Η Ελευθερία οδηγεί τον Λαό, πίνακας του Ευγένιου Ντελακρουά, 1830 (πηγή: Βικιπαίδεια)

Η Γαλλική επανάσταση και η Ναπολεόντεια περίοδος (1789-1815)

Βασικά σημεία

β. Η έκρηξη της Επανάστασης (1789)

Η σύγκληση των Γενικών τάξεων

§ 1 Συνέλευση των τριών τάξεων

Ο Νεκέρ προτείνει συνέλευση των αντιπροσώπων των τριών τάξεων. Οι αντιπρόσωποι της Τρίτης τάξης (του λαού) υπερείχαν ελαφρά.

§ 2 Αντίδραση στα σχέδια του βασιλιά

• Οι αντιπρόσωποι του λαού περίμεναν μεταρρυθμίσεις, αλλά ο Λουδοβίκος σχεδίαζε επιβολή νέων φόρων που θα τους πλήρωνε ο λαός.
• Οι αντιπρόσωποι του λαού αντέδρασαν και αυτοανακηρύχθηκαν Εθνική Συνέλευση.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Οι 13 αποικίες της Βρετανικής Αμερικής (σκούρο καφέ): αποικίες της Νέας Αγγλίας (πορτοκαλί): μεσαίες αποικίες (καφέ): νότιες αποικίες [πηγή: Βικιπαίδεια]

Η Αμερικανική επανάσταση

Βασικά σημεία

β. Η ρήξη (1774) και ο πόλεμος της Ανεξαρτησίας (1775-1783)

§ 1 Παράπονα των αποίκων

• Η Αγγλία παίρνει τον έλεγχο του Καναδά και της Λουιζιάνας, αλλά απαγορεύει στους αποίκους την οικονομική εκμετάλλευση των νέων περιοχών.
• Επίσης, επιβάλλει φόρο χαρτοσήμου και πρόσθετη φορολογία προϊόντων (τσάι και ζάχαρη) στις αποικίες. 

Συνεχίστε την ανάγνωση

Η Πυραμίδα του Καπιταλιστικού Συστήματος: επικριτικό σκίτσο για τον καπιταλισμό, που αντιγράφηκε από ένα ρωσικό φυλλάδιο. Δημοσιεύτηκε το 1911 στην αμερικανική εφημερίδα Βιομηχανικός Εργάτης. [πηγή: Βικιπαίδεια]

Βασικά σημεία

β. Οι οικονομικές θεωρίες

§ 1 Εξελίξεις στην οικονομία

• Βιομηχανική επανάσταση ⇒ επαναπροσδιορισμός της οικονομικής πολιτικής.
• Διαφωτισμός: ζητούσε αποδέσμευση από τον μερκαντιλισμό.

μερκαντιλισμός: οικονομική θεωρία που υποστηρίζει ότι ο πλούτος μιας χώρας συνίσταται στην κατοχή πολύτιμων μετάλλων και δημιουργείται από το ευνοϊκό εμπορικό ισοζύγιο. [Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής]

Συνεχίστε την ανάγνωση

Η Ευρώπη γύρω στο 1700 (πηγή: Βικιπαίδεια)

Βασικά σημεία

α. Το πλαίσιο διαμόρφωσής του

• τέλη του 17ου αι.: ταχεία ανάπτυξη και πνευματική πρόοδος για τις χώρες της δυτικής Ευρώπης, αργότεροι ρυθμοί στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη.
• Αγγλία: η μεγαλύτερη εμπορική και ναυτική δύναμη στον κόσμο.
• Ένδοξη Επανάσταση (1688): η αστική τάξη επιβάλλει τη συνταγματική μοναρχία και τον κοινοβουλευτισμό.
• Γαλλία: παρατεταμένη κρίση, λόγω της απόλυτης μοναρχίας που παρεμποδίζει τις επιδιώξεις της αστικής τάξης. Η σύγκρουση θα κορυφωθεί στα τέλη του 18ου αιώνα με τη Γαλλική Επανάσταση (1789).

Συνεχίστε την ανάγνωση

Ο Μαρτίνος Λούθηρος (Martin Luther, 1483-1546) ήταν Γερμανός μοναχός, ιερέας, καθηγητής, θεολόγος, ηγέτης της εκκλησιαστικής μεταρρύθμισης του 16ου αιώνα στη Γερμανία, και θεμελιωτής των χριστιανικών δογμάτων και πρακτικών των Διαμαρτυρομένων. [πηγή: Βικιπαίδεια]

Θρησκευτική μεταρρύθμιση (1517-1555)

Βασικά σημεία

α. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία σε κρίση

Στα τέλη του Μεσαίωνα αυξάνονται τα παράπονα των πιστών για τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία:

• διοικητική ανεπάρκεια,
• υπερβολική πολυτέλεια,
• ηθική διαφθορά πολλών εκκλησιαστικών αξιωματούχων,
• αμάθεια του κλήρου, ιδίως του κατώτερου,
• έλεγχος των πιστών από την Εκκλησία με τη διαρκή απειλή του κακού,
• συγχωροχάρτια.

 Συνεχίστε την ανάγνωση

Χάρτης με τις σημαντικότερες αποστολές της Εποχής των Ανακαλύψεων (πηγή: Βικιπαίδεια)

Βασικά σημεία

γ. Οι Ευρωπαίοι ανακαλύπτουν τον κόσμο

Προς τις Ινδίες

Ο πρίγκηπας Ερρίκος ο θαλασσοπόρος (1394-1460) χρηματοδοτεί εξερευνητικά ταξίδια για την ανακάλυψη του θαλάσσιου δρόμου προς τις Ινδίες. Επιτυχείς εξερευνητικές αποστολές:

• Βαρθολομαίος Ντιάζ (1450-1500) → ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας (1487).
• Βάσκο ντα Γκάμα (1469-1524) → Κάλικουτ των Ινδιών (1498). Τον Σεπτέμβριο του 1499 επέστρεψε στη Λισαβόνα με τα αμπάρια του γεμάτα μπαχαρικά.
• Αλβαρέξ Καμπράλ (περ. 1460-1526) → πλέοντας προς τις Ινδίες (1500), παρασύρθηκε από τα κύματα μέχρι τη Βραζιλία, την οποία κατέλαβε στο όνομα του βασιλιά του.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Η Φλωρεντία, πόλη στην Τοσκάνη της Ιταλίας, από όπου θεωρείται πως εξαπλώθηκε το πολιτιστικό ρεύμα της Αναγέννησης. (πηγή: Βικιπαίδεια)

Βασικά σημεία

Αναγέννηση: πνευματική κίνηση που κύριο χαρακτηριστικό της είναι η αναβίωση των αξιών της κλασικής αρχαιότητας, οι οποίες είχαν παραμεριστεί κατά τον Μεσαίωνα.

• Το πνεύμα των ανθρώπων απελευθερώνεται τώρα (15ος-16ος αι.) από τη μεσαιωνική σκέψη, που έδινε έμφαση στη θρησκεία, και γίνεται πιο φιλελεύθερο, δημιουργικό και ερευνητικό.
• Ο αναγεννησιακός άνθρωπος εμπνέεται από τον αρχαίο κόσμο, στόχος του όμως είναι το μέλλον.
• Οι επαναστατικές του επινοήσεις σε όλους τους τομείς της επιστήμης, της τέχνης και της λογοτεχνίας εισάγουν πανηγυρικά την Ευρώπη στην περιπέτεια του νεότερου πολιτισμού της.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Χάρτης διασποράς της πανδημίας (πηγή: Βικιπαίδεια)

Βασικά σημεία

Δυτική Ευρώπη: 1270 – 1330 περίοδος κρίσης  σοβαρό πρόβλημα επισιτισμού λόγω:

• αύξησης του πληθυσμού μεγαλύτερης της αγροτικής παραγωγής.
• παραγωγής προϊόντων που ζητούσε το διεθνές εμπόριο (π.χ. κρασί, λινάρι κ.λπ.) και όχι δημητριακών.
• φυσικών καταστροφών, που προκάλεσαν ζημιές στην γεωργία, στο εμπόριο και στη βιοτεχνία.

Το μεγαλύτερο πλήγμα: ο Μαύρος Θάνατος, επιδημία βουβωνικής πανώλης. 1347 ως το τέλος του αιώνα: διαδόθηκε σε όλη την Ευρώπη και εξόντωσε περίπου τα 2/5 του πληθυσμού.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Η διάταξη των αντιπάλων (πηγή: Βικιπαίδεια)

Βασικά σημεία

α. Αναζήτηση βοήθειας στη Δύση

• Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος (1391-1425): ταξιδεύει στη Δύση για βοήθεια (Βενετία, Παρίσι, Λονδίνο) χωρίς αποτέλεσμα.
• στο Παρίσι μαθαίνει τα νέα της μάχης της Άγκυρας (1402): ο Ταμερλάνος συντρίβει τον Βαγιαζήτ και τον αιχμαλωτίζει. Το Βυζάντιο παύει να πληρώνει φόρο υποτέλειας και κερδίζει παράταση ζωής μισού αιώνα.
• Σύνοδος της Φερράρας-Φλωρεντίας (1438-1439): ο αυτοκράτορας Ιωάννης Η΄ Παλαιολόγος (1425-1448), για να εξασφαλίσει βοήθεια από τη Δύση, δέχθηκε την πλήρη υποταγή της Ορθόδοξης στην Καθολική Εκκλησία. Ο βυζαντινός λαός απέρριψε τις συμφωνίες αυτές.
• Μεγάλος δούκας Λουκάς Νοταράς: είναι προτιμότερο να δω να κυριαρχεί στην αγορά της Πόλης το φακιόλι (τουρμπάνι) των Τούρκων παρά η καλύπτρα των Λατίνων!

Συνεχίστε την ανάγνωση

Η επικράτεια των Οθωμανών στην αρχή και στο τέλος της ηγεμονίας του Οσμάν (πηγή: Βικιπαίδεια)

Βασικά σημεία

α. Η κατάκτηση της Μ. Ασίας

• Οθωμανοί: προέλευση από Κεντρική Ασία. Ύστερα από πίεση των Μογγόλων, μετακινούνται και εγκαθίστανται κοντά στην Προύσα (1281). Εκεί συρρέουν μισθοφόροι και καλλιεργητές.
• Ίδρυση Οθωμανικού κράτους από Οθμάν ή Οσμάν: οι κατακτήσεις του διευκολύνονται από τους γαζήδες και τη διάλυση των ακριτικών σωμάτων.
• 1326 η Προύσα γίνεται πρωτεύουσα του Οθωμανικού κράτους από τον Ορχάν.

Συνεχίστε την ανάγνωση