Ιστορία Α΄ Γυμνασίου (1) – διδακτέα ύλη και τρόπος εξέτασης (ενημέρωση Οκτώβριος 2023)

 

ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Διδακτέα ύλη

 

Διαβάστε αναλυτικές οδηγίες για τη διδασκαλία της Ιστορίας στο Γυμνάσιο (ημερήσιο και εσπερινό) κατά το σχολικό έτος 2023-2024 σε αυτόν τον σύνδεσμο (σελ. 2 για την ύλη της Α΄ Γυμνασίου).

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄: Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ

  1. Ο Κυκλαδικός πολιτισμός
  2. Ο Μινωικός Πολιτισμός 
  3. Η θρησκεία και η τέχνη των Μινωιτών
  4. Ο Μυκηναϊκός κόσμος
  5. Η Μυκηναϊκή θρησκεία και τέχνη

 

ΙΙ. ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄: Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΟ 1100 EΩΣ ΤΟ 800 π.Χ. 

  1. Οι Μεταβατικοί Χρόνοι (συνοπτική παρουσίαση της ενότητας)
  2. Η πολιτισμική αναγέννηση 

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄: ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (800-479 π.Χ.)

  1. Αποικιακή εξάπλωση
  2. Η πόλη-κράτος και η εξέλιξη του πολιτεύματος
  3. Η Σπάρτη
  4. Αθήνα: Από τη βασιλεία στην αριστοκρατία
  5. Αθήνα: πορεία προς τη Δημοκρατία
  6. Οι πανελλήνιοι δεσμοί (συνοπτική παρουσίαση της ενότητας)
  7. ΠΕΡΣΕΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ: Δύο κόσμοι συγκρούονται
  8. Η οριστική απομάκρυνση της περσικής επίθεσης
  9. Τα γράμματα [απλή αναφορά στα νέα είδη του λόγου (διδακτικό έπος, λυρική ποίηση) και την εμφάνιση του επιστημονικού λόγου από τους φυσικούς φιλόσοφους]
  10. Η Τέχνη

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄: Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (479-431 π.Χ.)

  1. Η συμμαχία της Δήλου – Η συμμαχία όργανο της αθηναϊκής ηγεμονίας
  2. Το δημοκρατικό πολίτευμα σταθεροποιείται – Ο Περικλής και το δημοκρατικό πολίτευμα
  3. Η λειτουργία του πολιτεύματος. Οι λειτουργίες
  4. Η συγκρότηση της αθηναϊκής κοινωνίας – Η καθημερινή ζωή
  5. Η διαδικασία της μόρφωσης – Ο Αθηναίος και η εργασία – Η Αθήνα γιορτάζει

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄: ΗΓΕΜΟΝΙΚΟΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΚΑΜΨΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΟΛΕΩΝ (431-362 π.Χ.)

  1. Τα αίτια και οι αφορμές του Πελοποννησιακού πολέμου – Ο Αρχιδάμειος πόλεμος (431-421 π.Χ.)
  2. Η εκστρατεία στη Σικελία (415-413 π.Χ.) – Ο Δεκελεικός πόλεμος (413-404 π.Χ.)
  3. Η ηγεμονία της Σπάρτης: Μια κυριαρχία σε αμφισβήτηση
  4. Η κυριαρχία της Θήβας στην Ελλάδα

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄: Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

  1. Το κράτος της Μακεδονίας
  2. Το κράτος της Μακεδονίας επεκτείνεται
  3. Αλέξανδρος. Η κατάκτηση της Ανατολής
  4. Το έργο του Αλέξανδρου

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η΄: ΟΙ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ

  1. Τα Γράμματα [απλή αναφορά στα νέα είδη του λόγου (ιστορία, φιλοσοφία, ρητορική, δραματική ποίηση) και τους κυριότερους εκπροσώπους]
  2. Οι τέχνες
  3. Η αρχιτεκτονική των κλασικών χρόνων
  4. Η γλυπτική και η ζωγραφική των κλασικών χρόνων

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ΄: ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΡΩΜΑΪΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ

  1. Τα Ελληνιστικά Βασίλεια
  2. Η κατάσταση στον ελλαδικό χώρο
  3. Το ρωμαϊκό κράτος αποκτά μεγάλη δύναμη
  4. Η υποταγή του ελληνικού κόσμου

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι΄: ΑΠΟ ΤΗ ΡΩΜΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

  1. Η Ρωμαϊκή Ειρήνη
  2. Ο χριστιανισμός και η διδασκαλία του. Η πρώτη εκκλησία
  3. Η διάδοση του Χριστιανισμού
  4. 3ος αι.: Η ρωμαϊκή αυτοκρατορία σε κρίση

 

 

Τρόπος εξέτασης

Προεδρικό Διάταγμα 319/2000

 

Δίνονται στους μαθητές δύο ομάδες ερωτήσεων: Α΄ και Β΄. Η Ομάδα Α΄ περιλαμβάνει πέντε ερωτήσεις, από τις οποίες οι μαθητές επιλέγουν να απαντήσουν στις τρεις. Η Ομάδα Β΄ περιλαμβάνει τέσσερις ερωτήσεις, από τις οποίες οι μαθητές επιλέγουν να απαντήσουν στις δύο. Οι ερωτήσεις μπορούν να αναλύονται σε δύο ισοδύναμα υποερωτήματα. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με τέσσερις (4) μονάδες (4 Χ 5=20).

Η Ομάδα Α΄ περιλαμβάνει ερωτήσεις που ελέγχουν τη γνώση και την κατανόηση της ιστορικής ύλης που διδάχθηκαν οι μαθητές (εξήγηση ιστορικών όρων και εννοιών, περιγραφή ή ταξινόμηση ιστορικών γεγονότων, φαινομένων ή περιόδων, κατανόηση ή συνοπτική απόδοση του περιεχομένου μιας γραπτής ή εικαστικής ιστορικής πηγής, κατανόηση και περιγραφή των σχέσεων που υφίστανται ανάμεσα σε διαφορετικά ιστορικά γεγονότα, φαινόμενα κ.λ.π.).

Η Ομάδα Β΄ περιλαμβάνει ερωτήσεις που ελέγχουν την ικανότητα των μαθητών να αναλύουν στοιχεία και σχέσεις, να αξιολογούν τη δράση προσώπων ή ομάδων με βάση συγκεκριμένο κριτήριο, να συνθέτουν ιστορικά δεδομένα.

Και στις δύο ομάδες ερωτήσεων μπορεί να δίνεται στους μαθητές φωτοτυπημένο ιστορικό υλικό προς επεξεργασία. Το υλικό αυτό δεν είναι υποχρεωτικό να προέρχεται αποκλειστικά από το σχολικό τους βιβλίο.