από την/ον ·0 σχόλια

Πλάτων. Πορτρέτο του Σιλανίωνα (πηγή: Wikimedia Commons)

 

Κείμενο αναφοράς: Πλάτων, Πολιτεία 514a-515c

 

Βασικά σημεία

1. Η θεωρία της ανάμνησης.

2. Η έννοια της παιδείας.

3. Η πορεία προς το Αγαθό.

4. Η περιαγωγή.

5. Γλωσσικές επιλογές.

 

 

Ανάπτυξη

1. Φαίνεται ότι μια βασική πεποίθηση του Πλάτωνα ήταν ότι η ανθρώπινη ψυχή είναι αθάνατη και πριν την επαφή με τον αισθητό κόσμο, είχε γνωρίσει τον νοητό κόσμο, την περιοχή των Ιδεών. Έτσι, η εμπειρία αυτή καθιστά την ψυχή ικανή, ακόμη και μέσα από το θνητό σώμα, να προσεγγίσει τον κόσμο των Ιδεών μέσω της παιδείας. Η διαδικασία αυτή έχει τον χαρακτήρα επιστροφής στον τόπο προέλευσης της ψυχής, όπου θα συναντήσει ξανά όσα έχει γνωρίσει. Επομένως, η γνώση του νοητού κόσμου είναι στην ουσία ανάμνηση.Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·0 σχόλια

πηγή: in,gr

 

Τι είναι τα Ανθρώπινα Δικαιώματα;

Ανθρώπινα Δικαιώματα θα μπορούσαν γενικά να ορισθούν ως εκείνα τα δικαιώματα που ενυπάρχουν στη φύση μας, που είναι έμφυτα και χωρίς τα οποία δεν μπορούμε να ζήσουμε ως ανθρώπινα όντα. Τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες μας επιτρέπουν να αναπτύξουμε πλήρως και να χρησιμοποιήσουμε τις ανθρώπινες αρετές μας, τη νοημοσύνη μας, τα ταλέντα μας και τη συνείδησή μας και να ικανοποιήσουμε τις πνευματικές και άλλες ανάγκες μας. Αυτά βασίζονται πάνω στις αυξανόμενες απαιτήσεις της ανθρωπότητας για μια ζωή μέσα στην οποία η έμφυτη αξιοπρέπεια και η αξία κάθε ανθρώπου θα τυγχάνει σεβασμού και προστασίας. Η αποστέρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών δεν είναι μόνο μια ατομική και προσωπική τραγωδία αλλά επίσης δημιουργεί συνθήκες κοινωνικής και πολιτικής αναταραχής, ενσπείροντας τη βία και τη σύγκρουση μέσα και μεταξύ κοινωνιών και εθνών. Όπως δηλώνει η πρώτη πρόταση της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια “αποτελεί τον ακρογωνιαίον λίθο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο”.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·0 σχόλια

Ο Λορέντζος Μαβίλης (1860-1912) θεωρείται ο μεγαλύτερος σονετογράφος της Ελλάδας. Σκοτώθηκε στους Βαλκανικούς Πολέμους. (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Πολλές πληροφορίες για το σονέτο δίνει το σχετικό άρθρο του Λεξικού Λογοτεχνικών Όρων και η σελίδα των Ψηφίδων για την Ελληνική Γλώσσα. Εδώ σημειώνονται μερικά βασικά χαρακτηριστικά του:

1. Μορφή και Στίχοι

  • Το σονέτο αποτελείται από 14 στίχους.
  • Συνήθως χωρίζεται σε δύο τετράστιχες και δύο τρίστιχες στροφές.

2. Μέτρο: συνήθως χρησιμοποιείται ιαμβικός στίχος στην ελληνική ποίηση.

3. Έχει ομοιοκαταληξία.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνικά Γ΄ λυκείου – αδίδακτο – Διάγραμμα μελέτης Γραμματικής και Συντακτικού

Αρχαϊκή γραφή σε επιτύμβια πλάκα της Θήρας. Δείχνει το “ΚΗ” στη θέση του “Χ”, και το “Ϻ” στη θέση του “Σ”. Περιέχει τα εξής ονόματα: ΡΕΚϺΑΝΟΡ” (Ρηξάνωρ), ΑΡΚΗΑΓΕΤΑϺ (Ἀρχαγέτας), ΠΡΟΚΛΗϺ (Πρόκλης), ΚΛΕΑΓΟΡΑϺ (Κλεαγόρας), ΠΕΡΑΙΕΥϺ (Περαιεύς). Πηγή: Βικιπαίδεια

 

 

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

 

Αρχικοί χρόνοι βασικών ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής

Πρέπει να γνωρίζουμε τη σημασία των ρημάτων και τους χρόνους. Εννοείται ότι μελετώνται και οι δύο φωνές και η παθητική διάθεση. Πολλή προσοχή στα ρήματα που έχουν Αόριστο β΄.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνικά Γ΄ λυκείου – αδίδακτο (4) – Θουκυδίδης, Ἱστορίαι 7, 48, 4-6

Θουκυδίδης

 

Θουκυδίδης, Ἱστορίαι 7, 48, 4-6

Μετά από κάποιες επιτυχημένες επιχειρήσεις έξω από την πόλη των Συρακουσών (413 π.Χ.) οι Αθηναίοι δέχονται την επίθεση των Βοιωτών, συμμάχων των Συρακουσίων, και υποχωρούν. Το κλίμα είναι βαρύ και ο στρατηγός Δημοσθένης προτείνει άμεση αποχώρηση. Ο στρατηγός Νικίας διαφωνεί και εκθέτει τα επιχειρήματά του.

 

Τῶν τε παρόντων στρατιωτῶν πολλοὺς καὶ τοὺς πλείους ἔφη [Νικίας], οἳ νῦν βοῶσιν ὡς ἐν δεινοῖς ὄντες, ἐκεῖσε ἀφικομένους τἀναντία βοήσεσθαι ὡς ὑπὸ χρημάτων καταπροδόντες οἱ στρατηγοὶ ἀπῆλθον. οὔκουν βούλεσθαι αὐτός γε ἐπιστάμενος τὰς Ἀθηναίων φύσεις ἐπ᾽ αἰσχρᾷ τε αἰτίᾳ καὶ ἀδίκως ὑπ᾽ Ἀθηναίων ἀπολέσθαι μᾶλλον ἢ ὑπὸ τῶν πολεμίων, εἰ δεῖ, κινδυνεύσας τοῦτο παθεῖν ἰδίᾳ. Τά τε Συρακοσίων ἔφη ὅμως ἔτι ἥσσω τῶν σφετέρων εἶναι· καὶ χρήμασι γὰρ αὐτοὺς ξενοτροφοῦντας καὶ ἐν περιπολίοις ἅμα ἀναλίσκοντας καὶ ναυτικὸν πολὺ ἔτι ἐνιαυτὸν ἤδη βόσκοντας τὰ μὲν ἀπορεῖν, τὰ δ᾽ ἔτι ἀμηχανήσειν· δισχίλιά τε γὰρ τάλαντα ἤδη ἀνηλωκέναι καὶ ἔτι πολλὰ προσοφείλειν, ἤν τε καὶ ὁτιοῦν ἐκλίπωσι τῆς νῦν παρασκευῆς τῷ μὴ διδόναι τροφήν, φθερεῖσθαι αὐτῶν τὰ πράγματα, ἐπικουρικὰ μᾶλλον ἢ δι᾽ ἀνάγκης ὥσπερ τὰ σφέτερα ὄντα. Τρίβειν οὖν ἔφη χρῆναι προσκαθημένους καὶ μὴ χρήμασιν, ὧν πολὺ κρείσσους εἰσί, νικηθέντας ἀπιέναι.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνικά Γ΄ λυκείου (11) – 8η ενότητα, Η αλληγορία του σπηλαίου: οι δεσμώτες

 

Κείμενο αναφοράς: Πλάτων, Πολιτεία 514a-515c

 

Βασικά σημεία

1. Εισαγωγικά στην πλατωνική φιλοσοφία.

2. Γιατί αλληγορία;

3. Το θέμα της αλληγορίας του σπηλαίου.

4. Τα σύμβολα.

5. Γλωσσικές επιλογές.

 

 

Ανάπτυξη

 

1. Εισαγωγικά

Για να γίνουν κατανοητά τα χωρία της πλατωνικής Πολιτείας που ανθολογούνται στο σχολικό εγχειρίδιο, είναι απαραίτητο να διευκρινιστούν κάποιες θεμελιώδεις έννοιες του πλατωνικού φιλοσοφικού συστήματος.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνικά Γ΄ λυκείου (10) – 7η ενότητα, Η συγκρότηση της «πόλεως»

Αριστοτέλης (πηγή: Wikimedia Commons)

 

Κείμενο αναφοράς: Αριστοτέλης, Πολιτικά, A 1.12, 1253a29-39

 

Βασικά σημεία

1. Τα Πολιτικά και το συγκεκριμένο απόσπασμα των Πολιτικών.

2. Άνθρωπος και κοινωνία: κίνητρα, μέσα, σκοπός.

3. Φύσις και τέλος.

4. Αριστοτέλης και Πρωταγόρας.

5. Γλωσσικές επιλογές.

 

Ανάπτυξη

1. Κάτω από τον τίτλο Πολιτικά συγκεντρώνονται διάφορες μελέτες του Αριστοτέλη με θέμα την οργάνωση της οικογένειας, την έννοια του πολίτη και τα πολιτεύματα.

Το απόσπασμα που ακολουθεί αποτελεί τμήμα ενός κεφαλαίου στο οποίο Αριστοτέλης […] ανασυνθέτει […] τα στάδια της κοινωνικής εξέλιξης μέχρι τη δημιουργία της πόλεως (της υψηλότερης κατά τη γνώμη του μορφής πολιτικής οργάνωσης). Επιδίωξή του είναι να προσδιορίσει την ουσία της πόλεως-κράτους και να υπερασπίσει τον «φυσικό» της χαρακτήρα απέναντι στις απόψεις ορισμένων σοφιστών, που υποστήριζαν ότι οποιαδήποτε μορφή κοινωνικής οργάνωσης αποτελεί σύμβαση μεταξύ των μελών της κοινωνίας. […]1

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνικά Γ΄ λυκείου – αδίδακτο (3) – Ξενοφῶν, Ἀπομνημονεύματα 2, 2, 13-14

Ζακ-Λουί Νταβίντ (1787), Ο Θάνατος του Σωκράτη (πηγή: Wikimedia Commons)

 

Ξενοφῶν, Ἀπομνημονεύματα 2, 2, 13-14

Ο Σωκράτης, απευθυνόμενος στον γιο του Λαμπροκλή, εξηγεί πώς αντιμετωπίζονται όσοι δείχνουν αχαριστία στους γονείς τους. Αμέσως πριν ο νέος έχει διαβεβαιώσει τον Σωκράτη ότι θέλει να έχει φιλικές σχέσεις με τους γείτονες και με τους ανθρώπους με τους οποίους ταξιδεύει ή τους οποίους συναντά.

Εἶτα τούτων μὲν ἐπιμελεῖσθαι παρεσκεύασαι, τὴν δὲ μητέρα τὴν πάντων μάλιστά σε φιλοῦσαν οὐκ οἴει δεῖν θεραπεύειν; Οὐκ οἶσθ᾽ ὅτι καὶ ἡ πόλις ἄλλης μὲν ἀχαριστίας οὐδεμιᾶς ἐπιμελεῖται οὐδὲ δικάζει, ἀλλὰ περιορᾷ τοὺς εὖ πεπονθότας χάριν οὐκ ἀποδόντας, ἐὰν δέ τις γονέας μὴ θεραπεύῃ, τούτῳ δίκην τε ἐπιτίθησι καὶ ἀποδοκιμάζουσα οὐκ ἐᾷ ἄρχειν τοῦτον, ὡς οὔτε ἂν τὰ ἱερὰ εὐσεβῶς θυόμενα ὑπὲρ τῆς πόλεως τούτου θύοντος οὔτε ἄλλο καλῶς καὶ δικαίως οὐδὲν ἂν τούτου πράξαντος; Καὶ νὴ Δία ἐάν τις τῶν γονέων τελευτησάντων τοὺς τάφους μὴ κοσμῇ, καὶ τοῦτο ἐξετάζει ἡ πόλις ἐν ταῖς τῶν ἀρχόντων δοκιμασίαις. Σὺ οὖν, ὦ παῖ, ἐὰν σωφρονῇς, τοὺς μὲν θεοὺς παραιτήσῃ συγγνώμονάς σοι εἶναι, εἴ τι παρημέληκας τῆς μητρός, μή σε καὶ οὗτοι νομίσαντες ἀχάριστον εἶναι οὐκ ἐθελήσωσιν εὖ ποιεῖν, τοὺς δὲ ἀνθρώπους φυλάξῃ μή σε αἰσθόμενοι τῶν γονέων ἀμελοῦντα πάντες ἀτιμάσωσιν, εἶτα ἐν ἐρημίᾳ φίλων ἀναφανῇς. Εἰ γάρ σε ὑπολάβοιεν πρὸς τοὺς γονέας ἀχάριστον εἶναι, οὐδεὶς ἂν νομίσειεν εὖ σε ποιήσας χάριν ἀπολήψεσθαι.

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αρχαία Ελληνικά Γ΄ λυκείου (9) – 6η ενότητα, Ο πρωταγόρειος μύθος: το δώρο του Δία, η πολιτική αρετή ως κοινή και αναγκαία ιδιότητα των ανθρώπων

Ο Ερμής του Πραξιτέλους, που βρέθηκε στο Ηραίο της Ολυμπίας το 1877. Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας. (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Κείμενο αναφοράς: Πλάτων, Πρωταγόρας, 322a-323a

 

Βασικά σημεία

1. Ανάπτυξη πολιτισμού.

2. Γίνεται χωρίς πολιτική τέχνη;

3. Ο Δίας βάζει το χέρι του.

4. Ο Πρωταγόρας ανακεφαλαιώνει -συμπεράσματα.

5. Γλωσσικές επιλογές.

 

Ανάπτυξη

1. Ο άνθρωπος αξιοποιεί αμέσως τα θεϊκά δώρα και ο πολιτισμός κάνει την εμφάνισή του: πίστη στους θεούς και λατρεία, δημιουργία γλώσσας, κατασκευή σπιτιών κλπ. σηματοδοτούν τα πρώτα φανερώματα του πολιτισμού.

Η σειρά με την οποία αναφέρονται οι πολιτισμικές κατακτήσεις του ανθρώπου δεν είναι χρονική αλλά αξιολογική, κατιούσας κλίμακας. Έτσι, προτάσσονται η θρησκεία και η γλώσσα (πνευματικός πολιτισμός) και ακολουθούν κατασκευές και επινοήσεις για την ικανοποίηση των βιοτικών αναγκών του ανθρώπου (υλικός πολιτισμός). Η σειρά είναι κατιούσα, αφού αρχίζει με το πνευματικά υψηλότερο, τη θρησκεία, και τελειώνει με το υλικά κατώτερο και πλέον αυτονόητο, την τροφή. Για τον λόγο αυτόν άλλωστε τα επιρρήματα «πρῶτον» και «ἔπειτα» πρέπει να τα εννοήσουμε με αξιολογική και διαιρετική σημασία και όχι χρονική.1

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Λογοτεχνία γ΄ λυκείου (6) – Παραδοσιακή και μοντέρνα ποίηση

πηγή εικόνας: Εφημερίδα των Συντακτών

 

Η μελέτη των παρακάτω ποιημάτων, που έχουν παρεμφερές θέμα, θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής και της μοντέρνας ποίησης.

Συνεχίστε την ανάγνωση