Το διάσημο βρετανικό φωνητικό σύνολο The King’s Singers τραγουδά τον Μικρό Τυμπανιστή. Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη τη χριστουγεννιάτικη εμφάνισή τους εδώ.
❦
Μήνας: Δεκέμβριος 2021
Θουκυδίδη, Περικλέους Επιτάφιος (12) – Κεφάλαια 45 και 46
Ναόσχημη επιτύμβια στήλη με ανάγλυφη και ζωγραφική παράσταση νεκρικού συμποσίου από την αρχαία Δημητριάδα (3ος αι. π.Χ.). Φωτογραφία που παρέχεται από το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων. [πηγή: europeana]
Κεφάλαιο 45
Παραινέσεις στους οικείους των νεκρών
Βασικά σημεία
1. Ζηλεύουν ή όχι οι ζωντανοί τους ήρωες νεκρούς;
2. Η θέση της γυναίκας στην αθηναϊκή κοινωνία.
Σχολιασμός
1. Γιατί, όταν είναι κανείς ζωντανός, ζηλεύει … τον ανταγωνιστή: εδώ εντοπίζεται μια αντίφαση· στο προοίμιο του λόγου του είπε ότι οι ακροατές δε δίνουν πίστη σε έργα που θεωρούν ότι δεν είναι άξιοι να επιτελέσουν, ενώ εδώ ισχυρίζεται ότι οι νεκροί, και φυσικά τα έργα τους, δεν προκαλούν το φθόνο των ζωντανών. Δεν είναι ασυνήθιστες τέτοιες αντιφάσεις στο λόγο αυτό (παράβαλλε την ποικιλία που εμφανίζει η σχέση λόγων-έργων στα διάφορα κεφάλαια). Απλώς, τώρα ο ρήτορας χρειάζεται μια διαφορετική άποψη και, γνωρίζοντας ότι -σε μια τέτοια περίσταση ιδίως- είναι μάλλον ακατόρθωτο να θυμάται κάποιος ακροατής τι ειπώθηκε προηγουμένως, δε διστάζει να τη διατυπώσει.
Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ λυκείου (7) – Η ντροπή του Κωσταλέξι και η δημοσιογραφική μας ντροπή (παραπληροφόρηση ΙV)
Η θεραπεία της τρέλας του Ιερώνυμου Μπος (1450-1516)
Η ντροπή του Κωσταλέξι και η δημοσιογραφική μας ντροπή
του Νίκου Χασαπόπουλου
Νοέμβριος 1978. Είχα πάει για ρεπορτάζ στη Λάρισα. Ένα γκαρσόνι εκεί που έτρωγα σε ένα φτηνό εστιατόριο μου έδωσε λίγα στοιχεία για μια έγκλειστη εδώ και χρόνια κοπέλα στο χωριό Κωσταλέξι.
Πήγα με πολλούς άλλους δημοσιογράφους μαζί. Όταν άνοιξε η αστυνομία την πόρτα και είδαμε αυτό το πλάσμα, γυμνή, ακαθόριστου φύλου, βρόμικη μέσα στις ακαθαρσίες της, δεμένη, τρομάξαμε. Σαν ζώο, το μόνο που ήταν ανθρώπινο πάνω της ήταν τα μάτια της. Ήταν η Ελένη Καρυώτη.
Φιλοσοφία Β΄ λυκείου (7) – Η θεωρία των Ιδεών και οι καθολικές έννοιες σαν παραμύθι
Ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης σε λεπτομέρεια του διάσημου πίνακα Η Σχολή των Αθηνών του Ραφαήλ (1483 – 1520). Ο Πλάτων δείχνει ψηλά, προφανώς υποδεικνύοντας τον κόσμο των ιδεών, ενώ αντίθετα ο Αριστοτέλης δείχνοντας κάτω προκρίνει τη μελέτη του κόσμου της ύλης και των αισθήσεων
Στο μυθιστόρημα του Jostein Gaarder Ο κόσμος της Σοφίας ένας μεσήλικας φιλόσοφος επιχειρεί να μυήσει τη νεαρή Σοφία στη φιλοσοφία. Έτσι, με απλό τρόπο και κατανοητά παραδείγματα παρουσιάζει τις κυριότερες φιλοσοφικές θεωρίες και τους στοχαστές που τις διατύπωσαν. Αναρτώ εδώ μερικές σελίδες που αφορούν την πλατωνική και αριστοτελική οντολογία. Πρώτα οι σελίδες για την πλατωνική θεωρία των Ιδεών:
Θουκυδίδη, Περικλέους Επιτάφιος (11) – Κεφάλαιο 44
Επιτύμβιο ανάγλυφο του Προκλή και του Προκλείδη. Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο [πηγή: Η Αρχαία Ελληνική Τέχνη και η Ακτινοβολία της]
Κεφάλαιο 44
Παραμυθία και συμβουλές στους γονείς των νεκρών
Βασικά σημεία
1. Οι ορισμοί της ευτυχίας.
2. Η επιχειρηματολογία του ρήτορα.
Σχολιασμός
1. μεταβολές της τύχης: αποδίδεται έτσι το ξυμφοραῖς, που στα αρχαία ελληνικά ήταν μέση λέξη (media vox, είχε δηλαδή θετική ή αρνητική σημασία ανάλογα με τα συμφραζόμενα), όπως οι λέξεις ελπίζω και κινδυνεύω.
Χρήστος Γιανναράς – Μια μαρτυρία για τα Δεκεμβριανά
Χρήστος Γιανναράς [πηγή: Βικιπαίδεια]
Θυμάμαι πόσο ανησυχούσα γι’ αυτόν, τον αγαπημένο μου κατηχητή [σημ.: μιλά για τον πτυχιούχο Νομικής και φοιτητή Θεολογίας, Κωνσταντίνο Μουρατίδη], τις μέρες που ακολούθησαν την απελευθέρωση και κατέληξαν στα Δεκεμβριανά. Δεν είχα σαφή εικόνα για το τι γινόταν, υπήρχε όμως μια διάχυτη εντύπωση πως άρχισε εκτεταμένη αλληλοσφαγή -εντύπωση που την έτρεφαν καθημερινά περιστατικά. Από τον Οκτώβρη κιόλας του ’44, κάθε νύχτα η γειτονική μας Φωκίωνος Νέγρη αντηχούσε από λαχανιασμένη κυνηγητά, βλαστήμιες με τα χωνιά ανάμεσα σε κομμουνιστές και στους “εθνικόφρονες”, συχνά και πυροβολισμούς. Το πρωί πηγαίνοντας για το σχολειό ψάχναμε για κάλυκες από τις σφαίρες και βρισκόμασταν πολλές φορές μπροστά σε λίμνες από αίμα, σκόρπια μυαλά και τούφες μαλλιά, ενώ τα πτώματα τα είχαν εξαφανίσει. Έτυχε μια φορά να δω και φόνο μπροστά στα μάτια μου: Ένα θεόρατο παλικάρι -γιος του Μαρέντη, που είχε γραφείο κηδειών στο Λυσσιατρείο- προχωρούσε πενήντα μέτρα μπροστά από μένα στην οδό Σικίνου. Τον πυροβόλησαν πισώπλατα, λύγισε και σωριάστηκε στον δρόμο. 1944 -ήμουν εννέα χρονώ.Συνεχίστε την ανάγνωση
Θουκυδίδη, Περικλέους Επιτάφιος (10) – Κεφάλαιο 43
Επιτύμβια στήλη Χαιρέδημου και Λυκέα. Μόνιμη Έκθεση Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά (πηγή: ιστότοπος Οδυσσεύς του Υπουργείου Πολιτισμού)
Κεφάλαιο 43
Προτροπές και συνέχεια του εγκωμίου
Βασικά σημεία
Οι προτροπές προς τους επιζώντες.
Φιλοσοφία Β΄ λυκείου (6) – 2.2 Η θεωρία των Ιδεών
Raffaello Sanzio da Urbino ή πιο απλά Ραφαήλ, Η Σχολή των Αθηνών (πηγή: Wikimedia Commons)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Κατανοώντας τα πράγματα
Ενότητα δεύτερη: Λέξεις, νόημα και καθολικές έννοιες
Η συγκεκριμένη ανάρτηση αποτελείται από τρία μέρη: στο πρώτο θα βρείτε συνοπτικούς ορισμούς των βασικών εννοιών της ενότητας, ενώ στο δεύτερο πηγές και παραθέματα που σχετίζονται με την πλατωνική θεωρία των ιδεών. Στο τρίτο μέρος, το εκτενές κείμενο των Κάλφα & Ζωγραφίδη εξηγεί πώς έφτασε ο Αριστοτέλης στις καθολικές έννοιες, που αποτελούν ουσιαστικά μια κριτική στις ιδέες του Πλάτωνα. Τα σημεία που εμφανίζονται με μαύρα γράμματα δείχνουν τα πιο σημαντικά χωρία των αποσπασμάτων, χωρίς αυτό να σημαίνει πως τα υπόλοιπα δεν είναι ουσιώδη για την κατανόηση των εννοιών.
Μια πολύ ενδιαφέρουσα και εύκολα κατανοητή παρουσίαση-ερμηνεία της πλατωνικής θεωρίας των ιδεών καθώς και της αριστοτελικής κριτικής στις απόψεις του Πλάτωνα επιχείρησε ο Jostein Gaarder στο μυθιστόρημά του Ο κόσμος της Σοφίας. Μπορείτε να διαβάσετε τα σχετικά αποσπάσματα σε αυτήν την ανάρτηση.