Ιστορία, ψηφιδωτό του Frederick Dielman (1847-1935). House Members Room, Library of Congress Thomas Jefferson Building, Washington, D.C. [πηγή: Βικιπαίδεια]

 

Η μελέτη του ιστορικού παρελθόντος βοηθάει τους ανθρώπους να κατανοήσουν ότι αποτελούν μέρος ενός κόσμου ενιαίου και ότι οι κοινωνίες και τα έθνη δεν αποτελούν απομονωμένες ανθρώπινες κοινότητες ούτε οι πολιτισμοί στεγανές ενότητες αξιών που διατηρούν την αυτονομία τους στον χρόνο, αλλά ενότητες ιδεών και πρακτικών λύσεων που διαρκώς ανασυγκροτούνται υπό την πίεση των νέων συνθηκών και με τη δημιουργική παρέμβαση των ανθρώπινων ομάδων· να κατανοήσουν τους ίδιους και τους «άλλους», διακρίνοντας τις διαφορές και τις ομοιότητες μεταξύ των, στο παρελθόν και το παρόν· να αμφισβητούν την αξία των στερεοτύπων για άλλους λαούς, αλλά και για τους ίδιους· να σέβονται την ιδιαιτερότητα και να μη φοβούνται την ετεροδοξία, να δυσπιστούν δε προς τη μισαλλοδοξία· να διακρίνουν τα γεγονότα από τις εικασίες και την ιστορική πραγματικότητα από την πλασματική εικόνα· να κατανοούν την πολυπλοκότητα των αιτίων και να δυσπιστούν προς τις απογοητευτικές απαντήσεις και τις εύκολες εξηγήσεις· να αναγνωρίζουν την πλαστή αναλογία και την κατάχρηση των «διδαγμάτων» της ιστορίας, να εκτιμούν δε τις συνέπειες τέτοιας καταχρήσεως· να θεωρούν ότι η άγνοια του ιστορικού παρελθόντος μπορεί να τους καταστήσει θύματα εκείνων που γνωρίζουν αυτό το παρελθόν, χωρίς να λησμονούν ότι η ιστορία δεν παίζει τον ρόλο δικαστηρίου και ότι οι ιστοριογράφοι δεν είναι εισαγγελείς που αναζητούν ενόχους· να αναγνωρίσουν ότι ορισμένα προβλήματα δεν επιδέχονται λύσεων που χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν· να είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν στη ζωή πράξεις και στάσεις παράλογες και ανέλπιστες· να μην παραιτούνται από την αναζήτηση της αντικειμενικής αλήθειας ούτε να επιτρέπουν να κλονίζεται η πεποίθησή τους ότι υπάρχει τέτοια αλήθεια.Συνεχίστε την ανάγνωση

πηγή της εικόνας: ιστοσελίδα της εφημερίδας Η Καθημερινή

 

Έντιθ Χολ: Οι κλασικοί άλλαξαν τις ζωές μας

Συνέντευξη: Ξένια Τούρκη

 

Μπορούμε να βρούμε απαντήσεις για το ποιοι είμαστε και για το πώς μπορούμε να ζήσουμε καλύτερα, μέσα από τη μελέτη των κλασικών, υποστηρίζει η ακαδημαϊκός και συγγραφέας, σίγουρη πως ο Αριστοτέλης δίνει μαθήματα ζωής.

 

Γιατί πιστεύετε πως οι κλασικοί είναι τόσο σημαντικοί;

Υπάρχουν έξι μεγάλες αλλαγές στην ανθρώπινη ιστορία. Η γνωσιακή επανάσταση όπου ο άνθρωπος βγήκε από την περίπου ζωική κατάσταση, η αγροτική επανάσταση όπου έκτισε μόνιμους οικισμούς. Η τρίτη αλλαγή ήταν η επανάσταση της γνώσης, οπόταν και αναπτύχθηκε ο τόσο εκλεπτυσμένος ελληνικός και ρωμαϊκός πολιτισμός. Ακολούθησε η επανάσταση της τυπογραφίας, η βιομηχανική και τέλος η επανάσταση της τεχνολογίας. Από όλες αυτές τις επαναστάσεις, αυτή που διαμόρφωσε περισσότερο την ανθρωπότητα ήταν η επανάσταση της γνώσης. Ό,τι διδασκόμαστε σήμερα στα σχολεία μας -η φιλοσοφία, το θέατρο, οι εμπειρικές επιστήμες, η δημοκρατία, η λογοτεχνία- αναπτύχθηκε τότε. Οι κλασικοί άλλαξαν τις ζωές μας.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Προτομή που πιστεύεται ότι απεικονίζει τον Πλούταρχο (σύγχρονο έργο)

 

Τα κείμενα που ακολουθούν προέρχονται από το βιβλίο του Sir Richard Livinstone Η Αποστολή της Ελλάδας (εκδ. Θύραθεν, 2001). Πρόκειται για αποσπάσματα από έργα του Πλούταρχου (γεννήθηκε στη Χαιρώνεια Βοιωτίας το 45 μ.Χ. και πέθανε στους Δελφούς το 120 μ.Χ. –εδώ περισσότερες πληροφορίες) και περιέχουν γνώμες του συγγραφέα για τη σημασία της παιδείας και της εκπαίδευσης, αλλά και ιδέες για τη χρησιμότητα της φιλοσοφίας. Αν και διατυπώθηκαν πριν από σχεδόν 2000 χρόνια, νομίζω ότι δύσκολα κάποιος σύγχρονος θεωρητικός της εκπαίδευσης θα διαφωνούσε με τις θέσεις αυτές. Οι υπογραμμίσεις είναι δικές μου.

Συνεχίστε την ανάγνωση

 

Μια συγκλονιστική επιστολή, ενδεικτική της τεράστιας προσωπικότητας του, έγραψε ο Ουμπέρτο Έκο απευθύνοντάς την στον εγγονό του. Πρόκειται για ένα κείμενο που ο εκλιπών μεγάλος στοχαστής έγραψε το 2014, κατά παραγγελία του ιταλικού περιοδικού «L’ Espresso», το οποίο είχε ζητήσει από τον ίδιο και από άλλες 13 προσωπικότητες του πνεύματος να γράψουν μια επιστολή για το 2014.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Η πάλη των τάξεων
του Κώστα Μητρόπουλου

 

Γιατί ένας μαθητής να θέλει να προκαλέσει σε κάποιον άλλον πόνο ή αναστάτωση; «Όποιος δεν έχει λέξεις είναι ευάλωτος» θα απαντούσε η Νατάσα Πολονύ, Γαλλίδα δημοσιογράφος και εκπαιδευτικός, συγγραφέας του σημαντικού δοκιμίου «Τα χαμένα παιδιά μας», που αν και έχει κυκλοφορήσει πριν από έξι χρόνια, παραμένει υποδειγματικό για τον θεσμό της εκπαίδευσης και τη δυσλειτουργία των σύγχρονων σχολείων. Όσο η γλώσσα βάλλεται, είμαστε σχεδόν καταδικασμένοι να καταφεύγουμε στον θυμό και στη βίαιη έκφρασή του.

idqnrogizi53b64b178a8be

Ένα ξεχωριστό succes story για έναν νέο άνθρωπο που δεν κατάφερε να περάσει στο πανεπιστήμιο αλλά κατάφερε να αξιοποιήσει με τη σωστή καθοδήγηση το έμφυτο ταλέντο του και αυτή τη στιγμή να εργάζεται ως επιτυχημένος σεφ στο εξωτερικό περιέγραψε σε ανοιχτή επιστολή του ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Διευθυντών Δημόσιων ΙΕΚ, Γιώργος Διαμαντόπουλος.

Συνεχίστε την ανάγνωση

καστοριάδης

Θα έλεγα πρώτα πρώτα ότι δεν μπορούμε να χωρίσουμε την εκπαίδευση από τη συνολική κοινωνική κατάσταση. Ο μακαρίτης, ο  καημένος ο Πλάτων έλεγε ήδη ότι ακόμα και οι τοίχοι της πόλης εκπαιδεύουν τους ανθρώπους και νομίζω ότι αυτό είναι μια τρομερά σημαντική και βαριά αλήθεια. Η εκπαίδευση ενός ανθρώπου, η παιδεία ενός ανθρώπου αρχίζει από την ηλικία μηδέν και φτάνει ως την ηλικία ωμέγα, δηλαδή τη στιγμή που θα πεθάνει, συνεχώς διαμορφώνεται αυτός ο άνθρωπος. Διαμορφώνεται από τι; Διαμορφώνεται από όλα όσα προσλαμβάνει. Διαμορφώνεται από όλα όσα είναι γύρω του. Λοιπόν, τι διαμόρφωση υφίστατο ένας αρχαίος Αθηναίος περπατώντας, βλέποντας την Ακρόπολη, την Αγορά, τη Στοά και τα λοιπά και τα λοιπά και τί διαμόρφωση υφίσταται ένας σημερινός Αθηναίος ζώντας μέσα σε αυτό το φρικτό τερατούργημα που λέγεται Αθήνα και που έγινε τερατούργημα μέσα σε σαράντα χρόνια, δυνάμει όλων των μεγαλοφυών πολιτικών μας; Δεν είναι έτσι!… Ή τι διαμόρφωση υφίστατο ένας αρχαίος Αθηναίος βλέποντας τραγωδίες στο θέατρο του Διονύσου και τι διαμόρφωση υφίσταται σήμερα ένας άνθρωπος βλέποντας τις διαφημίσεις της τηλεόρασης, δεν ξέρω τι!…

Συνεχίστε την ανάγνωση

Τι κάνεις όταν βρεθείς σε ένα δωμάτιο με 15 Νομπελίστες και επιστήμονες εγνωσμένης αξίας μαζί με άλλους περίπου 50 δημοσιογράφους από όλο τον κόσμο; Ποια είναι η πρώτη ερώτηση που σου έρχεται στο μυαλό; Πόσο μπορεί να διαφέρει ένα «όμορφο μυαλό» από ένα κανονικό; Και κυρίως, όσον αφορά τη δουλειά -γιατί αυτός ήταν και ο σκοπός που βρέθηκα στο Παγκόσμιο Συνέδριο Επιστημών στο Ισραήλ (World Science Conference Israel 2015)- πώς στο καλό προσεγγίζεις έναν τέτοιο άνθρωπο; Θα είναι προσιτός; Θα θεωρεί «χάσιμο χρόνου» ή ενδεχομένως «απλοϊκή» τη σκέψη ενός «κοινού θνητού»;

Συνεχίστε την ανάγνωση

Ήμουν στη μέση των σπουδών μου και, όπως πολλοί άλλοι φοιτητές, άρχιζα να αμφιβάλλω για την απόφασή μου να σπουδάσω. Μίλησα γιʼ αυτό με τον ψυχοθεραπευτή μου. Καταλάβαινα ότι πίεζα τον εαυτό μου και ζοριζόμουν για να συνεχίσω τις σπουδές μου.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Screenshot_6_191

Όταν πήγαινα σχολείο, τη δεκαετία του ’70, υπήρχαν τρεις τύποι μαθητών. Ήταν πρώτα πρώτα οι καλλιτέχνες: εκείνοι που άκουγαν «προχωρημένη» μουσική και έβλεπαν ταινίες με υπότιτλους (ως γνωστόν, για τους αγγλόφωνους η «ταινία με υπότιτλους», ευρωπαϊκής ή άλλης προέλευσης, ταυτίζεται με την κουλτουριάρικη, σ.τ.μ.). Έπειτα, υπήρχαν οι ποδοσφαιριστές. Αυτοί ως επί το πλείστον δεν ήταν και τόσο καλοί μαθητές (για να μην πω τίποτα χειρότερο), ήταν επιθετικοί και φωνακλάδες στο γήπεδο, αλλά συνήθως φιλικοί και διασκεδαστικοί έξω από αυτό. Τρίτον, υπήρχαν οι σπασίκλες: αυτοί που διέπρεπαν στη φυσική, στη χημεία και, κυρίως, στα μαθηματικά. Όντας λιγομίλητοι (και ακατανόητοι όταν μιλούσαν) καταλάβαιναν πολύ καλά τον λιγομίλητο και ακατανόητο καθηγητή των μαθηματικών. Την ώρα των μαθηματικών, ψιθύριζαν ο ένας στον άλλον με έξαψη κι έπειτα σκέπαζαν το γραπτό τους με το μπράτσο τους για να μην αντιγράψουν τη λύση του προβλήματος οι καλλιτέχνες και οι ποδοσφαιριστές.

Συνεχίστε την ανάγνωση