από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Ιστορία Α΄ Γυμνασίου (19) – Η αθηναϊκή κοινωνία

Σκηνή συλλογής καρπών ελιάς από νεαρούς σκλάβους άνδρες. Αττικός μελανόμορφος αμφορέας του Ζωγράφου του Αντιμένη, περ. 520 π.Χ., Βρετανικό Μουσείο (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Η συγκρότηση της αθηναϊκής κοινωνίας – Η καθημερινή ζωή

 

Βασικά σημεία

 

Κοινωνικές ομάδες και βασικά χαρακτηριστικά τον 5ο αι.

 

(α) Αθηναίοι πολίτες:

– θεωρούνταν όσοι είχαν και πατέρα και μητέρα Αθηναίους.

– ήταν οι μόνοι που είχαν πολιτικά δικαιώματα, δηλαδή συμμετείχαν στην Εκκλησία του Δήμου και αναλάμβαναν αξιώματα.

– ήταν ίσοι ενώπιον του νόμου.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Νεοελληνική Λογοτεχνία Β΄ Γυμνασίου – Οι γάτες των φορτηγών

Στο βίντεο μπορείτε να ακούσετε τις πρώτες μελοποιήσεις ποιημάτων του Καββαδία από τον συνθέτη Θάνο Μικρούτσικο στο άλμπουμ Ο Σταυρός του Νότου, ένα από τα πιο επιτυχημένα της ελληνικής δισκογραφίας. Αν δείτε το βίντεο στο YouTube, αξίζει να διαβάσετε και μερικά σχόλια που αφήνουν ναυτικοί για τον ποιητή και τη μουσική του Μικρούτσικου. 

Bασικές πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του Καββαδία θα βρείτε σε αυτήν την παρουσίαση.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου (7) – Ενότητα 7η

Ο Αλέξανδρος κόβει τον Γόρδιο δεσμό (πίνακας του Andre Castaigne, 1898-1899) [πηγή: Βικιπαίδεια]

Ενότητα 7η  Η λύση του γόρδιου δεσμού

 

Συμπληρωματικό υλικό για τον συγγραφέα και το έργο του

Ο Λεύκιος Φλάβιος Αρριανός γεννήθηκε γύρω στο 95 μ.Χ. στη Νικομήδεια της Βιθυνίας. Καταγόταν από πλούσια αριστοκρατική οικογένεια και ήταν Ρωμαίος πολίτης. Στοιχεία για τον βίο του αντλούμε από το έργο του (απαράμιλλη πηγή αυτοβιογραφικών στοιχείων είναι ο Κυνηγετικός), από τον Δίωνα τον Κάσσιο, από τον Φώτιο και άλλους συγγραφείς. Ο Αρριανός σπούδασε κοντά στον στωικό φιλόσοφο Επίκτητο και διέσωσε το έργο του δασκάλου του εκδίδοντας τις σημειώσεις που είχε κρατήσει (Ἐπικτήτου Διατριβαί και Ἐγχειρίδιον). Εκτός από τις λογοτεχνικές και συγγραφικές ενασχολήσεις, ανέπτυξε πολιτική δραστηριότητα και έφτασε μέχρι το αξίω­μα του υπάτου.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Ιστορία Α΄ Γυμνασίου (18) – Η λειτουργία του πολιτεύματος

Η Πνύκα ήταν ένας λόφος στο κέντρο της Αθήνας, όπου συνεδρίαζε η Εκκλησία του Δήμου. Στο βάθος η Ακρόπολη (πηγή: Βικιπαίδεια)

Η λειτουργία του πολιτεύματος – Οι λειτουργίες

 

Βασικά σημεία

 

1. Τα πολιτειακά όργανα της αθηναϊκής δημοκρατίας και ο ρόλος τους

 

(α) Εκκλησία του Δήμου:

Ήταν η συνέλευση του αθηναϊκού λαού και βασικός θεσμός του πολιτεύματος: στο σώμα αυτό συμμετέχουν όλοι οι αθηναίοι πολίτες και μπορούν ελεύθερα να εκφράσουν την άποψή τους. Η Εκκλησία του Δήμου καθόριζε την πολιτική της Αθήνας.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Ιστορία Α΄ Γυμνασίου (17) – Ο Περικλής και το δημοκρατικό πολίτευμα

Περικλής Ξανθίππου Χολαργεύς (495/494 – 429 π.Χ.) [πηγή: Βικιπαίδεια]

 

Το δημοκρατικό πολίτευμα σταθεροποιείται

Ο Περικλής και το δημοκρατικό πολίτευμα

 

Βασικά σημεία 

 

1. Το πολιτικό πρόγραμμα του Περικλή 

(α) πότε και πώς εμφανίστηκε στην πολιτική ζωή ο Περικλής; 

Γόνος ένδοξης αθηναϊκής γενιάς, των Αλκμεωνιδών, ο Περικλής εμφανίζεται στην πολιτική ζωή της Αθήνας το 462 π.Χ. δίπλα στον ηγέτη του δημοκρατικού κόμματος, τον Εφιάλτη. Στόχος και των δύο ήταν η δημοκρατικότερη εξέλιξη του πολιτεύματος. Αυτό για τον Περικλή σήμαινε ότι το πολίτευμα έπρεπε να εξασφαλίζει ισότητα των πολιτών απέναντι στον νόμο και μια άνετη ζωή για όλους.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνικά Κείμενα (μετάφραση) Α΄ Γυμνασίου (9) – Οδύσσεια, ι 240-512

Ο Οδυσσέας και οι άνδρες του τυφλώνουν τον Πολύφημο (λεπτομέρεια πρωτοαττικού αμφορέως, περ. 650 π.Χ., Μουσείο Ελευσίνας). [πηγή: Βικιπαίδεια]

 

ι 240-512

η τύφλωση του Πολύφημου

 

Βασικά σημεία:

 

1. Πώς ζει και πώς συμπεριφέρεται ο Κύκλωπας; (στ. 240-344)

Το πρώτο μέρος της ενότητας μας δίνει αρκετές πληροφορίες για τον τρόπο ζωής, τον χαρακτήρα και τη νοοτροπία του Πολύφημου. Από την αφήγηση του Οδυσσέα μπορούμε να καταλάβουμε ότι ο Κύκλωπας, που έχει για σπίτι μια σπηλιά, ασχολείται με την κτηνοτροφία και είναι καλός γνώστης των σχετικών εργασιών:

Mπαίνοντας στη σπηλιά κοιτούσαμε έκθαμβοι το καθετί:

γεμάτα από τυριά πανέρια καλαμένια· στις μάντρες να στενάζουν

ερίφια κι αρνιά, με τάξη όμως μεταξύ τους χωρισμένα·

Ύστερα γονατίζοντας πήρε να αρμέγει πρόβατα και γίδια που βελάζουν […].

[Έπηξε το μισό γάλα για να γίνει τυρί και κράτησε το άλλο μισό για να πίνει.]

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Ιστορία Α΄ Γυμνασίου (16) – Η συμμαχία της Δήλου

Χάρτης της Δηλιακής Συμμαχίας πριν από την έναρξη του Πελοποννησιακού Πολέμου το 431 π.Χ. (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Η Συμμαχία της Δήλου (478 π.Χ.)

 

Δείτε σε αυτόν τον σύνδεσμο έναν πολύ χρήσιμο διαδραστικό χάρτη, όπου εμφανίζονται οι πόλεις-κράτη που ανήκαν στη Δηλιακή συμμαχία, η σφαίρα επιρροής Αθηναίων και Σπαρτιατών καθώς και άλλες σχετικές πληροφορίες.

 

♦

 

Βασικά σημεία

 

(α) ποιος ο εμπνευστής και ποιος ο σκοπός της;

Πρωτοβουλία για την ίδρυση της Συμμαχίας πήρε ο Αθηναίος Αριστείδης. Στόχος της ήταν η απόκρουση μιας πιθανής περσικής εισβολής.

(β) ποιες πόλεις συμμετείχαν;

Οι πόλεις των νησιών του Αιγαίου και των παραλίων της Μικράς Ασίας. Έδρα ήταν η Δήλος.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Νεοελληνική Λογοτεχνία Α΄ Γυμνασίου (10) – Ο Σαρλό και το αθάνατο νερό

Ο σερ Τσαρλς Σπένσερ “Τσάρλι” Τσάπλιν (1889−1977) σε φωτογραφία του 1920.
Πηγή: Βικιπαίδεια

 

 

Ντίνος Δημόπουλος, Ο Σαρλό και το αθάνατο νερό

 

Βασικά σημεία

 

Ο συναισθηματικός κόσμος του Πέτρου

Ο συγγραφέας ζωγραφίζει με λεπτομέρειες τον συναισθηματικό κόσμο του Πέτρου. Είναι λογικό, γιατί η πρώτη φορά στο σινεμά είναι πρωτόγνωρη εμπειρία και γεννά ποικίλα συναισθήματα στον μικρό. Έτσι, ο Πέτρος την προηγούμενη νύχτα μένει ξάγρυπνος, γιατί η αγωνία και η ανυπομονησία του δεν τον αφήνουν να κοιμηθεί.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνικά Κείμενα (μετάφραση) Α΄ Γυμνασίου (8) – Οδύσσεια, ζ 139-259

Ναυσικά (1878) του Frederic Leighton (1830-1896) [πηγή: Βικιπαίδεια]

 

ζ 139-259
H συνάντηση του Oδυσσέα με τη Ναυσικά

 

Βασικά σημεία:

1. Η επέμβαση της θεάς Αθηνάς
H Αθηνά επεμβαίνει στην εξέλιξη της δράσης προετοιμάζοντας τη συνάντηση Οδυσσέα και Ναυσικάς, ώστε η κοπέλα να τον βοηθήσει (στ. 142-144). Η θεά πραγματοποιεί το σχέδιο ως εξής:
(α) κάνει τη Ναυσικά να ρίξει τη μπάλα στο ποτάμι και τα κορίτσια να φωνάξουν απογοητευμένα. Ο Οδυσσέας, φυσικά, ξυπνά και σκέφτεται να τις πλησιάσει (στ. 145-148).
(β) δίνει θάρρος στη Ναυσικά να σταθεί απέναντι στον ταλαιπωρημένο αλλά αποκρουστικό στην εμφάνιση Οδυσσέα και να του μιλήσει, την ώρα που οι άλλες κοπέλες, τρομαγμένες τρέχουν εδώ κι εκεί (στ. 173-175).

Συνεχίστε την ανάγνωση