Σατωμπριάν (1768 – 1848)

 

O Φρανσουά-Ωγκύστ-Ρενέ, υποκόμης ντε Σατωμπριάν, γνωστός στην Ελλάδα ως Σατωμπριάν ή Σατωβριάνδος (εδώ περισσότερες πληροφορίες), ήταν Γάλλος συγγραφέας, πολιτικός και φιλέλληνας. Το 1806 ξεκίνησε από το Παρίσι, έφτασε μέχρι την Παλαιστίνη και κατέληξε στην Ισπανία. Στο ενδιάμεσο, πέρασε και από ελληνικούς τόπους και θαύμασε τα απομεινάρια του αρχαίου παρελθόντος. Παράλληλα, αποτύπωσε με την ευαισθησία του περιηγητή, και όχι προφανώς με τη μεθοδικότητα και την ακρίβεια του ιστορικού ή του αρχαιολόγου, την ατμόσφαιρα των περιοχών που επισκέφτηκε. Τα ακόλουθα αποσπάσματα έχουν -νομίζω- ιδιαίτερο ενδιαφέρον για όποιον θα ήθελε να πληροφορηθεί τις συνθήκες ζωής των Ελλήνων της Πελοποννήσου και της Αττικής 15 χρόνια πριν το ξέσπασμα της Επανάστασης.

Στη μεταγραφή κράτησα την ορθογραφία του μεταφραστή της ελληνικής έκδοσης (Δωδώνη, 1979), αλλά όχι και το πολυτονικό.

Περισσότερες πληροφορίες για τους Ευρωπαίους περιηγητές στην Ελλάδα τον 19ο αι. μπορείτε να διαβάσετε σε αυτήν την ανάρτηση.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Αντουάν ντε Σαιντ – Εξυπερύ (1900-1944)

 

Αντουάν ντε Σαιντ – Εξυπερύ, Ο μικρός πρίγκιπας και η αλεπού

 

Βασικά σημεία

 

1. Ενότητες και περιεχόμενο: 

(α) ο τριανταφυλλόκηπος («Έτυχε όμως … έκλαψε», σελ. 185)

Στο πρώτο μέρος του αποσπάσματος ο μικρός πρίγκιπας ανακαλύπτει με απογοήτευση ότι υπάρχουν πολλά τριαντάφυλλα· άρα, το δικό του δεν είναι ένα και μοναδικό στον κόσμο (αυτή είναι η σημασία της λέξης μοναδικός γι’ αυτόν προς το παρόν) και ο ίδιος δεν έχει πια λόγο να αισθάνεται πλούσιος και ξεχωριστός.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Ελαιογραφία του Peter Paul Rubens (περ. 1630-1635), που απεικονίζει τη θανάτωση του Έκτορα από τον Αχιλλέα
[πηγή: Ψηφίδες για την Ελληνική Γλώσσα].

Χ 247-394, η μονομαχία Έκτορα και Αχιλλέα

 

Βασικά θέματα:

 

1. Το αίτημα του Έκτορα και η απάντηση του Αχιλλέα
Ο Έκτορας, αρχικά, δεν έχει κουράγιο να αντιμετωπίσει τον Αχιλλέα και προσπαθεί να του ξεφύγει. Νιώθει, όμως, ότι ήρθε η στιγμή να εκτελέσει το χρέος του, να αντιμετωπίσει τον ανίκητο γιο του Πηλέα, με έναν όρο: ζητά να μην κακοποιηθεί το σώμα του ηττημένου (256-9). Ο Αχιλλέας αμέσως απορρίπτει το αίτημα, γιατί:
(α) το μίσος του είναι μεγάλο. Το παρομοιάζει μάλιστα με την έχθρα του λιονταριού με τον άνθρωπο και του λύκου με το αρνί (261-7).
(β) επίσης, ο Αχιλλέας θέλει να εκδικηθεί τους συντρόφους που έπεσαν νεκροί από τον Έκτορα (270-2).

Συνεχίστε την ανάγνωση

Ιλιά Έρεμπουργκ (1891-1967)
Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα από τα απομνημονεύματα του ρώσου δημοσιογράφου και συγγραφέα Ιλιά Έρεμπουργκ (το έργο εκδόθηκε στα ελληνικά με τίτλο “Άνθρωποι, Χρόνια, Ζωή”). Στο συγκεκριμένο τμήμα ο Έρεμπουργκ, με αφορμή το θάνατο του Ιωσήφ Στάλιν, κάνει μια ενδιαφέρουσα αποτίμηση του ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης. Εκτός από τον Στάλιν γίνεται αναφορά σε πολλούς διανοούμενους και πολιτικούς αλλά και σε γεγονότα της εποχής που μπορεί να είναι άγνωστα στον σημερινό αναγνώστη, γι’ αυτό, όπου ήταν δυνατό, έδωσα παραπομπές για περισσότερες πληροφορίες. Κράτησα την ορθογραφία και τη στίξη της μετάφρασης αλλά όχι το πολυτονικό.

Βίνσεντ βαν Γκογκ, Σταροχώραφο με κυπαρίσσια, 1889, Λονδίνο, Εθνική Πινακοθήκη (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

 

Τέχνη: μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις εποχές

 

Η τέχνη και η σημασία της

 Η τέχνη:

– προσφέρει αισθητική απόλαυση και κάνει ακόμη πιο ανθρώπινη, ευχάριστη, ποικίλη και πλούσια τη ζωή.

– βοηθά τον άνθρωπο να κατανοεί την πραγματικότητα: προβάλλει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των ανθρώπων· καλλιεργεί και διευρύνει τους πνευματικούς ορίζοντες· κατά συνέπεια, επεκτείνει τη δυνατότητα κατανόησης της πραγματικότητας.

– βοηθά τον άνθρωπο να υπομένει: προβάλλοντας αξίες και πρότυπα δυναμώνει τον άνθρωπο πνευματικά και ψυχικά.

– μαθαίνει στους ανθρώπους να ενεργούν ομαδικά και να σέβονται την προσπάθεια των άλλων.

Παρ’ όλα αυτά, οι σημερινές κοινωνικές προτεραιότητες και ο χαρακτήρας της εκπαίδευσης δεν ευνοούν τα καλλιτεχνικά μαθήματα, που εμφανίζονται πολύ περιορισμένα στο αναλυτικό πρόγραμμα με εμφανή τα αποτελέσματα στον αισθητικό προσανατολισμό και στη γενικότερη πνευματική καλλιέργεια των νέων.Συνεχίστε την ανάγνωση

Στο παραπάνω σύντομο βίντεο θα γνωρίσετε μία από τις γνωστότερες ανθρωπιστικές οργανώσεις, τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, που δραστηριοποιούνται σε παγκόσμιο επίπεδο. Περισσότερα στον επίσημο δικτυακό τους τόπο.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Πικάσο, «Γκερνίκα», 1937, λάδι σε μουσαμά, 3,5×7,8 μ., στο μουσείο Πράδο στη Μαδρίτη [πηγή της φωτογραφίας: Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia]

 

Η «Γκερνίκα» του Πάμπλο Πικάσο είναι ένα έργο βασισμένο σε πραγματικό γεγονός, τον βομβαρδισμό της ισπανικής πόλης Γκερνίκα από τους Γερμανούς το 1936, στον ισπανικό εμφύλιο. Σε ένα χώρο με λιτή χρωματική γκάμα (αποχρώσεις άσπρου, μαύρου και γκρι) βλέπουμε ένα συνονθύλευμα από ανθρώπους και ζώα που σπαράζουν από τη φρίκη της καταστροφής, του τρόμου και του θανάτου. Η σύνθεση βασίζεται στη συνεκτική λειτουργία ενός μεγάλου τριγώνου, σαν αέτωμα αρχαίου ναού. Στην κορυφή του βρίσκεται η λάμπα πετρελαίου που την προτείνει ένα χέρι σαν να θέλει να φωτίσει μέσα στο χάος. Αριστερά της κορυφής του υπάρχει μια τεράστια λάμπα (κατά μια ερμηνεία είναι η βόμβα και κατά άλλη το μάτι του θεού). Στο πρώτο επίπεδο βλέπουμε τον πεσμένο ήρωα, σαν κομμάτια σπασμένου αγάλματος, που ακόμα κρατάει το σπασμένο σπαθί του. Το κέντρο καταλαμβάνεται από ένα άλογο (ζώο του πολέμου), που, με τα δόντια και τη γλώσσα του βγαλμένα έξω, σφαδάζει από τον πόνο, καθώς ένα κοντάρι το έχει πληγώσει θανάσιμα στα πλευρά (ενδεχομένως συμβολίζει το βασανισμένο λαό). Αριστερά εικονίζεται ο ταύρος ακίνητος (κατά μια ερμηνεία είναι ο εχθρός, ο φασισμός, η αγριότητα, ο σκοταδισμός και κατά άλλη η ίδια η Ισπανία που επιβιώνει μετά από αυτή την τραγωδία). Η μάνα που καταρρακωμένη κλαίει κουβαλώντας το νεκρό παιδί της, η γυναίκα που με έντονο διασκελισμό έρχεται προς το κέντρο για να κλάψει το νεκρό πολεμιστή και η άλλη πίσω της που την έχουν τυλίξει οι φλόγες μέσα σε ένα σπίτι με ανοιχτό παράθυρο είναι στοιχεία της ίδιας αυτής τραγωδίας με το βλέμμα του καλλιτέχνη. Το έργο μπορεί να εξέφρασε ένα συγκεκριμένο γεγονός, γρήγορα όμως θεωρήθηκε ένας παγκόσμιος ύμνος ενάντια στη θηριωδία του πολέμου.

Αισθητική Αγωγή-Εικαστικά Β΄ Γυμνασίου

Συνεχίστε την ανάγνωση