Οδηγίες για τη διδασκαλία της Ερευνητικής Εργασίας (project) της Α΄ και Β΄ τάξης Γενικού Λυκείου και Α΄ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου για το σχ. έτος 2014-2015

1. Συμμετοχή των ειδικοτήτων στην εποπτεία και την καθοδήγηση των Ερευνητικών Εργασιών

Οι Ερευνητικές Εργασίες (Ερ. Ερ.) αποτελούν διακριτή ενότητα του Προγράμματος Σπουδών. Για τη συμμετοχή των ειδικοτήτων στην εποπτεία και καθοδήγηση των ερευνητικών θεμάτων ισχύουν τα εξής:

α. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αναλάβουν την εποπτεία και καθοδήγηση μέχρι δύο ερευνητικών θεμάτων ανά τετράμηνο, με εξαίρεση τους εκπαιδευτικούς των ειδικοτήτων ΠΕ02, ΠΕ03 και ΠΕ04, οι οποίοι μπορούν να αναλάβουν την εποπτεία και καθοδήγηση ενός (01) ερευνητικού θέματος ανά τετράμηνο, εφόσον

i) απαιτείται για τη συμπλήρωση του υποχρεωτικού ωραρίου τους και

ii) δεν απαιτείται η μετακίνησή τους σε άλλη σχολική μονάδα για κάλυψη ωρών της ειδικότητάς τους, σύμφωνα με τις ανάγκες της οικείας Δ/νσης Δ/θμιας Εκπ/σης.

Οι εκπαιδευτικοί που είχαν ως πρώτη ανάθεση το μάθημα της Τεχνολογίας της Α΄ τάξης του

Γενικού Λυκείου (Υ.Α. 118842/Γ2/17-09-2008, ΦΕΚ 1984 Β΄) μπορούν να αναλάβουν μέχρι τέσσερις Ερευνητικές Εργασίες.

β. Όπου κρίνεται εφικτό και αναγκαίο από το σύλλογο διδασκόντων και με την έγκριση της Διεύθυνσης Δ.Ε. ένας εκ των καθηγητών της πληροφορικής μπορεί, αντί για την εποπτεία και την καθοδήγηση συγκεκριμένων ερευνητικών θεμάτων, να αναλάβουν στο πλαίσιο δύο δίωρων την εβδομάδα να στηρίζουν εκ περιτροπής τις ομάδες των διαφορετικών ερευνητικών θεμάτων στην αξιοποίηση των ΤΠΕ για την αναζήτηση και επεξεργασία δεδομένων και την παρουσίαση των συμπερασμάτων.

Τα παραπάνω ανώτατα όρια των ερευνητικών εργασιών ισχύουν και όταν ακόμη ο εκπαιδευτικός εργάζεται σε περισσότερες σχολικές μονάδες και πάντα με την προϋπόθεση ότι τα ερευνητικά θέματα που θα αναλάβουν θα εμπίπτουν στην ειδικότητά τους.

Για τους εκπαιδευτικούς που αναλαμβάνουν για πρώτη φορά, προς συμπλήρωση ωραρίου,  την εποπτεία και καθοδήγηση Ερευνητικών Εργασιών χωρίς προηγούμενη εμπειρία  ή/και επιμόρφωση στις ερευνητικές εργασίες, οι Διευθυντές των Λυκείων σε συνεργασία με τον Σχολικό Σύμβουλο Παιδαγωγικής Ευθύνης οργανώνουν ενδοσχολικές επιμορφώσεις με τη συμμετοχή πιστοποιημένων από τον ΟΕΠΕΚ επιμορφωτών ή άλλων έμπειρων εκπαιδευτών στο πλαίσιο του προγραμματισμού και της αυτο-αξιολόγησης της σχολικής μονάδας. Στο ίδιο πλαίσιο οι  Διευθυντές των Λυκείων σε συνεργασία με του εκπαιδευτικούς της Πληροφορικής και την καθοδήγηση των Σχολικών Συμβούλων Πληροφορικής αναζητούν ασφαλείς και ελεγχόμενους τρόπους ενσύρματης ή ασύρματης διασύνδεσης με το διαδίκτυο.

2. Αρμοδιότητες Σχολικών Συμβούλων Παιδαγωγικής Ευθύνης

Συνέχεια ανάγνωσης

Ποια επαγγέλματα έχουν ζήτηση

Πηγή: Καθημερινή

ΘΑΝΟΣ ΤΣΙΡΟΣ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΔΔΑ

Με πηγές το υπό σύνταξη «αναπτυξιακό πρότυπο» της χώρας αλλά και πρόσφατες έρευνες για τις προοπτικές διάφορων κλάδων, επιλέξαμε 7 τομείς που συγκεντρώνουν τις περισσότερες πιθανότητες να «γεννήσουν» θέσεις εργασίας. Βασικό συμπέρασμα; Ευκαιρίες αποκατάστασης υπάρχουν, αρκεί να κινηθούμε σωστά και έγκαιρα για να τις εντοπίσουμε.

1. Τουρισμός: 220.000 θέσεις εργασίας στη δεκαετία

Ο τουρισμός υπολογίζεται ότι θα δημιουργήσει τουλάχιστον 220.000 θέσεις εργασίας -τις περισσότερες από κάθε άλλο κλάδο- μέσα στην επόμενη 10ετία (έρευνα ΣΕΒ – McKinsey).

To αρνητικό στοιχείο της «εποχικότητας» υπάρχουν πιθανότητες να ξεπεραστεί, καθώς βασικός στόχος της ακολουθούμενης πολιτικής είναι να διευρυνθεί η σεζόν και να διαφοροποιηθεί το προϊόν (ιατρικός, θρησκευτικός τουρισμός, αγροτουρισμός κ.λπ). Η ανάπτυξη έχει ήδη ξεκινήσει σε έναν κλάδο ο οποίος είναι «εντάσεως εργασίας». Δηλαδή, όσο αυξάνει η ζήτηση για το ελληνικό τουριστικό προϊόν, τόσο περισσότερες είναι και οι θέσεις που δημιουργούνται.

Τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη» (καταγραφής προσλήψεων και απολύσεων του υπουργείου Εργασίας) δείχνουν ότι οι προσλήψεις τους τελευταίους μήνες ξεπερνούν κατά χιλιάδες τις απολύσεις: μόνο τον Ιούλιο στο χώρο της εστίασης οι προσλήψεις ήταν 16.000 περισσότερες από τις αποχωρήσεις, ενώ στα καταλύματα υπήρξε θετική διαφορά 9.250 θέσεων. Από τη βάση δεδομένων του kariera.gr προκύπτει ότι μία αγγελία στον κλάδο του τουρισμού δέχεται 50% λιγότερα βιογραφικά από τον μέσο όρο της αγοράς (σ.σ. όσο πιο μικρή είναι η προσφορά βιογραφικών, τόσο περισσότερες οι πιθανότητες εξεύρεσης εργασίας).

Δύο στοιχεία είναι θετικά για τους νέους:

➽ Προσφέρονται αρκετές ευκαιρίες απόκτησης εργασιακής εμπειρίας σε νέους χωρίς προϋπηρεσία, κυρίως στην επαρχία.

➽ Εξειδικευμένες ή άλλες τεχνικές δεξιότητες (π.χ. Ρωσικά, Κινεζικά ή πτυχία μαγειρικής κ.λπ.) εξασφαλίζουν πολύ καλύτερες αμοιβές από αυτές των συλλογικών συμβάσεων.

Υπάρχουν και τα αρνητικά:

➽ Η έλλειψη ειδικών τμημάτων σε επίπεδο ΑΕΙ. Οι υπάρχουσες σχολές τουριστικών επαγγελμάτων δεν επαρκούν, αν και το υπουργείο Τουρισμού προωθεί τη σύσταση σχολής Τουριστικής Διοίκησης.

➽ Μεγάλο μέρος της προσφοράς εργασίας αφορά σε θέσεις χαμηλής εξειδίκευσης (καμαριέρες, service κ.λπ.), που κατά κανόνα αμείβονται βάσει συλλογικής σύμβασης.

Σημαντική εξέλιξη για τον κλάδο θα είναι η παροχή επαγγελματικής πιστοποίησης, η οποία θα μπορέσει να λειτουργήσει ως «εισιτήριο» για εξασφάλιση εργασίας σε μεγάλες τουριστικές μονάδες. Ηδη από πέρυσι λειτουργεί προς αυτή την κατεύθυνση το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ).

Πού να σπουδάσω

Συνέχεια ανάγνωσης

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: Ξενοφών 2.Το έργο του (Ερωτήσεις Εισαγωγής)

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ

1.Τι γνωρίζετε για τη μόρφωση του Ξενοφώντα και ποιες ιστορικές μορφές άσκησαν επίδραση στην προσωπικότητα και τις ιδέες του; Μονάδες 10 

[O Ξενοφών πήρε καλή μόρφωση και διατήρησε σ’ όλη του τη ζωή την αγάπη για τα άλογα και για την οργάνωση και διαχείριση ενός αγροκτήματος. Δύο ιστορικές μορφές άσκησαν βαθύτατη επίδραση στην προσωπικότητα και στις ιδέες του Ξενοφώντος. Ο Σωκράτης με το πρότυπο ζωής που πρόβαλε και ο Αγησίλαος με τα ηγετικά του προσόντα και την απλότητα της συμπεριφοράς του.]

2.α) Σε ποια κριτήρια στηρίζεται η χρονολογική κατάταξη των έργων του Ξενοφώντα; β) Ποια είναι η πιθανότερη χρονολογική κατάταξη των έργων του;  Μονάδες 10 

[α)Η χρονολόγηση των έργων του στηρίζεται σε «εσωτερικές μαρτυρίες» (= αναφορές σε πρόσωπα και γεγονότα που μπορούν να χρονολογηθούν από άλλες πηγές) και στην προσεκτική μελέτη του ύφους του. β) Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η συγγραφική του παραγωγή άρχισε, όταν εγκαταστάθηκε στον Σκιλλούντα και εντάθηκε τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Πιθανότατα προηγήθηκαν τα λεγόμενα ιστορικά έργα του, όταν οι εντυπώσεις και τα βιώματά του από την ενεργό δράση ήταν ζωηρότερα, ακολούθησαν τα σωκρατικά, αφού είχε συναντήσει πολλούς «Σωκρατικούς» που είχαν εγκαταλείψει την Αθήνα μετά τη θανατική καταδίκη του δασκάλου τους και τελευταία γράφτηκαν τα διδακτικά, όσα αναφέρονται σε τεχνικά θέματα και θεσμούς.]

3. α) Να εξηγήσετε γιατί δεν είναι εύκολη η ειδολογική και η χρονολογική κατάταξη των έργων του Ξενοφώντα. β) Σε ποια κριτήρια στηρίζεται η χρονολογική κατάταξη των έργων του Ξενοφώντα; Μονάδες 10 

)Δεν είναι εύκολη ούτε η ειδολογική ούτε η χρονολογική κατάταξη των έργων του. Ορισμένα από τα έργα του συνδυάζουν γνωρίσματα διαφορετικών φιλολογικών ειδών. β) Η χρονολόγηση των έργων του στηρίζεται σε «εσωτερικές μαρτυρίες» (= αναφορές σε πρόσωπα και γεγονότα που μπορούν να χρονολογηθούν από άλλες πηγές) και στην προσεκτική μελέτη του ύφους του.]

4. Σε ποιες κατηγορίες κατατάσσονται τα έργα του Ξενοφώντα; Να αναφέρετε τους τίτλους των έργων μιας κατηγορίας. Μονάδες 10 

[Τα έργα του Ξενοφώντα κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες: Ιστορικά – Σωκρατικά – Διδακτικά. Οι τίτλοι των Σωκρατικών: Ἀπολογία Σωκράτους – Οἰκονομικός – Συμπόσιον – Ἀπομνημονεύματα Σωκράτους.]

Συνέχεια ανάγνωσης

ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΞΕΝΟΦΩΝ 1. Η ζωή του (ερωτήσεις εισαγωγής)

 

Η ΖΩΗ ΤΟΥ

  1. Τι γνωρίζετε για την καταγωγή (γέννηση, οικογενειακό περιβάλλον), τη μόρφωση του Ξενοφώντα και τις πολιτικές συνθήκες της εποχής του;  Μονάδες 10 

[O Ξενοφών γεννήθηκε (μεταξύ 431 και 429 π.Χ.) στον δήμο της Ερχιάς της Αττικής. O πατέρας του Γρύλλος ήταν εύπορος κτηματίας, ο Ξενοφών πήρε καλή μόρφωση και διατήρησε σ’ όλη του τη ζωή την αγάπη για τα άλογα και για την οργάνωση και διαχείριση ενός αγροκτήματος. Yπηρέτησε στο σώμα των ιππέων, μαζί με άλλους εύπορους νέους της εποχής του, γνωρίστηκε με τον Σωκράτη και έζησε τις περιπέτειες της Αθήνας στα ταραγμένα χρόνια του Πελοποννησιακού πολέμου ως την ήττα του 404 π.Χ., την άνοδο των τριάκοντα τυράννων στην εξουσία και την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 403 π.Χ.]

 

2. Τι γνωρίζετε για τη μόρφωση του Ξενοφώντα και ποιες ιστορικές μορφές άσκησαν επίδραση στην προσωπικότητα και τις ιδέες του; Μονάδες 10 

[O Ξενοφών πήρε καλή μόρφωση και διατήρησε σ’ όλη του τη ζωή την αγάπη για τα άλογα και για την οργάνωση και διαχείριση ενός αγροκτήματος. Δύο ιστορικές μορφές άσκησαν βαθύτατη επίδραση στην προσωπικότητα και στις ιδέες του Ξενοφώντος. Ο Σωκράτης με το πρότυπο ζωής που πρόβαλε και ο Αγησίλαος με τα ηγετικά του προσόντα και την απλότητα της συμπεριφοράς του.]

3.Τι γνωρίζετε για τη συμμετοχή του Ξενοφώντα στην εκστρατεία του Κύρου; Μονάδες 10 

[O φίλος του Πρόξενος του πρότεινε να μετάσχει στην εκστρατεία που ετοίμασε ο Κύρος, για να εκθρονίσει τον αδελφό του, τον βασιλιά της Περσίας Αρταξέρξη Β’. Συγκροτήθηκε εκστρατευτικό σώμα με δέκα χιλιάδες μισθοφόρους από διάφορες πόλεις. Μετά τη μάχη στα Κούναξα και τον θάνατο του Κύρου (401 π.Χ.), ο Ξενοφών ανέλαβε ηγετικές πρωτοβουλίες για την επιστροφή των μισθοφόρων στην Ελλάδα. H περιπετειώδης πορεία τους κατέληξε στον Εύξεινο Πόντο και από εκεί στο Βυζάντιο και στα παράλια του Αιγαίου.]

 4. Ποιοι λόγοι οδήγησαν τον Ξενοφώντα στην εξορία; 

[O Ξενοφών, έμπειρος στρατιωτικός πλέον, παρέμεινε για σύντομο χρονικό διάστημα στη Θράκη ως μισθοφόρος του βασιλιά Σεύθη των Οδρυσών, και κατόπιν ήλθε σε επαφή με τις μονάδες του σπαρτιατικού στρατού στα παράλια της Μ. Ασίας (399π.Χ.). O βασιλιάς Αγησίλαος ανέλαβε την ηγεσία των μονάδων αυτών (396 π.Χ.) και ο Ξενοφών εντυπωσιάστηκε από την προσωπικότητά του, ώστε τον ακολούθησε μαζί με τον σπαρτιατικό στρατό, στη μάχη της Κορώνειας (394 π.Χ.) εναντίον του ευρύτερου αντισπαρτιατικού συνασπισμού, στον οποίο πρωτοστατούσαν η Αθήνα και η Θήβα. Μετά τη νίκη των Σπαρτιατών, ακολούθησε τον Αγησίλαο στους Δελφούς για τους επινίκιους πανηγυρισμούς. Η εξορία του από την πατρίδα του, την Αθήνα, ήταν και αναπόφευκτη και δικαιολογημένη.]

 5. Να κατατάξετε τα ακόλουθα βιογραφικά στοιχεία του Ξενοφώντα κατά χρονική σειρά:

α) Συμμετείχε ως μισθοφόρος στο στράτευμα του Κύρου κατά του αδελφού του Αρταξέρξη.

β) Μεγάλωσε σε εύπορη οικογένεια στον Δήμο της Ερχιάς Αττικής.

γ) Ακολούθησε τον Σπαρτιάτη βασιλιά Αγησίλαο στη μάχη της Κορωνείας.

δ)  Υπηρέτησε στο σώμα των ιππέων της πατρίδας του, της Αθήνας.

ε) Οδήγησε τους Έλληνες μισθοφόρους (τους Μυρίους) από τα βάθη της Ασίας στην πατρίδα τους. Μονάδες 10  Απάντηση: β – δ – α – ε – γ.

Συνέχεια ανάγνωσης

Σεπτεμβριανά 1955: Αναμνήσεις από τον “εφιάλτη”

Στο βιβλίο του Θωμά Κοροβίνη  ” ’55”  διαβάζουμε τις αναμνήσεις της Μαρίκας Σεφέρογλου, αδελφής της γιαγιάς του συγγραφέα, γέννημα θρέμμα της Πόλης και αυτόπτη μάρτυρα των βιαιοτήτων των Τούρκων που συνέβησαν τον Σεπτέμβριο του 1955. Παρακάτω σταχυολογούνται κάποιες περιγραφές των γεγονότων καθώς και σκέψεις της με αφορμή την συμπλήρωση 59 ετών από τότε. 

IMG_6001_cr

Κάτι μαγειρευόταν από καιρό, κάτι ζυμωνόταν σε βάρος μας, που ημέρα με την μέρα φούσκωνε μέσα στα σπλάχνα του τουρκικού λαού. Ο Τύπος με τα πύρινα άρθρα του, το ραδιόφωνο με τις ανθελληνικές εκπομπές του, οι πολιτικοί με τις απειλητικές ρητορείες τους, οι μουεζίνηδες στα κηρύγματα και οι χοτζάδες στους μεντρεσέδες, ο καθένας απ’ το μετερίζι του έκανε την ανοιχτή προπαγάνδα του υπέρ μιας ελεύθερης τουρκικής Κύπρου, και την πιο συγκρατημένη υπέρ μιας Τουρκίας καθαρής και αμόλυντης, δίχως ξένους υπηκόους – αλίμονο, ξένοι εμείς! – και προπάντων χωρίς Ρωμιούς, υποδαυλίζοντας μιαν αδιάπτωτη φλόγα, που χρόνια, καθώς φαίνεται, σιγόκαιγε στο βάθος της ψυχής του πτωχού ιδίως Τούρκου, του νεήλυδος κατοίκου της Βασιλεύουσας, και ζωντάνευε το όνειρο να χαρούν την Κωνσταντινούπολη όπως την ήθελαν , να γίνει – «Ίνσαλλαχ» εύχονταν –  επιτέλους δική τους η Σταμπούλ, όταν πλέον τα μέγαρα, τα εστιατόρια, τα καταστήματα και τα βακούφια που ανήκαν στους Ρωμιούς – που όμως αυτοί ήταν που έδιναν και τον τόνο της ακμής της Πόλης-θα περνούσαν στα χέρια τους.

Ένα μήνα πριν είχαν προειδοποιήσει το Πατριαρχείο, στην διένεξη μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδος για το Κυπριακό, να φροντίσει να εκφράσει φανερά τη στήριξή του υπέρ των τουρκικών απόψεων. Η παραμικρή ιδιωτική ή δημόσια φιλονικία ακόμη και για μηδαμινά, άσχετα και όχι πολιτικά ζητήματα, ανάμεσα σε Τούρκο και Ρωμιό μπορούσε σκοπίμως να προκαλέσει διαστρέβλωση και να οδηγήσει από πλευράς του πρώτου σε μηνυτήρια αναφορά περί δήθεν εξυβρίσεως του κράτους. Προκλήσεις δέχονταν καθημερινώς οι δικοί μας με το τίποτε, καθ’ οδόν, σε χώρες εργασίας, σε καφενεία, σε κέντρα διασκεδάσεως. Μέσα στον περίβολο του Πατριαρχείου, παρόλο που τον τελευταίο καιρό το φύλαγε ενισχυμένη φρουρά της αστυνομίας, έριχναν κάθε τόσο πέτρες, ενώ έσπασαν τα τζάμια Μεγάλης Σχολής, από την πίσω πλευρά, εκεί που βρίσκεται η εκκλησία του Μουχλιού. Εφημερίδες ευρείας κυκλοφορίας, όπως η Χουριέτ, η Ντουνιά, η Ουλούς, η Γενί σαμπάχ, πρωτοστάτησαν σε ανθελληνικό οίστρο. Εκτόξευαν απροκάλυπτα ανυπόστατες κατηγορίες εναντίον της ομογένειας και προετοίμαζαν το έδαφος για τα Γεγονότα. Στη φανατική Τερτζουμάν δημοσιεύτηκε άρθρο στο οποίο το Φανάρι χαρακτηρίστηκε ως «ιστορικό κατάλοιπο του Βυζαντίου», ενώ ο δημοσιογράφος ζητούσε την εκδίωξή του από την Τουρκιά με το αιτιολογικό ότι αποτελεί «προγεφύρωμα μελλοντικών κινδύνων». Η Βατάν έγραψε ότι όχι μόνον η Κύπρος αλλά και η Δυτική Θράκη και τα νησιά του Αιγαίου ήταν τουρκικά. [σελ. 180-181]

Konstantinoypolis-1955-Septemvriana-04

  Συνέχεια ανάγνωσης

ΝΕΟ ΛΥΚΕΙΟ: Ωρολόγιο Πρόγραμμα Μαθημάτων Ημερήσιου Γενικού Λυκείου

Ανοίξτε το παρακάτω αρχείο:νέο-λύκειο2014-15

ΙΣΤΟΡΙΑ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ: ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ [ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΟΡΟΙ]

 

 Το ερώτημα 1β κάθε διαγωνίσματος Ιστορίας Α’ Λυκείου από την Τράπεζα Θεμάτων ειναι του τύπου:

“1.β. Να εξηγήσετε τους ακόλουθους ιστορικούς όρους:  αυτονομία, Ιωνική επανάσταση, χορηγία.”   

Μελετώντας τα περισσότερα απο τα διαγωνίσματα της Τράπεζας αντλούμε τους παρακάτω όρους κατά κεφάλαιο:         

 

ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΟΜΗΡΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ΑΡΧΑΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
  • μυκηναϊκός πολιτισμός       σελ. 65
  • βασιλεύς (μυκηναϊκής εποχής) σελ.69
  • γραμμική Β΄ γραφή

         σελ. 66

  • Άνακτας σελ. 69
  • λααγέτας σελ.69
  • μέγαρο (μυκηναϊκής εποχής)

       σελ. 72

  • θολωτοί τάφοι

         σελ. 73

  • ομηρική εποχή            σελ. 76
  • ελληνικός μεσαίωνας ή σκοτεινοί χρόνοι σελ. 76
  • πρώτος ελληνικός αποικισμός        σελ. 78
  • Πανιώνιο σελ. 78
  • βασιλιάς (ομηρικών κοινωνιών) σελ. 81
  • γεωμετρική τέχνη σελ. 83
  • ραψωδοί σελ. 83
  • βουλή γερόντων (ομηρικών κοινωνιών) σελ. 82
  • δημιουργοί σελ. 81
  • αλφαβητική γραφή       σελ. 82

 

  • αυτάρκεια (πόλη- κράτος)  σελ. 85,
  • στενοχωρία       σελ. 89
  • χαλκιδικό αλφάβητο σελ.89
  • ισηγορία σελ. 94
  • ισονομία σελ. 94
  • νομοθέτ
  • αυτονομία σελ. 85
  • ες αισυμνήτες    σελ. 93
  • οπλιτική φάλαγγα σελ. 93
  • Ιωνική επανάσταση σελ. 96
ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ΡΩΜΑΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
  • κλασική εποχή σελ. 98
  • Χορηγία
  • γυμνασιαρχία.
  • λειτουργία
  • τριηραρχία.
  • Εστίαση
  • Αρχιθεωρία       σελ. 102
  • «τριακοντούτεις σπονδαί»          σελ. 100
  • Βοιωτικός ή Κορινθιακός πόλεμος     σελ.104
  • Θεωρικά           σελ. 101
  • Ανταλκίδειος ειρήνη σελ. 104
  • Μετοίκιο           σελ. 101-102
  • Καλλίειος συνθήκη           σελ. 100

 

  • στωική φιλοσοφία σελ. 145
  • κοινή ελληνική ή κοινή       σελ. 142
  • θρησκευτικός συγκρητισμός        σελ. 144
  • γραμματικοί (ελληνιστική εποχή) σελ. 141 και 144
  • Πληβείοι         σελ. 172
  • Πατρίκιοι        σελ. 171
  • Πελάτες σελ. 171
  • Δωδεκάδελτος (Ρωμαϊκή δημοκρατία)            σελ. 173
  • Ρωμαϊκή δημοκρατία (Res publica)  σελ. 173
  • Ρωμαϊκή Πολιτεία ( Res publica) σελ. 173
  • Τιμητές σελ. 174
  • ύπατοι σελ. 174
  • δικτάτορας      σελ. 174
  • δήμαρχοι         σελ. 173
  • αγροτικός νόμος σελ. 195
  • ηγεμονία (principatus)    σελ. 208
  • Πραιτωριανοί σελ. 208
  • διάταγμα του Καρακάλλα σελ. 209
  • νομοδιδάσκαλοι   σελ. 214

Η ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ: Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ

http://faneromenihol.gr

Δεκαπενταύγουστος! Τὸ Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ. Ἡ μεγάλη θεομητορικὴ γιορτὴ τοῦ Αὐγούστου, ἡ Κοίμηση τῆς Θεοτόκου, συγκλονίζει κάθε πιστὴ ψυχή. Ἤδη ἀπὸ τὴν πρώτη του μηνὸς στὶς ἐκκλησίες ψάλλονται καθημερινὰ οἱ Παρακλήσεις – ἐναλλὰξ ἡ Μικρὴ καὶ ἡ Μεγάλη. Οἱ πιστοὶ προετοιμάζονται -νηστεύουν, ἐξομολογοῦνται, κοινωνοῦν- γιὰ νὰ γιορτάσουν ἀληθινὰ τὸ μεγάλο πανηγύρι.
Μητέρα τῆς Ζωῆς ἡ Παναγία μεθίσταται πρὸς τὴν ὄντως Ζωή, τὸν Υἱὸ καὶ Θεό Της. Ἡ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας ἀναφέρεται στὴν Μετάστασή Της. Χάρη σ᾿ αὐτὴν τὸ ἄχραντο σῶμα τῆς Νέας Εὔας, τῆς γυναίκας ποὺ γέννησε τὸν φθορέα τῆς φθορᾶς, δὲ γεύεται τῆς φθορᾶς τὴ δύναμη. «Ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς ἐν μνημείῳ τίθεται», ὅμως «κλίμαξ πρὸς οὐρανὸν ὁ τάφος γίνεται».
Ας δοῦμε όμως τὴν περιγραφὴ-ἑρμηνεία τῆς Βυζαντινῆς εἰκόνας τῆς Κοιμήσεώς της καὶ κάποια κείμενα σχετικά.
Ἡ ἁγία εἰκόνα τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου εἶναι πολυπρόσωπη. Δυὸ ὅμως πρόσωπα ξεχωρίζουν στὴν ὅλη παράσταση: Ὁ Χριστὸς καὶ ἡ Παναγία. Ὁ Χριστός μας μὲ τὸ ἡγεμονικό Του παράστημα ποὺ κρατεῖ τὴν ψυχὴ τῆς Παναγίας Μητέρας Του, βρέφος φασκιωμένο, καὶ τὸ λιπόσαρκο σκήνωμα τῆς Παναγίας.
«Στὴν εἰκόνα δεσπόζει τὸ νεκρικὸ κρεβάτι, στολισμένο μὲ πλούσια ποδέα, ὅπου ἀναπαύεται ἡ Παναγία μὲ τὰ χέρια σταυρωμένα. Μπροστὰ στερεωμένο σὲ ἕνα ἁπλὸ κηροπήγιο καίει ἕνα χοντρὸ κερί. Πίσω ἀπὸ τὸ νεκρικὸ κρεβάτι καὶ στὴ μέση ἀκριβῶς στέκει ὁ Χριστὸς μὲ τὸ σῶμα σὲ περίεργη στροφὴ πρὸς τὰ δεξιά, πρὸς τὴν κεφαλὴ τῆς Μητέρας Του. Στὰ χέρια Του ἁπλωμένα στὴν ἴδια κατεύθυνση, κρατεῖ τὴν ψυχή της, ποὺ ἔχει τὴ μορφὴ φασκιωμένου μωροῦ μὲ τὰ χέρια σταυρωμένα. Τὸν τριγυρίζει δόξα. Μέσα σ᾿ αὐτὴν εἶναι ζωγραφισμένοι στὴν κορυφὴ ἕνα ἑξαπτέρυγο καὶ σὲ μονοχρωμία

τέσσερεις ἄγγελοι ποὺ πλαισιώνουν τὸ Χριστὸ μὲ χειρονομίες καὶ ἔκφραση λύπης στὰ πρόσωπά τους… Πάνω ἀκριβῶς ἀπὸ τὸ Χριστὸ στὴν κορυφὴ τοῦ τόξου τῆς εἰκόνας ἔχουν ἀνοίξει οἱ πύλες τοῦ οὐρανοῦ καὶ φαίνονται δυὸ ἄγγελοι, πάλι σὲ μονοχρωμία, νὰ σκύβουν μὲ σκεπασμένα χέρια γιὰ νὰ πάρουν μὲ τὴ σειρὰ τοὺς τὴν ψυχή της. Στὴν κεφαλὴ καὶ στὰ πόδια τοῦ νεκρικοῦ κρεβατιοῦ εἶναι μαζεμένοι οἱ δώδεκα ἀπόστολοι μὲ ἐκφράσεις, στάσεις καὶ χειρονομίες ποὺ δείχνουν βαθειὰ λύπη. Ὁ Πέτρος θυμιατίζει στὴν κεφαλὴ τῆς Παναγίας, ὁ δὲ Ἀπόστολος Παῦλος καὶ ὁ Θεολόγος Ἰωάννης σκύβουν στὰ πόδια της καὶ τὴν ἀσπάζονται. Πιὸ πίσω εἶναι τρεῖς ἱεράρχες μὲ ἀνοιχτὰ βιβλία καὶ στὰ ἀριστερά, στὸ βάθος, θρηνοῦν τρεῖς γυναῖκες. Τὴ σύνθεση κλείνουν στὸ βάθος, πίσω ἀπὸ τὶς ὁμάδες τῶν μαθητῶν, δυὸ συμβατικὰ ἀρχαιόπρεπα κτήρια. Ἀνάμεσα σ᾿ αὐτὰ διαβάζεται ἡ ἐπιγραφὴ Η ΚΟΙΜΗΣΙΣ ΤΗΣ Θ(ΕΟ)ΤΟΚΟΥ» (Ἀ. Καρακατσάνη). Οἱ τέσσερεις (εἰκονίζονται οἱ τρεῖς) Ἱεράρχες ποὺ παραβρέθηκαν στὴν Κοίμηση, ἦταν: ὁ Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος, ὁ Ἰερόθεος, ὁ Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης καὶ ὁ Τιμόθεος. Ὁ Ἰερόθεος δὲν εἰκονίζεται.

Σὲ κάποιες εἰκόνες βλέπουμε στὴ δεξιὰ ἄκρη τοῦ σπιτιοῦ τὸν Ἰωάννη τὸ Δαμασκηνὸ ποὺ βαστᾶ χαρτί (πάπυρο) μὲ τὰ ἑξῆς λόγια: «Ἀξίως ὡς ἔμψυχόν σε οὐρανὸν ὑπεδέξαντο οὐράνια Πάναγνε θεία σκηνώματα καὶ παρέστηκας…» Καὶ στὰ ἀριστερὰ τὸν ἅγιο Κοσμᾶ τὸν ποιητὴ κρατώντας ἄλλο χαρτὶ ποὺ λέει: «Γυναίκα σε θνητήν, ἄλλ᾿ ὑπερφυῶς καὶ μητέρα Θεοῦ εἰδότες, πανάμωμε…»
Σ᾿ ὅλα τὰ πρόσωπα διακρίνεται ἡ θλίψη, ἀνάμικτη ὅμως μὲ τὴ γλυκιὰ ἐλπίδα. Εἶναι ἡ «χαρμολύπην», τὸ «χαροποιὸν πένθος», γνώρισμα τῶν πιστῶν ποὺ ζοῦν μὲ τὴν προσμονὴ τῆς ἀνάστασης. Τοῦτο βλέπουμε καὶ στὰ τροπάρια τῆς ἑορτῆς, ποὺ ἄλλοτε τονίζουν τὸν τρόμο καὶ τὸ δέος τῶν Ἀποστόλων, τοὺς ὁποίους παρουσιάζουν νὰ δακρύζουν καὶ ἄλλοτε τονίζουν τὴ χαρά τους, ποὺ τὴν ἐκδηλώνουν μὲ ψαλμοὺς καὶ ὕμνους. Παραθέτουμε δυὸ ἀποσπάσματα «Ὅτε ἡ μετάστασις τοῦ ἀχράντου σου σκήνους ηὐτρεπίζετο, τότε οἱ Ἀπόστολοι περικυκλοῦντες τὴν κλίνην τρόμω ἐώρων σε» (Στιχηρὸ ἰδιόμελο ὄρθρου). «…Καὶ τὸ ζωαρχικὸν καὶ θεοδόχον σου σῶμα κηδεύσαντες ἔχαιρον, πανύμνητε» (Δοξαστικὸ ἀποστίχων Ἑσπερινοῦ).
Σὲ μερικὲς εἰκόνες εἰκονίζονται στὸν οὐρανὸ σύννεφα, ποὺ μετέφεραν τοὺς ἀποστόλους στὴν Ἱερουσαλήμ. Σὲ πολλὲς εἰκόνες τῆς Κοίμησης ζωγραφίζεται καὶ τὸ ἐπεισόδιο τοῦ ἀγγέλου καὶ κόβει μὲ τὸ ξίφος του τὰ χέρια τοῦ Ἰεφονία. (Πρόκειται γιὰ ἐκεῖνο τὸν Ἑβραῖο ποὺ ἀποπειράθηκε νὰ ρίξει στὸ ἔδαφος τὸ λείψανο τῆς Θεοτόκου).

Tα τριακόσια ονόματα της Παναγίας

http://synodoiporia.blogspot.gr/2012/08/t.html

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Στων  Ελλήνων όλες τις κοινότητες στην εορτή της Παναγίας γίνονται μεγάλα πανηγύρια και μαζεύονται σ’ αυτά όλοι, από όπου κι αν ζουν, από κάθε μέρος του πλανήτη. Η πίστη, η αγάπη, η γόνιμη σκέψη και η εφευρετικότητα όχι μόνο των καλλιτεχνών και των λογίων, αλλά και του απλού πιστού λαού προς  την Παναγία φαίνεται και από τις επωνυμίες που της έχουν δώσει, που ξεπερνούν  τις τριακόσιες και που μπορούν

να χωριστούν σε οκτώ κατηγορίες.

1.    Από την παράσταση της Παναγίας στην εικόνα. Τέτοια ονόματα είναι
της Βρεφοκρατούσας, της Γλυκοφιλούσας, της Γαλακτοτροφούσας, της Πλατυτέρας των Ουρανών, της Οδηγήτριας, της Εσφιγμένης και άλλα. Είναι ακόμη το επίθετο “Δεξιοκρατούσα”, ή “Δεξιά”, όταν κρατάει τον Χριστό στο δεξί της χέρι και όχι προς το μέρος της καρδιάς της. Ακόμη “Μεγαλομμάτα”, όταν ο εικονογράφος έχει ιστορήσει την Παναγία με μεγάλα μάτια. Υπάρχουν και ονόματα που συνδυάζονται με μιαν ιερή ιστορία. Λ.χ. Το όνομα της Εικόνας “Αξιον Εστί”, που είναι θησαυρισμένη στο Ναό του Πρωτάτου, στις Καρυές του Αγίου Όρους και πήρε το όνομα από  το θαύμα που επιτελέσθηκε από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ. Κατά την Παράδοση ο Αρχάγγελος έψαλε τον γνωστό ύμνο “Αξιον εστίν..” σε πλάκα και έγινε άφαντος. Επίσης το επίθετο “Τριχερούσα” το πήρε η εικόνα  από το ότι υπάρχει σ’ αυτήν ένα τρίτο χέρι, που συμβολίζει το θαύμα που συνέβη στον υμνητή και δογματίσαντα για την Παναγία Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό. Το δεξί χέρι του το έκοψαν Μουσουλμάνοι και θαυματουργικά αποκαταστάθηκε. Η Παναγία η “Εσφαγμένη” ονομάστηκε έτσι γιατί κατά την Παράδοση μοναχός θύμωσε μαζί της και με μαχαίρι κτύπησε την εικόνα της Παναγίας στο πρόσωπο. Τότε από την εικόνα άρχισε να τρέχει αίμα, ενώ ο μοναχός τυφλώθηκε και έκανε ως τρελός. Ο μοναχός ζήτησε συγγνώμη και συγχωρήθηκε, αλλά το χέρι που κτύπησε την Παναγία τιμωρήθηκε, αφού έμεινε άλυωτο μετά τον θάνατο του μοναχού. Υπάρχει ακόμη η Παναγία η ” Πυροβοληθείσα”, στη Μονή Βατοπεδίου, αφού την εικόνα της  την κτύπησαν με όπλο Τούρκοι. “Σφαγμένη” είναι και η εικόνα της Παναγίας της Πορταϊτισσας, της Μονής Ιβήρων, που ονομάστηκε έτσι με το θαύμα  που έκανε η Παναγία, να φανερώσει τη θέληση της να παραμείνει στην είσοδο της Μονής ως θυρωρός, για να την προστατεύει…
2.    Από τον τόπο της. Ετσι υπάρχει η Παναγία η Αθηνιώτισσα, η Βουρλιώτισσα, η Κυκκώτισσα, η Καστριώτισσα, η Κάμπου, η Πυργιανή, η Εγκλειστριανή ( από τη Μονή του Οσίου Νεοφύτου του Εγκλείστου στην Κύπρο), η Σπηλιανή, η Μεγαλοσπηλαιώτισσα ( του Μεγάλου Σπηλαίου Καλαβρύτων), η Τουρλιανή, η Θαλασσινή, η Καλαμού, η Καμινιώτισσα, η Βλαχερνίτισσα, η Ολυμπιώτισσα, η Σουμελιώτισσα, η Πλατανιώτισσα, η Καταπολιανή, η Χοζοβιώτισσα ( στην Αμοργό από τη Μονή Χοζεβά των Αγίων Τόπων), η Νεαμονήτισσα της Χίου, η Παμμακάριστος ( από τη Μονή της Κωνσταντινούπολης), η Αγία Σιών, η Μακεδονίτισσα στη Λευκωσία, η Έλωνη, η Τροοδίτισσα, η Κυκκώτισσα, η Μαλεβή ( από το όρος Πάρνων, που λέγεται και Μαλεβός), των Χαλκέων (χαλκουργών) στη Θεσσαλονίκη, η Αμπελακιώτισσα στη Θεσσαλία.

Ο πατριώτης διαφέρει από τον εθνικιστή, όσο ο φίλαθλος από τον οπαδό.

   Στην εποχή μας η κρίση των πνευματικών αξιών και της παιδείας ευθύνεται και για τη σύγχυση εννοιών, που παρατηρείται πολύ έντονα σε κάθε επίπεδο κοινωνικό, εθνικό ή πνευματικό. Είναι δύσκολο δηλαδή να ξεχωρίσει κάποιος το γνήσιο από το νόθο, το υγιές από το άρρωστο, το ελπιδοφόρο από το οπισθοδρομικό.

    Ο πατριωτισμός είναι μια έννοια πολύπαθη τον τελευταίο καιρό και έχει διαστρεβλωθεί και από τα αριστερά και από τα δεξιά. Ας προσπαθήσουμε να διακρίνουμε τον πατριώτη από τον εθνικιστή με τη βοήθεια ενός άλλου ζεύγους εννοιών από τον αθλητικό χώρο, τον φίλαθλο και τον οπαδό. Από τη μία βρίσκεται ο φίλαθλος και ο πατριώτης και από την άλλη ο οπαδός και ο εθνικιστής.

   Κοινό χαρακτηριστικό των δύο τελευταίων είναι ο φανατισμός. Ο οπαδός αγαπά τυφλά και  παθολογικά την ομάδα του. Επιθυμεί μόνο αυτή να νικά είτε το αξίζει, είτε όχι. Έχει αποχωριστεί τη λογική  και δεν μπορεί να διακρίνει καλύτερη ομάδα από την δική του. Επιπλέον θεωρεί την υποστήριξη προς την ομάδα του σκοπό ζωής, ενώ άλλα σημαντικότερα πρόσωπα(οικογένεια,) ή ασχολίες (εργασία) τα έχει θέσει σε δεύτερη μοίρα. Παρομοίως ο εθνικιστής έχει εμπαθή προσήλωση  στο έθνος και το θεωρεί καλύτερο και αξιότερο από όλα τα άλλα, ή αν δεν μπορεί να το ισχυριστεί αυτό επινοεί κατορθώματα και κατακτήσεις για να το προβάλει ως πολύ σημαντικό. Το θύμα σε όλη αυτήν την προσπάθεια είναι φυσικά η ιστορία, η οποία “προσαρμόζεται” ανάλογα με τις επιδιώξεις του εθνικιστή.  Η λογική και από αυτόν δεν χρησιμοποιείται συχνά, αλλά το συναίσθημα είναι αυτό που κυριαρχεί.

   Επιπλέον, ο οπαδός από τη μία, ο εθνικιστής από την άλλη βλέπουν τον άλλο (ομάδα-έθνος)  ως κατώτερο, ασήμαντο και εχθρό. Αυτή η νοοτροπία καταλήγει πολλές φορές σε επιθετικότητα, βία και πολεμική. Γι’ αυτό εγγενές στοιχείο του οπαδισμού και του εθνικισμού είναι η βία. Αυτό γίνεται αντιληπτό από τον τρόπο του μιλούν και εκφράζονται: ύβρεις, προσβολές, έντονες χειρονομίες, πρόσκληση σε αγώνα εξόντωσης του αντιπάλου.

   Ας ασχοληθούμε τώρα με το άλλο ζεύγος: τον φίλαθλο και τον πατριώτη.

  Ο φίλαθλος αγαπά τον αθλητισμό, το ευ αγωνίζεσθαι, την προσπάθεια και  την απόλαυση που αυτή προσφέρει. Συνδέεται συναισθηματικά με μία ομάδα, αλλά χαίρεται και απολαμβάνει την ωραία και έντιμη προσπάθεια απ’ όπου κι αν αυτή προέρχεται. Δεν εγκλωβίζεται στο μερικό (ομάδα) και δεν αποκλείει το γενικό (άθλημα).

   Ανάλογα και ο πατριώτης, αγαπά και τιμά το έθνος στο οποίο ανήκει, τη γλώσσα, την παράδοση και την ιστορία του. Αγωνίζεται για την πρόοδο και την την ευημερία της πατρίδας του μέχρι αφοσίωσης και θυσίας. Τιμά όμως και αποδέχεται ως ισότιμα άλλα έθνη με τα οποία είναι έτοιμος να συνεργαστεί για την γενική πρόοδο και ευημερία. Σε περιπτώσεις διαφορών προτάσσει το διάλογο και τη διαλλακτικότητα, χωρίς ενδοτισμό και συμπλέγματα κατωτερότητας. Αγαπά τον άνθρωπο και έχει πανανθρώπινη οπτική, σε ένα ανταγωνιστικό όμως και άδικο κόσμο, λειτουργεί και το ένστικτο της αυτοσυντήρησης.

  Είναι χρέος της εκπαίδευσης να νοηματοδοτεί ορθά τις λέξεις και να οπλίζει τους νέους με ασφαλείς οδοδείκτες από την πλούσια ιστορική και χριστιανική παράδοσή μας. Παράλληλα κάθε πολίτης οφείλει να πλουτίζει το πνευματικό του κεφάλαιο, ώστε να μην παρασύρεται από τους επαγγελματίες προπαγανδιστές του μίσους και του φανατισμού.

   Ο Γκαίμπελς , υπουργός προπαγάνδας του Χίτλερ, είχε πει: «Όταν οι λέξεις χάσουν τη σημασία τους, τότε έχει έρθει η ώρα μας.» Επιπλέον ο Θουκυδίδης θεωρεί  και τη γλώσσα ως ένα θύμα της βίας και του διχασμού. Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό πόσο σημαντικό είναι να επιλέξουμε το σωστό ζεύγος (φίλαθλος-πατριώτης) για να αποφύγουμε παρόμοιες ιστορικές περιπέτειες, μ’ αυτές που περιγράφει ο Θουκυδίδης.

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση