Τα ιδρυτικά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ): Βέλγιο, Γαλλία (η Αλγερία ήταν τμήμα της Γαλλίας τότε) Λουξεμβούργο, Ολλανδία και Δυτική Γερμανία (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Βασικά σημεία

 

Η αναζήτηση της δυτικοευρωπαϊκής ενότητας

 § 1 Ανάγκη για ευρωπαϊκή συνεργασία

  • αιτήματα για νέα δημοκρατική ευρωπαϊκή συνεργασία
  • υπέρβαση των εθνικιστικών ανταγωνισμών
  • η ανάγκη της ανασυγκρότησης και της εδραίωσης της δημοκρατίας απαιτούσαν υπερεθνική συνεργασία
  • η επιτυχία του Σχεδίου Μάρσαλ κατέδειξε τα οφέλη της κοινής προσπάθειας.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Η Ελευθερία οδηγεί τον Λαό, πίνακας του Ευγένιου Ντελακρουά, 1830 (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Η Γαλλική επανάσταση και η Ναπολεόντεια περίοδος (1789-1815)

 

Βασικά σημεία

 

β. Η έκρηξη της Επανάστασης (1789)

 

Η σύγκληση των Γενικών τάξεων

 

§ 1 Συνέλευση των τριών τάξεων

Ο Νεκέρ προτείνει συνέλευση των αντιπροσώπων των τριών τάξεων. Οι αντιπρόσωποι της Τρίτης τάξης (του λαού) υπερείχαν ελαφρά.

 

§ 2 Αντίδραση στα σχέδια του βασιλιά

  • Οι αντιπρόσωποι του λαού περίμεναν μεταρρυθμίσεις, αλλά ο Λουδοβίκος σχεδίαζε επιβολή νέων φόρων που θα τους πλήρωνε ο λαός.
  • Οι αντιπρόσωποι του λαού αντέδρασαν και αυτοανακηρύχθηκαν Εθνική Συνέλευση.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Οι 13 αποικίες της Βρετανικής Αμερικής (σκούρο καφέ): αποικίες της Νέας Αγγλίας (πορτοκαλί): μεσαίες αποικίες (καφέ): νότιες αποικίες [πηγή: Βικιπαίδεια]

 

Η Αμερικανική επανάσταση

 

Βασικά σημεία

 

β. Η ρήξη (1774) και ο πόλεμος της Ανεξαρτησίας (1775-1783)

§ 1 Παράπονα των αποίκων

  • Η Αγγλία παίρνει τον έλεγχο του Καναδά και της Λουιζιάνας, αλλά απαγορεύει στους αποίκους την οικονομική εκμετάλλευση των νέων περιοχών.
  • Επίσης, επιβάλλει φόρο χαρτοσήμου και πρόσθετη φορολογία προϊόντων (τσάι και ζάχαρη) στις αποικίες. 

Συνεχίστε την ανάγνωση

Ο Λούης με παραδοσιακή ενδυμασία απαθανατισμένος από τον Γερμανό Άλμπερτ Μάγιερ, τον φωτογράφο των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896. (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Το κείμενο που ακολουθεί δημοσιεύτηκε στο περιοδικό συλλογές, τεύχος 415, σελ.137, τον Φεβρουάριο του 2020. Σε σημείωση αναφέρεται ότι αντλήθηκε από την εφημερίδα Η Βραδυνή της 14/2/1936. Τηρήθηκε η ορθογραφία και η στίξη της αρχικής δημοσίευσης, όχι όμως και το πολυτονικό.

 

 

Ο ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΤΩΝ ΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΤΟΥ 1896

ΟΠΩΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ

ΠΩΣ ΕΝΙΚΗΣΕΝ Ο ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΗΣ

 

«Εις τους Ολυμπιακούς Αγώνας του Βερολίνου ο Μαραθώνιος δρόμος θα λάβῃ πανηγυρικήν χροιάν. Ήδη από τώρα γράφουν αι γερμανικαί εφημερίδες δια τον αγώνα αυτόν και δια των πρώτων Μαραθώνιον. Ένα -το πλέον χαρακτηριστικόν- άρθρον γερμανικής εφημερίδος, δια την νίκην του Λούη, δημοσιεύομεν κατωτέρω. Είναι ενδιαφέρον πώς περιγράφουν οι ξένοι την νίκην του πρώτου ολυμπιονίκου Μαραθωνοδρόμου».

Συνεχίστε την ανάγνωση

Η Πυραμίδα του Καπιταλιστικού Συστήματος: επικριτικό σκίτσο για τον καπιταλισμό, που αντιγράφηκε από ένα ρωσικό φυλλάδιο. Δημοσιεύτηκε το 1911 στην αμερικανική εφημερίδα Βιομηχανικός Εργάτης. [πηγή: Βικιπαίδεια]

 

Βασικά σημεία

 

β. Οι οικονομικές θεωρίες

§ 1 Εξελίξεις στην οικονομία

  • Βιομηχανική επανάσταση ⇒ επαναπροσδιορισμός της οικονομικής πολιτικής.
  • Διαφωτισμός: ζητούσε αποδέσμευση από τον μερκαντιλισμό.

μερκαντιλισμός: οικονομική θεωρία που υποστηρίζει ότι ο πλούτος μιας χώρας συνίσταται στην κατοχή πολύτιμων μετάλλων και δημιουργείται από το ευνοϊκό εμπορικό ισοζύγιο. [Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής]

Συνεχίστε την ανάγνωση

Η Ευρώπη γύρω στο 1700 (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Βασικά σημεία

 

α. Το πλαίσιο διαμόρφωσής του

  • τέλη του 17ου αι.: ταχεία ανάπτυξη και πνευματική πρόοδος για τις χώρες της δυτικής Ευρώπης, αργότεροι ρυθμοί στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη.
  • Αγγλία: η μεγαλύτερη εμπορική και ναυτική δύναμη στον κόσμο.
  • Ένδοξη Επανάσταση (1688): η αστική τάξη επιβάλλει τη συνταγματική μοναρχία και τον κοινοβουλευτισμό.
  • Γαλλία: παρατεταμένη κρίση, λόγω της απόλυτης μοναρχίας που παρεμποδίζει τις επιδιώξεις της αστικής τάξης. Η σύγκρουση θα κορυφωθεί στα τέλη του 18ου αιώνα με τη Γαλλική Επανάσταση (1789).

Συνεχίστε την ανάγνωση

Τα χρώματα δείχνουν τις αποικίες των διαφόρων κρατών το 1945 και τα σύνορα εκείνης της εποχής. πηγή: Βικιπαίδεια.

 

 

Βασικά σημεία

 

Η πτώση των αποικιακών αυτοκρατοριών

 

§ 1 Αίτια αποαποικιοποίησης (= αποχώρηση των αποικιοκρατικών δυνάμεων από τις αποικίες τους)

  1. Η συμμετοχή των αποικιών στον πόλεμο δίνει ώθηση στο αίτημα της εθνικής ανεξαρτησίας των αποικιοκρατούμενων λαών.
  2. Η παγκόσμια οικονομική κρίση (1929) επιτείνει τις αναταραχές στις αποικίες.
  3. Οι νίκες των Ιαπώνων σε βάρος των δυτικών δυνάμεων (1941-1942).
  4. Η αρνητική στάση ΕΣΣΔ και ΗΠΑ προς την αποικιοκρατία.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Η έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη (πηγή: Wikimedia Commons)

 

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ)

 

§ 1 Ίδρυση του ΟΗΕ

  • Η αδυναμία της Κοινωνίας των Εθνών (ΚτΕ) να προστατεύσει τη διεθνή ασφάλεια ανέδειξε την ανάγκη σχηματισμού μιας νέας οργάνωσης με σκοπό την κατοχύρωση της διεθνούς τάξης και της δικαιοσύνης.
  • Απρίλιος-Ιούνιος 1945: συγκλήθηκε στον Άγιο Φραγκίσκο των ΗΠΑ η ιδρυτική διάσκεψη του νέου Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), με τη συμμετοχή και της Ελλάδας.

Συνεχίστε την ανάγνωση

Οι μεταπολεμικές συνοριακές μεταβολές στην κεντρική Ευρώπη και η δημιουργία του Ανατολικού Μπλοκ (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Βασικά σημεία

 

Το εδαφικό καθεστώς της ηττημένης Γερμανίας

 

§ 1 Ζώνες κατοχής της Γερμανίας

  • τα προβλήματα που συνδέονταν με το μέλλον της Γερμανίας: κατοχή, επανορθώσεις και πιθανός διαμελισμός.
  • Οι 4 ζώνες κατοχής της Γερμανίας: ρωσική, αγγλική, γαλλική και αμερικανική. Το Βερολίνο βρισκόταν επίσης υπό την κατοχή των τεσσάρων.
  • Τζορτζ Μάρσαλ (Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών): «Δεν μπορούμε προς το παρόν να προσδοκούμε την ενοποίηση της Γερμανίας -οφείλουμε να πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν στην περιοχή όπου η επιρροή μας είναι αισθητή…».

Συνεχίστε την ανάγνωση

Οι τρεις μεγάλοι ηγέτες στη Διάσκεψη του Πότσδαμ: Ουίνστον Τσόρτσιλ, Χάρι Τρούμαν και Ιωσήφ Στάλιν. [πηγή: Βικιπαίδεια]

 

Βασικά σημεία

 

Ο ανταγωνισμός μεταξύ των Συμμάχων και οι συμφωνίες για το μέλλον της Ευρώπης

 

§ 1 Σφαίρες επιρροής και Συνδιάσκεψη της Γιάλτας

  • Εμφανίζονται σημάδια ανταγωνισμού μεταξύ των συμμάχων, της σοσιαλιστικής Ρωσίας και των φιλελεύθερων δυτικών δυνάμεων, ακόμη και κατά τη διάρκεια του πολέμου.
  • Οκτώβριος 1944: Τσόρτσιλ και Στάλιν κατανέμουν την επιρροή τους σε Ελλάδα (Βρετανία), Βουλγαρία (Ρωσία) και Γιουγκοσλαβία (κατ’ ισομοιρία).
  • Συνδιάσκεψη της Γιάλτας (4-11 Φεβρουαρίου 1945): Τσόρτσιλ, Ρούζβελτ και Στάλιν συμφωνούν στη συγκρότηση κυβερνήσεων αντιπροσωπευτικών όλων των δημοκρατικών τάσεων με στόχο τη διενέργεια ελεύθερων εκλογών. Οι δυτικοί Σύμμαχοι θεώρησαν ότι η συμφωνία αυτή είχε καταπατηθεί από τον Στάλιν, διαδοχικά, στη Ρουμανία και την Πολωνία.

Συνεχίστε την ανάγνωση