
Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία στις αρχές της βασιλείας του Νικηφόρου Α΄ (802). Πηγή Βικιπαίδεια
Η διαμόρφωση της μεσαιωνικής ελληνικής βυζαντινής αυτοκρατορίας
Α. Οι εξελίξεις που ενίσχυσαν τον ελληνικό χαρακτήρα του Βυζαντίου:
– σταθεροποιήθηκαν τα σύνορα Βυζαντίου-Χαλιφάτου στη γραμμή Κιλικία-Κύπρο-Κρήτη.
– αντιμετωπίστηκαν οι Βούλγαροι.
– άρχισε η αφομοίωση των Σλάβων.
– περιορίστηκε η χρήση της λατινικής γλώσσας.
Β. Οι σημαντικότερες διοικητικές μεταρρυθμίσεις της περιόδου:
– οργανώθηκαν οι υπηρεσίες διοίκησης του κράτους, με σημαντικότερη την αρμόδια για τα εξωτερικά ζητήματα.
– τα θέματα επεκτάθηκαν στα Βαλκάνια (για τα θέματα δες τη σελ.20 και τον χάρτη της σελ.21).
– περιορίστηκαν οι μισθοφόροι, γιατί ο στρατός συγκροτούνταν κυρίως από στρατιώτες-αγρότες.
– κυριάρχησε στην ύπαιθρο η μικρομεσαία ιδιοκτησία.

Χάρτης με τα θέματα της αυτοκρατορίας. Τέλη 8ου αιώνα.
Επεξεργασία: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.
Γ. Ενδείξεις που μαρτυρούν την ανάκαμψη της οικονομίας:
– γύρω στο 800 ξεπερνιέται η κρίση της οικονομίας.
– αυξάνεται ο πληθυσμός.
– αυξάνονται τα κρατικά έσοδα.
– αναζωογονούνται το εμπόριο και η βιοτεχνία.
Οι γενικότερες οικονομικές ανάγκες φαίνονται στα μέτρα που πήρε ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α΄ (802-811). Τα μέτρα στόχευαν στη στήριξη του εμπορίου και στην αύξηση των δημοσίων εσόδων. Οι αντίπαλοί του τα ονόμασαν κακώσεις.

Ο Νικηφόρος Α’ και ο γιος του συναυτοκράτορας Σταυράκιος σε νόμισμα της εποχής. Επιγραφές: NICIFOROS BASILE[Y]S / STAVRACI[O]S DESPO[TH]S [πηγή: Βικιπαίδεια]
✍ Άσκηση
Δοκιμάστε τις γνώσεις σας λύνοντας την επόμενη διαδραστική άσκηση:
Θέλω κι άλλο!
Διαβάστε το σχεδιάγραμμα της ενότητας με ερωτήσεις και ασκήσεις πολλαπλής επιλογής.
❦