Αρχαία Ελληνικά Γ΄ λυκείου – αδίδακτο (7) – Ἰσοκράτης, Εὐαγόρας 80-81

Ο ρήτορας Ισοκράτης

 

Ἰσοκράτης, Εὐαγόρας 80-81

Ο συγκεκριμένος λόγος είναι ένα μεταθανάτιο εγκώμιο του Ευαγόρα, του βασιλιά της Σαλαμίνας της Κύπρου. Στο παρακάτω απόσπασμα ο ρήτορας προτρέπει τον γιο του Ευαγόρα, τον Νικοκλή, να μιμηθεί τον πατέρα του, να φανεί αντάξιός του και να μεγαλουργήσει.

 

Ἐμὸν μὲν οὖν ἔργον καὶ τῶν ἄλλων φίλων τοιαῦτα καὶ λέγειν καὶ γράφειν ἐξ ὧν μέλλομέν σε παροξύνειν ὀρέγεσθαι τούτων, ὧνπερ καὶ νῦν τυγχάνεις ἐπιθυμῶν: σοὶ δὲ προσήκει μηδὲν ἐλλείπειν ἀλλ᾽ ὥσπερ ἐν τῷ παρόντι καὶ τὸν λοιπὸν χρόνον ἐπιμελεῖσθαι καὶ τὴν ψυχὴν ἀσκεῖν, ὅπως ἄξιος ἔσει καὶ τοῦ πατρὸς καὶ τῶν ἄλλων προγόνων. Ὡς ἅπασι μὲν προσήκει περὶ πολλοῦ ποιεῖσθαι τὴν φρόνησιν, μάλιστα δ᾽ ὑμῖν τοῖς πλείστων καὶ μεγίστων κυρίοις οὖσιν. Χρὴ δ᾽ οὐκ ἀγαπᾶν, εἰ τῶν παρόντων τυγχάνεις ὢν ἤδη κρείττων, ἀλλ᾽ ἀγανακτεῖν, εἰ τοιοῦτος μὲν ὢν αὐτὸς τὴν φύσιν, γεγονὼς δὲ τὸ μὲν παλαιὸν ἀπὸ Διός, τὸ δ᾽ ὑπογυιότατον ἐξ ἀνδρὸς τοιούτου τὴν ἀρετήν, μὴ πολὺ διοίσεις καὶ τῶν ἄλλων καὶ τῶν ἐν ταῖς αὐταῖς σοι τιμαῖς ὄντων. Ἔστι δ᾽ ἐπὶ σοὶ μὴ διαμαρτεῖν τούτων: ἂν γὰρ ἐμμένῃς τῇ φιλοσοφίᾳ καὶ τοσοῦτον ἐπιδιδῷς ὅσον περ νῦν, ταχέως γενήσει τοιοῦτος οἷόν σε προσήκει. 

 

Μετάφραση: 

Είναι καθήκον μου, λοιπόν, και των άλλων φίλων σου, να μιλάω και να γράφω με τέτοιο τρόπο, που μπορεί να σε υποκινήσει να ποθείς εκείνα που και τώρα συμβαίνει να επιθυμείς: σ’ εσένα αρμόζει να μην είσαι αμελής, αλλά όπως τώρα έτσι και στο μέλλον να προσέχεις τον εαυτό σου και να ασκείς την ψυχή σου, ώστε να είσαι άξιος του πατέρα σου και των άλλων προγόνων σου. Διότι είναι καθήκον όλων να δίνουν μεγάλη αξία στη σοφία και ιδίως δικό σας, αφού έχετε εξουσία σε πάρα πολλές και σπουδαίες υποθέσεις. Δεν πρέπει να είσαι ικανοποιημένος που συμβαίνει να είσαι ήδη ανώτερος από τους συγχρόνους σου, αλλά θα πρέπει να αγανακτείς που, μολονότι έχεις τέτοια φυσικά χαρακτηριστικά και κατάγεσαι στο βάθος του χρόνου από τον Δία και προσφάτως από έναν άνθρωπο τέτοιας αρετής, δεν θα ξεπεράσεις πολύ όχι μόνο όλους τους άλλους, αλλά και αυτούς που έχουν την ίδια υψηλή θέση με σένα. Στο χέρι σου είναι να μην αποτύχεις σε αυτά: αν μείνεις προσκολλημένος στη φιλοσοφία και σημειώσεις τόσο μεγάλη πρόοδο όσο μέχρι τώρα, σύντομα θα γίνεις αυτός που ταιριάζει να είσαι.

 

Βασικά ρήματα: λέγω, τυγχάνω, γράφω, μέλλω, ὀξύνω, ὀρέγομαι, λείπω, εἰμί, φέρω, ἐπιμελοῦμαι, ἁμαρτάνω, μένω, δίδωμι.

 

Συντακτικά φαινόμενα για επανάληψη:

1. Η αιτιατική ως ετερόπτωτος και επιρρηματικός προσδιορισμός (Μπίλλα, § 33, 153).