Ιούν 08 2014

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΙΣΤΟΡΙΑ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ: θέματα – απαντήσεις (6)

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 6ο

OMAΔΑ Α΄

1ο ΘΕΜΑ

1.α. (I). Να επιλέξετε και να γράψετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ερωτήσεις:

1. Οι ΄Ελληνες δεν ήταν αντιμέτωποι με τους Πέρσες:

α.  στη μάχη της Ιμέρας.

β. στη μάχη των Πλαταιών.

γ. στη μάχη του Μαραθώνα.

δ. στη ναυμαχία του Αρτεμισίου.

2. Όταν ιδρύθηκε η Α ́ Αθηναϊκή Συμμαχία:

α. το συμμαχικό ταμείο μεταφερόταν κάθε χρόνο σε διαφορετική πόλη-σύμμαχο της Αθήνας.

β. το συμμαχικό ταμείο  βρισκόταν στην Αθήνα.

γ. το συμμαχικό ταμείο  βρισκόταν στη Δήλο.

δ. το συμμαχικό ταμείο  βρισκόταν στους Δελφούς.

3. Εκπρόσωπος της δημοκρατικής παράταξης στην αρχαία Αθήνα ήταν:

α. ο Εφιάλτης.

β. ο Κίμων.

γ. ο Πεισίστρατος.

δ. ο Περίανδρος.

4. Δεν ήταν λειτουργία στη δημοκρατική Αθήνα ο θεσμός:

α. της χορηγίας.

β. των θεωρικών.

γ. της εστίασης.

δ. της τριηραρχίας.

5.  Ήταν αντίθετος με την πολιτική της πανελλήνιας ιδέας:

α. ο Μ. Αλέξανδρος.

β. ο ∆ημοσθένης.

γ. ο Ισοκράτης.

δ. ο Φίλιππος Β ́.

                  (5 μονάδες)

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: 1α σελ.97 – 2γ σελ. 99 – 3α σελ.99 – 4β σελ.101 – 5β σελ. 105

(ΙΙ). Να χαρακτηρίσετε τις ακόλουθες προτάσεις ως προς την ορθότητά τους, γράφοντας τη λέξη «σωστό» ή «λάθος» δίπλα από τον αριθμό που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση.

1. Οι Αιγύπτιοι γνώρισαν το πολεμικό άρμα από τον λαό των Υξώς.

2. Κατά τον πρώτο αποικισμό ελληνικά φύλα μετακινήθηκαν προς τη Δύση.

3. Στους ελληνιστικούς χρόνους οι πολίτες διαδραμάτιζαν σημαντικό ρόλο στην άσκηση της εξουσίας.

4. Οι πληβείοι κατά την περίοδο της βασιλείας στην αρχαία Ρώμη δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα.

5. Ο Ιουστινιανός με μια σειρά από διατάγματα προσπάθησε να περιορίσει τους δυνατούς.

(5 μονάδες)

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: 1 ΣΩΣΤΟ σελ. 25 – 2 ΛΑΘΟΣ σελ. 78 – 3 ΛΑΘΟΣ σελ. 128 – 4 ΣΩΣΤΟ σελ. 172 – 5 ΣΩΣΤΟ σελ. 258-9

1.β. Να εξηγήσετε τους παρακάτω όρους :

βασιλιάς (ομηρικών κοινωνιών) σελ. 81  Έτσι, οι φυλετικοί αρχηγοί της εποχής των μετακινήσεων εξελίχθηκαν σε κληρονομικούς βασιλείς, αφότου τα φύλα απέκτησαν μόνιμες εγκαταστάσεις.
Ο βασιλιάς των ομηρικών κοινωνιών, δηλαδή αυτών που προέκυψαν μετά τις μετακινήσεις των ελληνικών φύλων, ήταν ο αρχηγός του στρατού σε εποχή πολέμου και ο κυβερνήτης με θρησκευτική και δικαστική εξουσία σε περίοδο ειρήνης.

Ισονομία: σελ. 94: η δυνατότητα του πολίτη στο δημοκρατικό πολίτευμα να συμμετέχει στη διαμόρφωση και στην ψήφιση των νόμων

Στενοχωρία: σελ. 89  το πρόβλημα που προέκυψε από την αύξηση του πληθυσμού και τις περιορισμένες εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης και αποτελεί ένα από τα αίτια του β’ αποικισμού (8ος – 6οςαι).

(5+5+5=15 μονάδες)

2ο ΘΕΜΑ

2.α. Ποια ήταν η κοινωνική οργάνωση του μυκηναϊκού κόσμου; Σελ. 68-69:

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

                    (15 μονάδες)

2.β. Πώς ο Οκταβιανός ισχυροποίησε την κεντρική εξουσία χωρίς να προκαλέσει τα δημοκρατικά αισθήματα των Ρωμαίων;

Σελ.206-207: Η ισχυροποίηση της κεντρικής εξουσίας. Μετά τη ναυμαχία στο Άκτιο, ο ρωμαϊκός κόσμος κουρασμένος πλέον από τους συνεχείς εμφύλιους πολέμους προσέβλεπε στην επικράτηση της ειρήνης και της τάξης. Ο Οκταβιανός, άνθρωπος με πολιτική οξυδέρκεια, κατανόησε τα μηνύματα της εποχής και οργάνωσε την πολιτεία σε νέες βάσεις. Μόνο η ενίσχυση της κεντρικής εξουσίας μπορούσε να φέρει την ειρήνη και την ασφάλεια στη ρωμαϊκή οικουμένη. Ωστόσο, δε θέλησε να ενοχλήσει τα δημοκρατικά αισθήματα των Ρωμαίων. Δε δέχτηκε το αξίωμα του δικτάτορα, αλλά άφησε τη σύγκλητο και το λαό να του προσφέρουν όλα τα άλλα αξιώματα, που μόνο με την ψήφο του λαού μπορούσε κάποιος να τα αποσπάσει μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Έτσι συγκεντρώθηκαν στο πρόσωπο του τα σπουδαιότερα αξιώματα της ρωμαϊκής πολιτείας, όπως του υπάτου, του ανθυπάτου, του δημάρχου, του ιμπεράτορα, δηλαδή του ανώτατου στρατιωτικού αρχηγού, του πρώτου πολίτη του κράτους (princeps) και του “μεγίστου αρχιερέως” (pontifex maximus), δηλαδή του ανώτατου θρησκευτικού άρχοντα. Επειδή όμως δεν ήταν δυνατό να ασκεί από μόνος του όλες αυτές τις εξουσίες δημιούργησε ένα συμβουλευτικό σώμα, το συμβούλιο του αυτοκράτορα, που τον βοηθούσε στην άσκηση της εξουσίας. Απέφυγε τις αυταρχικές μεθόδους και ακολούθησε συμβιβαστική τακτική στην κατανομή της εξουσίας.

(10 μονάδες)

Ιούν 08 2014

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΙΣΤΟΡΙΑ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ: θέματα – απαντήσεις (5)

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 5ο

ΟΜΑΔΑ Α΄

1ο ΘΕΜΑ

1.α. (I). Να αντιστοιχίσετε στοιχεία της στήλης Α με στοιχεία της στήλης Β. Ένα στοιχείο της Στήλης Α περισσεύει:

Α

Β
  1. Αριστοτέλης
  2. Δημοσθένης
  3. Ηρόδοτος
  4. Αρχιμήδης
  5. Σοφοκλής
  6. Ιπποκράτης

 

 Α. δραματικός ποιητής

Β. φιλόσοφος

Γ. ρήτορας

Δ. ιστορικός

Ε. ιατρική

 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 1Β – 2Γ – 3Δ – 5Α – 6Ε (το 4 περισσεύει)

 (5 μονάδες)

 (II). Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, ως προς την ορθότητά τους, με την ένδειξη Σωστό ή Λάθος.

1. Η Αίγυπτος την περίοδο του Μέσου Βασιλείου για δύο περίπου αιώνες στο μεγαλύτερο μέρος της είχε κατακτηθεί από τους Υξώς.

 

 ΣΩΣΤΟ σελ. 25
2. Μία επίπτωση του πελοποννησιακού πολέμου ήταν η ανάμειξη των Περσών στα εσωτερικά θέματα του ελληνικού κόσμου.

 

 ΣΩΣΤΟ σελ. 103
3. Εμπνευστής της πανελλήνιας ιδέας ήταν ο Φίλιππος Β΄.

 

 ΛΑΘΟΣ σελ. 105
4. Η Δωδεκάδελτος συνέβαλε στην ισχυροποίηση των πατρικίων.

 

 ΛΑΘΟΣ σελ.173
5. Ο Μ. Κωνσταντίνος, όταν έμεινε μονοκράτορας, έδωσε απολυταρχικότερο χαρακτήρα στο πολίτευμα απ’ ό,τι ο Διοκλητιανός.

 

 ΣΩΣΤΟ σελ. 236

 

(5 μονάδες)

1.β. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων:

 γεωμετρική τέχνη: σελ.83 Η τέχνη των ομηρικών χρόνων ονομάστηκε συμβατικά από τους ερευνητές γεωμετρική. Η ίδια ονομασία χρησιμοποιείται πολλές φορές για να χαρακτηρίσει την ίδια την εποχή, εξαιτίας των γεωμετρικών σχεδίων που κυριάρχησαν στη διακόσμηση των αγγείων αλλά και στην κατασκευή των έργων της μικροτεχνίας.

 πληβείοι: σελ.172 Πληβείοι ήταν όλοι οι νεότεροι κάτοικοι της Ρώμης και των γύρω περιοχών. Όταν οι Ρωμαίοι καταλάμβαναν μια πόλη, υποχρέωναν τους κατοίκους της να μετοικήσουν κοντά στη Ρώμη. Πολλοί, εξάλλου, είχαν έρθει μόνοι τους στη Ρώμη σε αναζήτηση καλύτερης τύχης3. Δεν είχαν κανένα δεσμό με τους πατρικίους και τους πελάτες· γι’ αυτό και ονομάστηκαν πλήθος (πληβείοι). Οι πληβείοι δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα και δεν τους επιτρεπόταν να νυμφευτούν με γυναίκες από την τάξη των πατρικίων.

(5+10=15 μονάδες)

2ο ΘΕΜΑ

2.α. Ποιες λύσεις δόθηκαν για να αντιμετωπιστεί η οικονομική κρίση του ομηρικού κόσμου; Να αναφέρετε χαρακτηριστικές περιπτώσεις πόλεων-κρατών που εφάρμοσαν κάποια από τις προαναφερθείσες λύσεις.

Σελ. 87 (τελευταία γραμμή) -88:Η αντιμετώπιση της κρίσης. Η οικονομική κρίση των ομηρικών χρόνων συνεχίστηκε και στα πρώτα στάδια της οργάνωσης των πόλεων, καθώς δεν ήταν δυνατό να αντιμετωπιστεί από το υπάρχον σύστημα της κλειστής αγροτικής οικονομίας. Οι λύσεις που δόθηκαν ήταν οι ακόλουθες:
♦ ανάπτυξη της βιοτεχνίας και του εμπορίου,

♦ κατακτητικοί πόλεμοι και εδαφική επέκταση,

♦ ίδρυση αποικιών.

Κάποιες πόλεις-κράτη εφάρμοσαν μια από τις προαναφερθείσες λύσεις, κάποιες άλλες τις συνδύασαν για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους. Έτσι, η Αθήνα ξεπέρασε την κρίση με την ανάπτυξη της βιοτεχνίας και του εμπορίου: Η Σπάρτη, το Αργός, η Ήλιδα κ.ά. με την κατάκτηση γειτονικών τους περιοχών, ενώ η Κόρινθος, τα Μέγαρα, η Χαλκίδα, η Μίλητος κ.ά. συνδύασαν αυτές τις λύσεις με την ίδρυση αποικιών.
Όσα τμήματα του ελληνικού κόσμου παρέμειναν απομονωμένα και δεν είχαν συνεχείς επαφές με τους άλλους Έλληνες, όπως οι Αρκάδες, οι Αιτωλοί, οι Ακαρνάνες, οι Ηπειρώτες, οι Μακεδόνες και άλλοι, δεν ακολούθησαν την ίδια οικονομική πορεία και διατήρησαν τη φυλετική* οργάνωση.

 

(15 μονάδες)

2.β. Ποια μορφή απέκτησε η ελληνική γλώσσα την ελληνιστική εποχή και πού χρησιμοποιήθηκε;

Σελ. 142-143 Η οικουμενικότητα του ελληνιστικού πολιτισμού γίνεται φανερή από τη χρήση της ελληνικής γλώσσας όχι μόνο μεταξύ των Ελλήνων αλλά και των εξελληνισμένων γηγενών.
Η μορφή της ελληνικής γλώσσας που προέκυψε και διαδόθηκε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους είναι γνωστή ως Κοινή Ελληνική ή απλώς Κοινή. Η διαμόρφωσή της οφείλεται στη συγχώνευση των ελληνικών διαλέκτων – έχοντας ως βάση την αττική διάλεκτο – στο χώρο της Ανατολής, όπου συνέρρεαν Έλληνες και όπου υπήρχε ανάγκη να επικοινωνήσουν με ευκολία μεταξύ τους αλλά και με τους γηγενείς. Όπως ήταν φυσικό, επικράτησαν οι απλούστερες διαλεκτικές ιδιομορφίες και έτσι διαμορφώθηκε ενιαίο γλωσσικό σύστημα γραπτής και προφορικής επικοινωνίας. Η Κοινή χρησιμοποιήθηκε στην καθημερινή επικοινωνία από το λαό αλλά και από συγγραφείς της εποχής. Αποτέλεσε το όργανο διάδοσης των κηρυγμάτων του χριστιανισμού. Η Βίβλος είναι γραμμένη σ’ αυτή τη γλώσσα.

(10 μονάδες)

Ιούν 07 2014

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΙΣΤΟΡΙΑ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ: θέματα – απαντήσεις(4)

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 4ο

OΜΑΔΑ Α΄

1ο ΘΕΜΑ

1.α. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, ως προς την ορθότητά τους, με την ένδειξη Σωστό ή Λάθος.

1. Η θρησκεία των Αιγυπτίων ήταν πολυθεϊστική.  ΣΩΣΤΟ σελ. 27
2. Ανώτατος άρχοντας ενός μυκηναϊκού ανακτόρου ήταν ο βασιλεύς.  ΛΑΘΟΣ σελ. 69
3. Η πόλη-κράτος αποτελείται από το άστυ και την ύπαιθρο χώρα. (η πρόταση αυτή είναι ασαφής και πρέπει να προστεθεί η φράση «από άποψη γεωγραφική», αλλιώς πρέπει να χαρακτηριστεί  λάθος γιατί από άποψη οργανωτική περιλαμβάνει και τους πολίτες και το πολίτευμα)  ΣΩΣΤΟ σελ. 84
4. Οι άριστοι στις πόλεις –κράτη ασχολούνταν κυρίως με το εμπόριο και τη βιοτεχνία.  ΛΑΘΟΣ σελ. 87
5. Κατά τον δεύτερο αποικισμό τα ελληνικά φύλα εξαπλώθηκαν στις δυτικές ακτές της Μικράς Ασίας.  ΛΑΘΟΣ σελ. 78 και  89
6. Κύριος εκφραστής της πανελλήνιας ιδέας ήταν ο Δημοσθένης.  ΛΑΘΟΣ σελ. 105
7. Στο συνέδριο της Κορίνθου (337 π.Χ.) έγινε πραγματικότητα η πανελλήνια ένωση.  ΣΩΣΤΟ σελ. 106 τελευταία γραμμή -107
8. Οι βασιλικοί υπάλληλοι κατά τους ελληνιστικούς χρόνους ανήκαν στην ανώτερη κοινωνική τάξη.  ΣΩΣΤΟ σελ. 128
9. Οι δήμαρχοι, στην αρχαία Ρώμη, υπεράσπιζαν τα συμφέροντα των πληβείων.  ΣΩΣΤΟ σελ. 173
10. Κατά την περίοδο της κυριαρχίας του Οκταβιανού, η σύγκλητος είχε ως αρμοδιότητα τον διορισμό διοικητών σε ορισμένες επαρχίες.  ΣΩΣΤΟ σελ. 207

 

(μονάδες 10)

1.β. Να εξηγήσετε τους ακόλουθους ιστορικούς όρους:

Αυτονομία: σελ. 85 Οι πολίτες της πόλης-κράτους συνέβαλλαν στη διακυβέρνηση με νόμους που οι ίδιοι είχαν θεσπίσει για να επιτύχουν την αυτονομία της.

Ιωνική επανάσταση: σελ. 96 Η ατυχής εξέγερση των Ελλήνων της Ιωνίας (ιωνική επανάσταση, 499- 494 π.Χ.), οι οποίοι ήταν υποτελείς στην περσική αυτοκρατορία, που έδωσε την αφορμή για μια σειρά περσικών επιχειρήσεων εναντίον της Ελλάδας.

 Χορηγία: σελ. 102  μια από τις λειτουργίες σύμφωνα με την οποία ο χορηγός είχε την υποχρέωση να δώσει τα χρήματα για τη διδασκαλία ενός θεατρικού έργου.

(5+5+5=15 μονάδες)

2ο ΘΕΜΑ

2.α. Ποια άποψη έχει διατυπωθεί για την πολιτική οργάνωση του μυκηναϊκού κόσμου και ποιος ήταν ο ανώτατος άρχοντας με βάση τις πληροφορίες της γραμμικής Β΄ γραφής;

Σελ. 69 Τα κοινά χαρακτηριστικά που παρουσιάζει ο μυκηναϊκός κόσμος σ’ όλο το χώρο της εξάπλωσής του και που επιβεβαιώνουν την πολιτιστική συνοχή του θα ήταν ένα ενδεικτικό στοιχείο για την οργάνωση ενιαίου κράτους. Φαίνεται όμως ότι κάτι τέτοιο δε συνέβη. Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι η χώρα πρέπει να ήταν χωρισμένη σε τέσσερα ή πέντε μεγαλύτερα και άλλα τόσα περίπου μικρότερα «ομοσπονδιακά» κράτη, αντίστοιχα προς τα μεγάλα ανάκτορα. Δεν αποκλείεται τα επιμέρους μυκηναϊκά κράτη να ήταν υποτελή στο μεγαλύτερο ανακτορικό κέντρο, τις Μυκήνες.
Για την οργάνωση κάθε μυκηναϊκού κράτους δε διαθέτουμε επαρκή στοιχεία, με εξαίρεση τις πληροφορίες που μας δίνουν οι πινακίδες από το ανάκτορο της Πύλου. Ανώτατος άρχοντας, σύμφωνα με τις πληροφορίες των πινακίδων, ήταν ο άνακτας (wa-na-ka), κύριος του ανακτόρου απ’ όπου πήγαζε κάθε εξουσία.

(15 μονάδες)

2.β. Πώς ο αγροτικός νόμος που πρότεινε ο Τιβέριος Γράκχος βοηθούσε τους ακτήμονες;

Σελ. 195 Ο αγροτικός νόμος προέβλεπε ότι δεν επιτρεπόταν σε κανένα πολίτη να κατέχει ιδιοκτησία μεγαλύτερη από 500 πλέθρα* γης. Εάν μέχρι εκείνη την εποχή κατείχε περισσότερη γη, τότε θα μπορούσε να κρατήσει επιπλέον και από 250 πλέθρα για καθένα από τα δύο αρσενικά παιδιά του. Δεν επιτρεπόταν όμως σε καμία περίπτωση η κατοχή της γης να ξεπερνά στο σύνολο τα 1000 πλέθρα.
Με το νόμο αυτό προβλεπόταν αναδιανομή της δημόσιας γης στους ακτήμονες. Όση γη θα επιστρεφόταν με την εφαρμογή του νόμου θα μοιραζόταν εκ νέου ανά 30 πλέθρα σε κάθε πολίτη που δεν είχε έγγειο ιδιοκτησία.

(10 μονάδες)

Ιούν 07 2014

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΙΣΤΟΡΙΑ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ: θέματα – απαντήσεις (3)

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 3Ο

ΟΜΑΔΑ Α΄

1ο ΘΕΜΑ

1.α. (I). Να επιλέξετε και να γράψετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση για

κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ερωτήσεις:

1. Ο Κίμων ήταν :

α. τύραννος της Αθήνας.

β. ηγέτης της δημοκρατικής παράταξης στην Αθήνα.

γ. ηγέτης της αριστοκρατικής παράταξης στην Αθήνα.

δ. βασιλιάς της Αθήνας.

2. Οι Μακεδόνες επιβλήθηκαν στρατιωτικά επί των υπολοίπων Ελλήνων:

α. με το συνέδριο της Κορίνθου του 337 π. Χ.

β. με την επανάληψη του συνεδρίου της Κορίνθου το 336 π. Χ.

γ. με τη μάχη στη Χαιρώνεια.

δ. με τη μάχη στα Λεύκτρα.

3. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Οκταβιανός – Αύγουστος :

α. χρησιμοποίησε αυταρχικές μεθόδους άσκησης της εξουσίας.

β. εφάρμοσε συμβιβαστική πολιτική κατά την κατανομή της εξουσίας.

γ. διατήρησε στενό και αυστηρό έλεγχο στη διοίκηση του κράτους.

δ. ανέθεσε όλες τις εξουσίες του σε ένα συμβούλιο.

4. Με τo διάταγμα των Μεδιολάνων :

α. μεταφέρθηκε η πρωτεύουσα του Ρωμαϊκού κράτους στην Ανατολή.

β. άρχισαν διωγμοί των ειδωλολατρών.

γ. επιτεύχθηκε η ελευθερία της θρησκευτικής πίστης.

δ. επιβλήθηκε στη διοίκηση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας το σύστημα της τετραρχίας.

5. Ένα από τα κύρια γνωρίσματα της εσωτερικής πολιτικής του αυτοκράτορα  Ιουστινιανού ήταν :

α. η αποδυνάμωση της απόλυτης μοναρχίας.

β. η θρησκευτική ανοχή.

γ. ο εκφεουδαρχισμός της αυτοκρατορίας.

δ. η κωδικοποίηση του δικαίου.

 (μονάδες 5)

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1γ σελ. 99 – 2γ σελ. 106 –  3β σελ. 207 – 4γ σελ. 237 – 5δ σελ. 257

 (II). Να χαρακτηρίσετε τις ακόλουθες προτάσεις ως προς την ορθότητά τους, γράφοντας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα από τον αριθμό που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση.

1. Ο φαραώ Ακενατών προσπάθησε να εξαλείψει την πολυθεΐα.  ΣΩΣΤΟ σελ. 27
2. Κατά τον πρώτο ελληνικό αποικισμό τα ελληνικά φύλα κατευθύνθηκαν στον Εύξεινο Πόντο.  ΛΑΘΟΣ σελ. 78
3. Η αρχαϊκή εποχή τελειώνει με τους περσικούς πολέμους.  ΣΩΣΤΟ σελ. 84 ή  96-97 ή 98
4. Ο Μ. Αλέξανδρος κατά την άσκηση της πολιτικής του αγνόησε τα πολιτιστικά στοιχεία της παράδοσης των λαών της Ανατολής.  ΛΑΘΟΣ σελ. 109
5. Ο Κάτων ο τιμητής είχε ελληνική παιδεία.  ΣΩΣΤΟ σελ. 195

 

 (5 μονάδες)

1.β. Να εξηγήσετε τους ακόλουθους ιστορικούς όρους:

 μυκηναϊκός πολιτισμός: σελ.65  Στην ηπειρωτική Ελλάδα κατά την ύστερη εποχή του χαλκού (1600-1100 π.Χ.) διαμορφώθηκε και εξελίχθηκε ο πρώτος μεγάλος ελληνικός πολιτισμός. Έχει ονομαστεί συμβατικά μυκηναϊκός από τους ερευνητές, γιατί το σπουδαιότερο κέντρο του ήταν η «πολύχρησος Μυκήνη», όπως αναφέρεται στα ομηρικά έπη.

Δήμαρχοι: σελ. 173 Στις αρχές του 5ου αι. π.Χ. κατόρθωσαν να αναδείξουν μια νέα εξουσία, που εκπροσωπούσαν οι δήμαρχοι. Οι άρχοντες αυτοί που εκλέγονταν για ένα χρόνο είχαν ως κύριο έργο την προστασία των πληβείων από τις αυθαιρεσίες των πατρικίων. Θεωρούνταν πρόσωπα ιερά και απαραβίαστα. Είχαν το δικαίωμα να αρνηθούν την ψήφιση ενός νόμου, όταν αυτός προσέβαλλε τα συμφέροντα των πληβείων (veto)*.

 (5+10=15 μονάδες)

2ο ΘΕΜΑ

2.α. Να αναφέρετε και να εξηγήσετε ποιες ήταν οι βασικές προϋποθέσεις για την

ύπαρξη και εξέλιξη της πόλης- κράτους.

Σελ. 85 Ανεξάρτητα από τον τρόπο λειτουργίας του πολιτεύματος, γίνεται κατανοητό ότι οι πολίτες είχαν τρεις βασικές επιδιώξεις που παράλληλα αποτελούσαν και προϋποθέσεις ύπαρξης της πόλης-κράτους: την ελευθερία, την αυτονομία και την αυτάρκεια. Οι πολίτες δηλαδή αγωνίζονταν για την ανεξαρτησία τους υπερασπίζοντας την ελευθερία της πόλης, συνέβαλλαν στη διακυβέρνηση με νόμους που οι ίδιοι είχαν θεσπίσει για να επιτύχουν την αυτονονομία της και συμμετείχαν στην παραγωγή για να καλύψουν τις ανάγκες τους και να ενισχύσουν την αυτάρκεια της πόλης τους.

 (10 μονάδες)

2.β. Υπό ποιες συνθήκες ιδρύθηκε η Α΄ Αθηναϊκή συμμαχία, πού ήταν η έδρα της και

με ποιους όρους συμμετείχαν τα μέλη της;

Σελ. 98-99 Η Αθήνα μετά την απόκρουση του περσικού κινδύνου ανασυγκροτήθηκε και εξελίχθηκε σε μεγάλη ναυτική δύναμη. Τέθηκε επικεφαλής μεγάλου μέρους των ελληνικών πόλεων, ιδρύοντας την Α’ Αθηναϊκή συμμαχία (478/7 π.Χ.). Η ενέργεια αυτή ήταν απόλυτα εναρμονισμένη με τις επιδιώξεις και τα συμφέροντά της, που στόχευαν στην ανάδειξή της σε μεγάλη δύναμη. Έδρα της συμμαχίας ορίστηκε η Δήλος (Δηλιακή συμμαχία), όπου βρισκόταν το συμμαχικό ταμείο και συγκεντρώνονταν κάθε χρόνο οι αντιπρόσωποι, Τα μέλη που την αποτέλεσαν είχαν, τουλάχιστον στην αρχή, τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις. Ο φόρος καθοριζόταν σε πλοία ή χρήματα.

 (15 μονάδες)

Ιούν 07 2014

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΙΣΤΟΡΙΑ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ θέματα – απαντήσεις (2)

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 2Ο

ΟΜΑΔΑ Α΄

1ο ΘΕΜΑ

1.α. (Ι). Να επιλέξετε και να γράψετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ερωτήσεις:

1. Στα τέλη της περιόδου του Αρχαίου Βασιλείου της Αιγύπτου :

α. οι λαοί της θάλασσας προκάλεσαν αναταραχή με τις επιδρομές τους στην Αίγυπτο.

β. σημειώθηκε κρίση στην Αίγυπτο που οφειλόταν στην εξασθένιση της κεντρικής εξουσίας.

γ. το κράτος αναδιοργανώθηκε από προικισμένους ηγεμόνες.

δ. έγινε προσπάθεια από τον φαραώ Ακενατών να επιβληθεί ο μονοθεϊσμός.

2. Ένα από τα ενοποιητικά στοιχεία του μυκηναϊκού κόσμου ήταν:

α. οι κοινές θρησκευτικές δοξασίες.

β. η συγκέντρωση των ανακτορικών κέντρων σε ενιαίο γεωγραφικά χώρο.

γ. η οργάνωση ενιαίου κράτους με κεντρική εξουσία.

δ. η ένωσή τους ενάντια στην απειλή που προερχόταν από τους λαούς της θάλασσας.

3. Ένα από τα συμπτώματα της παρακμής του θεσμού της πόλης-κράτους κατά την κλασική περίοδο ήταν:

α. η δημιουργία μεγάλου κύματος αποικισμού.

β. η υποχώρηση της πανελλήνιας ιδέας.

γ. ο παρεμβατικός ρόλος των Περσών στις ελληνικές υποθέσεις.

δ. η εφαρμογή της πανελλήνιας ιδέας από τον Φίλιππο Β’.

4. Η Αλεξάνδρεια ήταν γνωστή κατά την ελληνιστική εποχή για:

α. τον βωμό του Διός.

β. τη Βιβλιοθήκη της.

γ. την παραγωγή της περγαμηνής.

δ. τη διαίρεσή της σε τέσσερις συνοικισμούς.

 

5. Ο Τιβέριος Γράκχος πρότεινε να διατεθούν στους ακτήμονες του Ρωμαϊκού κράτους οι θησαυροί:

α. των Πτολεμαίων.

β. του Ατρέως.

γ. του βασιλιά Σελεύκου.

δ. του βασιλείου της Περγάμου.

 (5 μονάδες)

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ: 1β σελ.24 – 2α  σελ.72 – 3γ σελ. 105 – 4β σελ. 141 – 5δ σελ. 195

 

(II). Να χαρακτηρίσετε τις ακόλουθες προτάσεις ως προς την ορθότητά τους, γράφοντας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα από τον αριθμό που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση.

1. Ο φαραώ Ακενατών προσπάθησε να εξαλείψει την πολυθεΐα.

 

 ΣΩΣΤΟ σελ. 27
2. Κατά τον πρώτο ελληνικό αποικισμό τα ελληνικά φύλα κατευθύνθηκαν στον Εύξεινο Πόντο.

 

 ΛΑΘΟΣ σελ. 78
3. Η αρχαϊκή εποχή τελειώνει με τους περσικούς πολέμους.

 

 ΣΩΣΤΟ σελ. 84 ή  96-97 ή 98
4. Ο Μ. Αλέξανδρος κατά την άσκηση της πολιτικής του αγνόησε τα πολιτιστικά στοιχεία της παράδοσης των λαών της Ανατολής.

 

 ΛΑΘΟΣ σελ. 109
5. Ο Κάτων ο τιμητής είχε ελληνική παιδεία.

 

 ΣΩΣΤΟ σελ. 195

 

 (5 μονάδες)

1.β. Να εξηγήσετε τους ακόλουθους ιστορικούς όρους:

Αυτονομία: σελ. 85 Οι πολίτες της πόλης-κράτους συνέβαλλαν στη διακυβέρνηση με νόμους που οι ίδιοι είχαν θεσπίσει για να επιτύχουν την αυτονομία της.

 Ρωμαϊκή δημοκρατία (Res publica): σελ. 172-173 Η περίοδος της βασιλείας τελείωσε το 509 π.Χ. μετά από εξέγερση των πατρικών. Η πολιτειακή μεταβολή συμπίπτει με την απομάκρυνσητων Ετρούσκων. Το νέο πολίτευμα που εγκαθιδρύθηκε οι Ρωμαίοι το ονόμαζαν δημοκρατία (Res publica)· στην πραγματικότητα όμως επρόκειτο για αριστοκρατικό καθεστώς, αφού την εξουσία είχαν πλέον οι πατρίκιοι.

(5+10=15 μονάδες)

 2ο ΘΕΜΑ

2.α. Ποια είναι τα κύρια γεγονότα της πρώτης και δεύτερης οργανωμένης εκστρατείας των Περσών κατά των Ελλήνων;

Σελ. 96-97

♦ Η πρώτη οργανωμένη περσική εκστρατεία είχε χαρακτήρα ναυτικής επιχείρησης και στόχευε στην τιμωρία των Ερετριέων και των Αθηναίων, επειδή είχαν βοηθήσει τους Έλληνες της Ιωνίας στην εξέγερσή τους. Τελείωσε με τη μάχη στο Μαραθώνα, όπου οι Πέρσες νικήθηκαν από τους Αθηναίους και τους Πλαταιείς (490 π.Χ.). Καθοριστικής σημασίας ήταν η συμβολή του Μιλτιάδη.
♦ Η δεύτερη συστηματικά οργανωμένη εκστρατεία έγινε υπό την αρχηγία του Ξέρξη με συγκέντρωση πολυπληθών θαλάσσιων και χερσαίων δυνάμεων και στόχευε στην κατάκτηση ολόκληρου του ελλαδικού χώρου. Οι ελληνικές πόλεις μπροστά στον περσικό κίνδυνο συγκάλεσαν συνέδριο στην Κόρινθο (481 π.Χ.), όπου αποφάσισαν τη συγκρότηση αμυντικής συμμαχίας κατά των Περσών. Μέσα από μια σειρά συγκρούσεων-Θερμοπύλες (Λεωνίδας),Αρτεμίσιο, Σαλαμίνα (Θεμιστοκλής), Πλαταιές (Παυσανίας), Μυκάλη – οι Έλληνες αντιμετώπισαν τους Πέρσες και τους υποχρέωσαν να εγκαταλείψουν με τα υπολείμματα του στρατού τους τον ελλαδικό χώρο (480-479 π.Χ.)

(15 μονάδες)

2.β. Ποια άποψη έχει διατυπωθεί για τις πολιτικές επιδιώξεις του Μ. Αλεξάνδρου και πώς η άποψη αυτή τεκμηριώνεται;

Σελ. 109

Σε ό,τι αφορά την πολιτική του δράση, έχει διατυπωθεί η άποψη ότι οι πράξεις του αποσκοπούσαν στην ανάμειξη του ελληνικού με τον ασιατικό κόσμο και στην ένωσή τους κάτω από μια ισχυρή διοίκηση. Έκανε αποδεκτές τις τοπικές συνήθειες, τις παραδόσεις και το διαφορετικό τρόπο άσκησης της εξουσίας για κάθε λαό. Διατήρησε το θεσμό των σατραπειών αναθέτοντας τη διοίκησή τους σε Έλληνες ή Πέρσες ηγεμόνες. Με αυτόν τον τρόπο επιδίωξε να δημιουργήσει μια καινούργια διοικητική παράδοση.

 (10 μονάδες)

Ιούν 07 2014

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΙΣΤΟΡΙΑ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ θέματα – απαντήσεις (1)

 

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 1Ο

ΟΜΑΔΑ Α΄

1o ΘΕΜΑ

1.α. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, ως προς την ορθότητά τους, με την ένδειξη Σωστό ή Λάθος.

1. Η οργάνωση της γεωργίας στην Αίγυπτο ήταν κάτω από την επίβλεψη του κράτους.

 

 ΣΩΣΤΟ σελ. 21
2. Η μόνη πηγή πληροφοριών για την ομηρική εποχή είναι τα ομηρικά έπη.

 

 ΛΑΘΟΣ σελ. 76
3. Η δημιουργία των πόλεων- κρατών συνδέεται με την παρακμή του θεσμού της βασιλείας.

 

 ΣΩΣΤΟ σελ. 92
4. Οι φυσικοί φιλόσοφοι της αρχαϊκής εποχής επιχείρησαν να αφηγηθούν κατορθώματα ηρώων.

 

 ΛΑΘΟΣ σελ. 94
5. Ο Δημοσθένης ήταν σημαντικός ρήτορας της ελληνιστικής εποχής.

 

 ΛΑΘΟΣ σελ. 114
6. Την Αλεξάνδρεια ίδρυσαν στο δέλτα του Νείλου οι διάδοχοι του Μ. Αλεξάνδρου.

 

 ΛΑΘΟΣ σελ.140
7. Η Αθήνα, κατά την ελληνιστική εποχή, βρέθηκε σε οικονομικό και πολιτικό μαρασμό.

 

 ΣΩΣΤΟ σελ.145
8. Η εξίσωση πατρικίων και πληβείων στην αρχαία Ρώμη έγινε σταδιακά κατά τον 5ο και 4ο  αι. π.Χ.

 

 ΣΩΣΤΟ σελ.173
9. Ο Τιβέριος Γράκχος εφάρμοσε την αγροτική πολιτική του χωρίς εμπόδια.

 

 ΛΑΘΟΣ σελ. 195
10. Η σύγκλητος αναγόρευσε τον Οκταβιανό σε Αύγουστο, αναγνωρίζοντάς του θεϊκές ιδιότητες.

 

 ΣΩΣΤΟ σελ. 208

 

 (10 μονάδες)

1.β. Να αποδώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων ιστορικών όρων:

μυκηναϊκός πολιτισμός: σελ. 65  Στην ηπειρωτική Ελλάδα κατά την ύστερη εποχή του χαλκού (1600-1100 π.Χ.) διαμορφώθηκε και εξελίχθηκε ο πρώτος μεγάλος ελληνικός πολιτισμός. Έχει ονομαστεί συμβατικά μυκηναϊκός από τους ερευνητές, γιατί το σπουδαιότερο κέντρο του ήταν η «πολύχρησος Μυκήνη», όπως αναφέρεται στα ομηρικά έπη.

αγροτικός νόμος: σελ. 195 Ο Τιβέριος Γράκχος όταν εκλέχτηκε δήμαρχος (133 π.Χ.), πρότεινε την ψήφιση του αγροτικού νόμου, σύμφωνα με τον οποίο δεν επιτρεπόταν σε κανένα πολίτη να κατέχει ιδιοκτησία μεγαλύτερη από 500 πλέθρα* γης. Εάν μέχρι εκείνη την εποχή κατείχε περισσότερη γη, τότε θα μπορούσε να κρατήσει επιπλέον και από 250 πλέθρα για καθένα από τα δύο αρσενικά παιδιά του. Δεν επιτρεπόταν όμως σε καμία περίπτωση η κατοχή της γης να ξεπερνά στο σύνολο τα 1000 πλέθρα6.

Με το νόμο αυτό προβλεπόταν αναδιανομή της δημόσιας γης στους ακτήμονες. Όση γη θα επιστρεφόταν με την εφαρμογή του νόμου θα μοιραζόταν εκ νέου ανά 30 πλέθρα σε κάθε πολίτη που δεν είχε έγγειο ιδιοκτησία.

 (5+10 μονάδες)

 

2ο  ΘΕΜΑ

2.α. Ποιες λύσεις δόθηκαν για να αντιμετωπιστεί η οικονομική κρίση του ομηρικού κόσμου; Να αναφέρετε χαρακτηριστικές περιπτώσεις πόλεων-κρατών που εφάρμοσαν κάποια από τις προαναφερθείσες λύσεις.

Σελ. 87 (τελευταία γραμμή) -88:Η αντιμετώπιση της κρίσης. Η οικονομική κρίση των ομηρικών χρόνων συνεχίστηκε και στα πρώτα στάδια της οργάνωσης των πόλεων, καθώς δεν ήταν δυνατό να αντιμετωπιστεί από το υπάρχον σύστημα της κλειστής αγροτικής οικονομίας. Οι λύσεις που δόθηκαν ήταν οι ακόλουθες:
♦ ανάπτυξη της βιοτεχνίας και του εμπορίου,

♦ κατακτητικοί πόλεμοι και εδαφική επέκταση,

♦ ίδρυση αποικιών.

Κάποιες πόλεις-κράτη εφάρμοσαν μια από τις προαναφερθείσες λύσεις, κάποιες άλλες τις συνδύασαν για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους. Έτσι, η Αθήνα ξεπέρασε την κρίση με την ανάπτυξη της βιοτεχνίας και του εμπορίου: Η Σπάρτη, το Αργός, η Ήλιδα κ.ά. με την κατάκτηση γειτονικών τους περιοχών, ενώ η Κόρινθος, τα Μέγαρα, η Χαλκίδα, η Μίλητος κ.ά. συνδύασαν αυτές τις λύσεις με την ίδρυση αποικιών.
Όσα τμήματα του ελληνικού κόσμου παρέμειναν απομονωμένα και δεν είχαν συνεχείς επαφές με τους άλλους Έλληνες, όπως οι Αρκάδες, οι Αιτωλοί, οι Ακαρνάνες, οι Ηπειρώτες, οι Μακεδόνες και άλλοι, δεν ακολούθησαν την ίδια οικονομική πορεία και διατήρησαν τη φυλετική* οργάνωση.

(15 μονάδες)

2.β. Ποιο ήταν το περιεχόμενο της Ανταλκιδείου ειρήνης;

Σελ. 104:Με τη Βασίλειο, γνωστή και ως Ανταλκίδειο ειρήνη, οι Σπαρτιάτες συμφώνησαν πλέον με το Μεγάλο Βασιλιά να επιβάλουν τους όρους του τερματισμού του πολέμου. Έτσι παρέδωσαν τις ελληνικές πόλεις των παραλίων της Μ. Ασίας και την Κύπρο στο βασιλιά της Περσίας, διακήρυξαν την αυτονομία όλων των ελληνικών πόλεων – με εξαίρεση τα νησιά Ίμβρο, Λήμνο και Σκύρο που παρέμειναν στους Αθηναίους – και έγιναν οι ίδιοι τοποτηρητές της ειρήνης στην κυρίως Ελλάδα. Μεταβλήθηκαν κατ’ αυτόν τον τρόπο σε όργανα της περσικής πολιτικής. 

(10 μονάδες)

Ιούν 03 2014

ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ Β’ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

rhtorika-keimena-exof-212x300

Ανακοινώθηκε σήμερα στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας της Ομάδας Μαθημάτων Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών της Β΄ τάξης Γενικού Λυκείου το οποίο για το σχολικό έτος 2014-15 διαμορφώνεται ως εξής:

Α. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ: Λυσία Υπερ Μαντιθέου. Θα διδάσκεται επί μία (1) ώρα την εβδομάδα βάσει του διδακτικού εγχειριδίου «Ρητορικά Κείμενα Β΄ Λυκείου» των Κ. Δάλκου, Χ. Δάλκου, Γ. Μανουσόπουλου κ.ά.

Από το σχολικό βιβλίο θα διδαχθούν:

α) Εισαγωγή: 1. Η ρητορική στην Αρχαία Ελλάδα: Α΄.Η φυσική ρητορεία· Β΄. Η γέννηση της συστηματικής ρητορείας·

Γ΄. Ρητορεία και σοφιστική· Ε΄. Τα είδη του αττικού ρητορικού λόγου· και ΣΤ΄. Τα μέρη του ρητορικού λόγου.

2. Ο Βίος του Λυσία· Tο έργο του Λυσία· και Η αξία του έργου. 3. Λυσίου Υπέρ Μαντιθέου. Εισαγωγή

β) Κείμενο: Λυσία, Υπέρ Μαντιθέου

Ο λόγος θα διδαχθεί ολόκληρος επί μία (1) ώρα την εβδομάδα καθ’ όλη τη διάρκεια του διδακτικού έτους,

με ρυθμό 8−10 στίχων ανά διδακτική ώρα. Μετά την ολοκλήρωση της διδασκαλίας του κειμένου θα διατε−

θεί χρόνος για τη συνολική θεώρηση του λόγου, ενώ κατά τη διάρκεια του έτους στο πλαίσιο διαθεματικών

δραστηριοτήτων (τύπου project) μπορεί να εκπονηθούν και να παρουσιασθούν στην τάξη σχετικές εργασίες,

ατομικές ή ομαδικές, ή να υλοποιηθούν σχετικές δραστηριότητες.

Β. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (ΘΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ): Θα διδάσκεται επί δύο (2) ώρες την εβδομάδα.

Θα διδαχθούν καθ’ όλη τη διάρκεια του διδακτικού έτους περίπου είκοσι (20) έως είκοσι πέντε (25) θέματα

εκτάσεως δέκα (10) έως δώδεκα (12) περίπου στίχων στερεοτύπου εκδόσεως από κείμενα της αττικής δια−

λέκτου. Τα επιλεγόμενα κείμενα ενδείκνυται να ανταποκρίνονται στο προς διδασκαλία, κάθε φορά, γραμματικό

ή συντακτικό φαινόμενο.

ΓΙΑ ΤΟ ΦΕΚ ΑΝΟΙΞΤΕ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΑΡΧΕΙΟ:

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗΣ

Μάι 21 2014

Μ. Κωνσταντίνος: πού οφείλεται η μεταστροφή του προς τον Χριστιανισμό;

 

Ο Μ. Κωνσταντίνος προσφέρει την Κωνσταντινούπολη. (από ψηφιδωτό στην Αγία Σοφία.

Από ένα απόσπασμα από το βιβλίο του ιστορικού Αρνολντ Τζόουνς “Ο Κωνσταντίνος και ο εκχριστιανισμός της Ευρώπης”  μπορούμε να εξαγάγουμε το συμπέρασμα ότι ο Μ. Κωνσταντίνος ευνόησε τον Χριστιανισμό όχι από πολιτική διορατικότητα αλλά κυρίως από πραγματική πνευματική αναζήτηση την οποία ικανοποιεί και στην οποία ανταποκρίνεται η νέα Θρησκεία.

“Αμέσως μετά την κατάληψη της Ρώμης ο Κωνσταντίνος προχώρησε ένα βήμα πιο πέρα από την απλή ανοχή (προς τον Χριστιανισμό). Κατέχουμε τρεις επιστολές που έγραψε τον χειμώνα του 312-313μ.Χ, την μια στον Καικιλιανό, επίσκοπο Καρχηδόνος, και τις άλλες δύο στον Ανουλλίνο, ανθύπατο Ανατολής. Αποτελούν τα πρώτα δείγματα της νέας στάσεως του Κωνσταντίνου απέναντι στους Χριστιανούς.

  • «Κωνσταντίνος Αύγουστος προς τον Καικιλιανό, επίσκοπος Καρχηδόνος. Επειδή αποφάσισα όπως σε όλες τις επαρχίες της Αφρικής, Νουμιδίας και Μαυριτανίας, ληφθεί μέριμνα για τις δαπάνες των τακτικών λειτουργών της νομίμου και αγιωτάτης Καθολικής Εκκλησίας, έγραψα στον Ούρσο, τον ταμία της Αφρικής δίνοντάς του εντολή να καταβληθούν στην σεβασμιότητά σου 3.000 φόλλεις.»

Με το γράμμα αυτό ο Κωνσταντίνος αρχίζει μια νέα πολιτική, επιδοτεί τη Χριστιανική Εκκλησία από το δημόσιο ταμείο. Από τότε όχι απλώς ανέχεται, αλλά ενεργητικά ευνοεί την εκκλησία.

  • «Χαιρετούμε τον φίλτατό μας Ανουλλίνο. Επιθυμούμε μόλις αναλάβεις την παρούσα να μεριμνήσεις πάραυτα ώστε να αποδοθούν στις εκκλησίες των διαφόρων πόλεων ή άλλων τόπων τα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στην Καθολική Εκκλησία των Χριστιανών και που τώρα βρίσκονται εις χείρας διαφόρων ιδιωτών ή οποιουδήποτε άλλου προσώπου. Γιατί αποφασίσαμε ό,τι κατείχαν άλλοτε οι εν λόγω εκκλησίες ν’ αποδοθεί στην ιδιοκτησία τους.»

Με την επιστολή αυτή ο Κωνσταντίνος επανορθώνει απλώς τις υλικές αδικίες που προκάλεσαν οι διωγμοί.

  • Η δεύτερη επιστολή είναι σημαντικότερη: «Χαιρετούμε τον φίλτατό μας Ανουλλίνο. Επειδή έπειτα από επισταμένη μελέτη του ζητήματος προκύπτει ότι η κατάργηση της λατρείας, με την οποία διαφυλάσσεται ο ύψιστος σεβασμός της αγιωτάτης ουρανίου δυνάμεως, εξέθεσε το κράτος στους μεγίστους κινδύνους, και ότι η νόμιμη αναβίωση και προστασία της εν λόγω λατρείας έφερε ως ευεργεσία της θείας φιλανθρωπίας την αγαθότερη τύχη στο ρωμαϊκό όνομα και εξαίρετη ευημερία σε όλους τους ανθρώπους, γι’ αυτό αποφασίστηκε, εκείνοι που με προσήκουσα αγιότητα και με την τήρηση του νόμου αυτού προσφέρουν τις προσωπικές υπηρεσίες τους στη διακονία της θείας λατρείας, να λάβουν την δέουσα ανταμοιβή των μόχθων τους, φίλτατε Ανουλλίνε. Συνεπώς, επιθυμώ[..] να εξαιρούνται από κάθε είδους δημόσια υποχρέωση [..]»

Η επιστολή αυτή αποκαλύπτει κάτι το τελείως καινούργιο στη σκέψη του Κωνσταντίνου. Η λατρεία που προσφέρει η Χριστιανική Εκκλησία στον Θεό έχει κατά την αντίληψη του ζωτική σημασία για την ευημερία της αυτοκρατορίας,ž ο διωγμός της Εκκλησίας εξέθεσε σε κίνδυνο την αυτοκρατορία, η αποκατάσταση της και η προστασία της έφερε τύχη αγαθή. Είναι σαφές ότι ο Κωνσταντίνος δεν θεωρούσε τον Χριστιανισμό απλώς σαν λατρεία που μπορούσε κανείς να επιτρέψει  ακόμη και να συστήσει, αλλά σαν την πιο ευπρόσδεκτη από την υπέρτατη δύναμη, μορφή λατρείας, που στα χέρια της βρίσκονταν τα πεπρωμένα της αυτοκρατορίας.”

Δείτε και την παρακάτω δημοσίευση:

Η θρησκευτική πολιτική του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου

Σκέψεις και ερμηνείες

01 Οκτ 2012  από Δέσποινα Ιωσήφ

 

Μάι 19 2014

΄Aκρη δεν έχει κανενός η ευθύνη: ένα σημαντικό κείμενο για την επιστήμη και τον επιστήμονα

 ΤΑΣΟΥΛΑ ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ 11.05.2014
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
1

​Το επίτευγμα έγινε γνωστό προ ημερών. Επιστήμονες στις ΗΠΑ εκτύπωσαν σε τρισδιάστατο (3D) εκτυπωτή μια τέλεια ανθρώπινη καρδιά, η οποία λειτουργεί κανονικά και μπορεί να μεταμοσχευθεί σε ασθενή. Και βέβαια οι 3D εκτυπωτές δεν χρησιμοποιούνται μόνο στην αναγεννητική ιατρική (έχουν ήδη εκτυπωθεί και μεταμοσχευθεί με επιτυχία τραχεία, αυτιά, δέρμα, ουροδόχος κύστη, οστά), σ’ αυτούς εκτυπώνονται πλέον τα πάντα, τρόφιμα, έπιπλα, ανταλλακτικά, συσκευές, ακόμη και ολόκληρα αυτοκίνητα και σπίτια.

Εξίσου εντυπωσιακό είναι ένα άλλο, προσφάτως ανακοινωθέν, επίτευγμα. Αμερικανοί και Γερμανοί αστροφυσικοί και κοσμολόγοι αναδημιούργησαν σε υπερυπολογιστές με τη βοήθεια 12 δισ. τρισδιάστατων πίξελ την ιστορία του σύμπαντος, μια οπτική προσομοίωση της γένεσης και της εξέλιξής του από τη Μεγάλη Εκρηξη, το Μπιγκ Μπανγκ, πριν από 13,8 δισ. χρόνια, μέχρι και σήμερα που έχει λάβει τη μορφή ενός κύβου, με 41.416 γαλαξίες και ακμή 350 εκατ. έτη φωτός.

Θαυμαστά έργα, αποδείξεις των αστείρευτων ανθρώπινων ικανοτήτων.Curiosity στον Αρη, σωματίδιο του Θεού, ωάρια από βλαστοκύτταρα, κλωνοποιημένα έμβρυα, νεφρά καλλιεργημένα στο εργαστήριο, ρομποτικά μέλη που κινούνται με τη σκέψη του φέροντος… Αλλά μαζί και αέρια που σκοτώνουν συγκεκριμένες φυλές, μίνι ατομικές βόμβες που τρυπούν τόνους τσιμέντου και χάλυβα όπως το μαχαίρι το βούτυρο και πλήττουν επιλεγμένους στόχους, ανθρώπινα γονίδια σε ζώα και φυτά και το αντίστροφο, όντα υπό κατασκευή, ίσως, στο μέλλον, ποδηγετούμενα… Μέσα στη μέθη της υπέρβασης, την αίσθηση μιας σχεδόν θεϊκής δύναμης σε έναν κόσμο ατελή, οι επιστήμονες ενίοτε ξεχνούν ότι μας οδηγούν σε έναν κόσμο λιγότερο φυσικό, ενδεχομένως και ανεξέλεγκτο, λόγω υπερβολικής τεχνολογίας και ανεπαρκούς ανθρωπισμού.

«Πάσα επιστήμη χωριζομένη αρετής πανουργία και ου σοφία φαίνεται», έλεγε ο Πλάτωνας διά στόματος Μενέξενου. Το ζήτημα της αρετής και της ευθύνης του επιστήμονα (αυτή δεν σταματά εκεί όπου τελειώνει το έργο του· «άκρη δεν έχει κανενός η ευθύνη, εφόσον έγινε η αιτία ν’ αρχίσει να ξετυλίγεται μια σειρά πράξεων», έλεγε ο Παπανούτσος) τίθεται στις μέρες μας ιδιαίτερα επιτακτικά. Διότι, σήμερα, μετά την κατάρρευση των πολιτικών ουτοπιών, που έδιναν υποσχέσεις ικανοποίησης όλων των παμπάλαιων ανθρώπινων επιθυμιών, δικαιοσύνη, ισότητα, δημιουργία ενός νέου γενναίου κόσμου, και τη μικρή απήχηση των νέων κοσμοθεωριών, μπροστά σ’ αυτή την παράλυση της οραματικής φαντασίας, η επιστήμη είναι η δύναμη που προτείνει λύσεις σε όλα τα προβλήματα. Οχι μόνο εργαλεία για την ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου, την ευζωία, τη μακροβιότητα, αλλά και για την ανθρώπινη παντοδυναμία – προς το καλό ή το κακό.

Η επιστήμη αντιπροσωπεύει το άλμα προς τα εμπρός, την έγκυρη εξήγηση του κόσμου, τη λατρεία της ανακάλυψης, τη φυγή από την ανία του εξηγημένου. Ομως μια μερίδα της στρέφεται στις εύκολες ουτοπίες, σε αναζητήσεις που εκπορεύονται από τον άκαμπτο ατομισμό, σαλπίζει νέα δόγματα στην εξασθενημένη εποχή μας της ματαιότητας και της άρνησης, της σύγχυσης αξιών και πεποιθήσεων, της μειωμένης συνοχής. Ταχύρρυθμες εξελίξεις σε σαθρό κοινωνικο-οικονομικο-πολιτικό πλαίσιο. Μια «βόμβα» στα θεμέλια της ανθρωπότητας, που ταπεινώνει την ανθρώπινη σοφία και αψηφά την τέχνη της επιβίωσης, τα όρια της σωτηρίας.

Μάι 10 2014

Γραφιστική αναπαράσταση της Αυτοκρατορικής Κωνσταντινούπολης όπως δεν την έχετε ξαναδεί

 Πηγή:http://constantinoupoli.com

Πλήρη γραφιστική αναπαράσταση της Αυτοκρατορικής Κωνσταντινούπολης αλλά και ιστορικών μορφών παρουσιάζει στην συλλογή του ένας Γάλλος, ο Antoine Helbert.

Αποδεικνύοντας στην πράξη, ότι το μεγαλείο ενός πολιτισμού γίνεται ακόμα μεγαλύτερο μέσα από τα μάτια των ξένων, καταδεικνύει ένα λαμπρό παρελθόν το οποίο δημιουργεί θλίψη για τη σημερινή κατάπτωση.

Ο Γάλλος καλλιτέχνης από το Στρασβούργο, είναι ζωγράφος, γλύπτης, γραφίστας, αλλά και ειδικεύεται στην ψηφιακή φωτογραφία καθώς και στην σκηνογραφία όπερας.

Το ενδιαφέρον του για την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία το χρωστάει στην μητέρα του η οποία του δώρισε ένα βιβλίο για το χιλιόχρονο Βυζάντιο.

Είναι προφανές ότι η εκπληκτική πολιτιστική αλλά και πολιτική πορεία της Αυτοκρατορίας έδωσε στον καλλιτέχνη ένα νέο πεδίο έμπνευσης το οποίο προσπάθησε να εξερευνήσει μέσω της δουλειάς του η οποία, επικεντρώνεται στη δημιουργία ψηφιακών πινάκων, εμπνευσμένων από δραματικές ιστορικές σκηνές, μορφές αυτοκρατόρων και βασιλισσών, αλλά και μεγαλοπρεπών κτισμάτων με κορυφαίο όλων την δημιουργία της Βασιλίδας των Πόλεων, της Κωνσταντινούπολης.

 

Συνέχεια ανάγνωσης

Όροι χρήσης blogs.sch.gr | Δήλωση προσβασιμότητας
Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Accessibility by WAH