Αρχείο κατηγορίας Διάφορα

Ψηφιοποιημένα περιοδικά λογοτεχνίας και όχι μόνο (ανανεώνεται κατά διαστήματα)

Η αναζήτηση άρθρων σε περιοδικά με επίκεντρο τη λογοτεχνία ή και τη λογοτεχνία είναι μια δραστηριότητα που μπορεί, πλην ελαχίστων δύσκολων περιπτώσεων, να υλοποιηθεί με σχετική άνεση μόνο στις μεγάλες πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες της πρωτεύουσας και της συμπρωτεύουσας. Για χρόνια γκρίνιαζα για την αργή και συχνά αποσπασματική ψηφιοποίηση των περιοδικών αυτών, όχι άδικα νομίζω για όλους εμάς που δεν έχουμε τη δυνατότητα να τρέχουμε κάθε λίγο στη συμπρωτεύουσα ή στο κλεινόν άστυ. Πάντως τα πράγματα βελτιώθηκαν σημαντικά μέσα στην τελευταία δεκαετία. Μάζεψα λοιπόν για την ανάρτηση όλους τους ιστότοπους που έχω εντοπίσει με ψηφιοποιημένα περιοδικά λόγου και τέχνης. Και ελπίζω πλέον βάσιμα να συνεχίσω τον εμπλουτισμό της ανάρτησης αυτής με νέα ευρήματα.

 

  • Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας ψηφιοποίησαν τέσσερα περιοδικά πολύτιμα για τον μελετητή της νεότερης ελληνική λογοτεχνίας και κριτικής. Η Επιθεώρηση Τέχνης (1954-1967), το μείζον περιοδικό της ελληνικής αριστεράς για τον πολιτισμό, την τέχνη και τη λογοτεχνία, η Κριτική (1959-1961) του Μανόλη Αναγνωστάκη, η Συνέχεια (1973), το σημαντικότερο περιοδικό λογοτεχνίας και ιδεών στην περίοδο της δικτατορίας και τέλος  Ο Πολίτης (1976-1995 & 1998-2008) και Δεκαπενθήμερος Πολίτης (1983-1986 & 1995-1998), το πολύτιμο αυτό περιοδικό που διαμόρφωσε ουσιαστικά τη σκέψη της μεταπολιτευτικής Ανανεωτικής Αριστεράς. Σε κάποια (λχ  Ο Πολίτης και Ο Δεκαπενθήμερος Πολίτης) υπάρχει η  δυνατότητα μεταφόρτωσης σε pdf, στα υπόλοιπα απαιτούνται αυτοσχεδιασμοί, όπως εκτύπωση της σελίδας σε pdf ή printscreen.

 

  • Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα έχει επίσης προχωρήσει σε ψηφιοποίηση δεκαεννιά μέχρι στιγμής λογοτεχνικών και όχι μονο περιοδικών και έπεται προφανώς συνέχεια. Ξεχωρίζω την Διαγώνιο του Ντίνου Χριστιανόπουλου, την μακροβιότατη (1955-2009) Νέα Πορεία του Τηλέμαχου Αλαβέρα, τα τεύχη του αγαπημένου μας (λόγω ΑΠΘ) Φιλόλογου – προς το παρόν έως το 2009, ξανά την Κριτική, τον Χάρτη (πολύτιμα τα αφιερώματά του) αλλά και τις δύο εποχές του Τραμ (εδώ κι εδώ), την Κουίντα με θεατρική ύλη και τέλος την Πάροδο του Κώστα Ριζάκη. Υπάρχει αξιόλογη δυνατότητα αναζήτησης μέσα στα περιεχόμενα με βάση τίτλο, συγγραφέα θέματα. Δε μπορεί να γίνει μεταφόρτωση αλλά με λίγη υπομονή οι σελίδες που μας ενδιαφέρουν μπορούν να μεταφορτωθούν μία μία ως αρχεία εικόνας.

 

  • Το ΕΚΕΒΙ, πριν το κλείσει το 2013 ο τότε αν. Υπουργός Πολιτισμού κ. Κώστας Τζαβάρας χαρακτηρίζοντάς το “όαση (sic) δημοσιονομικής ανομίας” και μία από τις πρωτοβουλίες εκείνες “που μας οδήγησαν στο δημοσιονομικό εκτροχιασμό” πρόλαβε να ψηφιοποιήσει οκτώ λογοτεχνικά περιοδικά ως το χρονικό σημείο που όρισαν οι εκδότες τους. Είναι τα περιοδικά Νέα Εστία, Οδός Πανός, Πλανόδιον, Περίπλους, Οροπέδιο, Το Δέντρο, Intellectum και Η λέξη. Υπάρχει μια ισχυρή και αποτελεσματική μηχανή αναζήτησης με λέξεις κλειδιά μέσα στο σώμα των περιοδικών καθώς πριν ψηφιοποιηθούν έχει προηγηθεί οπτική αναγνώριση κειμένου (OCR). Δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφόρτωσης και για να γίνει κάτι τέτοιο ο μόνος τρόπος είναι με print screen κάθε σελίδας και επεξεργασία της φωτογραφίας με μέτρια αποτελέσματα. Ακόμα και με τους όρους αυτούς παραμένει πολύτιμη δουλειά.

 

  • Στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) και στην ενότητα eJournals έχουν ψηφιοποιηθεί μέχρι στιγμής 82 σειρές επιστημονικών περιοδικών με έμφαση στον κλάδο των Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών. Ξεχωρίζουν (με καθαρά και μόνο προσωπικά κριτήρια) ο Ερανιστής, τα Μακεδονικά, ο Μνήμων, η Σύγκριση και τα Βυζαντινά Σύμμεικτα. Εύκολη πρόσβαση, μεταφόρτωση σε pdf, δυνατότητα σε αρκετά τεύχη να μεταφορτωθεί μόνο το άρθρο που μας ενδιαφέρει. Σε κάθε περίπτωση, ολόκληρος ο ιστότοπος του ΕΚΤ κρύβει τεράστια, αξιοθαύμαστη και πολύτιμη δουλειά.

 

  • Το Διαβάζω ήταν το πρώτο λογοτεχνικό περιοδικό που ξεκίνησα να αγοράζω από μαθητής Λυκείου μέχρι λίγο μετά την αποφοίτησή μου και ήταν, μαζί με τη Λέξη, τα σημαντικότερα λογοτεχνικά περιοδικά στις δεκαετίες του 70 και του 80. Τα τεύχη που έχουν ψηφιοποιηθεί ξεκινούν από το 1979 έως το 2012 με κάποια κενά σε τεύχη ενδιάμεσα. Και εδώ δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφόρτωσης  και πρέπει να καταφύγει κανείς στο print screen αν χρειάζεται κάποιες σελίδες

 

  • Το Εμβόλιμον από τα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας, του Γιώργου Θεοχάρη, κρατά γερά ακόμη από το 1988. Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λιβαδειάς διαθέτει στο διαδίκτυο σε pdf ψηφιακή μορφή  τα τεύχη από 56-57 έως  83-84 (από το 2008-2017) και σε έντυπη μορφή σχεδόν όλα τα τεύχη του περιοδικού.
    [Διόρθωση: από τον Ιούλιο του 2021 είναι πλέον διαθέσιμο σε ψηφιακή μορφή pdf το σύνολο των τευχών του περιοδικού]

 

  • Άφησα για το τέλος τα Πολιτιστικά Δρώμενα που ξεκίνησαν στη Βέροια αρχές δεκαετίας του 1990, από την τότε Επιχείρηση Πολιτισμού του Δήμου Βέροιας (ΔΕΤΟΠΟΚΑ) έως το 2001 και στη συνέχεια το 2003, από Δημοτική Επιχείρηση Πολιτισμού Βέροιας και του Σύνδεσμο Φιλολόγων Ημαθίας, μέχρι το 2011. Από το 2015 ξεκίνησε εκ νέου η έκδοσή του και η ψηφιοποίηση σε pdf από το Κέντρο Τοπικής Ιστορίας και Πολιτισμού Βέροιας (Κ.Τ.Ι.Π.Β.) της Κ.Ε.Π.Α.Δ Βέροιας που το εκδίδει έχει φτάσει ως το 2016 και το τεύχος 62. Νομίζω πάντως ότι αυτό ήταν και το τελευταίο ως τώρα τεύχος καθώς η χρηματοδότηση τέτοιων εγχειρημάτων σε καιρούς κρίσης είναι πάντα προβληματική

 

  • Τέλος, μια οφειλόμενη τιμητική αναφορά. Πριν το 2000 ο σκάννερ ήταν εξωτικό μηχάνημα και στο ελληνικό κομμάτι του διαδικτύου δεν υπήρχε ούτε για δείγμα ψηφιοποιημένο λογοτεχνικό περιοδικό. Ο Χρήστος Δημάκης, έχοντας κι αυτός την πετριά της ποίησης, ανέλαβε το 1999 να προβάλει στο διαδίκτυο ποιήματα που δημοσιεύονταν σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά, προσπάθεια που έφτασε ως το 2008. Έργο χρησιμότατο, καθώς τα περισσότερα από τα περιοδικά αυτά μάλλον δεν θα διασωθούν ψηφιακά. Και ακόμα περισσότερο όταν προέρχεται από άνθρωπο που δεν έχει επαγγελματική ή άλλη σχέση με τους κύκλους και τα κυκλώματα του λογοτεχνικού μας χωριού. Το βρίσκουμε εδώ: https://periodika-old.eksoria.gr/

 

  • [Προσθήκη 07/10/19] Οι θιασώτες της 7ης τέχνης έχουν κάθε λόγο να χαίρονται με την ψηφιοποίηση του ιστορικού περιοδικού Σύγχρονος Κινηματογράφος αλλά και του αντίπαλου πόλου, του περιοδικού Φιλμ. Υπάρχει δυνατότητα αναζήτησης στα μεταδεδομένα κάθε τεύχους καθώς και αναζήτηση ανά τεύχος ή περίοδο. Μπορεί να γίνει και μεταφόρτωση των τευχών σε μορφή pdf.
  • [Προσθήκη 08/06/20] Το Εργαστήριο Νεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του Δ.Π.Θ ολοκλήρωσε πρόσφατα την ψηφιοποίηση του εξαιρετικού περιοδικού Γράμματα και τέχνες, επίσης μακρόβιου (1982-1999) για τα ελληνικά δεδομένα. Πολύ καλή δουλειά και εύκολη μεταφόρτωση σε αρχείο pdf. Αναλυτικότερα για το έργο και οι σχετικοί υπερδεσμοί για κάθε τεύχος εδώ

 

Η επιστροφή του Φερνάζη

Σχολιάστε

Έξι χρόνια πριν είχα αποπειραθεί να δημιουργήσω ένα ιστολόγιο, το Εκτός Ύλης, με αναρτήσεις για σύγχρονους ποιητές που έκρινα ότι αξίζουν περισσότερη προβολή και μελέτη από όση τους αποδίδεται. Είχα επιστρατεύσει μάλιστα ως προσωπείο και εκείνον τον ταλαίπωρο ποιητή Φερνάζη που τόσο τον απασχολούσε η υπεροψία και η μέθη του Δαρείου την ώρα που οι λεγεώνες ξεκινούσαν ήδη για την Αμισό. Η προσπάθεια δεν συνεχίστηκε λόγω της γνωστής και παροιμιώδους τεμπελιάς μου και ο Φερνάζης έμεινε άνεργος έως σήμερα. Τρεις μέρες πριν ωστόσο σκέφτηκα να μαζέψω κάποια κείμενα κοινωνικού και πολιτικού σχολιασμού που ασφυκτιούσαν λόγω μεγέθους στο στενό χώρο του facebook. Επιστρατεύτηκε λοιπόν ξανά ο Φερνάζης όχι όμως ως ποιητής (δεν βγαίνει το μεροκάματο με ποιήματα, χάθηκαν άλλωστε και οι βασιλιάδες που συντηρούσαν αυλικούς ποιητές) αλλά ως…νεόκοπος μπακάλης. Εδώδιμα-Αποικιακά ο τίτλος του ανακαινισμένου ιστολογίου που ελπίζω να τα πάει καλύτερα ως μπακάλικο ιδεών από την προηγούμενη καλλιτεχνική μορφή του. Και ένα μικρό δώρο: ποίηση και μπακαλική στο ποίημα “Ανάγκη επιβίωσης” του Αλέξη Ζήρα από τη συλλογή του  Ο ύπνος των ερωτιδέων (1976)

 

 

Διάφορα ΙΧ – Καβαφικά

Σχολιάστε

Το Ίδρυμα Ωνάση που κατέχει πλέον (από το 2012) το Αρχείο Καβάφη έχει ανεβάσει στο διαδίκτυο αρκετά βίντεο με διαλέξεις γύρω από την ποίηση του Καβάφη. Ξεχωρίζει η φετινή σειρά “Επτά ποιήματα, επτά μαθήματα” που, όπως φανερώνει και ο τίτλος, προσεγγίζει επτά καβαφικά ποιήματα. Ανάμεσά τους και το “Απολείπειν ο θεός Αντώνιον” που είχα σχολιάσει παλιότερα.Cavafy-Archive10 Όλα τα βίντεο της σειράς εδώ.
Με την ευκαιρία ρίξτε μια ματιά και σε παλιότερες διαλέξεις όπως (επιλέγω κάποιες που ξεχώρισα) εκείνη της Λίζυ Τσιριμώκου: «Καβάφης και φθορά» ή του Τάκη Καγιαλή: «Καβάφης και ιστορία στα χρόνια της βρετανικής αυτοκρατορίας», της Τζίνας Πολίτη: «Καβάφης, Βικτωριανή ηθική και λογοτεχνία της παρακμής», του Γιάννη Παπαθεοδώρου: “Ο Ιστορικός Καβάφης» και κυρίως του Δημήτρη Παπανικολάου: “Ο Ερωτικός Καβάφης». Τέλος, λίγο πιο εξειδικευμένες αλλά χρησιμότατες για τους προχωρημένους στα καβαφικά μυστήρια οι διαλέξεις της σειράς «Κύκλος Ερευνητικών Σεμιναρίων Αρχείου Καβάφη».

Διάφορα VIΙΙ – Συμπληρώματα

Σχολιάστε

Για όσους από εμάς δεν έχουμε πρόσβαση σε πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες ή σπουδαστήρια, η αναζήτηση άρθρων σε λογοτεχνίζοντα ή λογοτεχνικά περιοδικά και πολύ περισσότερο σε εξειδικευμένα φιλολογικά περιοδικά είναι ένα διαρκές βασανιστήριο. Το ίδιο ισχύει και για βιβλία: μελέτες, ποιητικές συλλογές, μυθιστορήματα, ό,τι έχει ξεπεράσει τη δεκαετία ζωής αρχίζει και γίνεται δυσεύρετο στην αγορά και στα είκοσι χρόνια μόνο σε παλαιοβιβλιοπωλεία πλέον ελπίζει κανείς. Δε λέω, έχω σταθεί σε κάμποσες περιπτώσεις τυχερός στις αναζητήσεις μου, κυρίως σε ποιητικές συλλογές της δεκαετίας του 70 και του 80 και κατά καιρούς καλοί φίλοι στα πανεπιστήμια φροντίζουν να μου στείλουν σκαναρισμένα κάποια δυσεύρετα κομμάτια – και τους είμαι διαρκώς ευγνώμων – αλλά η κατάσταση δε σώζεται με ημίμετρα.

Extracted pages fromANTI_1981_A_TEYXOS_1692png_Page1Κάτι φαίνεται να αλλάζει ωστόσο και μάλιστα σχετικά γρήγορα. Μερικούς μήνες πριν έπεσα τυχαία πάνω στην Πάνδημο, την ψηφιακή βιβλιοθήκη του Παντείου Πανεπιστημίου, όπου ανάμεσα στα άλλα περιοδικά έχει ψηφιοποιηθεί το σύνολο των τευχών του Αντί, δεκαπενθήμερου πολιτικού και πολιτιστικού περιοδικού της Αριστεράς από το 1974 έως το 2008. Όταν μετά από ώρες σταμάτησα να ανοίγω και να ξεφυλλίζω τεύχη (και τι δεν μου θύμιζαν…) έψαξα και βρήκα το άρθρο που μου έλειπε στην ανάρτηση για την Καντάτα του Τάσου Λειβαδίτη: Κοκόλης Ξενοφών, “Αντιστασιακή ποίηση. Πρόσωπο και προσωπείο”, περ. Αντί, τχ. 169 (1981). Παραμένει, παρά την ηλικία του, εξαιρετικά χρήσιμο κυρίως για την επιγραμματική του πληρότητα αλλά και για την καθαρότητα της ματιάς του αείμνηστου πλέον Ξ. Κοκόλη τον οποίο ο γράφων εκτιμούσε ιδιαίτερα.

Πρόσφατα πάλι, σε μια ακόμα αναζήτηση υλικού για ένα καβαφικό ποίημα, βρήκα μια ενδιαφέρουσα διδακτορική διατριβή πάνω στη σχέση του Καβάφη με το αρχαίο θέατρο: 1980_6_0ex_diagoniosΕυφροσύνη Κωστάρα, Καβάφης και Αρχαίο Θέατρο (Διδακτορική διατριβή στο Πανεπιστήμιο Πατρών, Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Σπουδών, τμήμα Θεατρικών Σπουδών, Πάτρα 2014). Οι σελίδες 250-262 περιέχουν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα προσέγγιση πάνω στο καβαφικό ποίημα “Ο βασιλεύς Δημήτριος”, ανάγνωση του οποίου επιχείρησα εδώ και εδώ. Η προσέγγιση της Κωστάρα βασίστηκε στο άρθρο του Χ.Λ.Καράογλου “Για το ποίημα Ο Βασιλεύς Δημήτριος του Κ.Π. Καβάφη”. (Διαγώνιος τχ.6, 1980, σελ 272-284) το οποίο εις μάτην είχα αναζητήσει την εποχή της ανάρτησης. Η τύχη μου ωστόσο τώρα άλλαξε: το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας έχει ξεκινήσει επίσης να ψηφιοποιεί περιοδικά με πρώτο τη Νέα Πορεία και στη συνέχεια τη Διαγώνιο. Το επίμαχο άρθρο βρέθηκε και προστέθηκε στη βιβλιογραφία της ανάρτησης, προσθήκη πολύτιμη – και πάλι άσχετα με την ηλικία της – καθώς είναι η μόνη συστηματική και ολοκληρωμένη ανάγνωση ενός ελάχιστα δημοφιλούς ποιήματος. Νομίζω πάντως ότι η (αναγνωστική) ευτυχία μου θα ολοκληρωθεί όταν, όπως φημολογείται, ψηφιοποιηθεί και ο Πολίτης από το ΑΣΚΙ.
(ανανέωση: από τον Μάιο του 2017 τα τεύχη του Πολίτη και του Δεκαπενθήμερου Πολίτη καθώς και εκείνα από την Επιθεώρηση Τέχνης υπάρχουν σε ψηφιακή μορφή στον διαδικτυακό τόπο του ΑΣΚΙ αν και η ανάγνωση και η μεταφόρτωσή τους είναι αρκετά έως πολύ χρονοβόρες).

Διάφορα VII – Προσθήκες από το περιοδικό “Ποίηση”

Σχολιάστε

 Πόσα λογοτεχνικά περιοδικά αντέχει το βαλάντιο ενός φιλολόγου; Πόσες περικοπές πρέπει να κάνει σε άλλα έξοδα, μικρά και μεγάλα, για να μπορεί να παρακολουθεί τις εξελίξεις στην λογοτεχνική σκηνή του τόπου αλλά και πιο έξω; Πού θα χωρέσει τόσο όγκο περιοδικών στα σπιρτόκουτα που ονομάζουμε διαμερίσματα; Είναι προφανές ότι όλες οι πιθανές απαντήσεις είναι αποκαρδιωτικές. Το αγοραστικό κοινό των λογοτεχνικών περιοδικών έχει δραματικά συρρικνωθεί για λόγους οικονομικούς αλλά όχι μόνο, τα ίδια τα περιοδικά έχουν επίσης μειωθεί σημαντικά. xartisjpgΤις καλές εποχές μπορούσα να παρακολουθώ το Διαβάζω, τη Λέξη, κάποια αφιερώματα της Νέας Εστίας και κατά καιρούς ό,τι μου χτυπούσε στο μάτι από τα πολλά άλλα: Εντευκτήριο, Φιλόλογο (πιο σταθερά), Δέντρο, Παρατηρητή, Χάρτη (όσο κράτησε). Σήμερα τα δυο πρώτα και τα δυο τελευταία δεν υπάρχουν πια, απέμεινα με τον Φιλόλογο και κατά καιρούς το Εμβόλιμον και το Εντευκτήριο.

Η Ποίηση παρέμενε πάντα στην άκρη. Κόστιζε σχεδόν όσο ένα βιβλίο και δεν είχε αφιερώματα – τα αφιερώματα ήταν το βασικότερο κριτήριο αγοράς για άλλο λογοτεχνικό περιοδικό πέρα από το δίδυμο Διαβάζω – Λέξη. Ξεφύλλιζα κάθε φορά το νέο τεύχος αλλά δεν αποφάσιζα να το αγοράσω, κι ας διέκρινα ήδη άρθρα με δελεαστικούς τίτλους. Έτσι μου έμενε πάντα κάτι σαν ενοχή: ήταν το μόνο λογοτεχνικό περιοδικό από το οποίο δεν είχα ούτε ένα τεύχος στη βιβλιοθήκη μου. Μια αδικία που έπρεπε να αποκατασταθεί.

Και πράγματι αποκαταστάθηκε. Πρόσφατα μου δωρήθηκε το σύνολο σχεδόν των τευχών του περιοδικού (που και αυτό έχει κλείσει τον κύκλο του και έχει αντικατασταθεί από την Ποιητική – παρόμοιο περιεχόμενο και παρόμοια…προβλήματα αγοράς, αν και έχω αποκτήσει ένα δυο τεύχη). Περιττό να πω ότι έπιασα αμέσως δουλειά και ξεχώρισα κάποια άρθρα που μπορεί να ενδιαφέρουν τους φιλόλογους της Μέσης Εκπαίδευσης. Τουλάχιστον όσους έχουν απομείνει να διαβάζουν κάτι περισσότερο από λυσάρια. Δε βλέπω πάντως να είναι πια πολλοί.

Από το πρώτο ήδη τεύχος της Ποίησης, Άνοιξη του 1993, ξεχωρίζω ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο του Ευριπίδη Γαραντούδη: “Για τον σύγχρονο ελληνικό ελεύθερο στίχο”.6.1972nekrodeipnos Ελευθερωμένος και ελεύθερος στίχος, ρυθμική αίσθηση του ελεύθερου στίχου (μιλάμε συχνά για μουσικότητα του στίχου χωρίς να την προσδιορίζουμε), επιβιώσεις και μεταμφιέσεις του δεκαπεντασύλλαβου στη νεώτερη ποίηση είναι μερικά από τα θέματα που θίγονται με παρατηρήσεις πάνω στη μετρική ποιημάτων του Σινόπουλου, του Ασλάνογλου, του Γκανά και άλλων. Το άρθρο αποδεικνύει ότι η διάκριση παραδοσιακής και νεώτερης ποίησης ελάχιστα μπορεί να στηριχτεί στην ύπαρξη ή όχι μέτρου και ομοιοκαταληξίας και συμπληρώνει/επεκτείνει όσα είχα σχολιάσει στην ανάρτηση Rerum novarum cupidus.

Στον φάκελο της ίδιας ανάρτησης και πάνω στο ίδιο θέμα, των επιβιώσεων του δεκαπεντασύλλαβου σε νεωτερικά ποιήματα και το άρθρο του  Βασίλη Λέτσιου, “Λειτουργίες του δεκαπεντασύλλαβου κατά τη δεκαετία του 40: “Αμοργός” (περ. Ποίηση, τευχ. 25, Άνοιξη – Καλοκαίρι 2005). σάρωση0019Η “Αμοργός” είναι ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον ποίημα (αν και κάπως υπερτιμημένο κατά την κρίση του γράφοντος) και η τεχνική του Γκάτσου με τη μείξη παραδοσιακών μέτρων και ελεύθερου στίχου σε ένα υπερρεαλιστικό ποίημα δεν άφησε αδιάφορους τους ποιητές από τη γενιά του ’70 κυρίως και μετά. Προσθέτω επίσης και το άρθρο του Δημήτρη Τζιόβα “Η ποιητική της ενοχής και το σθένος των λέξεων” (περ. Ποίηση, τευχ. 3, Άνοιξη 1994) τόσο για την διάκριση μοντερνισμού – πρωτοπορίας που επιχειρεί στις δυο πρώτες σελίδες (και μας ενδιαφέρει άμεσα στην ανάρτηση) όσο και για τα ποιήματα ποιητικής των Αναγνωστάκη και Αλεξάνδρου. Μερικές ουσιαστικές παρατηρήσεις για τους δεκαπεντασύλλαβους του Γκανά από τον ίδιο μελετητή υπάρχουν στο Δημήτρης Τζιόβας, “Ποιητική μνήμη ή το φάσμα του καρυωτακισμού: Εμπειρίκος, Κοντός, Γκανάς” (περ. Ποίηση τευχ. 9, Άνοιξη-Καλοκαίρι 1997) το οποίο τοποθέτησα μαζί με άλλα καρυωτακικά στον φάκελο Κ.Γ.Καρυωτάκης, με την ελπίδα ότι θα ανοίξω κάποτε το σχετικό κεφάλαιο (με το οποίο έχω χρόνια να ασχοληθώ αν και παρακολουθώ όσο μπορώ τη βιβλιογραφία)

Τέλος στον φάκελο του Υπέρ της Αχαϊκής Συμπολιτείας πολεμήσαντες μπορεί κανείς να διαβάσει πλέον το εκτενές άρθρο του poiis65Τάκη Καγιαλή, “Εγώ είμαι ποιητής ιστορικός. Ο Καβάφης και ο μοντερνισμός” (περ. Ποίηση τευχ. 12, Φθιν-Χειμ. 1998) όπου εξετάζεται κριτικά η συσχέτιση της κατά Σεφέρη παραλληλίας Καβάφη – Έλιοτ με άξονα τη χρήση της μυθικής μεθόδου. Το ποίημα για την Αχαϊκή Συμπολιτεία χρησιμοποιείται ως παράδειγμα για τον παραλληλισμό Καβάφη-Έλιοτ από τον Σεφέρη και οι ενστάσεις του Καγιαλή για τα συμπεράσματα του Σεφέρη είναι αξιοπρόσεκτες και σοβαρές, ανάμεσα στα άλλα και για τη θεωρητική τους τεκμηρίωση, άσχετα αν συμφωνεί κανείς  ή όχι.

Διάφορα VI – Συμπληρώματα

Σχολιάστε

Τρία νέα άρθρα στην ανάρτηση Η σιωπή των Λακεδαιμονίων (Στα 200 π.Χ). Τα δύο από το τελευταίο τεύχος (155) του Φιλόλογου αφιερωμένο στον Καβάφη. Το άρθρο του Χ.Λ.Καράογλου  “Ο ‘πολιτικός’ Καβάφης” (σελ. 41-49) επανέρχεται στο ζήτημα της σχέσης του Καβάφη με τα γεγονότα της εποχής του. Ζήτημα που θεωρώ διαρκώς ανοιχτό, έστω και αν σήμερα πολλοί μελετητές τείνουν να παραγνωρίσουν τις μελέτες του Σ.Τσίρκα, εξαιρετικές παρά τις όποιες υπερβολές και αδυναμίες τους. kavafis-poemsΟ Χ.Καράογλου συγκεντρώνει τα ως τώρα δεδομένα της έρευνας και προχωρά σε ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις, άλλωστε έχει μακρά και γόνιμη θητεία στη μελέτη του καβαφικού έργου.

Το δεύτερο άρθρο από τον Μανώλη Μαραγκούδη, “Ο Καβάφης και η πολιτική των ‘στοχαστικών προσαρμογών’ ” (σελ. 75-88) εξετάζει πώς εννοεί ο Καβάφης τις στοχαστικές προσαρμογές, μέσα από το ποιητικό του έργο αλλά και μέσα από τη ζωή του. Έχω ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το θέμα, όπως φάνηκε άλλωστε και στην ανάρτηση για το “Στα 200 π.Χ” και οι παρατηρήσεις του Μαραγκούδη είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και χρήσιμες – κάμποσα πράγματα θεωρώ ότι τα ξεκαθάρισα αρκετά στο νου μου.

Η Κατερίνα Κωστίου  με το άρθρο της “Ο Οροφέρνης, οι Λακεδαιμόνιοι και ο αμφίθυμος αφηγητής” (Ο λόγος της παρουσίας. Τιμητικός τόμος για τον Π.Μουλλά, εκδ. Σοκόλη, Αθήνα 2005, σελ.143-162) alexandreiaεστιάζει το ενδιαφέρον της – το μαρτυρά και ο τίτλος – στην αμφίθυμη διάθεση του αφηγητή σε δυο καβαφικά ποιήματα. Στο δεύτερο ποίημα, το “Στα 200 π.Χ”, η διάθεση αυτή εντοπίζεται, σύμφωνα με την Κωστίου, στη φράση “Είναι κι αυτή μια στάσις. Νοιώθεται” όπου ο αφηγητής μεταβαίνει από την ειρωνεία στην (προσωρινή) αποδοχή. Όσοι έχουν διαβάσει την σχετική ανάρτησή μου γνωρίζουν ότι θεωρώ την αποδοχή εξίσου πιθανή με την ειρωνεία ή την συγκατάβαση. Πιο πολύ μάλιστα κλίνω προς την ιδέα του κάπως ειρωνικά συγκαταβατικού τόνου του αφηγητή παρά στην όποια αποδοχή της άκαμπτης στάσης των Λακεδαιμονίων. Ωστόσο το άρθρο έχει μεγάλο ενδιαφέρον για ένα ζήτημα στο οποίο δε χωρά εύκολη και κατηγορηματική απάντηση.

Ζωγραφίζοντας την πόλη μου

Σχολιάστε

Αντιγράφω το περιεχόμενο της πρώτης ανάρτησης :

Τη σχολική χρονιά 2013-2014 υλοποιείται στο 3ο γυμνάσιο Βέροιας πρόγραμμα που εντάσσεται στην κατηγορία των πολιτιστικών θεμάτων με τίτλο «Ζωγραφίζοντας την πόλη μου». Οι καθηγητές που υποστηρίζουν το πρόγραμμα είναι οι:
Γιαννοπούλου  Αθηνά ( ΠΕ02)
Γολιδοπούλου Ευανθία ( ΠΕ03)
Χαμιδιελή Φωτεινή  (ΠΕ08)
Τσισμανίδης Βασίλειος ( ΠΕ 04).
 Συν—εργάζονται με μια ομάδα 24 μαθητών-τριών της Γ΄ γυμνασίου. Η παιδαγωγική ομάδα  από κοινού με τους μαθητές  καθόρισαν  τους στόχους του προγράμματος, προσδιόρισαν  τα μέσα-εργαλεία εξυπηρέτησης  των στόχων και τις δραστηριότητες που θα υλοποιήσουν στη διάρκεια του προγράμματος.
 DSCF7888Πρόκειται για μια απόπειρα ανάγνωσης της πόλης της Βέροιας μέσα από την μελέτη στοιχείων  που διαμόρφωσαν τη ιστορική, κοινωνική  και πολιτισμική φυσιογνωμία  της  με κομβικό ζητούμενο τη «μεταβολή»  της ευαισθησίας των εφήβων μαθητών απέναντι στην πόλη τους. Η  μεταβολή αυτή αναμένεται να αναδειχτεί μέσα από δραστηριότητες εικαστικής υφής (ζωγραφική, φωτογραφία, story telling) και ασκήσεις δημιουργικής γραφής.

Εμένα πάντως με εντυπωσίασε τόσο το ίδιο το πρόγραμμα ως ιδέα όσο και η ως τώρα καλλιτεχνική παραγωγή. Κρίμα που το έμαθα μόλις σήμερα, θα το είχα προβάλει πολύ νωρίτερα. Ελπίζω ως το τέλος της χρονιάς να έχουμε και ως σχολείο ένα δικτυακό τόπο της προκοπής για να ανεβούν και εκεί κάποια κομμάτια. Η διεύθυνση του ιστολογίου είναι http://zografizontastinpolimou.blogspot.gr/

 

Διάφορα IV – Συμπληρώματα και ευχαριστίες

3 απαντήσεις

Το ιστολόγιο αυτό ξεκίνησε αρχικά για να μοιράζω σημειώσεις για ένα σύνολο μαθημάτων και έφτασε, ένα χρόνο μετά, να το μονοπωλεί η ανάλυση λογοτεχνικών κειμένων γύρω από τον “σχολικό” Καβάφη. Αθεράπευτος έρωτας η ποίηση, ζητά και παίρνει πάντα το μερίδιο του λέοντος από τις ασχολίες όσων έχουν υποκύψει στα θέλγητρά της. Σαν εκείνα τα παιγνίδια με το βαρίδιο στην σφαιρική βάση τους που, όπως και να τα πετάξεις, καταλήγουν πάντα όρθια.  Θεωρώ ιδιαίτερα την περίπτωση του Καβάφη, χωρίς καμιά διάθεση σύγκρισης με άλλους ποιητές, ως μία από τις πιο ενδιαφέρουσες παγκόσμια και διαχρονικά ποιητικές φωνές και “έχοντας [πολλές] κουβέντες στοιβαγμένες μέσα μου” αποφάσισα να πληρώσω τα χρωστούμενα δεκαετιών μαζεμένα σε αυτό το ιστολόγιο. Όπου πάει και όσο πάει.

Κατά την προσφιλή μου τακτική θα γκρινιάξω λίγο. Τα τελευταία χρόνια (πάνω από δεκαετία πια) η επιμόρφωση πάνω στο γνωστικό αντικείμενο έχει υποβαθμιστεί και απαξιωθεί. Προβάλλονται περισσότερο τα μέσα, τα εργαλεία και οι τεχνικές για την διδασκαλία παρά το ίδιο το αντικείμενο της διδασκαλίας. Και μάλιστα σε μια εποχή που η ψηφιοποίηση βιβλιοθηκών ολόκληρων έχει προχωρήσει αρκετά, παρέχοντας έτσι τα μέσα στον διδάσκοντα να ενημερωθεί αλλά και να ενημερώσει τους μαθητές του. Παρακολουθώντας διάφορα σχέδια μαθημάτων διαπίστωσα πόσο πρόχειρα αντιμετωπίζεται η αναζήτηση υλικού από το διαδίκτυο: λίγοι μπαίνουν στον κόπο να βασανίσουν την έρευνά τους πέρα από τα πρώτα δέκα αποτελέσματα της Google και την επίσκεψη στα γνωστά σε όλους στέκια όπως λχ το ΚΕΓ ή το ΠΟΘΕΓ. Θα ήταν άδικο ωστόσο να προσάψει κανείς μομφή στους συναδέλφους φιλολόγους που σηκώνουν το μισό σχολείο πάνω τους έχοντας το λιγότερο μια πεντάδα γνωστικών αντικειμένων – που ενίοτε γίνεται και δεκάδα. Από πού να αρχίσει κανείς και πού να τελειώσει τη μελέτη του και τις εργασίες που του φορτώνουν; Λογικά αυτό αποβαίνει σε βάρος της δουλειάς, ειδικά μάλιστα αν η “δουλειά” δεν είναι το ίδιο το μάθημα καθαυτό αλλά διάφορες φαεινές ιδέες της ομάδας που έχει πρόσβαση στα ανώτερα κλιμάκια του υπουργείου (τα έγραψα ήδη στο Rerum novarum cupidus).

Αλλά ας δεχτούμε ότι ο διδάσκων έχει το μεράκι να κάνει κάτι παραπάνω σε ένα ή περισσότερα μαθήματα και θα το παλέψει (εις βάρος του ελεύθερου χρόνου του, του ύπνου του, της οικογενειακής του γαλήνης συχνά). Γιατί παρά την άδικη και πολιτικά ύποπτη στοχοποίηση των δασκάλων ο κανόνας για τη συντριπτική πλειοψηφία ΕΙΝΑΙ η προσπάθεια για κάτι παραπάνω. Τι μέσα του δίνονται για να υλοποιήσει την προσπάθεια αυτή; Οικονομικά φυσικά τίποτα, ακόμα και την περίοδο των παχέων αγελάδων για τον τόπο αλλού μοιράζονταν αφειδώς το χρήμα. Μήπως κάποια δυνατότητα για πρόσβαση σε αρχεία, υλικό, βιβλιοθήκες; Αν είναι σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη κάτι μπορεί να γίνει. Αλλιώς είναι καταδικασμένος να κοσκινίζει τα αποτελέσματα της Google δοκιμάζοντας διαφορετικούς συνδυασμούς λέξεων-κλειδιών μήπως και πετύχει (σχεδόν τυχαία) κάτι καλό.  Μπορεί λοιπόν να φανταστεί κανείς τι βασανιστήριο έχει γίνει κάθε ανάρτηση στο παρόν ιστολόγιο που σχετίζεται με ανάλυση – ή και παρουσίαση απλώς – ενός λογοτεχνικού έργου. Γι αυτό και παίρνει κοντά τρεις εβδομάδες κάθε σοβαρή προσπάθεια, γι αυτό και έρχομαι και επανέρχομαι συχνά να συμπληρώσω την ίδια ανάρτηση.

Το “Πάρθεν” είναι από τα δυσκολότερα κείμενα στη συγκέντρωση υλικού. Είχα την τύχη (μια και έχω πια στη βιβλιοθήκη μου σημαντικό μέρος της περί τον Καβάφη βιβλιογραφίας) να εντοπίσω σχετικά γρήγορα αρκετά άρθρα και αποσπάσματα βιβλίων χρησιμοποιώντας την Βιβλιογραφία του Κ.Π. Καβάφη 1886-2000 (για μετά το 2001 υπάρχει επίσης η βιβλιογραφία στον επίσημο δικτυακό τόπο του Καβάφη).  Υπήρξαν μόνο δύο προβλήματα: Η εξεύρεση των Μικρών Αναλυτικών του Ζήσιμου Λορεντζάτου (Ζήσιμος Λορεντζάτος, Μικρά Αναλυτικά στον Καβάφη, εκδ. Ίκαρος, 1977, σελ. 9-15.)  και του ενδιαφέροντος άρθρου της Μαρίας Ιατρού  «″Χαρτίν περιγραμμένον″. Το “Πάρθεν” του Καβάφη ως ποίημα ποιητικής» [περ. Εντευκτήριο τ.32, Φθιν.95, σελ 67-73]. Κανένα από τα δυο δεν θα είχα αποκτήσει χωρίς τη βοήθεια του φίλου μου Μιχάλη Μπακογιάννη, Λέκτορα του Τμήματος Φιλολογίας του ΑΠΘ ο οποίος επανειλημμένα ανταποκρίθηκε αγγόγυστα στις διαρκείς οχλήσεις μου ήδη από την εποχή που συγκέντρωνα τη βιβλιογραφία για τον “Κρητικό”  του Σολωμού. Να ξεπληρώσω ένα μικρό μέρος της χάρης αυτής με τις ευχαριστίες μου και ταυτόχρονα να παραπέμψω στον Ιστότοπο σχολίων και ανακοινώσεων που διατηρεί, τόσο χρήσιμο για όλους εμάς που προσπαθούμε από την εξορία να διατηρήσουμε μια επαφή με τα φιλολογικά δρώμενα στο ΑΠΘ.

Άδικο το νιώθω πάντως να μην έχει πρόσβαση ο εκπαιδευτικός στις πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες. Το Πανεπιστήμιο είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα ΙΕΚ που πας, παίρνεις ένα χαρτί και μετά αντίο. Τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι. Η δυνατότητα να χρησιμοποιεί ο εκπαιδευτικός υλικό από πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες, πέρα από τα αυτονόητα κέρδη που προκύπτουν για διδάσκοντες και διδασκόμενους σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, διατηρεί ταυτόχρονα τη σχέση του εκπαιδευτικού με την έρευνα, κάτι που όλο και περισσότερο του ζητείται χωρίς ωστόσο να του παρέχεται ο εξοπλισμός να την καλλιεργήσει.

ΥΓ. Σε συνέχεια των παρατηρήσεών μου για τα διαδικτυακά εργαλεία να προσθέσω και το νεοσύστατο  Mega storage, εξέλιξη του megaupload στο χώρο του cloud storage. Me 50 Gb  χώρου και κρυπτογράφηση είναι μια πολύ δελεαστική πρόταση. Γρήγορο στα κατέβασμα, μέτριο (όπως όλα) στο ανέβασμα αξίζει μια ματιά. Ιδίως για την κρυπτογράφηση. Μη χάσετε το κλειδί πάντως…

 

Διάφορα ΙΙΙ – Διαδικτυακά εργαλεία

2 απαντήσεις

Αποθηκευτικός χώρος στο σύννεφο (cloud storage)
Εκ πείρας μπορώ να βεβαιώσω ότι η μόνιμη αποθήκευση πολύτιμων αρχείων σε σκληρό δίσκο δεν είναι καλή ιδέα. Οι δίσκοι, όπως όλα τα μαγνητικά μέσα αποθήκευσης, έχουν απρόβλεπτο όριο ζωής.  Έπειτα, πόσες φορές δεν οδηγηθήκαμε σε επείγον format του δίσκου από χίλιες μύριες αιτίες (ιοί, καταστροφή κρίσιμων αρχείων του λειτουργικού, προβλήματα στο υλικό του υπολογιστή και άλλα πολλά); Αν πρόκειται για μουσική ή ταινίες, το DVD είναι μονόδρομος ως  αποθηκευτικό μέσο αρκεί πάντα να επιλέγουμε επώνυμα και ακριβά DVD (συστήνω TAIYO YUDEN / JVC ) – αλλιώς καλύτερα να μείνουν στο σκληρό δίσκο. Για μικρότερα αρχεία ωστόσο (αρχεία Office, βιβλία εικόνες, σύντομα video) είναι προτιμότερο να επιλέξουμε μια υπηρεσία αποθήκευσης αρχείων στο διαδίκτυο που προσφέρουν πια δεκάδες εταιρίες, δωρεάν και επί πληρωμή, σε πάμπολλες παραλλαγές και με ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά. Όλες οι υπηρεσίες παρακάτω περιγράφονται στη δωρεάν έκδοσή τους που φτάνει και περισσεύει ακόμα και για μικρή εταιρία.  Να σημειώσουμε ότι όλες απαιτούν εγγραφή μέσω email οπότε καλό είναι να έχετε ένα τουλάχιστον πρόχειρο email για τέτοιες και άλλες περιπτώσεις (εγγραφές σε forum, portal κλπ). Πέρα από το επαγγελματικό email στο ΠΣΔ που καλό είναι να μην το κυκλοφορούμε εκτός εργασίας, δυο ακόμα λογαριασμοί σε Gmail και Ηotmail (τώρα Οutlook) είναι χρήσιμοι. Προσωπικά έχω περιοριστεί σε τέσσερις κύριους και δύο δευτερεύοντες ενώ είχα κάποτε περισσότερους.
Έχοντας έναν λογαριασμό στο Gmail  ή Outlook  είναι εύκολο να αποκτήσει κανείς το Google Drive ή το Skydrive. Καλύτερα βέβαια και τα δύο. Προσφέρουν αμφότερα 7 GB χώρο αποθήκευσης (το Skydrive αν είχες από παλιά λογαριασμό έδινε 25 GB), έχουν εξαιρετικό περιβάλλον και δυνατότητα επισκόπησης και επεξεργασίας των αρχείων του Office αλλά και επισκόπησης αρχείων εικόνας, βίντεο, ήχου. Είναι πληρέστατες και χρησιμότατες υπηρεσίες. Γνωρίζω καλύτερα το Skydrive αλλά διαπιστώνω ότι  και το Google Drive είναι ισάξιο.
Οι δυο προηγούμενες υπηρεσίες δίνουν την δυνατότητα, μέσω προγράμματος που κατεβάζουμε, να συγχρονίζουμε αρχεία του υπολογιστή μας με εκείνα που αποθηκεύουμε στο διαδίκτυο. Στο ρόλο αυτό κορυφαίο θεωρείται το Dropbox. Δίνει μόλις 2 GB χώρο τον οποίο μπορούμε να επεκτείνουμε με διάφορους τρόπους και μάλιστα ακόμη και χωρίς οικονομική επιβάρυνση. Είναι γρήγορο,  εύχρηστο και βολικό. Ακόμη και σε smartphone παραμένει ταχύτατο ενώ άλλα προγράμματα αργούν. Για παράδειγμα το Mediafire δίνει 50 (πενήντα !) Gb χώρο, έχει όμορφο περιβάλλον, ανεβοκατεβάζει και συγχρονίζει τα αρχεία σας αλλά, χωρίς να είναι αργό, δεν εντυπωσιάζει πια (κάποτε το είχα ως μοναδική λύση αποθήκευσης). Τον ίδιο χώρο (50 Gb) δίνει και το Adrive. Το περιβάλλον του δεν είναι και υπόδειγμα αισθητικής αλλά η απέραντη χωρητικότητά του συγχωρεί πολλές μικροατέλειες. Βελτιώνεται πάντως συνεχώς και είναι αρκετά αξιόπιστο. Τέλος, έχω ιδιαίτερη συμπάθεια στο Box (www.box.net.). Δίνει τη δυνατότητα να ενσωματωθεί ολόκληρος φάκελος με υποφακέλλους και αρχεία στην ιστοσελίδα ή στο ιστολόγιο, από όπου μπορούμε να δούμε και να κατεβάσουμε τα αρχεία. Ο διαθέσιμος χώρος είναι 10Gb – εξαιρετικός – η διαχείριση εύκολη και συνεχώς βελτιώνεται, η ταχύτητα καλή. Η χρήση iframe  πρόσφατα έχει επιφέρει προβλήματα στην απεικόνιση των φακέλων εξαιτίας του κώδικα της σελίδας του ΠΣΔ. Ελπίζω να υπάρξει λύση αργά ή γρήγορα και ως τότε δίνω απλώς τον σύνδεσμο μόνο για να ανοίξει ο αναγνώστης τον φάκελο και να εξετάσει τα αρχεία.

Διάφορα ΙΙ – Φιλολογικά Εργαλεία

1 σχόλιο

1. Το πρόγραμμα Διογένης σχεδιάστηκε για να χρησιμοποιείται ως πρόγραμμα αναζήτησης των κειμένων του TLG (Thesaurus Linguae Graecae) του απόλυτου όπλου για τον κλασσικό – και όχι μόνο – φιλόλογο. Το TLG δυστυχώς δεν είναι δωρεάν και η έκδοση σε cd  έπαψε να υπάρχει από το 1999. Υπάρχει βέβαια η Abridged Version που καλύπτει όσους  δεν ψάχνουν επιγραφές, παπυρικά αποσπάσματα ή εξειδικευμένα κείμενα και περιλαμβάνει επίσης και τα βασικά μεσαιωνικά κείμενα. Πάντως το Διογένης έχει μεγάλη χρησιμότητα από μόνο του γιατί στην εγκατάστασή το πρόγραμμα έχει ενσωματώσει το λεξικό των Lidell και Scott (αγγλική έκδοση) όπως και των Lewis και Short για τα Λατινικά. Τον Διογένη και τις σχετικές πληροφορίες  θα τα βρείτε εδώ: http://www.dur.ac.uk/p.j.heslin/Software/Diogenes/. Οπλιστείτε με αρκετή υπομονή κατά την εγκατάσταση γιατί θα χρειαστεί χρόνο να κατεβάσει και εγκαταστήσει κοντά στα 500 mb δεδομένα.

2. Στο Εργαστήριο Υπολογιστικών Μαθηματικών, Μαθηματικού Λογισμικού και Ψηφιακής Τυπογραφίας του Τμήματος Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου υπάρχει ψηφιοποιημένο το ελληνικό Lidell-Scott. Δίνουμε σε μονοτονικό ή χωρίς τόνο τη λέξη και μας επιστρέφει ως αποτέλεσμα τη σελίδα που περιλαμβάνει το λήμμα, σε PDF και σε DJVU, για κατέβασμα  (προϋπόθεση φυσικά να έχουμε στον υπολογιστή μας το Acrobat Reader ή κάποιον viewer για τα DJVU αρχεία.

3. Το Κ.Ε.Γ (Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας) και ο ηλεκτρονικός κόμβος του δε χρειάζονται συστάσεις. Μόνο τα διαδικτυακά λεξικά, η Ανθολογία Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας και οι μεταφράσεις αρχαίων κειμένων που προσφέρονται τα καθιστούν ήδη πολύτιμα, χωρίς να συνυπολογίσουμε όλα τα υπόλοιπα. Το έργο “Ανεμόσκαλα”, τμήμα της σελίδας Ψηφιακοί Πόροι για την Ελληνική Γλώσσα, προσθέτει ένα ακόμα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια του φιλόλογου που ψάχνει και ψάχνεται λιγάκι παραπάνω: Συμφραστικοί πίνακες λέξεων για πέντε, προς το παρόν, νεοέλληνες συγγραφείς: Κάλβος, Καρυωτάκης, Σεφέρης, Σαχτούρης, Αναγνωστάκης. Έπονται πιθανότατα Σολωμός (εδώ θα είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα…), Βαλαωρίτης, Παλαμάς, Καβάφης (έχω αναφερθεί στη χρησιμότητα ενός τέτοιου εργαλείου για τον Καβάφη) και Βάρναλης. Εξαιρετική δουλειά, όσο μπορώ να κρίνω από τις δοκιμές που έκανα.  Θα τη βρείτε εδώ: http://www.greek-language.gr/digitalResources/literature/tools/concordance/index.html.

4. Η Ανοιχτή Βιβλιοθήκη ΟPENBOOK παρέχει ψηφιακά βιβλία ελεύθερα από πνευματικά δικαιώματα είτε επειδή έτσι επέλεξαν οι συγγραφείς τους είτε επειδή ανήκουν πια στην κλασική λογοτεχνία. Χρήσιμοι και οι σχετικοί σύνδεσμοι. Θα τα βρείτε στη διεύθυνση http://www.openbook.gr/

5. Το πιθανότερο είναι ότι όλοι, διδάσκοντες και διδασκόμενοι στο Λύκειο, γνωρίζουν τις ερωτήσεις αξιολόγησης του ΚΕΕ. Όσοι τυχόν δεν τις γνωρίζουν καθώς και οι συνάδελφοι στο Γυμνάσιο που ενδιαφέρονται, μπορούν να τα τις βρουν εδώ οργανωμένες ανά τάξη : http://www.kee.gr/html/themata_main.php