από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Νεοελληνική Λογοτεχνία Γ΄ Γυμνασίου (7) – Πηνελόπη Δέλτα, Πρώτες ενθυμήσεις

Πηνελόπη Δέλτα (1874-1941)

Οι αναμνήσεις από την παιδική ηλικία έχουν ειδική σημασία στο πλαίσιο του αυτοβιογραφικού εγχειρήματος. Σύμφωνα με την εύστοχη διατύπωση του Παν. Μουλλά αυτοβιογραφούμαι σημαίνει «υπακούω στο παιδί που ζει μέσα μου και που δε λέει να μεγαλώσει». […] Το σύντομο απόσπασμα από τις Πρώτες Ενθυ­μήσεις της Πηνελόπης Δέλτα περιγράφει αναδρομικά την εικόνα της πατρικής μορ­φής, όπως αυτή χαράχτηκε στη συνείδηση και τη μνήμη της μικρής κόρης. Η εικό­να του πατέρα περικλείει δύο αντιθετικές όψεις: από τη μια μεριά το φόβο και την τυραννική παρουσία του αυταρχικού και απρόσιτου άντρα, που διατάζει και επι­βάλλεται στους γύρω του, και από την άλλη το θαυμασμό, τη γοητεία και την υπε­ρηφάνεια που προκαλεί η ομορφιά, η ευγένεια και η ακεραιότητά του. Το ενδιαφέ­ρον στοιχείο εδώ είναι πως η αυτοβιογραφική αφήγηση δεν επιλέγει τελικά μία από τις δύο όψεις ως επικρατέστερη. Αντιθέτως, οι δύο αντίρροπες οπτικές αναπτύσσονται παράλληλα, για να συνθέσουν την εικόνα μιας μυθικής μορφής, που λατρεύε­ται σαν θεότητα και υποχρεώνει την αφηγήτρια να παραδεχτεί πως έγινε «η τελευ­ταία μεγάλη αγάπη της ζωής μου». Όπως συμβαίνει συχνά, ο αυτοβιογραφικός μονόλογος της Δέλτα φανερώνει περισσότερα για το δικό της τραυματισμένο ψυχι­σμό παρά για την προσωπικότητα και τη συμπεριφορά των προσώπων για τα οποία γίνεται λόγος.

Βιβλίο του καθηγητή, σελ.86-87

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Νεοελληνική Λογοτεχνία Β΄ Γυμνασίου – Ένας αριθμός

Αντόν Πάβλοβιτς Τσέχωφ (1860 – 1904). Πηγή: Βικιπαίδεια

 

Άντον Τσέχωφ, Ένας αριθμός

 

Βασικά σημεία

 

1. Τα πρόσωπα

(α) Ο αφηγητής και ο χαρακτήρας του
Ο αφηγητής είναι παράλληλα και ο πρωταγωνιστής του διηγήματος. Είναι ο πατέρας που έχει αναθέσει τη μόρφωση των παιδιών του σε μια δασκάλα, την δεσποινίδα Ιουλία. Η αφήγησή του ξεκινά τη στιγμή που την προσκαλεί, για να της πληρώσει τους μισθούς της. Από τα πρώτα του λόγια, θα σχημάτιζε κανείς την εντύπωση ότι πρόκειται για άνθρωπο που σκέφτεται τις ανάγκες των συνανθρώπων του:

Κάθισε να κάνουμε το λογαριασμό, της είπα. Θα ‘χεις ανάγκη από χρήματα και συ ντρέπεσαι να ανοίξεις το στόμα σου…

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Ιστορία Β΄ Γυμνασίου (13) – Η Βυζαντινή εποποιία

Νόμισμα που απεικονίζει στη δεξιά πλευρά τον Νικηφόρο Β΄ Φωκά και τον θετό γιο του, μετέπειτα αυτοκράτορα Βασίλειο Β΄ (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

 

Η Βυζαντινή εποποιία

Επικοί αγώνες και επέκταση της Αυτοκρατορίας

 

1.Αγώνες με τους Άραβες

Ο ακόλουθος πίνακας στηρίχθηκε στις πληροφορίες του σχολικού βιβλίου και στους πίνακες των σελ. 143-4:

 

Αυτοκράτορας Δραστηριότητα Χρονολογία
 Ρωμανός Α΄ Λακαπηνός

(920-944)

 Κατάκτηση συριακής Έδεσσας 944
 Ρωμανός Β΄

(959-963)

 Ανάκτηση Κρήτης 961
 Νικηφόρος Β΄ Φωκάς

(963-969)

 Ανάκτηση Κύπρου & Συρίας 965
 Ιωάννης Α΄ Τζιμισκής

(969-976)

 Ανάκτηση Παλαιστίνης 975
 Βασίλειος Β΄

(976-1025)

 Υποταγή της Βουλγαρίας 1018

 

2. Αγώνες με τους Βούλγαρους

(α) τσάρος Συμεών: ποια τα κύρια γεγονότα της βασιλείας του;

  • σπουδαγμένος στην Πόλη (ελληνομαθής) ονειρευόταν μια βουλγαροβυζαντινή αυτοκρατορία. [Ο Συμεών βασίλεψε από το 893 ως το 927 και κατάφερε να επεκτείνει σημαντικά το βουλγαρικό κράτος (δες και τον χάρτη στη σελ.25 του βιβλίου)]
  • πολιόρκησε δύο φορές την Πόλη (913 και 924).
  • απέδωσε στον εαυτό του τον τίτλο βασιλεύς Ρωμαίων και Βουλγάρων. 

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Κ.Π. Καβάφης, στιγμιότυπα από τη ζωή του

Κ. Π. Καβάφης (1863-1933)

 

Γρηγόριος Ξενόπουλος, Ένας ποιητής

Είναι νέος, αλλ’ όχι εις την πρώτην νεότητα. Βαθειά μελαχροινός ως γηγενής της Αιγύπτου, με μαύρον μουστακάκι, με γυαλιά μύωπος, με περιβολής αλεξανδρινού κομψευομένου, αγγλίζουσαν ελαφρότατα, και με φυσιογνωμίαν συμπαθή, η οποία όμως εκ πρώτης όψεως δεν λέγει πολλά πράγματα. Υπό το εξωτερικόν εμπόρου, γλωσσομαθούς κ’ ευγενεστάτου και κοσμικού, κρύπτεται επιμελώς ο φιλόσοφος και ο ποιητής. Η ομιλία του η ζωηρά, η σχεδόν στομφώδης και υπερβολική, και οι τρόποι του οι πάρα πολύ αβροί, και όλες εκείνες οι ευγένειές του και οι τσιριμόνιες, εκπλήττουν κάπως ένα Αθηναίον, συνειθισμένον με την σεμνήν απλότητα και την δειλήν αφέλειαν και την αγαθήν αδεξιότητα των λογίων μας. Ο κ. Καβάφης, υπό την έποψιν αυτήν, είναι ο αντίπους του κ. Πορφύρα. Πρέπει να τον γνωρίσει κανείς αρκετά, δια να πεισθή ότι είναι ο ίδιος άνθρωπος που έγραψε τα ωραία εκείνα ποιήματα. Διότι σιγά-σιγά θ’ αναγνωρίση, ότι αυτά που λέγει ο αλεξανδρινός έμπορος με τόσον παράξενον τρόπον, είναι γεμάτα γνώσιν και παρατήρησιν, και κάπου-κάπου θα συλλάβη και μερικά αστραπάς των μαύρων ματιών, από τα γυαλιά, που διανοίγουν ολόκληρον κόσμον, και προδίδουν –δόξα σοι ο Θεός!– τον άνθρωπον της ευρείας σκέψεως και της καλλιτεχνικής ιδιοφυΐας…

από το ιστορικό άρθρο του Γρ. Ξενόπουλου, το πρώτο που γράφηκε για τον Καβάφη, 

δημοσιευμένο στα «Παναθήναια» στις 30 Νοεμβρίου 1903.

 

✽

Συνεχίστε την ανάγνωση

από την/ον ·Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Ιστορία Β΄ Γυμνασίου (12) – Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους

Άγαλμα των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Σόφιας (πηγή: Βικιπαίδεια)

 

Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους 

 

Βασικά σημεία:

 

1. Η πορεία εκχριστιανισμού των Μοραβών

(α) ο Ραστισλάβος και το Βυζάντιο:

Ο ηγεμόνας των Σλάβων της Μοραβίας, για να αποφύγει τον κίνδυνο των Γερμανών και των Βουλγάρων, αναζήτησε έναν ισχυρό σύμμαχο. Για να εξασφαλίσει τη βοήθεια της  Κωνσταντινούπολης, θέλησε να αναθέσει τον εκχριστιανισμό του λαού του σε βυζαντινούς ιερείς. 

 

Συνεχίστε την ανάγνωση