Εργοθεραπεία είναι η επιστήμη, η οποία μέσα από κατάλληλα επιλεγμένες και στοχοκατευθυνόμενες δραστηριότητες αποσκοπεί στη βελτίωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων με την ευρεία έννοια του όρου. Τα ειδικά εργοθεραπευτικά προγράμματα περιλαμβάνουν: διδασκαλία δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής, ανάπτυξη αντιληπτικο-κινητικών δεξιοτήτων, ανάπτυξη δεξιοτήτων παιχνιδιού, προεπαγγελματικών και ψυχαγωγικών δεξιοτήτων (Αmerican Οccupational Τherapy Αssociation, 1981)
ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η εργοθεραπεία είναι η επιστήμη που απώτερο σκοπό της έχει την βελτίωση της λειτουργικότητας και την προώθηση της ανάπτυξης των παιδιών, μέσα από την χρησιμοποίηση του παιχνιδιού και των σκόπιμων δραστηριοτήτων (ΑΟΤΑ, 1976).
Όσον αφορά τον κινητικό τομέα, αναφέρεται σε παιδιά που:
- Υπολείπονται στα στάδια της κινητικής εξέλιξης
- Εμφανίζονται αδέξια σε δραστηριότητες αδρής κίνησης
- Έχουν δυσκολίες στην ισορροπία τους και πέφτουν εύκολα
- Έχουν φτωχή στάση του σώματος
- Έχουν φτωχό έλεγχο σε λεπτές κινήσεις, δυσκολία να χειριστούν μικρά αντικείμενα, να κρατήσουν σωστά το μολύβι ή να κόψουν με ψαλίδι
- Δυσκολεύονται να οργανώσουν το σώμα τους και τις κινήσεις τους στον χώρο.
- Έχουν δυσκολία στον οπτικοκινητικό και αμφίπλευρο συντονισμό τους
- Δυσκολεύονται να γράψουν, έχουν άσχημο γραφικό χαρακτήρα, κάνουν πολύ μεγάλα ή πολύ μικρά γράμματα, δεν τηρούν σωστές αποστάσεις μεταξύ των γραφημάτων
Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζονται στο κομμάτι της γραφοκινητικότητας, αφορούν τα παρακάτω:
- Στη σύλληψη και τον έλεγχο του μολυβιού
- Στον έλεγχο του καρπού, του αντιβραχίου και της ωμικής ζώνης
- Στο σχεδιασμό κίνησης των δακτύλων
- Στη θέση, στη σταθερότητα και στη δύναμη των δακτύλων
- Στην αντιγραφή γραφημάτων και σχεδίων
- Στον προσανατολισμού του χώρου και στην εγκατάσταση της σωστής κατευθυντικότητας
- Στις δεξιότητες οπτικής αντίληψης και παρατηρητικότητας
- Στην ταχύτητα και ακρίβεια της γραφής
Η παρέμβαση σε δυσκολίες του αισθητηριακού τομέα, αναφέρεται σε παιδιά που:
- Δείχνουν υπερβολική ευαισθησία στο άγγιγμα, σε ήχους ή και θορύβους
- Προτιμούν η αποφεύγουν συστηματικά συγκεκριμένες υφές ή φαγητά / τροφές.
- Αποφεύγουν δραστηριότητες καθημερινής περιποίησης όπως
χτένισμα ή βούρτσισμα δοντιών - Αποφεύγουν παιχνίδια που απαιτούν έντονη κινητική δραστηριοποίηση, δεν τους αρέσει η παιδική χαρά και ενδεχομένως φοβούνται υπερβολικά μήπως πέσουν.
Παρέμβαση δέχονται και παιδιά με δυσκολίες σε τομείς καθημερινής ζωής, όπως:
- Δυσκολεύονται σε δραστηριότητες αυτοεξυπηρέτησης (π.χ. σίτιση, ένδυση, υπόδυση, εκπαίδευσης τουαλέτας)
Η παρέμβαση του παιδιατρικού εργοθεραπευτή στα θέματα του συμπεριφορικού τομέα, στοχεύει σε παιδιά που:
- Έχουν διάσπαση προσοχής και μικρό χρόνο συγκέντρωσης.
- Παρουσιάζουν υπερκινητικότητα.
- Έχουν χαμηλή αντοχή στην ματαίωση.
Τέλος, ότι αφορά τον γνωστικό και αντιληπτικό τομέα, αντιμετωπίζονται δυσκολίες:
- Φτωχή οπτική, ακουστική και λεκτική μνήμη
- Αντίληψης χρωμάτων, σχημάτων και χρήσης καθημερινών αντικειμένων
- Χωρικού και χρονικού προσανατολισμού
- Οπτικής αντίληψης
- Εκμάθησης δεξιοτήτων
- Οργάνωσης λογικής σκέψης
ΠΟΤΕ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
- Δεν παίζει με τα παιχνίδια της ηλικίας του.
- Δεν έχει φίλους της ίδιας ηλικίας και προτιμά να παίζει με μικρότερα ή με μεγαλύτερα παιδιά.
- Δυσκολεύεται να αυτοεξυπηρετηθεί.
- Μοιάζει αδύναμο, με ελαττωμένο μυϊκό τόνο.
- Πέφτει εύκολα κάτω, πάνω σε άλλους ή σε έπιπλα.
- Χτυπάει εύκολα, επειδή δυσκολεύεται να εκτιμήσει τη θέση του σώματός του στο χώρο.
- Δυσκολεύεται να ζωγραφίσει μέσα σε πλαίσιο, να κάνει παζλ ή να κόψει με το ψαλίδι.
- Αντιστρέφει γράμματα και αριθμούς, δεν αφήνει διαστήματα μεταξύ των γραμμάτων και των λέξεων που γράφει.
- O γραφικός του χαρακτήρας είναι πολύ κακός.
- Είναι υπερκινητικό και δεν μπορεί να ησυχάσει.
- Δεν του αρέσουν οι αγκαλιές, το μπάνιο, το κόψιμο των νυχιών ή το κούρεμα των μαλλιών.
- Είναι πολύ ευαίσθητο σε οσμές, γεύσεις, θορύβους ή αγγίγματα.
- Αποφεύγει την παιδική χαρά.
- Δεν του αρέσει να πηδάει, να κάνει κούνια.
- Έχει δυσκολίες στον ύπνο.
- Έχει δυσκολίες στο φαγητό.
- Δεν μπορεί να συγκεντρωθεί ή συγκεντρώνεται υπερβολικά σε μία δραστηριότητα
- Κουράζεται εύκολα με τις σχολικές του εργασίες.
- Δυσκολεύεται να ακολουθήσει προφορικές οδηγίες.
- Χρειάζεται περισσότερη εξάσκηση από άλλα παιδιά για να μάθει καινούργια πράγματα.
- Έχει μειωμένη αυτοπεποίθηση.
Επιμέλεια κειμένου: Μουρελάτου Σταμούλα, εργοθεραπεύτρια