Νεοελληνική Λογοτεχνία Α΄ Γυμνασίου (2) – Δροσίνης, Θαλασσινά τραγούδια

 

Δροσίνης Γεώργιος, Θαλασσινά τραγούδια

 

Βασικά σημεία:

 

1. Στιχουργική 

Το ποίημα, χαρακτηριστικό δείγμα παραδοσιακής ποίησης, αποτελείται από 4 οκτάστιχες στροφές. Η ομοιοκαταληξία του είναι πλεκτή. Σε κάθε στροφή ομοιοκαταληκτούν οι στίχοι 1-3, 2-4, 5-7 και 6-8. 

 

2. Οι εικόνες του ποιήματος

Στο ποίημα συναντάμε καθαρά θαλασσινές εικόνες: στην 1η στροφή βλέπουμε την εικόνα του ήλιου που καθρεφτίζεται στη γαλανή θάλασσα και την εικόνα των μικρών ψαριών που παίζουν στα ασημένια κύματα· στη 2η στροφή πρωταγωνιστεί ένα δελφίνι που κολυμπά δίπλα στο καράβι και τυλίγεται με τους αφρούς των κυμάτων· στην 3η στροφή οι γλάροι πετούν γύρω από τα ξάρτια του καραβιού και βουτούν στο νερό· το ποίημα ολοκληρώνεται με την 4η στροφή, όπου βλέπουμε την εικόνα των καραβιών που αρμενίζουν στη θάλασσα.

 

3. Η ατμόσφαιρα του ποιήματος

Το ποίημα έχει χαρούμενο και ειρηνικό τόνο. Οι ζωηρές και λαμπερές εικόνες που διαλέγει ο ποιητής παρουσιάζουν την  ειδυλλιακή και μαγευτική πλευρά της θάλασσας και της θαλασσινής ζωής.

 

4. Σχήματα λόγου

(α) μεταφορές:

Γλυκά φυσά ο μπάτης: η λέξη γλυκά δεν αναφέρεται βέβαια στη γεύση του ανέμου, αλλά στον ήρεμο τρόπο που πνέει και στην ευχάριστη αίσθηση που δημιουργεί.

ψαράκια χρυσοφτέρωτα / σε κύματα ασημένια: το επίθετο χρυσοφτέρωτα σημαίνει όχι ότι τα ψάρια έχουν φτερά φτιαγμένα από χρυσό αλλά πως τα φτερά τους είναι λαμπερά, όπως το χρυσάφι. Τη λευκή και εκτυφλωτική λάμψη των κυμάτων τονίζει και το επίθετο ασημένια στον επόμενο στίχο.

χιονοπλασμένοι γλάροι: το επίθετο δηλώνει ότι οι γλάροι είναι κατάλευκοι, λες και πλάστηκαν από χιόνι.

 

(β) παρομοίωση:

Και γύρω καραβάκια […] σαν άσπρα προβατάκια: η παρομοίωση κάνει μια σύγκριση. Εδώ τα καράβια συγκρίνονται με/παρομοιάζονται με πρόβατα. Όπως τα πρόβατα βόσκουν τριγυρίζοντας αμέριμνα στο λιβάδι, έτσι και τα καράβια αρμενίζουν ήσυχα στην θάλασσα.

 

 

Μερικές ζωγραφιές μαθητριών και μαθητών, εμπνευσμένες από το ποίημα του Δροσίνη:

 

Βιολέττα Μπασούρη, Το Γοργόφτερο δελφίνι

 

 

Όλγα-Μαρία Ρόμπη, Η γαλήνια θάλασσα

 

 

Κόλλιας Παναγιώτης, Το δελφίνι και το καράβι

 

 

Φανή Πέντου, Τα πανιά που ανεμίζουν

 

 

Μαναβής Δημήτρης, Η θάλασσα

 

 

Κωστούλα Μαρία, Το καράβι και το δελφίνι