Ψηφιοποιημένα περιοδικά λογοτεχνίας και όχι μόνο (ανανεώνεται κατά διαστήματα)

Η αναζήτηση άρθρων σε περιοδικά με επίκεντρο τη λογοτεχνία ή και τη λογοτεχνία είναι μια δραστηριότητα που μπορεί, πλην ελαχίστων δύσκολων περιπτώσεων, να υλοποιηθεί με σχετική άνεση μόνο στις μεγάλες πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες της πρωτεύουσας και της συμπρωτεύουσας. Για χρόνια γκρίνιαζα για την αργή και συχνά αποσπασματική ψηφιοποίηση των περιοδικών αυτών, όχι άδικα νομίζω για όλους εμάς που δεν έχουμε τη δυνατότητα να τρέχουμε κάθε λίγο στη συμπρωτεύουσα ή στο κλεινόν άστυ. Πάντως τα πράγματα βελτιώθηκαν σημαντικά μέσα στην τελευταία δεκαετία. Μάζεψα λοιπόν για την ανάρτηση όλους τους ιστότοπους που έχω εντοπίσει με ψηφιοποιημένα περιοδικά λόγου και τέχνης. Και ελπίζω πλέον βάσιμα να συνεχίσω τον εμπλουτισμό της ανάρτησης αυτής με νέα ευρήματα.

 

  • Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας ψηφιοποίησαν τέσσερα περιοδικά πολύτιμα για τον μελετητή της νεότερης ελληνική λογοτεχνίας και κριτικής. Η Επιθεώρηση Τέχνης (1954-1967), το μείζον περιοδικό της ελληνικής αριστεράς για τον πολιτισμό, την τέχνη και τη λογοτεχνία, η Κριτική (1959-1961) του Μανόλη Αναγνωστάκη, η Συνέχεια (1973), το σημαντικότερο περιοδικό λογοτεχνίας και ιδεών στην περίοδο της δικτατορίας και τέλος  Ο Πολίτης (1976-1995 & 1998-2008) και Δεκαπενθήμερος Πολίτης (1983-1986 & 1995-1998), το πολύτιμο αυτό περιοδικό που διαμόρφωσε ουσιαστικά τη σκέψη της μεταπολιτευτικής Ανανεωτικής Αριστεράς. Σε κάποια (λχ  Ο Πολίτης και Ο Δεκαπενθήμερος Πολίτης) υπάρχει η  δυνατότητα μεταφόρτωσης σε pdf, στα υπόλοιπα απαιτούνται αυτοσχεδιασμοί, όπως εκτύπωση της σελίδας σε pdf ή printscreen.

 

  • Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα έχει επίσης προχωρήσει σε ψηφιοποίηση δεκαεννιά μέχρι στιγμής λογοτεχνικών και όχι μονο περιοδικών και έπεται προφανώς συνέχεια. Ξεχωρίζω την Διαγώνιο του Ντίνου Χριστιανόπουλου, την μακροβιότατη (1955-2009) Νέα Πορεία του Τηλέμαχου Αλαβέρα, τα τεύχη του αγαπημένου μας (λόγω ΑΠΘ) Φιλόλογου προς το παρόν έως το 2009, ξανά την Κριτική, τον Χάρτη (πολύτιμα τα αφιερώματά του) αλλά και τις δύο εποχές του Τραμ (εδώ κι εδώ), την Κουίντα με θεατρική ύλη και τέλος την Πάροδο του Κώστα Ριζάκη. Υπάρχει αξιόλογη δυνατότητα αναζήτησης μέσα στα περιεχόμενα με βάση τίτλο, συγγραφέα θέματα. Δε μπορεί να γίνει μεταφόρτωση αλλά με λίγη υπομονή οι σελίδες που μας ενδιαφέρουν μπορούν να μεταφορτωθούν μία μία ως αρχεία εικόνας.

 

  • Το ΕΚΕΒΙ, πριν το κλείσει το 2013 ο τότε αν. Υπουργός Πολιτισμού κ. Κώστας Τζαβάρας χαρακτηρίζοντάς το “όαση (sic) δημοσιονομικής ανομίας” και μία από τις πρωτοβουλίες εκείνες “που μας οδήγησαν στο δημοσιονομικό εκτροχιασμό” πρόλαβε να ψηφιοποιήσει οκτώ λογοτεχνικά περιοδικά ως το χρονικό σημείο που όρισαν οι εκδότες τους. Είναι τα περιοδικά Νέα Εστία, Οδός Πανός, Πλανόδιον, Περίπλους, Οροπέδιο, Το Δέντρο, Intellectum και Η λέξη. Υπάρχει μια ισχυρή και αποτελεσματική μηχανή αναζήτησης με λέξεις κλειδιά μέσα στο σώμα των περιοδικών καθώς πριν ψηφιοποιηθούν έχει προηγηθεί οπτική αναγνώριση κειμένου (OCR). Δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφόρτωσης και για να γίνει κάτι τέτοιο ο μόνος τρόπος είναι με print screen κάθε σελίδας και επεξεργασία της φωτογραφίας με μέτρια αποτελέσματα. Ακόμα και με τους όρους αυτούς παραμένει πολύτιμη δουλειά.

 

  • Στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) και στην ενότητα eJournals έχουν ψηφιοποιηθεί μέχρι στιγμής 82 σειρές επιστημονικών περιοδικών με έμφαση στον κλάδο των Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών. Ξεχωρίζουν (με καθαρά και μόνο προσωπικά κριτήρια) ο Ερανιστής, τα Μακεδονικά, ο Μνήμων, η Σύγκριση και τα Βυζαντινά Σύμμεικτα. Εύκολη πρόσβαση, μεταφόρτωση σε pdf, δυνατότητα σε αρκετά τεύχη να μεταφορτωθεί μόνο το άρθρο που μας ενδιαφέρει. Σε κάθε περίπτωση, ολόκληρος ο ιστότοπος του ΕΚΤ κρύβει τεράστια, αξιοθαύμαστη και πολύτιμη δουλειά.

 

  • Το Διαβάζω ήταν το πρώτο λογοτεχνικό περιοδικό που ξεκίνησα να αγοράζω από μαθητής Λυκείου μέχρι λίγο μετά την αποφοίτησή μου και ήταν, μαζί με τη Λέξη, τα σημαντικότερα λογοτεχνικά περιοδικά στις δεκαετίες του 70 και του 80. Τα τεύχη που έχουν ψηφιοποιηθεί ξεκινούν από το 1979 έως το 2012 με κάποια κενά σε τεύχη ενδιάμεσα. Και εδώ δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφόρτωσης  και πρέπει να καταφύγει κανείς στο print screen αν χρειάζεται κάποιες σελίδες

 

  • Το Εμβόλιμον από τα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας, του Γιώργου Θεοχάρη, κρατά γερά ακόμη από το 1988. Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λιβαδειάς διαθέτει στο διαδίκτυο σε pdf ψηφιακή μορφή  τα τεύχη από 56-57 έως  83-84 (από το 2008-2017) και σε έντυπη μορφή σχεδόν όλα τα τεύχη του περιοδικού.
    [Διόρθωση: από τον Ιούλιο του 2021 είναι πλέον διαθέσιμο σε ψηφιακή μορφή pdf το σύνολο των τευχών του περιοδικού]

 

  • Άφησα για το τέλος τα Πολιτιστικά Δρώμενα που ξεκίνησαν στη Βέροια αρχές δεκαετίας του 1990, από την τότε Επιχείρηση Πολιτισμού του Δήμου Βέροιας (ΔΕΤΟΠΟΚΑ) έως το 2001 και στη συνέχεια το 2003, από Δημοτική Επιχείρηση Πολιτισμού Βέροιας και του Σύνδεσμο Φιλολόγων Ημαθίας, μέχρι το 2011. Από το 2015 ξεκίνησε εκ νέου η έκδοσή του και η ψηφιοποίηση σε pdf από το Κέντρο Τοπικής Ιστορίας και Πολιτισμού Βέροιας (Κ.Τ.Ι.Π.Β.) της Κ.Ε.Π.Α.Δ Βέροιας που το εκδίδει έχει φτάσει ως το 2016 και το τεύχος 62. Νομίζω πάντως ότι αυτό ήταν και το τελευταίο ως τώρα τεύχος καθώς η χρηματοδότηση τέτοιων εγχειρημάτων σε καιρούς κρίσης είναι πάντα προβληματική

 

  • Τέλος, μια οφειλόμενη τιμητική αναφορά. Πριν το 2000 ο σκάννερ ήταν εξωτικό μηχάνημα και στο ελληνικό κομμάτι του διαδικτύου δεν υπήρχε ούτε για δείγμα ψηφιοποιημένο λογοτεχνικό περιοδικό. Ο Χρήστος Δημάκης, έχοντας κι αυτός την πετριά της ποίησης, ανέλαβε το 1999 να προβάλει στο διαδίκτυο ποιήματα που δημοσιεύονταν σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά, προσπάθεια που έφτασε ως το 2008. Έργο χρησιμότατο, καθώς τα περισσότερα από τα περιοδικά αυτά μάλλον δεν θα διασωθούν ψηφιακά. Και ακόμα περισσότερο όταν προέρχεται από άνθρωπο που δεν έχει επαγγελματική ή άλλη σχέση με τους κύκλους και τα κυκλώματα του λογοτεχνικού μας χωριού. Το βρίσκουμε εδώ: https://periodika-old.eksoria.gr/

 

  • [Προσθήκη 07/10/19] Οι θιασώτες της 7ης τέχνης έχουν κάθε λόγο να χαίρονται με την ψηφιοποίηση του ιστορικού περιοδικού Σύγχρονος Κινηματογράφος αλλά και του αντίπαλου πόλου, του περιοδικού Φιλμ. Υπάρχει δυνατότητα αναζήτησης στα μεταδεδομένα κάθε τεύχους καθώς και αναζήτηση ανά τεύχος ή περίοδο. Μπορεί να γίνει και μεταφόρτωση των τευχών σε μορφή pdf.
  • [Προσθήκη 08/06/20] Το Εργαστήριο Νεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του Δ.Π.Θ ολοκλήρωσε πρόσφατα την ψηφιοποίηση του εξαιρετικού περιοδικού Γράμματα και τέχνες, επίσης μακρόβιου (1982-1999) για τα ελληνικά δεδομένα. Πολύ καλή δουλειά και εύκολη μεταφόρτωση σε αρχείο pdf. Αναλυτικότερα για το έργο και οι σχετικοί υπερδεσμοί για κάθε τεύχος εδώ

 

Ένα σχόλιο στο “Ψηφιοποιημένα περιοδικά λογοτεχνίας και όχι μόνο (ανανεώνεται κατά διαστήματα)

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *