μύτη» τους.Είδαν ότι η αντίδραση των εθελοντών ήταν πιο έντονη κατά τη διάρκεια του ύπνου REM αλλά ότι η «μεταφορά» του οσφρητικού συνειρμού από τον ύπνο στο ξύπνιο συντελείτο μόνον όταν οι πληροφορίες είχαν καταγραφεί εκτός της φάσης REM. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτό σημαίνει πως κατά τη διάρκεια του ύπνου REM είμαστε πιο ευαίσθητοι στα ερεθίσματα από το περιβάλλον μας αλλά η λεγόμενη «αμνησία των ονείρων» μας κάνει να τα ξεχνάμε κατά τον ίδιο τρόπο που πολλές φορές δεν μπορούμε να θυμηθούμε τα όνειρά μας.Αν και προς το παρόν απέχουμε πολύ από την υπνοπαιδεία της επιστημονικής φαντασίας – εκτός και αν μπορέσουμε να «μεταφράσουμε» τις εγκυκλοπαιδικές γνώσεις σε μυρωδιές – οι επιστήμονες θεωρούν ότι σε πρώτο στάδιο η ανακάλυψη μπορεί να βρει ενδιαφέρουσες εφαρμογές, ενδεχομένως για τη θεραπεία αναπνευστικών προβλημάτων όπως η άπνοια. Περισσότερα εδώ.

Το Κέντρο ανάδειξης των καλύτερων Πανεπιστημίων παγκοσμίως στο Shanghai Jiao Tong University ανακοίνωσε την 10η έκδοση της… ετήσιας παγκόσμιας ακαδημαϊκής κατάταξης των Πανεπιστημίων για 2012 (ARWU), ευρέως γνωστή και ως η “Λίστα της Σαγκάης”. Το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ των ΗΠΑ παραμένει το νούμερο ένα στον κόσμο για δέκατη χρονιά. Στην πρώτη εικοσάδα της περίφημης Λίστας της Σαγκάης, συγκαταλέγονται κυρίως πανεπιστημιακά ιδρύματα των ΗΠΑ, με πρώτο το Χάρβαρντ, δεύτερο το Στάνφορντ, τρίτο το ΜΙΤ (Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης). Τα δύο κορυφαία βρετανικά, Οξφόρδης και Κέμπριτζ, βρίσκονται στην πέμπτη και δέκατη θέση αντίστοιχα του καταλόγου.Στην πρώτη εκατοντάδα, περισσότερα από τα μισά πανεπιστήμια είναι των ΗΠΑ (53), 9 της Μεγάλης Βρετανίας, 4 ιαπωνικά, 5 από την Αυστραλία, 4 από τη Γερμανία, ισάριθμα από τον Καναδά και από την Ελβετία, από 3 έχουν η Γαλλία, η Σουηδία και το Ισραήλ, από 2 η Ολλανδία και η Δανία και από 1 το Βέλγιο, η Νορβηγία, η Φινλανδία, η Ρωσία. Ωστόσο, στο γενικότερο σύνολο, από τα 500 τα 202 είναι ευρωπαϊκά, 182 αμερικανικά (Βόρεια και Νότια Αμερική), 88 ασιατικά, 24 αυστραλιανά και 4 αφρικανικά. Με εξαίρεση τη Βρετανία, το πρώτο ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο, το γαλλικό Paris 1, βρίσκεται στην 37η θέση και ακολουθεί στην 42η θέση το σουηδικό Ινστιτούτο Καρολίνσκα. Δύο ελληνικά πανεπιστημιακά ιδρύματα, το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης συμπεριλαμβάνονται. Και τα δύο έχουν τοποθετηθεί στις θέσεις 301 – 400 (μετά την 100ή θέση, τα πανεπιστημιακά ιδρύματα αναφέρονται με αλφαβητική σειρά και όχι κατά αύξοντα αριθμό), ενώ το Καποδιστριακό πέρυσι είχε σημειώσει καλύτερες επιδόσεις, ευρισκόμενο στις θέσεις 201 – 300. Για το Αριστοτέλειο φέτος δεν άλλαξε κάτι στην τελική του κατάταξη. Τα κριτήρια με βάση τα οποία καταρτίζεται «η λίστα της Σαγκάης» συμπεριλαμβάνουν βραβεύσεις με Νομπέλ Χημείας, Φυσικής, Φυσιολογίας, Ιατρικής, Οικονομίας, μετρώντας από το 1961 μέχρι σήμερα για τους φοιτητές ή αποφοίτους και από το 1971 και εφεξής για τους καθηγητές. Παράλληλα, συνυπολογίζεται ένας συνδυασμός δημοσιεύσεων σε επιστημονικές επιθεωρήσεις, με υψηλό αριθμό παραπομπών που πραγματοποιούν ερευνητές των πανεπιστημίων, ερευνητικές εργασίες που έχουν περιληφθεί στο Science Citation Index και το ποσοστό εργασιών που έχουν δημοσιευθεί στο Τοπ 20% των επιστημονικών επιθεωρήσεων του εκάστοτε επιστημονικού πεδίου (Μαθηματικά/Φυσικές Επιστήμες, Μηχανική/Τεχνολογία/Πληροφορική, Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Γεωπονική, Ιατρική και Φαρμακευτική, Κοινωνικές Επιστήμες).Περισσότερα εδώ.

Η Πανελλήνια Ένωση Υπευθύνων Εργαστηριακών Κέντρων Φυσικών Επιστημών (ΠΑΝΕΚΦΕ) διοργανώνει Εκπαιδευτική Ημερίδα σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ευγενίδου για τους/τις εκπαιδευτικούς Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κλ.ΠΕ04 των σχολικών μονάδων της Περιφέρειας Αττικής, με θέμα : «Η πειραματική προσέγγιση των Φυσικών Επιστημών στην Ελλάδα: τα ΕΚΦΕ στο προσκήνιο». Στόχοι της ημερίδας είναι (α) η περαιτέρω προώθηση της πειραματικής διδασκαλίας των Φυσικών Επιστημών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, (β) η ανάδειξη της αναγκαιότητας ουσιαστικής ενασχόλησης των μαθητών/τριών με την επιστημονική μεθοδολογία και (γ) η ανάδειξη του καινοτόμου ρόλου των ΕΚΦΕ στις σχετικές διαδικασίες. Η ημερίδα θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 21 Ιουνίου 2012 στο Ίδρυμα Ευγενίδου, από 09:30 έως 15:30.Περισσότερα εδώ.

Μια πρωτοποριακή συσκευή, ο φορτιστής Power Trekk της σουηδικής εταιρίας myFC, δουλεύει με …νερό! Ο Power Trekk διαθέτει κυψέλες καυσίμου (fuel cell) υδρογόνου που τροφοδοτούνται με νερό και παράγει περίπου την ίδια ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας με τέσσερις μπαταρίες ΑΑ, φορτίζοντας σχεδόν δέκα ώρες στην μπαταρία του κινητού. Το αέριο υδρογόνο παράγεται όταν η μη τοξική χημική ουσία σε μορφή σκόνης, το πυριτίδιο του νατρίου (που λειτουργεί ως καταλύτης στην κυψέλη καυσίμου), έλθει σε επαφή με νερό οποιουδήποτε είδους, ακόμα και με το θαλασσινό ή το βρώμικο νερό από ποταμάκι, αρκεί αυτό να μην περιέχει παχιά ιζήματα και λάσπη. Η όλη χημική διαδικασία παραγωγής υδρογόνου θεωρείται ασφαλής και φιλική στο περιβάλλον, αφήνοντας ως μοναδικό υποπροϊόν λίγους υδρατμούς. Ένας φορτιστής «για όσους περνάνε καιρό μακριά από το δίκτυο ηλεκτρισμού» ή τους έκοψε το ρεύμα η ΔΕΗ (…) Δες κι εδώ.

Ψηφιοποιημένα χειρόγραφα και πρωτότυπα τυπωμένα έργα του Νεύτωνα (sir Isaac Newton, 1642-1727) ανάρτησε στο Διαδίκτυο το πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ (Cambridge Digital Library), όπου δίδαξε o μεγάλος φυσικός, μαθηματικός, αστρονόμος, αλχημιστής και θεολόγος επί 25 χρόνια (1669-1696). Μέχρι στιγμής, περισσότερες από 4000 σελίδες – περίπου το ένα πέμπτο του αρχείου του Νεύτωνα, που έχει στην κατοχή του το φημισμένο πανεπιστήμιο – έχουν ψηφιοποιηθεί και είναι προσβάσιμα online. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι πολλές από τις σημειώσεις του Νεύτωνα, όταν ήταν φοιτητής στο Κολλέγιο Τρίνιτι του Κέμπριτζ (1661-1669), είναι στην ελληνική (δες εδώ) – ο Νεύτων ως μαθητής διδάχθηκε την αρχαία ελληνική και τη λατινική γραμματεία και το μεγαλύτερο μέρος του έργου του είναι γραμμένο στα λατινικά, γλώσσα, τότε, των επιστημονικών δημοσιεύσεων. Περισσότερα εδώ: http://cudl.lib.cam.ac.uk/collections/newton