Ιστορία Β΄ Γυμνασίου (9) – Η διαμόρφωση της μεσαιωνικής ελληνικής βυζαντινής αυτοκρατορίας

Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία στις αρχές της βασιλείας του Νικηφόρου Α΄ (802). Πηγή Βικιπαίδεια

 

 

Η διαμόρφωση της μεσαιωνικής ελληνικής βυζαντινής αυτοκρατορίας

 

Α. Οι εξελίξεις που ενίσχυσαν τον ελληνικό χαρακτήρα του Βυζαντίου:

 – σταθεροποιήθηκαν τα σύνορα Βυζαντίου-Χαλιφάτου στη γραμμή Κιλικία-Κύπρο-Κρήτη.

 – αντιμετωπίστηκαν οι Βούλγαροι.

 – άρχισε η αφομοίωση των Σλάβων.

 – περιορίστηκε η χρήση της λατινικής γλώσσας.

 

Β. Οι σημαντικότερες διοικητικές μεταρρυθμίσεις της περιόδου:

– οργανώθηκαν οι υπηρεσίες διοίκησης του κράτους, με σημαντικότερη την αρμόδια για τα εξωτερικά ζητήματα.

– τα θέματα επεκτάθηκαν στα Βαλκάνια (για τα θέματα δες τη σελ.20 και τον χάρτη της σελ.21).

– περιορίστηκαν οι μισθοφόροι, γιατί ο στρατός συγκροτούνταν κυρίως από στρατιώτες-αγρότες.

– κυριάρχησε στην ύπαιθρο η μικρομεσαία ιδιοκτησία.

 

Χάρτης με τα θέματα της αυτοκρατορίας. Τέλη 8ου αιώνα.
Επεξεργασία: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.

 

Γ. Ενδείξεις που μαρτυρούν την ανάκαμψη της οικονομίας:

– γύρω στο 800 ξεπερνιέται η κρίση της οικονομίας.

– αυξάνεται ο πληθυσμός.

– αυξάνονται τα κρατικά έσοδα.

– αναζωογονούνται το εμπόριο και η βιοτεχνία.

 

Οι γενικότερες οικονομικές ανάγκες φαίνονται στα μέτρα που πήρε ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α΄ (802-811). Τα μέτρα στόχευαν στη στήριξη του εμπορίου και στην αύξηση των δημοσίων εσόδων. Οι αντίπαλοί του τα ονόμασαν κακώσεις.

 

 

Ο Νικηφόρος Α’ και ο γιος του συναυτοκράτορας Σταυράκιος σε νόμισμα της εποχής. Επιγραφές: NICIFOROS BASILE[Y]S / STAVRACI[O]S DESPO[TH]S [πηγή: Βικιπαίδεια]

 

 

✍ Άσκηση

Δοκιμάστε τις γνώσεις σας λύνοντας την επόμενη διαδραστική άσκηση:

 

Θέλω κι άλλο!

Διαβάστε το σχεδιάγραμμα της ενότητας με ερωτήσεις και ασκήσεις πολλαπλής επιλογής.