Σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία τις μέρες αυτές και οι καλικάντζαροι βγαίνουν από τη γη για να πειράξουν τους ανθρώπους και να τους ανακατέψουν τα σπίτια, διότι είναι άτακτοι και τους αρέσουν τα παιχνίδια. Ο λαός τους φαντάζεται με διάφορες μορφές κατά περιοχή με κοινό γνώρισμα την ασχήμια τους. Κατά Αραχωβίτικη περιγραφή αυτοί είναι: «κακομούτσουνοι» και «σιχαμένοι»  έχουν από ένα κουσούρι, άλλοι στραβοί, άλλοι κουτσοί, άλλοι μονόματοι, μονοπόδαροι, στραβοπόδαροι, στραβοπρόσωποι, στραβομούρηδες, στραβοχέρηδες.

 Εκτός του Δωδεκαήμερου τον υπόλοιπο χρόνο μένουν στα έγκατα της γης και πριονίζουν το δέντρο που κρατά τη γη(παραλλαγή του μυθικού Άτλαντα). Βγαίνουν στην επιφάνεια της γης, κοντά στο τέλος της εργασίας τους, από το φόβο μήπως τελικά η ετοιμόρροπη γη τους πλακώσει. Όταν όμως επιστρέφουν, βρίσκουν το δέντρο ακέραιο και ξαναρχίζουν το πριόνισμα.

Είναι πολύ ευκίνητοι ανεβαίνουν στα δένδρα πηδούν από στέγη σε στέγη σπάζοντας κεραμίδια και κάνοντας μεγάλη φασαρία. Άμα βρουν ευκαιρία κατεβαίνουν από τις καμινάδες στα σπίτια και μαγαρίζουν τα πάντα.

Τους αρέσει να πλατσουρίζουν μέσα στα δοχεία που έχουν οι νοικοκυρές το λάδι, στα τηγάνια, στα τσουκάλια, στα πιάτα. Ανακατεύουν τα υλικά της νοικοκυράς, παίζουν με το αλεύρι και την άχνη ζάχαρη…

Τίποτε βέβαια δεν κλέβουν, αλλά αναστατώνουν τόσο πολύ το σπίτι που το κάνουν αγνώριστο.

Ας γνωρίσουμε τους καλικάντζαρους:

Τα παιδιά ζωγράφισαν τους δικούς τους καλικάντζαρους!!

Οι καλικάντζαροι και τα καμώματά τους