από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Σπιναλόγκα, το νησί των λεπρών

Η Σπιναλόγκα από ψηλά – λήψη Χρ. Κωνσταντινίδης (πηγή: Η Μηχανή του Χρόνου)

 

Το αρχαίο όνομα της νησίδας ήταν Καλυδώνα. Βρίσκεται στον κόλπο της Ελούντας (αρχαία ονομασία Ολούς, -οῦντος) στον δήμο Αγίου Νικολάου του νομού Λασιθίου Κρήτης. Οχυρώθηκε από τους Βενετούς.

Το όνομα «Σπιναλόγκα» το πήρε κατά την Ενετοκρατία και σημαίνει «μακρύ αγκάθι» (spina=αγκάθι, longa=μακρύ). Προέκυψε από παραφθορά της ονομασίας «Stinelonde» (στην Ελούντα), εξελίχθηκε σε «Spinalonde» και τελικά σε «Spinalonga».Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Σταύρος Λυγερός, Η εξέγερση του Πολυτεχνείου (ΙV)

Το τανκ λίγο πριν μπει στο Πολυτεχνείο (πηγή: Η Καθημερινή)

 

Η εισβολή του τανκ

Έτσι, πριν τα μεσάνυκτα της Παρασκευής προς το Σάββατο 17 Νοεμβρίου 1973 άρχισε η δεύτερη φάση της επιχείρησης καταστολής. Δεκάδες άρματα μάχης και ένοπλα τμήματα καταδρομέων κινήθηκαν προς το Πολυτεχνείο. Για περισσότερες από δύο ώρες τα οδοφράγματα κρατούσαν τα τεθωρακισμένα μακριά από το Πολυτεχνείο. Όλο εκείνο το διάστημα λάμβαναν χώρα σε δεκάδες σημεία της πόλης σκληρές οδομαχίες πάνοπλων αστυνομικών και ΚΥΠατζήδων με διαδηλωτές οπλισμένους με οικοδομικά υλικά. Ο ραδιοσταθμός του Πολυτεχνείου έκανε συνέχεια εκκλήσεις για ιατρικό και φαρμακευτικό υλικό, καθώς και για ασθενοφόρα: «Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο. Κάνουμε έκκληση σ’ όλους τους γιατρούς της Αθήνας να σπεύσουν αμέσως. Να σπεύσουν αμέσως. Να σπεύσουν αμέσως στα νοσηλευτικά ιδρύματα. Υπάρχει απόλυτη ανάγκη χειρουργείων. Υπάρχει απόλυτη ανάγκη χειρουργείων. Αυτή τη στιγμή πληροφορούμεθα ότι αστυνομικοί πυροβολούν τα λάστιχα των αυτοκινήτων και ρίχνουν δακρυγόνα σε ασθενοφόρα. Αυτό το καταδικάζει κάθε άνθρωπος. Είναι εγκληματικό, είναι απάνθρωπο. Τα αυτοκίνητα έρχονται να σώσουν αγωνιστές, να σώσουν ανθρώπους που θυσιάζουν το αίμα τους, που το αίμα τους τιμιέται με τον αγώνα τους. Ο αγώνας τους είναι ιερός. Θυσιάζονται για να αποτινάξουν τον αμερικανικό ζυγό…».Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Σταύρος Λυγερός, Η εξέγερση του Πολυτεχνείου (ΙΙΙ)

πηγή: Αντιδικτατορικός αγώνας, Ιστορία και Μνήμη: ιστότοπος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

 

 

Η πρώτη φάση της επιχείρησης καταστολής

Η πρωτοφανής μαχητικότητα τόσο των φοιτητών όσο και του πλήθους των διαδηλωτών έξω από το Πολυτεχνείο, που με την πάροδο τον ωρών πολλαπλασιαζόταν την Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 1973, καθιστούσε πλέον προφανές ότι πλησίαζε η ώρα της σύγκρουσης. Οι υπολογισμοί και οι προσδοκίες των Παπαδόπουλου και Μαρκεζίνη είχαν διαψευστεί ολοκληρωτικά από τα γεγονότα. Η μετεξέλιξη της κατάληψης σε λαϊκή εξέγερση άλλαξε ριζικά τα δεδομένα. Το πρόβλημα που είχε να αντιμετωπίσει εκείνη την Παρασκευή ο δικτάτορας ήταν πολύ πιο καυτό και άμεσο από τον ελιγμό πολιτικοποίησης του καθεστώτος. Η λαϊκή εξέγερση, εάν δεν καταστελλόταν με τα όπλα, απειλούσε με τρόπο άμεσο να ανατρέψει τη δικτατορία και να βάλει τη χώρα σε ένα είδος επαναστατικής κατάστασης, παρόλο που οι εξεγερμένοι ήταν άοπλοι.Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Σταύρος Λυγερός, Η εξέγερση του Πολυτεχνείου (ΙΙ)

Τις πρωϊνές ώρες της 21ης Φλεβάρη τουλάχιστον 4.000 φοιτητές κατέλαβαν το κτίριο της Νομικής – Ήταν το πρώτο οργανωμένο χτύπημα κατά της χούντας και ο προάγγελος του αιματοβαμμένου Νοέμβρη του ’73 (πηγή: protothema.gr)

 

 

Η πρώτη εισβολή στο Πολυτεχνείο

Η αποτυχία του καθεστώτος να εκτονώσει το φοιτητικό κίνημα, η τάση αυτονόμησης μεγάλης μερίδας καθηγητών, η νίκη του φοιτητικού κινήματος στο μέτωπο του Καταστατικού Χάρτη, σε συνδυασμό με την ολοένα και μεγαλύτερη αγωνιστική του ανέλιξη, όξυναν τη βασική αντίφαση της πολιτικής του Παπαδόπουλου στον φοιτητικό χώρο, που σ’ εκείνη τη συγκυρία είχε αποκτήσει αποφασιστική σημασία. Η ολοένα και μεγαλύτερη λαϊκή συμπαράσταση στον αγώνα των φοιτητών, σε συνδυασμό με την κλιμακούμενη πολιτική ένταση, ως αποτέλεσμα των φοιτητικών κινητοποιήσεων, όξυναν το δίλημμα της χούντας.Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Σταύρος Λυγερός, Η εξέγερση του Πολυτεχνείου (Ι)

Ο χώρος έξω από το υπό κατάληψη Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο την 16η Νοεμβρίου (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Η προκήρυξη φοιτητικών εκλογών

Το φθινόπωρο του 1972, όταν μετά τις θερινές διακοπές άνοιξαν τα πανεπιστήμια, το δικτατορικό καθεστώς αντιμετώπισε ένα σοβαρό πρόβλημα τακτικής. Η ανάπτυξη του φοιτητικού κινήματος την άνοιξη του 1972 είχε δείξει ότι η κινητοποίηση για ελεύθερες φοιτητικές εκλογές θα εντεινόταν στο νέο ακαδημαϊκό έτος, εφόσον οι διορισμένοι στα Διοικητικά Συμβούλια δεν εφάρμοσαν τη δικαστική εντολή για διενέργεια εκλογών.

Έπρεπε, λοιπόν, να δώσουν ένα τέλος στη συνεχιζόμενη εκκρεμότητα, με την “εκλογή” νέων Διοικητικών Συμβουλίων, έτσι ώστε από τη μια να εκτονώσουν τη φοιτητική πίεση και από την άλλη να κάνουν το πρώτο βήμα στη θεμελίωση ενός ελεγχόμενου φοιτητικού συνδικαλισμού. Ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Βύρων Σταματόπουλος, σε ομιλία του στην Πάτρα, ήταν ξεκάθαρος: «Η διαδικασία των αρχαιρεσιών σας αυτή καθ’ εαυτή σημαίνει συμμετοχήν σας εις την συνταγματικήν καθόλου διαδικασία της Πολιτείας μας», προσθέτοντας ότι οι “εκλεγμένοι” εκπρόσωποι «θα είναι συνεργάτες των πανεπιστημιακών αρχών και της κυβερνήσεως, θα είναι ένας σπόνδυλος, εις την όλην λειτουργία του μηχανισμού της νέας Δημοκρατίας, η οποία βρίσκεται εν εξελίξει από της επαναστάσεως της 21 Απριλίου και εντεύθεν».Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αλέκος Σακελλάριος, Η πρώτη μου επιθεώρηση

Ο Αλέκος Σακελλάριος (7 Νοεμβρίου 1913 – 28 Αυγούστου 1991) ήταν θεατρικός συγγραφέας, στιχουργός, δημοσιογράφος και σκηνοθέτης. Πηγή της φωτογραφίας: www.sansimera.gr

 

 

Στο θέατρο «Περοκέ» ανέβασα την πρώτη με την επιθεώρηση. Την έλεγαν «Σβούρα» και την είχα γράψει σε συνεργασία με τον Μήτσο Βασιλειάδη για το θίασο Σταύρου Ιατρίδη, Αριστείδη Χρυσοχόου, στον οποίο πρωταγωνιστούσε η Φωφώ Λουκά και η Σωτηρία Ιατρίδου. Τη μουσική έχει γράψει ο Κώστας Γιαννίδης και διηύθυνε και την ορχήστρα του θεάτρου «Περοκέ».Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Μιχάλης Κακογιάννης, Δεν βλέπαμε τους Τούρκους σαν εχθρούς

Μιχάλης Κακογιάννης (1922–2011). Πηγή της φωτογραφίας: ιστοσελίδα Ιδρύματος Μ. Κακογιάννη

 

 

Στις 14 Αυγούστου 1974 η Τουρκία εξαπέλυσε τη δεύτερη εισβολή στην Κύπρο, που είχε ως αποτέλεσμα τη ντε φάκτο διαίρεση του νησιού. Είκοσι χρόνια αργότερα, τον Ιούλιο του 1994, ο κύπριος ηθοποιός και σκηνοθέτης Μιχάλης Κακογιάννης (περισσότερες πληροφορίες στο άρθρο της Βικιπαίδειας) έδωσε μια συνέντευξη στη δημοσιογράφο Όλγα Μπακομάρου, στην οποία σχολίασε το Κυπριακό, αναφέρθηκε στην επετειακή εκδήλωση μνήμης που παρουσίασε στο Ηρώδειο για τη μαρτυρική γενέτειρά του και μίλησε γενικά για την πολιτική και την καριέρα του. Η συνέντευξη, που ακολουθεί, δημοσιεύθηκε αρχικά στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία τον Ιούλιο του 1994 και αργότερα στο βιβλίο Όλγα Μπακομάρου, Ωσεί παρόντες, 26 συνεντεύξεις, εκδ. Αρμός. Το κείμενο της συνέντευξης ελήφθη από την τρίτη έκδοση του  βιβλίου (2019), σσ.381-389.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αλέκος Σακελλάριος, 73 εικοσιτετράωρα πριν από τον πόλεμο

Το ΒΠ Κ/Δ ΕΛΛΗ στη διάρκεια του μεσοπολέμου. Βυθίστηκε στις 15 Αυγούστου 1940 στην Τήνο, σε ειρηνική περίοδο, από ιταλικό υποβρύχιο. Πηγή: Βικιπαίδεια

 

 

Ο τορπιλισμός της Έλλης μέσα από την πένα του σπουδαίου θεατρικού συγγραφέα και σκηνοθέτη Αλέκου Σακελλάριου.

 

♦

 

ΤΑ «ΚΥΒΕΛΕΙΑ» ήταν ένα παλιό κλασικό καφενείο με τους μεγάλους καθρέφτες, τους πέτσινους καναπέδες και τα μαρμάρινα τραπεζάκια, που επάνω τους οι πελάτες έκαναν τους λογαριασμούς τους και ζωγράφιζαν τους επιτελικούς χάρτες του πολέμου, που είχε αρχίσει ήδη στην Ευρώπη.Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Μακαρθισμός

Αφίσα της αμερικανικής αντικομμουνιστικής προπαγάνδας (δεκαετία του 1950). Πηγή: Wikipedia

 

Ο Μίκυ Νοξ (Abraham “Mickey” Knox, 1921−2013) ήταν αμερικανός ηθοποιός και σεναριογράφος. Τη δεκαετία του 1950 ανακάλυψε ότι το όνομά του αναφερόταν στη Μαύρη Λίστα, δηλαδή στους καταλόγους των ατόμων που χαρακτηρίζονταν κομμουνιστές και άρα εχθροί των ΗΠΑ. Τα μεγάλα κινηματογραφικά στούντιο δεν έδιναν δουλειά στα πρόσωπα αυτά και έτσι αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στην Ευρώπη, όπου έζησε και εργάστηκε (στο Παρίσι και στη Ρώμη) για πολλά χρόνια. Στο παρακάτω απόσπασμα από τα απομνημονεύματά του (Hollywood, Οι καλοί, οι κακοί και η dolce vita, εκδ. Ηλέκτρα) εξηγεί πώς ξεκίνησε το κυνήγι των κομμουνιστών στον χώρο του αμερικανικού κινηματογράφου και πώς ο ίδιος ανακάλυψε ότι ήταν γραμμένος στη Μαύρη Λίστα. Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Ζάνου Κωνσταντίνα, Οι αγνοούμενοι των άλλων

Εθνολογικός χάρτης της Κύπρου το 1973. Το κίτρινο χρώμα υποδηλώνει τις περιοχές των Ελληνοκυπρίων, το μοβ τους τουρκοκυπριακούς θύλακες και το κόκκινο τις βρετανικές βάσεις. πηγή: Βικιπαίδεια

 

 

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΞΕΚΑΘΑΡΙΣΩ ΟΤΙ ΕΔΩ ΔΕΝ ΓΡΑΦΩ ΜΟΝΟ ΜΕ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΜΟΥ ΩΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΩΣ ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΑ, ΚΟΡΗ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ, ΜΕ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΑΣ, ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ ΑΚΟΜΗ ΑΝΑΖΗΤΟΥΜΕ ΤΑ ΟΣΤΑ…

Στο άρθρο του με τίτλο «Εργολάβοι λήθης» («ΒΙΒΛΙΟΔΡΟΜΙΟ» 27/9/2008) ο κ. Κώστας Γεωργουσόπουλος, απαντώντας σε προηγούμενο άρθρο της κ. Μαρίας Ρεπούση σχετικά με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση στην Κύπρο και το θέμα της ιστορικής μνήμης («ΤΑ ΝΕΑ» 17/9/2008), παραθέτει φωτογραφία Ελληνοκύπριας μητέρας αγνοουμένου και τη συνοδεύει με την εξής λεζάντα-ερώτημα: «Έχετε εσείς διαπιστώσει Τουρκοκύπριες μανάδες με τις φωτογραφίες των παιδιών τους να απαιτούν να βρουν τους αγνοουμένους τους;».

Συνεχίστε την ανάγνωση