από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Κατοχή στην Κρήτη: αντιστασιακές ενέργειες και γερμανικά αντίποινα (μετά την απαγωγή του στρατηγού Κράιπε)

Η ομάδα των απαγωγέων: (από αριστερά) Γεώργιος Τυράκης, Μπίλι Μος, Λη Φέρμορ, Εμμανουήλ Πατεράκης και Αντώνιος Παπαλεωνίδας (οι Βρετανοί φορούν γερμανική στολή)

 

Το παρακάτω απόσπασμα από το βιβλίο της Άρτεμις Κούπερ, Πάτρικ Λη Φέρμορ, μια περιπέτεια (εκδ. Μεταίχμιο, 2013) δίνει μια εικόνα της κρητικής αντίστασης και των λόγων για τους οποίους οι Γερμανοί προχωρούσαν σε αντίποινα σε βάρος του άμαχου πληθυσμού. Τα γεγονότα που αναφέρονται ακολουθούν την περίφημη απαγωγή του στρατηγού Κράιπε, που έγινε την 24 Απριλίου 1944 και συντονίστηκε από τον Πάτρικ Λη Φέρμορ (ή Πάντι, όπως αναφέρεται στο κείμενο), τον Μπίλι Μος και μέλη της κρητικής αντίστασης.

Παρακολουθήστε εδώ μια ιστορική εκπομπή του Ν. Μαστοράκη, στην οποία ο γηραιός πια στρατηγός Κράιπε συναντά στο στούντιο τους απαγωγείς του μετά σχεδόν 30 χρόνια!

 

✽

 

Όσοι Κρητικοί είχαν συμμετάσχει στην απαγωγή συνόδευσαν τον στρατηγό στην Αίγυπτο, εκτός από τον Αντώνη Ζιωδάκη, ο οποίος αποφάσισε να μείνει πίσω και να συνεχίσει τον αγώνα. Προτού φτάσουν στο σκάφος, όσοι θα έφευ­γαν από την Κρήτη άφησαν τα άρβυλα, τα τζάκετ και τα όπλα τους σε αυτούς που θα έμεναν πίσω. Σύντομα βρέθηκαν πάνω στο πλοίο, σε κατάσταση έξαλλης ευφορίας, καταναλώνοντας απεριό­ριστες ποσότητες ουίσκι, αγγλικά τσιγάρα και σάντουιτς με αστα­κό· ήταν όλοι σε τρομερή υπερένταση για να μπορέσουν να κοιμη­θούν. Ο στρατηγός ήταν πολύ ήσυχος και παρέμεινε μακριά από τη θορυβώδη παρέα. Καθώς το σκάφος πλησίαζε στην Αίγυπτο ανέβηκε στο κατάστρωμα και πέρασε κάμποση ώρα χαζεύοντας τη θάλασσα.[1]

Karl Heinrich Georg Ferdinand Kreipe (1895 – 1976)

Το σκάφος μπήκε στη Μάρσα Ματρούχ [λιμάνι της Αιγύπτου] κατά τα μεσάνυχτα και τον στρατηγό Κράιπε υποδέχθηκε αποδίδοντας τον πρέποντα χαιρετι­σμό ο ταξίαρχος Μπάρκερ-Μπένφιλντ, ο οποίος μιλούσε έξοχα γερμανικά. Ο στρατηγός ικανοποιήθηκε από αυτή την υποδοχή και, τρώγοντας σαρδέλες και δαμάσκηνα, μαζί με τον Μπάρκερ-Μπένφιλντ συζήτησαν τις εξελίξεις του πολέμου. Ο Κράιπε περιέγραψε επίσης γλαφυρά την ιστορία της απαγωγής του αλλά εξέφρασε τη λύπη του για την απώλεια του Σταυρού των Ιπποτών. (Ο ταξίαρχος ανταποκρίθηκε άμεσα και είπε ότι θα ανακοίνωνε αμοι­βή 5 λιρών σε όποιον τον έβρισκε και τον επέστρεφε.) Ο στρατηγός συνέχισε λέγοντας ότι ο Πάντι και ο Μπίλι του φέρθηκαν «ιπποτικά και με ευγένεια».

Τώρα που η όλη επιχείρηση είχε τελειώσει, ο Πάντι πίστευε ότι η υγεία του μπορεί να βελτιωνόταν· όμως ούτε οι ευτυχισμένες επανασυνδέσεις στην Τάρα ούτε η είδηση της άμεσης παρασημοφόρησής του με το Μετάλλιο των Διακεκριμένων Υπηρεσιών δεν μπορούσαν να ξεγελάσουν το γεγονός ότι η κατάστασή του επιδει­νωνόταν. Την επόμενη νύχτα, σε δείπνο με τον βασιλιά της Ελλά­δας, ο πρίγκιπας Πέτρος χρειάστηκε να βοηθήσει τον Πάντι να κόψει το φαγητό του με το μαχαίρι καθώς το δεξί του χέρι είχε παραλύσει εντελώς. Σε αυτήν τη φάση πλέον, υπέφερε από πυρε­τό, ενώ οι κλειδώσεις στο χέρι του πονούσαν αφόρητα.

Στις 19 Μαΐου, εισήχθη στο 150 (Σκοτσέζικο) Γενικό Νοσοκο­μείο. Είχε υψηλό πυρετό και τα συμπτώματα τώρα είχαν εξαπλωθεί στα πόδια του. Στην αρχή, οι γιατροί νόμιζαν ότι είχε προσβληθεί με πολιομυελίτιδα· καθώς όμως οι καρποί, οι ώμοι και οι αστράγα­λοί του είχαν πρηστεί και πονούσαν, η τελική διάγνωση έδειξε ότι επρόκειτο για πολυαρθρίτιδα. «Με εντατική θεραπεία» έγραψε ένας γιατρός στην καρτέλα του ασθενούς «η κατάσταση στις κλει­δώσεις θα βελτιωθεί σταδιακά και η μυϊκή δύναμη στα άκρα του θα επανέλθει». Ωστόσο, του πήρε αρκετό καιρό: Ο Πάντι έμεινε στο νοσοκομείο σχεδόν τρεις μήνες. Κατά τη διάρκεια της νοση­λείας του τον επισκέφθηκε ο στρατηγός Πάτζετ και καρφίτσωσε το παράσημο στο χιτώνιό του, το οποίο φορούσε πάνω από τις πιτζάμες του.

Ο Μπίλι Μος, στον οποίο είχε απονεμηθεί ο Στρατιωτικός Σταυ­ρός για τη συμμετοχή του στην επιχείρηση, επισκέφθηκε τον Πάντι στο νοσοκομείο γεμάτος σχέδια για το τι θα έκαναν μετά. Ο Μπίλι ήθελε να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι στην Κρήτη βρίσκο­νταν πολλοί ρώσοι αιχμάλωτοι πολέμου· θα τους εκπαίδευε στον ανταρτοπόλεμο και μετά θα τους χρησιμοποιούσε σε μια σειρά συντονισμένων επιδρομών σε γερμανικές αποθήκες καυσίμων. Επίσης, είχε στα σκαριά ένα ακόμα μυστικό σχέδιο, να απαγάγει τον διάδοχο του στρατηγού Κράιπε.

Στον χάρτη φαίνονται μερικά από τα χωριά στα οποία οι Γερμανοί προχώρησαν σε αντίποινα (από το βιβλίο της Άρτεμις Κούπερ, Πάτρικ Λη Φέρμορ, μια περιπέτεια)

Ο Μος επέστρεψε στην Κρήτη στις 6 Ιουλίου. Έχοντας ως έδρα τα ορεινά κρησφύγετα του Μιχάλη Ξυλούρη κοντά στα Ανώγεια σχημάτισε μια μονάδα που περιλάμβανε αντάρτες από την ομάδα του Ξυλούρη και λίγους ρώσους αιχμαλώτους πολέμου. Η πιο δρα­ματική τους στιγμή ήταν η ενέδρα σε ένα γερμανικό απόσπασμα στη Δαμαστό. Τα γεγονότα που οδήγησαν σε αυτή την επιδρομή ξεκίνησαν στις 7 Αυγούστου, όταν μια γερμανική μονάδα μπήκε πεζή στα Ανώγεια απαιτώντας εργατικό προσωπικό. Η μονάδα δέχθηκε την επίθεση ομάδας μαχητών του ΕΛΑΣ, οι οποίοι αιχμα­λώτισαν περίπου δέκα Γερμανούς. Ήλπιζαν να τους ανταλλάξουν ως ομήρους με κρητικούς αιχμαλώτους, όταν όμως το σχέδιο δεν κατέληξε πουθενά, τους εκτέλεσαν. Συνειδητοποιώντας ότι οι Γερ­μανοί θα επέστρεφαν σύντομα για να καταστρέψουν τα Ανώγεια, οι κάτοικοί τους εκκένωσαν το χωριό.

Την επομένη, στις 8 Αυγούστου, ο Μπίλι Μος και μια μονάδα οκτώ Ελλήνων και έξι Ρώσων έλαβαν θέσεις ενέδρας κάτω από μια γέφυρα στη Δαμαστό, στον δρόμο που ενώνει το Ηράκλειο με το Ρέθυμνο, βόρεια των Ανωγείων. Καθώς οι Γερμανοί περνούσαν οδικώς τη γέφυρα, ο Μος και η ομάδα του ακινητοποίησαν τρία φορτηγά τριών τόνων και ένα μικρότερο. Ακολούθησε ένα ακόμα φορτηγό που μετέφερε απόσπασμα γερμανών στρατι­ωτών, συνοδευόμενο από τεθωρακισμένο όχημα. Οι περισσότεροι από τους στρατιώτες σκοτώθηκαν, ενώ ο Μος κατέστρεψε ο ίδιος το τεθωρακισμένο ρίχνοντας μια χειροβομβίδα μέσα από τον πυρ­γίσκο.

Για αυτήν του την πράξη, ο Μος προσέθεσε μία ακόμα μπάρα στον Στρατιωτικό του Σταυρό, ενώ στη Δαμαστό, ένα μνημείο έχει στηθεί αφιερωμένο στο γεγονός, πλάι στη γέφυρα. Φαίνεται ότι ο Πάντι επιδοκίμασε αυτή την επιχείρηση. Σε μία επιστολή του στον Ίεν Μόνκρεϊφ περιγράφει τον Μπίλι να εμφανίζεται μπροστά του με «καθαρή, καλοσιδερωμένη στολή και μία ακόμα μπάρα στον Στρατιωτικό του Σταυρό, έχοντας στήσει ενέδρα σε μια φάλαγγα των Ούννων· εξουδετέρωσε δέκα φορτηγά, αιχμαλώτισε δεκαπέντε στρατιώτες, σκότωσε άλλους πενήντα, ρίχνοντας επιπλέον μέσα από τον πυργίσκο ενός ακινητοποιημένου τεθωρακισμένου οχή­ματος χειροβομβίδες Μιλς μέχρις ότου το πυροβόλο έπαψε να βάλ­λει. Είχαμε σχεδιάσει μαζί την επιχείρηση, αλλά εγώ ήμουν ακόμη πολύ άρρωστος για να πάρω μέρος».[2]

Χρόνια αργότερα ωστόσο, η θέση του Πάντι απέναντι σε αυτό το επεισόδιο έγινε πιο αμφίσημη. «Μακάρι η ενέδρα στη Δαμαστό να μην είχε γίνει!» έγραψε έπειτα από δεκαετίες στον Ραλφ Στόκμπριτζ. Στο περιθώριο της επιστολής, ο Ραλφ έγραψε «Και για μένα: μιλάμε για την απολύτως μη θεμιτή επίθεση του Μος στους Γερμανούς στη Δαμαστό, η οποία πρέπει να συνέβαλε καθοριστικά στην καταστροφή των Ανωγείων».

Ο Πάτρικ Λη Φέρμορ (φωτογραφία του Δημήτρη Παπαδήμου)

Το χωριό είχε ήδη εκκενωθεί από τους κατοίκους του· αλλά στις 13 Αυγούστου οι Γερμανοί επέστρεψαν και το ισοπέδωσαν, μαζί με μερικά ακόμα περιμετρικά χωριά. Η Δαμαστός επίσης καταστρά­φηκε και τριάντα άνδρες εκτελέστηκαν. Αυτή ήταν η αφετηρία μιας σειράς κρουσμάτων συστηματικής βίας, η οποία κράτησε εβδομάδες και εξαπλώθηκε στην Κρήτη. Από εκεί που ο κατακτητής επεδείκνυε μια σχετικά παθητική στάση, ξαφνικά αποφάσισε να επιφέρει τη μεγαλύτερη δυνατή ζημιά σε όσα χωριά υποπτευό­ταν ότι βοηθούσαν τους Συμμάχους.

Μεταξύ της 22ης και της 30ής Αυγούστου, οι Γερμανοί ξεχύθη­καν στην πλευρά του Αμαρίου όπου βρισκόταν ο Κέδρος και ξεκί­νησαν τη συστηματική καταστροφή. Στις 25 Αυγούστου, κι ενώ οι εκτελέσεις, οι εμπρησμοί, οι ανατινάξεις, το πλιάτσικο και οι βασανισμοί βρίσκονταν στο αποκορύφωμά τους, η υπό γερμανική έλεγχο ελληνική εφημερίδα Παρατηρητής δημοσίευσε την ακόλουθη ανακοίνωση.

Τον Απρίλιο του 1944, ο γερμανός στρατηγός Κράιπε απήχθη από δύναμη βρετανών κομάντο με τη συνδρομή ελλήνων συμ­μοριτών.Ο Διοικητής του Οχυρού Κρήτη ζήτησε από ολόκληρο τον πληθυσμό… να βοηθήσει στις ανακρίσεις προκειμένου να εντο­πιστούν οι ένοχοι. Η έκκληση αυτή ωστόσο δεν είχε κανένα αποτέλεσμα… Έχει αποδειχθεί ότι αυτή η δύναμη βρετανών κομάντο έτυχε υποστήριξης όχι μόνον ελλήνων συμμοριτών αλλά και του πληθυσμού των χωριών Ανώγεια, Γερακάρι, Γουργούθι, Βρύσες, Άνω Μέρος, Κυρά Βρύση και Σακτούρια κοντά στα οποία οι ένοχοι έκρυβαν τον στρατηγό, καθιστώντας τα χωριά αυτά εξίσου ένοχα αφού είχαν λάβει γνώση του γεγονό­τος. Τα χωριά αυτά και οι κάτοικοί τους έτυχαν της ανάλογης τιμωρίας.

Παρότι αυτή η άποψη έχει τη βάση της, η αλήθεια είναι ότι οι Γερ­μανοί χρησιμοποίησαν την Επιχείρηση Κράιπε ως δικαιολογία για να διαπράξουν αυτές τις αγριότητες. Τα πραγματικά τους κίνητρα δεν ήταν τέτοια που θα μπορούσαν να δημοσιοποιηθούν μέσω του Παρατηρητή και τα χωριά του Αμαρίου δεν ήταν τα μόνα που δέχθη­καν επίθεση εκείνη την περίοδο. Όπως είπε ο Τομ Ντανμπάμπιν, «η καταστροφή εξαπλώθηκε σε όλη τη δυτική και την ανατολική Κρήτη. Αυτή ήταν η τελευταία πράξη γερμανικής βαρβαρότητας στο μεγαλύτερο κομμάτι του νησιού. Ο αντικειμενικός τους σκο­πός ήταν να διασφαλίσουν την επικείμενη αποχώρησή τους εξου­δετερώνοντας περιοχές με αντιστασιακή δράση και την ίδια στιγμή να εμπλέξουν τους γερμανούς στρατιώτες σε πράξεις τρομοκρατίας ώστε να έχουν υπόψη τους ότι σε περίπτωση παράδοσης ή λιποταξίας δεν θα υπήρχε έλεος για αυτούς».

Ο ταλαιπωρημένος στρατηγός Κράιπε (κέντρο) παίρνει ανάσες κατά τη διάρκεια πορείας στον Ψηλορείτη. Δεξιά του ο Λη Φέρμορ (από το βιβλίο της Άρτεμις Κούπερ, Πάτρικ Λη Φέρμορ, μια περιπέτεια)

Όντως οι Γερμανοί ανησυχούσαν για τον αυξανόμενο αριθμό κρουσμάτων λιποταξίας και παράδοσης στις τάξεις τους, συνεπώς, μετατρέποντας κάθε στρατιώτη σε πλιατσικολόγο και δολοφόνο εξασφάλιζαν ότι κανένας γερμανός λιποτάκτης δεν θα έβρισκε βο­ήθεια από τους Κρητικούς. Την ίδια στιγμή, μια οργανωμένη αποχώρηση από κατεχόμενη περιοχή θα λάμβανε χώρα κάτω από πιο ομαλές συνθήκες αν ο άμαχος πληθυσμός ήταν τρομοκρατημένος και κακοποιημένος. Κατά την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, οι Κρητικοί παρακολούθησαν τους Γερμανούς να αποσύρονται από την ανατολική και την κεντρική Κρήτη, ανατινάζοντας δρόμους και γέφυρες πίσω τους καθώς έφευγαν.

Παρά τη βία των αντιποίνων, ο Πάντι ανακουφίστηκε από τα λόγια του Αλέξανδρου Κοκονά, του γυμνασιάρχη από το Γερακάρι, ο οποίος είδε το χωριό του να καταστρέφεται και ο ίδιος να χάνει εννέα μέλη της οικογένειάς του. Όπως θυμόταν ο Πάντι σε μια επιστολή του προς τον Ραλφ Στόκμπριτζ: «Πάντοτε με συγκινούσε το γεγονός ότι [ο Αλέξανδρος Κοκονάς] μου έγραψε ότι, παρότι δεν ήταν υπέρ της απαγωγής του στρατηγού Κράιπε, δεν θα είχε γλι­τώσει ούτε ένα σπίτι και ούτε ένας κάτοικος παραπάνω από το Αμάρι αν η απαγωγή δεν είχε γίνει».

Άρτεμις Κούπερ, Πάτρικ Λη Φέρμορ, μια περιπέτεια, σελ. 296-301

Σημειώσεις:

[1] Ο στρατηγός στάλθηκε στο Λονδίνο για ανάκριση και στη συνέχεια σε στρατόπεδο αιχμαλώτων κοντά στο Κάλγκαρι του Καναδά. Επέστρεψε στην Αγγλία όπου νοσηλεύθηκε για διαβήτη και μετά στάλθηκε στο Ειδικό Στρατόπεδο Άιλαντ Φαρμς, κοντά στο Μπρίτζεντ της Ουαλίας. Επαναπατρίστηκε στη Γερμανία τον Οκτώβριο του 1947. (βλέπε www.specialcampII.fsnet.co.uk)

[2] Πιθανώς ο Πάντι αναφέρεται εδώ στον σχηματισμό της μονάδας και τη χρησιμότητά της για τις αποθήκες καυσίμων, διότι κανένας τους δεν είχε προβλέψει την επίθεση στα Ανώγεια ούτε την επιδρομή στη Δαμαστό.

❦

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνικά Κείμενα (μετάφραση) Β΄ Γυμνασίου (4) – Ιλιάδα, Α 494-612

Δίας και Θέτις (1811): πίνακας του Γάλλου ζωγράφου Ζαν Ωγκύστ Ντομινίκ Ενγκρ. Φιλοξενείται στο Μουσείο Γκρανέ (Musée Granet) στο Αιξ-αν-Προβάνς (Γαλλία). [πηγή: Βικιπαίδεια]

 

Α 494-612, Σκηνές από τον Όλυμπο

 

Βασικά σημεία:

1. Σκηνές και περιεχόμενο.

2. Το αποτέλεσμα της συνάντησης Θέτιδας-Δία.

3. Ανθρωπομορφισμός.

4. Γιατί η Ήρα είναι με το μέρος των Αχαιών;

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου (3) – Ενότητα 2η

Επιτύμβιο ανάγλυφο του Δεξίλεω, 394 π.Χ. Αθήνα, Μουσείο Κεραμεικού (πηγή: Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα)

 

Ενότητα 2η: Θυσία για την πατρίδα

 

Μερικές πληροφορίες για τον συγγραφέα και το έργο του

Ο Λυσίας ήταν ρήτορας και λογογράφος. Η νεότερη έρευνα τοποθετεί τη γέννησή του γύρω στο 445 π.Χ. Γίνεται αναφορά σε αυτόν στον Φαῖδρο του Πλάτωνα, ενώ στην Πολιτεία δίνονται πληροφορίες για την οικογένειά του. Ο πατέρας του Κέφαλος καταγόταν από τις Συρακούσες και ζούσε στην Αθήνα ως μέτοικος. Μετά τον θάνατό του πατέρα τους ο Λυσίας και οι αδερφοί του πήγαν στους Θουρίους -πανελλήνια αποικία στην Κάτω Ιταλία-, όπου ο Λυσίας διδάχτηκε τη ρητορική από τον Τεισία. Μετά τη Σικελική Εκστρατεία εκδιώχθηκαν ως φιλικά προσκείμενοι στην Αθήνα και επέστρεψαν στην Αθήνα ως μέτοικοι.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνικά Κείμενα (μετάφραση) Α΄ Γυμνασίου (6) – Οδύσσεια, α 362-497

Πηνελόπη (1519) από τον ιταλό ζωγράφο και γλύπτη Domenico Beccafumi (1484-1551)

 

α 362-497, στο παλάτι του Οδυσσέα· πρώτη εμφάνιση της Πηνελόπης

 

Βασικά σημεία:

1. Η στάση του Τηλέμαχου.

2. Ο χαρακτηρισμός των προσώπων του έπους (ηθογράφηση).

3. Η κατάσταση στην Ιθάκη και στο παλάτι του Οδυσσέα.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνικά Κείμενα (μετάφραση) Α΄ Γυμνασίου (5) – Οδύσσεια, α 174-361

α 174-361, διάλογος Αθηνάς και Τηλέμαχου

 

Βασικά σημεία:

1. Ποιος ο σκοπός της συνάντησης Αθηνάς και Τηλέμαχου;

2. Οι συμβουλές της Αθηνάς.

3. Ενανθρώπιση και επιφάνεια της Αθηνάς.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου (2) – Ενότητα 1η, Η Ελένη και η καταστροφή της Τροίας

Kauffmann Angelica, Η Αφροδίτη παρακινεί την Ελένη να ερωτευτεί τον Πάρη (1790)

 

Ενότητα 1η:  Η Ελένη και η καταστροφή της Τροίας

 

Συμπληρωματικό υλικό για τον συγγραφέα και το έργο του

Ο Ηρόδοτος γεννήθηκε στην Αλικαρνασσό της Μ. Ασίας. Η γέννηση του τοποθετείται γύ­ρω στο 484 π.Χ. Ο Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς στη μελέτη του Περὶ τοῦ Θουκυδίδου χαρακτῆρος τοποθετεί τη γέννηση του Ηροδότου «λίγο πριν από τους Περσικούς πολέμους».

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου (1) – διδακτέα ύλη και νέος τρόπος εξέτασης (ενημέρωση Οκτώβριος 2023)

 

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου (Ανθολόγιο κειμένων)

 

Διδακτέα ύλη

Σε αυτόν τον σύνδεσμο μπορείτε να δείτε την ύλη από το ηλεκτρονικό έγγραφο (στη σελ. 32) του Υπουργείου Παιδείας.

Από το διδακτικό βιβλίο «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου» των Ν. Μπεζαντάκου, Β. Χαραλαμπάκου κ.ά, δεν θα διδαχθούν οι ενότητες 3, 5, 7 και 12. Οι υπόλοιπες ενότητες θα διδαχθούν δύο (2) ώρες την εβδομάδα κατά την περίοδο Σεπτέμβριος – 15 Μαρτίου.

Η επανάληψη λεξιλογικών, ετυμολογικών και γραμματικοσυντακτικών φαινομένων συνιστάται να γίνει στο πλαίσιο της διδασκαλίας του κειμένου του Αρριανού Αλεξάνδρου Ανάβαση, το οποίο θα διδαχθεί κατά την περίοδο “16 Μαρτίου – Μάιος”.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου (4) – Ενότητα 4η

Ο συγγραφέας Λουκιανός από τα Σαμόσατα της Συρίας (125-180 π.Χ.) [πηγή: Βικιπαίδεια]

 

Ενότητα 4η   Ένα ταξίδι επιστημονικής φαντασίας

 

Συμπληρωματικά υλικό για τον συγγραφέα και το έργο του

Τις περισσότερες πληροφορίες για τον βίο του Λουκιανού τις αντλούμε μέσα από το ίδιο το έργο του. Γεννήθηκε γύρω στο 120 μ.Χ. στα Σαμόσατα της Κομμαγηνής. Ο ίδιος αναφέρει ότι ήταν Σύρος. Το σχετικό λήμμα στο λεξικό Σούδα παρέχει την πληροφορία ότι ο Λουκιανός εργάστηκε ως δικηγό­ρος στην Αντιόχεια της Συρίας και αργότερα στράφηκε «ἐπὶ τὸ λογογραφεῖν». Ταξίδεψε σε πνευματι­κά κέντρα και παρακολούθησε μαθήματα ρητορικής. Καθώς ωρίμαζε, αναζητούσε νέους τρόπους έκ­φρασης και αυτές οι αναζητήσεις αποτυπώνονται στο έργο του. Χαρακτηριστικό δείγμα αυτών των αναζητήσεων αποτελούν οι διάλογοί του, στους οποίους συνδύασε στοιχεία των πλατωνικών διαλόγων με τις μενίππειες σάτιρες, τους μίμους και τη Νέα Κωμωδία. Ο Λουκιανός έζησε μακρό βίο, όπως δια­φαίνεται μέσα από δικά του σχόλια σε έργα του. Δεν ξέρουμε πότε πέθανε, αλλά από το έργο του Ἀλέ­ξανδρος συνάγεται ότι ζούσε μετά τον θάνατο του Μάρκου Αυρηλίου (180 μ.Χ.).

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Ιστορία Β΄ Γυμνασίου (8) – Η εξάπλωση των Αράβων, Ισλαμικός πολιτισμός

Η Κάαμπα, ο ιερότερος τόπος του Ισλάμ, (αλ Κάμπα, που σημαίνει «ο κύβος»)
είναι οικοδόμημα μέσα στο τζαμί Μασγίντ αλ-Χαράμ στη Μέκκα. [πηγή: Βικιπαίδεια]

 

Η εξάπλωση των Αράβων

 

Βασικά σημεία

 

1. Ίδρυση και αρχές του Ισλάμ

(α) ο ιδρυτής του Ισλάμ:

Ιδρυτής του Ισλάμ ήταν ο Μωάμεθ, ένας Άραβας έμπορος και οδηγός καραβανιών. Στα ταξίδια του γνώρισε και επηρεάστηκε από τον Ιουδαϊσμό και τον Χριστιανισμό. Στη συνέχεια, δίδαξε τη δική του εκδοχή για την πίστη, που έγινε γρήγορα μια νέα μονοθεϊστική θρησκεία με το όνομα Ισλάμ. Ο Μωάμεθ εκδιώχθηκε από την πόλη του, τη Μέκκα, το 622 και κατέφυγε στη Μεδίνα. Το έτος αυτό ονομάστηκε Εγίρα και είναι η αρχή του αραβικού ημερολογίου.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου (3) – Ενότητα 3η: Στερεότυπα – Ρατσισμός

Δείτε ένα σύντομο βίντεο για τα στερεότυπα σχετικά με τα ανδρικά και γυναικεία επαγγέλματα

 

Ρατσισμός 

Ορισμός: η αντίληψη εκείνων που πιστεύουν ότι η δική τους φυλή είναι ανώτερη από τις άλλες που η φύση τις έχει καταδικάσει σε κληρονομική κατωτερότητα• (πρβ. φυλετικές διακρίσεις): […] || Kοινωνικός ρατσισμός (για ανάλογη αντίληψη και συμπεριφορά σε βάρος κοινωνικών ομάδων που μειονεκτούν ή διαφέρουν). H λέξη προέρχεται από την ιταλική λέξη razz(ismo) (< ιταλ. razza) 

[πηγή: Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής]

 

Μορφές 

Φυλετικός ρατσισμός

– εθνικισμός (η αντίληψη ότι το έθνος στο οποίο ανήκει κάποιος είναι ανώτερο από τα υπόλοιπα· οι υπόλοιποι λαοί οφείλουν την εξέλιξη του πολιτισμού στο έθνος αυτό· η άνιση μεταχείριση μειονοτήτων ή άλλων εθνικών ομάδων: τσιγγάνων κλπ.).

– η αντιμετώπιση των έγχρωμων (η αντίληψη ότι όσοι ανήκουν στη μαύρη φυλή είναι κατώτεροι άνθρωποι).

– η στάση απέναντι στους μετανάστες (εκμετάλλευση των ανθρώπων που αναζητούν καλύτερη ποιότητα ζωής σε άλλη χώρα).

– ο αντισημιτισμός (η πίστη πως οι Εβραίοι εκμεταλλεύονται οικονομικά τον κόσμο).

 

Κοινωνικός ρατσισμός

– διακρίσεις σε βάρος περιθωριακών κοινωνικών ομάδων (ναρκομανών, αποφυλακισμένων, φορέων – ασθενών με ΑΙDS κ.λπ.), 

– καχυποψία απέναντι σε αλλόδοξους (θρησκευτικός ρατσισμός),

– ο διαχωρισμός των επαγγελμάτων σε ανώτερα και υποδεέστερα, 

– η στάση απέναντι στα άτομα με ειδικές ανάγκες,

– η υποτίμηση της γυναίκας, κυρίως στις υπανάπτυκτες χώρες.  

 

Αίτια 

 

Πολιτικά

– οι πολεμικές αναμετρήσεις, 

– οι εδαφικές διεκδικήσεις ή/και η υποδούλωση, η καταπίεση και η εκμετάλλευση κάποιου λαού από κάποιον άλλο, 

– η παραβίαση των δικαιωμάτων των εθνικών μειονοτήτων δημιουργεί κλίμα ρατσισμού και μίσους.

 

Κοινωνικά

– ο θρησκευτικός φανατισμός, 

– η εκπαίδευση, η άγνοια ή η ελλιπής ενημέρωση για τους άλλους λαούς, 

– η ανεργία, 

– ο υψηλός αριθμός μεταναστών σε κάποιο κράτος δημιουργεί αισθήματα ανασφάλειας, υποθετικής απειλής από τους ξένους 

κλπ. 

 

Ψυχολογικά 

– η δυσκολία να αποδεχθεί ή να εξοικειωθεί κανείς με το  διαφορετικό,

– η δυσκολία να αμφισβητήσει κάποιος τους θεσμούς της κοινωνίας στην οποία ανήκει

 κλπ.

 

Τρόποι αντιμετώπισης

(α) πλατιά και βαθιά εθνική μόρφωση,

(β)  συστηματική επαφή με την ιστορία και τον πολιτισμό των άλλων λαών, 

(γ) αναμόρφωση των σχολικών αναλυτικών προγραμμάτων με έμφαση στο μάθημα της ιστορίας (π.χ. στην Ελλάδα, συστηματικότερη μελέτη των βαλκανικών λαών: ίσως με κοινά βιβλία ιστορίας, λογοτεχνίας κλπ.),

(δ) γνωριμία των άλλων χωρών μέσα από σχολικές εκδρομές, προβολές, ανταλλαγές μαθητών κλπ.,

(ε) πρωτοβουλίες των κρατών για συνεργασίες σε πολιτικό, οικονομικό, πολιτιστικό κλπ. επίπεδο (π.χ. οργάνωση συνεδρίων, κοινών εκθέσεων έργων τέχνης),

(στ) συνειδητοποίηση ότι οι λαοί έχουν πολύ περισσότερα κοινά στοιχεία από διαφορές

κλπ.

 

✽

 

Πώς μπορούν οι φορείς να βοηθήσουν τα άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ);

– Διευκολύνοντας τη μετακίνησή τους στην πόλη: διαμορφώνοντας τα πεζοδρόμια, ώστε να μπορούν εύκολα να ανεβαίνουν τα καροτσάκια· κατασκευάζοντας ειδικές ράμπες στα σχολεία, στις δημόσιες υπηρεσίες, στα άλλα κτήρια και στα καταστήματα, στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (λεωφορεία, τρένα, μετρό κλπ.).

– Υποστηρίζοντας με χρηματοδοτήσεις, προσωπικό και εξοπλισμό ιδρύματα που παρακολουθούν την κατάσταση της υγείας ΑΜΕΑ ή φροντίζουν τέτοια άτομα.

– Ιδρύοντας ειδικά σχολεία για την επαγγελματική κατάρτιση των ατόμων αυτών: ειδίκευση σε αντικείμενο που αρέσει ή ταιριάζει στο κάθε ΑΜΕΑ.

– Ιδρύοντας κέντρα απασχόλησης για την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου: αθλητικά, πολιτιστικά (ζωγραφική, μουσική, λογοτεχνία κλπ.).

– Προσφέροντας κατάλληλες θέσεις εργασίας σε υπηρεσίες, οργανισμούς, εταιρείες, όπως π.χ. στα τηλεφωνικά κέντρα, στους χώρους υποδοχής και ενημέρωσης, στην εξυπηρέτηση πολιτών ή πελατών, σε θέσεις που απαιτούν αποκλειστικά χρήση υπολογιστή κλπ.

– Αξιοποιώντας χρηματοδοτήσεις από ευρωπαϊκά προγράμματα για τη βοήθεια νέων επαγγελματιών (δες την αφίσα στη σ.60 του βιβλίου σου).

 

✽

 

Περίληψη 

Παρακάτω αναφέρονται τα βήματα που ακολουθούμε, για να γράψουμε μια επιτυχημένη περίληψη:

– Μελετούμε προσεκτικά το κείμενο.

– Για κάθε παράγραφο δίνουμε ένα πλαγιότιτλο που περιέχει τη βασική ιδέα της παραγράφου. Αν οι παράγραφοι είναι μεγάλες, μπορούμε να δώσουμε περισσότερους πλαγιότιτλους, για να καλύψουμε τις βασικές ιδέες.

– Ξεκινούμε την περίληψη αναφέροντας το θέμα του κειμένου (μπορούμε να προσθέσουμε το όνομα του συντάκτη και το είδος του κειμένου π.χ. άρθρο, δοκίμιο, ομιλία κλπ.) και στη συνέχεια γράφουμε τους πλαγιοτίτλους προσαρμόζοντάς τους στο ύφος της περίληψής μας.

– Συνδέουμε τις περιόδους τής περίληψης με κατάλληλη λέξη ή φράση που εξασφαλίζει τη συνοχή του κειμένου (διαρθρωτική λέξη ή φράση), π.χ.: αρχικά, στη συνέχεια, έπειτα, πρώτον, δεύτερον, παράλληλα, ταυτόχρονα, τέλος, καταλήγοντας, κλείνοντας το κείμενο κλπ.

– Χρησιμοποιούμε ύφος τυπικό και πληροφοριακό. Αποφεύγουμε να σχολιάζουμε τις απόψεις του συντάκτη και να χρησιμοποιούμε αυτούσιες φράσεις του πρωτότυπου κειμένου.

Εφαρμογή στο κείμενο 3 του σχολικού βιβλίου (σ.48): Διακρίσεις σε βάρος των γυναικών

 

Πλαγιότιτλοι Περίληψη
§ 1 Οι νέες γυναίκες που αναζητούν εργασία είναι πιθανό να βιώσουν αρνητικές εμπειρίες.

§ 2 Σύμφωνα με μία προκατάληψη οι γυναίκες μπορούν να ασκήσουν κάποια επαγγέλματα, αλλά δεν μπορούν να αναλάβουν διευθυντικές θέσεις.

§ 3 Οι προκαταλήψεις σε βάρος των μαύρων υποχωρούν, ενώ σε βάρος των γυναικών είναι ακόμη αποδεκτές.

§ 4 Παρόλο που οι γυναίκες είναι περισσότερες από τους άνδρες στις ΗΠΑ, ελάχιστες κατέχουν υψηλές θέσεις σε εταιρείες, οργανώσεις, στην κυβέρνηση ή στα δικαστήρια.

 Η Σίρλει Τσίζχολμ στο λόγο της αναφέρεται στις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών. Αρχικά, λέει πως μια νέα γυναίκα είναι πιθανό να βιώσει αρνητικές εμπειρίες κατά την αναζήτηση εργασίας, γιατί σύμφωνα με μία προκατάληψη στις γυναίκες ταιριάζουν κάποια επαγγέλματα, αλλά δεν μπορούν να αναλάβουν διευθυντικές θέσεις. Θεωρεί ότι οι προκαταλήψεις σε βάρος των μαύρων υποχωρούν, ενώ σε βάρος των γυναικών είναι ακόμη αποδεκτές και, κλείνοντας το λόγο της, επισημαίνει πως, παρόλο που οι γυναίκες είναι περισσότερες από τους άνδρες στις ΗΠΑ, ελάχιστες κατέχουν υψηλές θέσεις σε εταιρείες, οργανώσεις, στην κυβέρνηση ή στα δικαστήρια.

 

 ❦