Όπως θέλει ο θρύλος, που αποτυπώθηκε και στην κλασσική ταινία Quo Vadis (1951) με τον Πίτερ Ουστίνοφ στον πρωταγωνιστικό ρόλο, ο Νέρων για να διασκεδάσει έβαλε φωτιά στην αρχαία Ρώμη και εκστασιασμένος με το θέαμα από τις φλόγες που καταβρόχθιζαν τα κτίρια της Αιώνιας Πόλης έπαιζε τη λύρα του. Όμως εκείνο το μακρινό 64 π.Χ. ο Νέρωνας, όπως αναδεικνύουν οι πηγές δεν βρισκόταν καν στη Ρώμη, αλλά στο Άντιουμ, ενώ και η αρχαιολογική σκαπάνη έχει αποδείξει πως και η πυρκαγιά προκλήθηκε από τυχαία αιτία.
Μήνας: Αύγουστος 2021
Δύο συνεντεύξεις της Έντιθ Χολ για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό
Έντιθ Χολ: Οι κλασικοί άλλαξαν τις ζωές μας
Συνέντευξη: Ξένια Τούρκη
Μπορούμε να βρούμε απαντήσεις για το ποιοι είμαστε και για το πώς μπορούμε να ζήσουμε καλύτερα, μέσα από τη μελέτη των κλασικών, υποστηρίζει η ακαδημαϊκός και συγγραφέας, σίγουρη πως ο Αριστοτέλης δίνει μαθήματα ζωής.
Γιατί πιστεύετε πως οι κλασικοί είναι τόσο σημαντικοί;
Υπάρχουν έξι μεγάλες αλλαγές στην ανθρώπινη ιστορία. Η γνωσιακή επανάσταση όπου ο άνθρωπος βγήκε από την περίπου ζωική κατάσταση, η αγροτική επανάσταση όπου έκτισε μόνιμους οικισμούς. Η τρίτη αλλαγή ήταν η επανάσταση της γνώσης, οπόταν και αναπτύχθηκε ο τόσο εκλεπτυσμένος ελληνικός και ρωμαϊκός πολιτισμός. Ακολούθησε η επανάσταση της τυπογραφίας, η βιομηχανική και τέλος η επανάσταση της τεχνολογίας. Από όλες αυτές τις επαναστάσεις, αυτή που διαμόρφωσε περισσότερο την ανθρωπότητα ήταν η επανάσταση της γνώσης. Ό,τι διδασκόμαστε σήμερα στα σχολεία μας -η φιλοσοφία, το θέατρο, οι εμπειρικές επιστήμες, η δημοκρατία, η λογοτεχνία- αναπτύχθηκε τότε. Οι κλασικοί άλλαξαν τις ζωές μας.
Παιδεία, εκπαίδευση, φιλοσοφία: μερικές απόψεις του Πλούταρχου
Τα κείμενα που ακολουθούν προέρχονται από το βιβλίο του Sir Richard Livinstone Η Αποστολή της Ελλάδας (εκδ. Θύραθεν, 2001). Πρόκειται για αποσπάσματα από έργα του Πλούταρχου (γεννήθηκε στη Χαιρώνεια Βοιωτίας το 45 μ.Χ. και πέθανε στους Δελφούς το 120 μ.Χ. –εδώ περισσότερες πληροφορίες) και περιέχουν γνώμες του συγγραφέα για τη σημασία της παιδείας και της εκπαίδευσης, αλλά και ιδέες για τη χρησιμότητα της φιλοσοφίας. Αν και διατυπώθηκαν πριν από σχεδόν 2000 χρόνια, νομίζω ότι δύσκολα κάποιος σύγχρονος θεωρητικός της εκπαίδευσης θα διαφωνούσε με τις θέσεις αυτές. Οι υπογραμμίσεις είναι δικές μου.
Το γράμμα του Ουμπέρτο Έκο στον εγγονό του: «Καλλιέργησε τη μνήμη σου και θα ζήσεις χίλιες ζωές»
Μια συγκλονιστική επιστολή, ενδεικτική της τεράστιας προσωπικότητας του, έγραψε ο Ουμπέρτο Έκο απευθύνοντάς την στον εγγονό του. Πρόκειται για ένα κείμενο που ο εκλιπών μεγάλος στοχαστής έγραψε το 2014, κατά παραγγελία του ιταλικού περιοδικού «L’ Espresso», το οποίο είχε ζητήσει από τον ίδιο και από άλλες 13 προσωπικότητες του πνεύματος να γράψουν μια επιστολή για το 2014.
Η τρομοκρατία της αθωότητας (σχολικός εκφοβισμός)
Η συγκεκριμένη εκπομπή του Σταύρου Θεοδωράκη με τίτλο Η τρομοκρατία της αθωότητας είναι αφιερωμένη στον σχολικό εκφοβισμό.
Θέλω κι άλλο!
Γράμμα σε έναν φοβισμένο 16άρη – διαβάστε το εδώ γράμμα και ακούστε το podcast του Σταύρου Θεοδωράκη.
❦
Μιχάλης Τιβέριος, Τράπεζες και τοκογλύφοι στην αρχαία Ελλάδα
Η κυκλοφορία πολλών και ανόμοιων ως προς την αξία τους νομισμάτων κατά την αρχαιότητα, γράφει ο Μ. Α. Τιβέριος, οδήγησε στη δημιουργία τραπεζών, των οποίων η δραστηριότητα χρονολογείται περί τον 6ο αιώνα π.Χ.
Οι τράπεζες, ένας από τους βασικούς παράγοντες της ελεύθερης οικονομίας, συχνά τον τελευταίο καιρό απασχολούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Διάφορα συμβάντα, λόγου χάρη συγχωνεύσεις ή αγοραπωλησίες τραπεζών, έχουν αποτέλεσμα τραπεζικά θέματα να βρίσκονται στο επίκεντρο της επικαιρότητας. Προ ημερών, σε σχετική συζήτηση, διαπίστωσα ότι οι συνομιλητές μου ξαφνιάστηκαν όταν έκανα λόγο για τράπεζες και στην αρχαία Ελλάδα και ίσως την ίδια αντίδραση να έχουν και πολλοί από τους αναγνώστες της επιφυλλίδας αυτής. Υπενθυμίζω ότι ο ίδιος ο όρος «τράπεζα» προέρχεται από την αρχαιότητα. Αυτοί που ασχολούνταν με το εμπόριο του χρήματος χρησιμοποιούσαν στις διάφορες συναλλαγές τους ένα τραπέζι, μια τράπεζα, πάνω στην οποία γίνονταν οι διάφορες εμπορικές τους πράξεις. Αυτό το τραπέζι είναι που έδωσε το σχετικό όνομα.