Από το σιτάρι…στο ψωμί. (Σχ. έτος 2017-18, 2ο Τμήμα)
Το περιβαλλοντικό πρόγραμμα που εκπονήσαμε φέτος είχε ως θέμα ένα από το πιο σπουδαία στοιχεία της γεωργίας: το σιτάρι. Μέσα από την επεξεργασία του θέματος μάθαμε για την καλλιέργεια του από τα παλιά χρόνια μέχρι σήμερα καθώς και τη σπουδαία θέση που κατέχει στη διατροφή του ανθρώπου. Ξεκινήσαμε μιλώντας γενικότερα για τα διάφορα είδη σπόρων…
-Διαβάσαμε το: « Φυτρώνει, φυτρώνει ο σπόρος», φυτέψαμε κι εμείς φασόλια και φακές, τα ποτίζαμε σε καθημερινή βάση και παρακολουθούσαμε την εξέλιξη τους.
-Συζητήσαμε για το τι χρειάζονται οι σπόροι για να μεγαλώσουν και γίναμε κι εμείς σποράκια που αναπτύσσονται με τη βοήθεια του ήλιου και της βροχής.
-Τρία μικρά σποράκια (φασόλι, μπιζέλι, καλαμπόκι) μας διηγήθηκαν την ιστορία τους και στη συνέχεια σειραθετήσαμε κάρτες με την εξέλιξη τους.
– Συμπληρώσαμε προτάσεις με εικόνες και λέξεις σχετικά με την ανάπτυξη των σπόρων, αντιστοιχήσαμε σπόρους με το όνομα τους ( και το αντίστροφο), τους ομαδοποιήσαμε ανάλογα με το είδος/το χρώμα/ μέγεθος, διαλέξαμε το σποράκι που μας άρεσε περισσότερο και το κολλήσαμε σε πουγκί.
-Είδαμε εποπτικό υλικό για τη σπορά τα παλιά χρόνια και σήμερα φτιάξαμε κολάζ με θέμα το γεωργό και με αφορμή το τρακτέρ μιλήσαμε για τη φωνή Τ, τ.
-Με τα διάφορα σποράκια που χρησιμοποιήσαμε φτιάξαμε αυτοσχέδια μουσικά όργανα, ακούσαμε τους ήχους τους και τους ξεχωρίσαμε με κλειστά μάτια. Στο τέλος δημιουργήσαμε τη δική μας ορχήστρα και με τη βοήθεια του μαέστρου μας προσεγγίσαμε την έννοια της έντασης (σιγά, δυνατά).
Στη συνέχεια ασχοληθήκαμε με το σιτάρι και ξεκινήσαμε φτιάχνοντας το ιστόγραμμα μας με τίτλο: « Από το σιτάρι… στο ψωμί». Για να έχουμε μια αμεσότερη επαφή με το θέμα, μετατρέψαμε το μαγαζάκι της τάξης μας σε γωνιά φούρνου. Φτιάξαμε προϊόντα αρτοποιείου από αλατοζύμη, τα βάψαμε με τέμπερες και παίζαμε με αυτά την ώρα του ελεύθερου παιχνιδιού αλλά τα χρησιμοποιήσαμε και σε πιο οργανωμένες δραστηριότητες.
Διαβάσαμε και επεξεργαστήκαμε τα παρακάτω παραμύθια:
-«Η κόκκινη κοτούλα»: Δραματοποιήσαμε την ιστορία και φυτέψαμε σε γλάστρες σπόρους σιταριού.
Παράλληλα μιλήσαμε για τη χρησιμότητα του σκιάχτρου, παίξαμε το μουσικό παιχνίδι: « Το Λυπημένο σκιάχτρο»
και ακολούθησε μια σειρά σχετικών δραστηριοτήτων:
- Πάζλ με αριθμούς.
- « Τα 5 μικρά σκιάχτρα» (ιστορία όπου κάθε φορά έφευγε και από ένα σκιάχτρο και στη συνέχεια αντιστοιχίζαμε με το σωστό αριθμό).
3. Λέξεις σχετικές με το σκιάχτρο (χτυπούσαμε παλαμάκια τις συλλαβές και βάζαμε μανταλάκια στο σωστό αριθμό).
- Παιχνίδι με ζάρι σε ομάδες: Συμπληρώσαμε το πρόσωπο του σκιάχτρου.
-«Ο Σταρένιος και η Ψωμούλα»: Βάλαμε στη σωστή σειρά καρτέλες που μας έδειχναν το πώς φτάνουμε από το σιτάρι στο ψωμί και τις αριθμήσαμε 1-10.
Στη συνέχεια οργώσαμε το χωράφι με τρακτέρ, το σκάψαμε, ρίξαμε σπόρους, κτλ (θεατρικό παιχνίδι).
-«Έλα πίτα να σε φάω»: Σειραθετήσαμε εικόνες σχετικές με την ιστορία, την αναδιηγηθήκαμε και τις αριθμήσαμε. Αντιστοιχήσαμε εικόνα-λέξη και ψηφίσαμε τον αγαπημένο μας ήρωα.
-« Η ιστορία ενός καλοψημένου τηγανόψωμου»: Βάλαμε τους πρωταγωνιστές του παραμυθιού στη σωστή σειρά και τη δραματοποιήσαμε με μάσκες.
-« Δήμητρα και Περσεφόνη»: Μοιράσαμε ρόλους, δραματοποιήσαμε το μύθο και στη συνέχεια συνδυάσαμε την αρπαγή της Περσεφόνης με τις 4 εποχές του Vivaldi. Ζωγραφίσαμε τη φύση ανάλογα με τα συναισθήματα της θεάς (χαρά/λύπη) και φτιάξαμε το πορτραίτο της θεάς Δήμητρας.
Οι γλωσσικές μας δραστηριότητες:
-Παρουσιάσαμε στην παρεούλα 3 είδη ψωμιού ( τυρόψωμο, ελαιόψωμο, σταφιδόψωμο) και τα αντιστοιχίσαμε με τη σωστή λέξη–καρτέλα.
-Φτιάξαμε σύνθετες λέξεις με το ψωμί.
-Ζωγραφίσαμε λαϊκές εκφράσεις και παροιμίες για το ψωμί και δημιουργήσαμε βιβλίο.
-Αντιγράψαμε συνταγή για το ψωμί.
-Μάθαμε τη φωνή Ψ, ψ.
Τα μαθηματικά μας:
-Αντιστοιχήσαμε τόσα ψωμιά όσα και τα καλαθάκια και στη συνέχεια τα τοποθετήσαμε μπροστά, πίσω, δίπλα από το καλάθι ,κτλ.
-Ταιριάξαμε είδη αρτοποιείου με τη σκιά τους.
-Ζυγίσαμε ψωμιά (βαρύ-ελαφρύ).
-Ψηφίσαμε το αγαπημένο μας ψωμί (από 3 είδη).
-Ταξινομήσαμε προϊόντα αρτοποιείου ανάλογα με το σχήμα τους (τετράγωνο, οβάλ, κύκλος, μισοφέγγαρο) και παίξαμε κινητικό παιχνίδι χωρισμένοι σε 4 ομάδες.
-Από το ταψί το βαθύ…στο ψωμί που είναι νόστιμο πολύ ( σειραθέτηση και αρίθμηση εικόνων).
-Διαίρεση με γαϊδουράκια και σακιά από αλεύρι.
-Ποια ομάδα θα γεμίσει πιο γρήγορα την ποδιά του φούρναρη με χρωματιστά ψωμάκια; (παιχνίδι με 2 ζάρια).
Παίξαμε παιχνίδια:
-Φούρναρη, φούρναρη ψήθηκε το ψωμί;
-Καρβελά -καρβελά
-Πινακωτή
-Ο φούρναρης
-Αλευροψαξίματα
Οι εικαστικές μας δημιουργίες:
-Φτιάξαμε ψηφιδωτό με χρωματιστά χαρτάκια δημιουργώντας μοτίβο με αφορμή τον πίνακα του Θεόφιλου: « Μέγα Αρτοποιείον».
-Αντιγράψαμε τον πίνακα: « Ο Σπορέας» του V. Van Gogh με τέμπερες, νερομπογιές και ξυλομπογιές.
-Καπέλα φούρναρη.
Νέες Τεχνολογίες:
-Σχολιάσαμε τον πίνακα του Θεόφιλου: « Μέγα Αρτοποιείον», επιλέξαμε και κόψαμε κομμάτια του πίνακα, τον φτιάξαμε σε παζλ και γράψαμε με το δάχτυλο μας και το μαρκαδόρο το γράμμα Θ,θ του Θεόφιλου.
Επίσκεψη φούρναρη στην τάξη μας
Κατά τη διάρκεια της ενασχόλησης μας με το θέμα επισκέφθηκε το νηπιαγωγείο μας ο κύριος Γιώργος, ο μπαμπάς του Σπύρου και μας έδειξε τον τρόπο παρασκευής ψωμιού και άλλων αρτοποιημάτων. Την επομένη μέρα φάγαμε τα ψωμάκια που είχαμε φτιάξει με βούτυρο και μέλι!!!
Μουσειοσκευή “Ο κύκλος του ψωμιού”
Με αφορμή το πρόγραμμα που εκπονήσαμε δανειστήκαμε από το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης τη μουσειοσκευή: « Ο κύκλος του ψωμιού». Την παρουσιάσαμε στην παρεούλα και αφού κάναμε υποθέσεις με τα παιδιά για το τι μπορεί να είναι αυτό το κουτί και τι να κρύβει μέσα, το ανοίξαμε και σιγά σιγά ανακαλύψαμε όλους τους « θησαυρούς» του.
-Αρχικά διαβάσαμε τη διαδικασία που ακολουθούσαν οι άνθρωποι για να φτάσουν από το σιτάρι στο ψωμί και στη συνέχεια αντιστοιχήσαμε τις κάρτες με τα παραδοσιακά εργαλεία. Τα ζωγραφίσαμε, τα ταξινομήσαμε ανάλογα με το υλικό που ήταν φτιαγμένα και τα αριθμήσαμε.
-Είδαμε εικόνες από γιορτινά ψωμιά, τα αντιστοιχήσαμε με τα ανάλογα γεωμετρικά σχήματα, ψηφίσαμε αυτό που μας άρεσε περισσότερο και το ζωγραφίσαμε.
-Διαβάσαμε το παραμύθι: « Το πιο γλυκό ψωμί», τοποθετήσαμε τις εικόνες του στη σωστή σειρά ,τις αριθμήσαμε και το αναδιηγηθήκαμε.
-Φτιάξαμε 2 παζλ: «Το όργωμα» και το «Μέγα Αρτοποιείον» του Θεόφιλου.
-Παρακολουθήσαμε CD:
1. Ο κύκλος του ψωμιού μέσα από φωτογραφίες.
2.Ο κύκλος του ψωμιού μέσα από έργα τέχνης
και το DVD: « Αλωνέματα Καλαμαύκας»
-Παρατηρήσαμε το ξομπλιαστό κουλούρι και τα μοτίβα του και φτιάξαμε το δικό μας ως εξής: Επιλέξαμε μοτίβα από το κουλούρι, τα διακοσμήσαμε με σπόρους και χρωματίσαμε το υπόλοιπο κουλούρι με κηρομπογιές.