Οι Νορμανδοί στη Νότια Ιταλία το 1084. Ανοικτό πράσινο: εμιράτο της Σικελίας. Βαθύ πράσινο: κομητεία της Σικελίας. Πράσινο: δουκάτο της Απουλίας και Καλαβρίας. Τα δύο τελευταία είναι των Νορμανδών. Κίτρινο: Πρώην Ρωμαϊκή επικράτεια Ραβέννας, τώρα στον πάπα. Οι λοιπές περιοχές κατελήφθησαν από τους Λομβαρδούς. (πηγή: Βικιπαίδεια)

Η ενετική οικονομική διείσδυση και το σχίσμα των Εκκλησιών

Βασικά σημεία

1. Εμπορικά προνόμια στους Βενετούς

(α) O Αλέξιος Α΄ Κομνηνός και οι Βενετοί

Ο Αλέξιος Α΄ με τη βοήθεια του ισχυρού στόλου της Βενετίας κατάφερε να αποκρούσει την απειλή των Νορμανδών, οι οποίοι είχαν αποβιβαστεί στην Ήπειρο και σχεδίαζαν να πολιορκήσουν την Κωνσταντινούπολη. Ως ανταμοιβή με χρυσόβουλό του πρόσφερε στους Βενετούς προνόμια:

• τίτλους και χρήματα.
• εμπορικές διευκολύνσεις: οι Βενετοί έμποροι απέκτησαν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν για τις δραστηριότητές τους αποβάθρες και καταστήματα στην Κωνσταντινούπολη.
• επίσης, οι Βενετοί έμποροι απαλλάχθηκαν από την πληρωμή δασμών (φόρων) στο Βυζαντινό Κράτος, όταν διακινούσαν τα προϊόντα τους σε σημαντικά λιμάνια του.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Χάρτης που δείχνει τα σύνορα του βυζαντινού κράτους στα 1071, όταν πραγματοποιήθηκε η αποφασιστικής σημασίας μάχη στο Μαντζικέρτ. Επεξεργασία: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.

Η κρίση και οι απώλειες της αυτοκρατορίας κατά τον 11ο αιώνα (1025-1081)

Βασικά σημεία

1. Η εσωτερική κρίση

Μετά το θάνατο του Βασίλειου Β΄ (1025) σημειώθηκαν μεταβολές σε στρατιωτικό και σε πολιτικό επίπεδο που δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για μια γενικευμένη κρίση στο Βυζαντινό Κράτος. Συγκεκριμένα:

• παραμελήθηκε ο στόλος.
• διαλύθηκαν τα θέματα και οι θεματικοί στρατοί αντικαταστάθηκαν από μισθοφόρους, που πληρώνονταν από έναν νέο φόρο, ο οποίος επιβλήθηκε ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο. Επίσης, χρησιμοποιήθηκαν πολλοί ξένοι σε ανώτερες θέσεις. [διαβάστε περισσότερα για την αλλαγή φυσιογνωμίας του βυζαντινού στρατού στο σχετικό άρθρο της ιστοσελίδας του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού]
  
• οι νέοι φόροι και η αυταρχική διοίκηση ξεσήκωσε ταραχές στις επαρχίες.
• γύρω στο 1060 ήταν φανερή η πολιτική αστάθεια.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Μικρογραφία σε χειρόγραφο. Αναπαράσταση βυζαντινού παλατιού. (© Σύνοψις Ιστοριών Ιωάννου Σκυλίτζη, Ισπανία, Μαδρίτη, Εθνική Βιβλιοθήκη) [πηγή: ιστοσελίδα Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Ερευνών]

Οι εξελίξεις στην οικονομία και την κοινωνία

Βασικά σημεία

1. Οι κοινωνικές τάξεις της υπαίθρου

(α) οι δυνατοί

Συνεχίστε την ανάγνωση