“Εκπόνηση-Διενέργεια Εκπαιδευτικού Προγράμματος και δημιουργία φύλλων εργασίας”

Αμαλία  Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός (Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Βυζαντινής Ιστορίας απ’ το Α.Π.Θ.) Διευθύντρια 5^ου ΓΕΛ Τρικάλων ailiadi@sch.gr

http://users.sch.gr/ailiadi , http://blogs.sch.gr/ailiadi,  http://www.matia.gr, http://www.emy67.wordpress.com

Ελληνικές Αρχαιότητες στο Μουσείο: η αρχαία ελληνική κοινωνία μέσα από τα υλικά της κατάλοιπα

(για Γυμνάσια και Λύκεια)

Φύλλο εργασίας

Εκπαιδευτικό υλικό (προϋποθέσεις εκπόνησης εργασιών): Αφού συμβουλευτείτε τις ακόλουθες ιστοσελίδες:

http://odysseus.culture.gr/h/1/gh154.jsp?obj_id=3249 ,  http://odysseus.culture.gr/h/1/gh151.jsp?obj_id=3249

και μελετήσετε τη σχετική συνέντευξη που σας επιδόθηκε,

Α) να ονομάσετε και να περιγράψετε τα είδη των υλικών καταλοίπων με τις κατηγορίες και τις υποκατηγορίες τους. Ποια η σημασία των αρχαιολογικών ευρημάτων, δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης, για τη γνώση του αρχαίου ελληνικού  πολιτισμού;

Β) Τα υλικά κατάλοιπα-αρχαιολογικά ευρήματα αποκαλύπτουν την Καθημερινή Ζωή των Αρχαίων Ελλήνων. Τα θέατρα, οι ναοί, ιδιωτικά και δημόσια κτήρια, οικίες, στάδια, γυμναστήρια, παλαίστρες, κάθε μορφή εικαστικής τέχνης: γλυπτά, αγάλματα, τοιχογραφίες, ψηφιδωτά, οικιακά σκεύη, έπιπλα, παιδικά παιχνίδια, υπολείμματα τροφής κ.τ.λ. και γενικά το Σύμπαν της ζωής του Αρχαίου Έλληνα/Ελληνίδας έρχεται στο φως από την αρχαιολογική σκαπάνη και εκτίθεται στα Μουσεία της χώρας μας και του Κόσμου. Είναι, κατά τη γνώμη σας, απαραίτητα τα Μουσεία αυτά σε μια πολιτεία και για ποιους λόγους;

Γ) Να περιγράψετε και να ερμηνεύσετε τρία (3) τέτοια υλικά κατάλοιπα, εντάσσοντάς τα στην καθημερινότητα των ανθρώπων της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας.

Δ) Το επίκαιρο θέμα των μαρμάρων του Παρθενώνα: Μπορείς να επισκεφθείς το δικτυακό τόπο του Υπουργείου Πολιτισμού, που είναι αφιερωμένος σε αυτό το θέμα: http://www.culture.gr/6/68/682/index gr.html  καθώς και τις διευθύνσεις: http://damon.gr/marmara  http://www.greece.org/parthenon/marmara/index.htm .

Για να δεις τα αντεπιχειρήματα των Βρετανών για την «καταστροφική» συντήρηση των μαρμάρων από τους Έλληνες το 1938 και την απόκτησή τους από το λόρδο Έλγιν και το Βρετανικό Κοινοβούλιο http://www.thebritishmuseum.ac.uk. (Parthenon: εμφάνιση φωτογραφιών των Γλυπτών του Παρθενώνα και σχετικές πληροφορίες).

Κρατήστε από όλα αυτά σημειώσεις, κατά ομάδες, και προετοιμαστείτε για μια «συζήτηση στρογγυλής τραπέζης»: Η πρώτη ομάδα εκπροσωπεί την ελληνική αντιπροσωπία. Παρουσιάζει τα επιχειρήματά της για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα στη χώρα από την οποία αφαιρέθηκαν. Η δεύτερη εκπροσωπεί τη βρετανική αντιπροσωπία. Παρουσιάζει τα επιχειρήματά της για τη φύλαξη των Ελγινείων στο Βρετανικό Μουσείο. Η τρίτη ομάδα «ενσαρκώνει» μια αιγυπτιακή αντιπροσωπία που παρουσιάζει με τη σειρά της τα επιχειρήματά της για την επιστροφή των Αιγυπτιακών Αρχαιοτήτων στη χώρα από την οποία αφαιρέθηκαν. Τέλος, η τέταρτη ομάδα αναλαμβάνει το ρόλο του παρατηρητή και του εκτιμητή. Παρακολουθεί προσεκτικά τις άλλες τρεις ομάδες και καταγράφει τα επιχειρήματά τους. Στο τέλος διατυπώνει την κρίση της και εκδίδει ψήφισμα.

Ε) 1. Η «κιβωτός» του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού: αν υποθέσουμε ότι η αρχαία ελληνική πολιτιστική κληρονομιά κινδυνεύει από αφανισμό και ότι μπορούν να σωθούν μόνο πέντε μνημεία (αρχαιολογικά ευρήματα, χώροι, ναοί, θέατρα, οικοδομήματα κ.τ.λ.), ποια θα αποφάσιζες να διασώσεις και γιατί; Δικαιολόγησε την επιλογή σου. Προκειμένου να βοηθηθείς στην απάντησή σου, να συμβουλευτείς το ακόλουθο άρθρο με σχετικό εικονογραφικό υλικό: http://www.apodimos.com/arthra/09/Jun/H_ARXITEKTONIKH_TON_ARXAION_ELLHNON_KAI_TIS_ARXAIAS_ELLADAS/index.htm

2. Με δικά σου λόγια: διάλεξε ένα από τα εκθέματα που είδες και περίγραψέ το, τονίζοντας το χαρακτηριστικό που σου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση.
3. Είσαι ξεναγός. Με αφορμή ένα πρόγραμμα ανταλλαγών, έχει επισκεφθεί το σχολείο σας μια ομάδα άγγλων, γάλλων και σουηδών μαθητών. Το τμήμα σας έχει αναλάβει να τους ξεναγήσει σε ένα αρχαιολογικό μουσείο. Το μουσείο ποιας ελληνικής πόλης θα επέλεγες και γιατί; Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας το σημαντικότερο έκθεμα στο συγκεκριμένο μουσείο; Λάβε υπόψη σου και τις ακόλουθες ιστοσελίδες με εκπαιδευτικό υλικό:

http://www.matia.gr/library/ebook_14/ ,  http://www.europe-greece.com/arxaiologika.php

 

Στ) Σύμφωνα με τις σκέψεις και τα συμπεράσματα που έχετε αποκομίσει από την ως τώρα έρευνά σας, «στήστε» το δικό σας αρχαιολογικό μουσείο: επιλέξτε εκθέματα και σχολιάστε τα, υπομνηματίστε τα, δώστε τις κατάλληλες πληροφορίες, αφού προηγουμένως έχετε αποφασίσει για τους χώρους-αίθουσες που θα περιλαμβάνει. Σχεδιάστε τη «δομή» του. Η «κατασκευή» σας μπορεί να αποδοθεί με κείμενο, σχεδιαγράμματα, διαγράμματα, γραφήματα, εικόνες, λεζάντες, φωτογραφίες και ό,τι άλλο εσείς θεωρείτε απαραίτητο, προκειμένου να ελκύσετε τους επισκέπτες σας. Εκτός από αίθουσες εκθεμάτων, έργων τέχνης, προβολών και συνεδρίων, το μουσείο σας πρέπει να περιλαμβάνει και χώρους αναψυχής: κήπο, αίθριο, εστιατόριο, καφέ, πωλητήριο δώρων και αναμνηστικών. Λάβε υπόψη σου και την ακόλουθη ιστοσελίδα με εκπαιδευτικό υλικό: http://www.matia.gr/library/ebook_09/008_mouseio.html#5

 

Η ιστορία του βιβλίου και της γραφής (για Γυμνάσια και Λύκεια)

Φύλλο εργασίας

Α) Αφού μελετήσετε τους ακόλουθους διαδικτυακούς τόπους:

http://30dim-athin.att.sch.gr/istoria_tis_grafis.htm , http://49gym-athin.att.sch.gr/students/books/bookshistory.htm

1. Να αναφέρετε τα υλικά γραφής ανά τους αιώνες και να τα συσχετίσετε –συνδέσετε με την εποχή στην οποία εμφανίζονται και χρησιμοποιούνται.
2. Να περιγράψετε τα στάδια-σταθμούς στη γραφή και το βιβλίο με βάση τις ακόλουθες έννοιες-κλειδιά: χαράγματα, χειρόγραφα, τυπογραφία, γραφιστική τέχνη, υπολογιστές, ψηφιακή τεχνολογία, σύμβολα.
3. Λαμβάνοντας υπόψη το ακόλουθο διάγραμμα :

Από το χθες στο σήμερα: Γραφή-Γραφιστική

Γράφω=ζωγραφίζω, σχεδιάζω. Γραφιστική: τέχνη της σχεδίασης-Τυπολογία γραμμάτων:γραμματοσειρές, είδη, ποικιλία γραμματοσειρών.

Από το «χειροποίητο» (πρώιμη τεχνολογία)  στην ψηφιακή τεχνολογία

Να γράψετε δυο παραγράφους ερμηνεύοντας το (συνδυάζοντας  τα στοιχεία του και με τις δικές σας εξηγήσεις για αυτά). Προκειμένου να βοηθηθείτε, διαβάστε το ακόλουθο άρθρο:  http://www.trikalanews.gr/article/10999/

4. Να επιλέξετε τρεις (3) αντίστοιχες εικόνες από το ακόλουθο εκπαιδευτικό υλικό (ιστοσελίδες κ.τ.λ. http://francoib.chez-alice.fr/byzbib/bib_el02.htm , http://www.alfavita.gr/history/h24_5_9_847.php ) και να τις σχολιάσετε ελεύθερα.

 

Β) Αφού συμβουλευτείτε το υλικό στους ακόλουθους διαδικτυακούς τόπους http://www.cup.gr/ViewShopProduct.aspx?ProductId=264655&LangId=1 , http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_11/12/2001_10334, να εκθέσετε τις εντυπώσεις σας από την Ιστορία του Ελληνικού βιβλίου σε ένα κείμενο 250 λέξεων.

 

Γ) Αφού επιλέξετε εικόνες (φωτογραφίες, ζωγραφιές, διαγράμματα: http://gda.gr/gallery , http://www.matia.gr/library/ebook02_21/ ) από το σύνολο του εκπαιδευτικού υλικού που σας έχει δοθεί, να δημιουργήσετε, σε συνεργασία μεταξύ σας, ένα κολλάζ με θέμα: «Ένα βιβλίο με εικόνες, μια περιπέτεια χωρίς τέλος…»

 

Δ) Βιβλίο και ψηφιακή τεχνολογία: Σκέψεις για το μέλλον (σε κείμενο 300 λέξεων διανθισμένο με εικόνες).

 

 

Η θέση της γυναίκας στη Βυζαντινή κοινωνία μέσα από την τέχνη και τις σχετικές ιστορικές πηγές(για Γυμνάσια και Λύκεια)

Φύλλο εργασίας

Α) Αφού παρατηρήσετε και μελετήσετε το υλικό των ακόλουθων διαδικτυακών τόπων:   http://www.matia.gr/7/71/7106/7106_4_19.html , http://www.pneuma.gr/byzgyn.htm

1. Να περιγράψετε λεπτομερειακά 3 τοιχογραφίες και 3 μωσαϊκά (ψηφιδωτά).

(Παράθεση σύντομων πληροφοριών για τις τοιχογραφίες και τα ψηφιδωτά: οι τοιχογραφίες και  τα ψηφιδωτά χρησιμοποιούνται για τη διακόσμηση τοίχων και δαπέδων. Η λέξη μωσαϊκό προέρχεται από τη λατινική λέξη musicus(= καλλιτεχνικός, των Μουσών), η οποία με τη σειρά της προέρχεται από την ελληνική λέξη Μούσα).

2. να περιγράψετε λεπτομερειακά 3 γλυπτά ή ανάλγυφα.
3. Η γυναικεία παρουσία στη Βυζαντινή κοινωνία μέσα από τη Βυζαντινή Τέχνη: καταγράψτε τις εντυπώσεις σας από την επαφή σας με το εκπαιδευτικό υλικό. (να λάβετε υπόψη όλες τις κατηγορίες των γυναικών: αρχόντισσες, αυτοκρατόρισσες, μορφωμένες, απλές, αμόρφωτες γυναίκες του λαού, της αγοράς, των καπηλειών, άγιες γυναίκες, μοναχές, γάτρισσσες, νοσοκόμες, δούλες κ. τ. λ.)

 

Β) Αφού παρατηρήσετε και μελετήσετε το υλικό των ακόλουθων διαδικτυακών τόπων:  http://www.antibaro.gr/node/1184 ,  http://www.matia.gr/7/78/7806/7806_4_13.html

Να κατονομάσετε τις γνωστές-επώνυμες Βυζαντινές γυναικείες μορφές και να αξιολογήσετε τη δράση τους: πολιτική, πνευματική, πολιτιστική. Ποια η συμβολή τους στη διαμόρφωση της πολιτικής ζωής και σημαντικών αποφάσεων του καιρού τους;

 

Γ) 1. Να περιγράψετε και να ερμηνεύσετε τη θέση της Βυζαντινής γυναίκας στην κοινωνία της εποχής της. Ποια τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις της, σύμφωνα με το ακόλουθο εκπαιδευτικό υλικό; http://www.archive.gr/news.php?readmore=131 , http://www.archive.gr/news.php?readmore=140

2. Να αποδελτιώσετε γνώμες ιστορικών για τη θέση της γυναίκας κατά τη βυζαντινή εποχή. Παράλληλα να τις σχολιάσετε.
3. Γυναίκα, φιλανθρωπία και κοινωνική πρόνοια στο Βυζάντιο. Άνδρες, πόλεμοι και βαρβαρότητες στο Βυζάντιο. Ισχύουν, κατά τη γνώμη σας, αυτά τα ιδεώδη-στερεότυπα; Πως μπορείτε να στηρίξετε την άποψή σας; (σχετικό υλικό, παράθεση ιστοσελίδας: http://www.matia.gr/7/78/7806/7806_2_05.html )

 

Δ) Γυναίκες πλούσιες και μορφωμένες-πεπαιδευμένες και γυναίκες φτωχές και αμόρφωτες-απαίδευτες στο Βυζάντιο: πως απεικονίζονται στη Βυζαντινή αγιογραφία αλλά και σε κοσμικές παραστάσεις και με ποιον τρόπο παρουσιάζονται στις ιστορικές πηγές; (παράθεση εκπαιδευτικού υλικού: http://www.matia.gr/7/71/7106/7106_4_19.html , http://www.pneuma.gr/byzgyn.htm, http://www.matia.gr/7/78/7806/7806_5_17.html,  http://www.matia.gr/7/71/7106/7106_4_09.html ).

 

Ε) 1.Δημιουργήστε ένα κολλάζ από ζωγραφικές αναπαραστάσεις βυζαντινών γυναικών κατ΄αντιπαράθεση με φωτογραφίες σύγχρονων γυναικών, κυρίως σε σκηνές δημόσιου βίου.

2. Καταρτίστε ένα υποθετικό ερωτηματολόγιο, υποβαλλόμενο από σας προς μια βυζαντινή γυναίκα, σε συνδυασμό με παίξιμο ρόλων.

 

Στ) Γυναίκες στο Βυζάντιο: δημόσια και ιδιωτική εικόνα τους: εμφάνιση: ένδυμα, κοσμήματα, κόμμωση, καλλωπισμός, περιποίηση. Πως όλα αυτά συνδέονται με αντίστοιχα, σημερινά φαινόμενα. Με ποιους τρόπους ιχνηλατούνται-διακρίνονται ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στις βυζαντινές και στις σημερινές γυναίκες;  Προκειμένου να βοηθηθείς στην απάντησή σου, μελέτησε και το ακόλουθο εκπαιδευτικό υλικό: http://www.matia.gr/7/78/7806/7806_1_12.html,  http://www.matia.gr/library/ebook02_11/005.html , http://www.arxaiologia.gr/site/content.php?artid=827

 

 

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η εποχή του (για Λύκεια)

Φύλλο εργασίας(περιγραφικό-ερμηνευτικό)

Α) Λαμβάνοντας υπ όψιν το υλικό των παρακάτω ιστοσελίδων-διαδικτυακών τόπων: http://www.biblionet.gr/main.asp?page=showbook&bookid=102896 , el.wikipedia.org/…/Ελευθέριος_Βενιζέλος

1. να διαγράψετε αδρά τα βασικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του Ελευθερίου Βενιζέλου (διαμόρφωση, παιδεία, καταβολές, Κρήτη-Αθήνα/ περιφέρεια-κέντρο, προετοιμασία από την περιφέρεια και μεγαλοπρεπής «είσοδος» στην κεντρική πολιτική σκηνή, ιστορικοί σταθμοί, στάση Ελ. Βενιζέλου κ.ά).
2. να διαγράψετε αδρά τα βασικά χαρακτηριστικά της εποχής του (Κρητικό ζήτημα, Βαλκανικοί πόλεμοι, Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, Μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή).

 

Β) Αφού μελετήσετε τα ιστορικά δεδομένα των παρακάτω διαδικτυακών τόπων και των κειμένων με τα οποία σας «εφοδίασε» η υπεύθυνη της σχολικής βιβλιοθήκης, http://www.cityofathens.gr/el/episkeptes/aksiotheata/moyseia/moyseio-eleytherios-benizelos , http://books.phigita.net/isbn/9789604420278 ,  http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathworld_1_06/05/2009_1288489 ,

να σχολιάσετε ελεύθερα εκθέτοντας τις απόψεις σας,

1. τη σημασία και τη βαρύτητα της προσωπικότητας του Ελευθέριου Βενιζέλου για τη Νεότερη Ελληνική Ιστορία,
2. την έννοια του εθνικισμού-αλυτρωτισμού και τον όρο εθνοκάθαρση στο χρονικό πλαίσιο από τους Βαλκανικούς πολέμους μέχρι και τη Μικρασιατική Καταστροφή.
3. την «υπόθεση» στην Ιστορία (π.χ. αν κέρδιζε τις κρίσιμες εκλογές ο Βενιζέλος, θα επακολουθούσε επίσης η Μικρασιατική Καταστροφή; Αν η Ελληνική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία δεν «καταστρατηγούσε» τα όρια και παρέμενε στην αρχικά «κατοχυρωμένη» περιοχή Σμύρνης-Αιδινίου, ποια θα ήταν η εξέλιξη των γεγονότων υποθετικά; κ.τ.λ.). Συζήτηση για τη σκοπιμότητα και το ρόλο της υπόθεσης στην Ιστορία.

 

Γ) Να περιγράψετε και να ερμηνεύσετε λεπτομερειακά τρεις (3) από τις εικόνες-φωτογραφίες του εκπαιδευτικού υλικού του παρακάτω διαδικτυακού τόπου:  http://www.matia.gr/library/ebook03_17/index.html

 

Δ) Η ατμόσφαιρα της εποχής μέσα από το φωτογραφικό-εικονογραφικό υλικό-Περιγραφή-λεκτική αναπαράσταση της καθημερινότητας των ανθρώπων.

http://www.matia.gr/library/ebook03_17/index.html )

 

Ε) Συζήτηση: Προσωπικότητα και εποχή ή ο ηγέτης και η εποχή του; Σχολιασμός προτεραιοτήτων: Βασικές ιστορικές έννοιες-κλειδιά: Συνθήκες Μεσοπολέμου, Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος, Βαλκανικοί πόλεμοι-επέκταση της Ελλάδας, εδαφικός και πληθυσμιακός διπλασιασμός, Εθνικός Διχασμός, Μικρασιατική εκστρατεία-καταστροφή του 1922, Προσφυγιά, «αποβολή» του Ελευθερίου Βενιζέλου από την ενεργό πολιτική, επαναφορά του με τη Συνθήκη της Λωζάννης: ανταλλαγή πληθυσμών.

(http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathworld_1_06/05/2009_1288489  )

 

 

Ναζισμός και Ολοκαύτωμα: μια προσέγγιση του ρατσισμού στη σύγχρονη Ευρωπαϊκή Ιστορία(για Λύκεια)

Φύλλο εργασίας

Κατάλογος πηγών για διερεύνηση του θέματος:
• http://www.el.wikipedia.org/wiki/ Ολοκαύτωμα (Βικιπαίδεια, ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια– αναζήτηση λήμματος Ολοκαύτωμα)
• http://www.matia.gr/library  (ηλεκτρονική βιβλιοθήκη) > e-book της Αμαλίας Ηλιάδη > Αδόλφος Χίτλερ: ο ηγέτης και η εποχή του > Κεφάλαιο 16ο, Φυλετική και εξοντωτική πολιτική του Χίτλερ)
• http://www.yadvashem.org/  (ιστοσελίδα του Yad Vashem, Φορέα Μνήμης Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος) > The Auschwitz Album
• http://www1.ekebi.gr/fakeloi/fascism/index.htm  (ψηφιακός φάκελος από την ιστοσελίδα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου με τίτλο Ο φασισμός και ο ναζισμός στην Ευρώπη) > Β΄ ενότητα, σύνδεσμοι: Από τον αντισημιτισμό και την αντιεβραϊκή πολιτική στη μαζική εξόντωση και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, Εγκλήματα των Γερμανών και των συνεργατών τους στις χώρες που κατέκτησαν, Εξόντωση των τσιγγάνων και άλλων πληθυσμιακών ομάδων
• www.ert-archives.gr/  (Οπτικοακουστικό Αρχείο της ΕΡΤ) > βίντεο 2 με τίτλο Μαρτυρίες – Διωγμός Εβραίων στην Κατοχική Ελλάδα και «Πανόραμα του Αιώνα: επεισόδιο 28» > κεφ. 8-10 «Γ’ Ράιχ και αντισημιτισμός»
• http://www.greekhelsinki.gr/greek/articles/dimou-7-5-00.html  (Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι): ομιλία του Νίκου Δήμου με τίτλο Το ολοκαύτωμα που δεν λέγεται…
• http://www.eduportal.gr  (Ελληνική Πύλη Παιδείας, Δημήτρη Κουτάντου: Εκπαιδευτική προσέγγιση του Ολοκαυτώματος)
Εργασία σε ομάδες με βάση τις πιο πάνω πηγές

α) Πληκτρολογήστε http://www.yadvashem.org/  για να συνδεθείτε με την ιστοσελίδα του Κέντρου Έρευνας και Εκπαίδευσης για το Ολοκαύτωμα Yad Vashem.
β) Στη συνέχεια επιλέξτε το σύνδεσμο The Auschwitz Album.
(=το άλμπουμ του Άουσβιτς).

γ) Να παρατηρήσετε με προσοχή τις εικόνες από το στρατόπεδο συγκεντρώσεως του Άουσβιτς1.
• Τι σας προκαλεί εντύπωση;
• Ποια συναισθήματα σας κυριεύουν αντικρίζοντας τις φωτογραφίες αυτές;
• Ποια ερωτήματα θα μπορούσαν να βασανίζουν τον καθένα από μας σήμερα που αντικρίζει τις φωτογραφίες αυτές;

δ) Να πληκτρολογήσετε http://www.el.wikipedia.org/wiki/ Ολοκαύτωμα για να συνδεθείτε με την ιστοσελίδα της Βικιπαίδεια.

ε) Να μελετήσετε την πρώτη παράγραφο της αρχικής σελίδας για να απαντήσετε στο πρώτο ερώτημα.

στ) Να επιλέξετε από τον πίνακα περιεχομένων της αρχικής σελίδας το 1. Ετυμολογία και χρήση του όρου και το 3. Θύματα, για να απαντήσετε στο δεύτερο και τρίτο ερώτημα.

1.Ποιο γεγονός περιγράφεται με τον όρο Ολοκαύτωμα, σύμφωνα με την Βικιπαίδεια;
2. Από πού προέρχεται η λέξη ολοκαύτωμα και πώς χρησιμοποιείται σήμερα;
3. Από ποιες πληθυσμιακές ομάδες προέρχονταν τα θύματα του Ολοκαυτώματος;

4. Να παρουσιάσετε συνοπτικά τις τέσσερις φάσεις που οδήγησαν σταδιακά στο Ολοκαύτωμα, σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση του Raul Hilberg. Θα σας βοηθήσουν οι λέξεις-κλειδιά που σημειώνονται σε κάθε φάση μέσα στην παρένθεση.
Πηγές διερεύνησης:
• http://www.el.wikipedia.org/wiki/ Ολοκαύτωμα (Βικιπαίδεια, ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια – αναζήτηση λήμματος Ολοκαύτωμα)
• http://www.matia.gr/library  (ηλεκτρονική βιβλιοθήκη) > e-book της Αμαλίας Ηλιάδη > Αδόλφος Χίτλερ: ο ηγέτης και η εποχή του > Κεφάλαιο 16ο, Φυλετική και εξοντωτική πολιτική του Χίτλερ)
• http://www1.ekebi.gr/fakeloi/fascism/index.htm  (ψηφιακός φάκελος από την ιστοσελίδα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου με τίτλο Ο φασισμός και ο ναζισμός στην Ευρώπη) > Β΄ ενότητα, σύνδεσμοι: Από τον αντισημιτισμό και την αντιεβραϊκή πολιτική στη μαζική εξόντωση και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, Εγκλήματα των Γερμανών και των συνεργατών τους στις χώρες που κατέκτησαν, Εξόντωση των τσιγγάνων και άλλων πληθυσμιακών ομάδων.

Α΄ φάση: Ταυτοποίηση και προσδιορισμός (Νόμοι Νυρεμβέργης)
Β΄ φάση: Οικονομικές διακρίσεις και αποκλεισμός (Πρόγραμμα Αριοποίησης)

Γ΄φάση: Συγκέντρωση (γκέτο, στρατόπεδα συγκέντρωσης, στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας)

Δ΄φάση: Εξόντωση (Τάγματα εξόντωσης, Πρόγραμμα Ευθανασίας Τ-4, κινητοί θάλαμοι αερίων, στρατόπεδα θανάτου).

Πηγές διερεύνησης:
• http://www.el.wikipedia.org/wiki/ Ολοκαύτωμα (Βικιπαίδεια, ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια– αναζήτηση λήμματος Ολοκαύτωμα)
1. Τι υποστήριζαν οι συγγραφείς του βιβλίου «Άδεια Καταστροφής της Ζωής που Δεν Αξίζει να Ζει», το οποίο αναζωπύρωσε το γερμανικό κίνημα της Ευγονικής;
2. Πώς συνδέονται οι απόψεις τους με την αντιμετώπιση εκ μέρους των Ναζί των θυμάτων του Ολοκαυτώματος ως υπανθρώπων (Untermenschen), καθώς και με το χιτλερικό Πρόγραμμα Ευθανασίας Τ-4;

Πηγές διερεύνησης:
• http://www.matia.gr/library  (ηλεκτρονική βιβλιοθήκη) > e-book της Αμαλίας Ηλιάδη > Αδόλφος Χίτλερ: ο ηγέτης και η εποχή του > Κεφάλαιο 16ο, Φυλετική και εξοντωτική πολιτική του Χίτλερ)

1. Σε ποιες θεωρίες βασίστηκε η πολιτική του Χίτλερ, σύμφωνα με τη συγγραφέα;
   Πώς συσχετίζονται οι αντιλήψεις του Χίτλερ με τη θεωρία του κοινωνικού δαρβινισμού;

Πηγές διερεύνησης:
• http://www1.ekebi.gr/fakeloi/fascism/index.htm  (ψηφιακός φάκελος από την ιστοσελίδα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου με τίτλο Ο φασισμός και ο ναζισμός στην Ευρώπη) > Α΄ ενότητα, σύνδεσμος: Η διανοητική και ιδεολογική προετοιμασία του ναζισμού

1. Να ανιχνεύσετε μέσα από τα αποσπάσματα του βιβλίου του Jeffrey Herf «Αντιδραστικός Μοντερνισμός» τις απόψεις των συντηρητικών επαναστατών σχετικά με τον αντισημιτισμό, την ιδέα της κοινότητας και της ανωτερότητας του γερμανικού λαού.
   2. Να συσχετίσετε τις πιο πάνω απόψεις με τη ναζιστική ιδεολογία που είχε ως ακραία συνέπεια το Ολοκαύτωμα.

   Πηγές διερεύνησης:
   • http://www.eduportal.gr (Ελληνική Πύλη Παιδείας, Δημήτρη Κουτάντου: Εκπαιδευτική προσέγγιση του Ολοκαυτώματος)

2. Να περιγράψετε τις εικόνες και να τις σχολιάσετε σε σχέση με το πώς παρουσίαζε η ναζιστική προπαγάνδα τους Εβραίους.
   2. Να καταγράψετε και να σχολιάσετε τους τρόπους με τους οποίους καλλιεργούσαν οι Ναζί σε μικρά παιδιά και σε νέους αρνητικά στερεότυπα για τους Εβραίους.

Εκπόνηση-Διενέργεια Εκπαιδευτικού Προγράμματος και δημιουργία φύλλων εργασίας:

Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός

ailiadi@sch.gr

Πρόγραμμα εκπαιδευτικής εκδρομής της Β’ Λυκείου του 5ου ΓΕΛ Τρικάλων στην Κέρκυρα (αρχές Απριλίου 2019)

1η ΗΜΕΡΑ
Συγκέντρωση στο σχολείο και αναχώρηση το πρωί 8:00. Άφιξη στην Ηγουμενίτσα και απόπλους για την Κέρκυρα, τακτοποίηση στο ξενοδοχείο και χρόνος ελεύθερος για μια πρώτη γνωριμία με την πόλη.  Διανυκτέρευση.

2η ΗΜΕΡΑ : ΓΥΡΟΣ ΠΟΛΕΩΣ
Πρωινό και περιήγηση. Η πόλη της Κέρκυρας χαρακτηρίζεται από το έντονο Βενετσιάνικο στοιχείο, αλλά και από πολλές Αγγλικές και Γαλλικές επιρροές. Είναι κοσμοπολίτικη πόλη που αποπνέει μια αίσθηση αρχοντιάς, με κύρια αξιοθέατα τη μεγάλη πλατεία Σπιανάδα, που είναι η μεγαλύτερη πλατεία των Βαλκανίων, το Παλιό και το Νέο Φρούριο, το Δημαρχείο (Θέατρο Σαν Τζιάκομο), τα καντούνια, το μουσείο Ασιατικής τέχνης, τη στοά Λιστόν, το ναό του Αγίου Σπυρίδωνα. Βραδινή Έξοδος με προαιρετική ψυχαγωγία & διασκέδαση. Διανυκτέρευση.

3η ΗΜΕΡΑ : ΑΧΙΛΛΕΙΟ – ΜΟΝ ΡΕΠΟ – ΚΑΝΟΝΙ- ΠΑΛΑΙΟ ΦΡΟΥΡΙΟ
Πρωινό και επίσκεψη στο Αχίλλειο, το παλάτι της βασίλισσας Ελισάβετ (Σίσσι), με το διάσημο γλυπτό «Αχιλλέας Θνήσκων» και τα υπέροχα έργα τέχνης, όπως τοιχογραφίες και πίνακες. Η περιοχή του Πέλεκα φημίζεται για τη θέα του ηλιοβασιλέματος που προσφέρει. Στην συνέχεια αναχωρούμε για το Κανόνι. Ίσως το πιο φημισμένο της αξιοθέατο είναι το νησάκι μπροστά στο Κανόνι, που συνδέεται με αυτό μέσω μιας μικρής λωρίδας στεριάς, πάνω στο οποίο βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας των Βλαχερνών και το ξακουστό Ποντικονήσι. Πάνω στο μικρό αυτό νησάκι βρίσκεται μια μικρή εκκλησία του Παντοκράτορα του 11ου ή 12ου αιώνα. Στην Παλαιόπολη της Κέρκυρας βρίσκεται το καταπράσινο κτήμα του Μον Ρεπό, το οποίο απλώνεται σε 258 στρέμματα πυκνής βλάστησης και πανέμορφων κήπων, τους οποίους στολίζουν διάσπαρτα θραύσματα της αρχαίας μνήμης. Στο κτήμα του Μον Ρεπό, το οποίο απέχει μόλις 3 χλμ από την πόλη της Κέρκυρας, και το οποίο καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του λόφου της Αναλήψεως, έχτισε τη θερινή του έπαυλη το 1831 ο Άγγλος Αρμοστής των Ιονίων Νήσων Φρέντερικ Άνταμ (Frederic Adam) για χάρη της αγαπημένης του γυναίκας της Κερκυραίας Νίνας Παλατιανού, σε σχέδια του Άγγλου αρχιτέκτονα Γουάιτμορ (Whitmore). Επιστροφή στο ξενοδοχείο και το βράδυ προαιρετική διασκέδαση. Διανυκτέρευση.

4η ΗΜΕΡΑ : ΚΕΡΚΥΡΑ – ΜΕΤΣΟΒΟ – ΤΡΙΚΑΛΑ
Πρωινό και επιβίβαση στο πλοίο, άφιξη στην Ηγουμενίτσα. Στην συνέχεια θα επισκεφθούμε το γραφικό Μέτσοβο , χρόνος ελεύθερος για φαγητό , καφέ ή γεύμα.  Άφιξη στα Τρίκαλα 20:00 μ.μ.

 

Στο 5ο Γενικό Λύκειο Τρικάλων ανοίξαμε ήδη το “βιβλίο” της νέας χρονιάς. Οι περισσότερες σελίδες του είναι ακόμη κενές. Θα γράψουμε τις λέξεις, τις φράσεις και τις νοηματικές παραγράφους μόνοι μας. Το βιβλίο λέγεται Σχολική Χρονιά και το πρώτο του κεφάλαιο είναι η διαμόρφωση του φετινού μορφωτικού μας οράματος, οι θετικές σκέψεις, οι ουσιαστικές ενέργειες… …Ας “κερδίζουμε” τον καινούριο χρόνο, φτιάχνοντας έναν κατάλογο εργασιών που πρέπει να ολοκληρωθούν, “ρωγμών” που πρέπει να επισκευαστούν. Ίσως τη φετινή χρονιά, για να εξισορροπήσουμε τον κατάλογο, πρέπει να περιδιαβούμε τις “αίθουσες” της εκπαιδευτικής μας ζωής , όχι ψάχνοντας για ψεγάδια, αλλά για προοπτική. Έρχεται μια μέρα που συνειδητοποιείς ότι το να “γυρίσεις” τη σελίδα είναι το καλύτερο συναίσθημα του κόσμου, γιατί διαπιστώνεις ότι υπάρχουν τόσο πολλά περισσότερα και σημαντικότερα στο βιβλίο… από τη σελίδα στην οποία είχες κολλήσει. (Σκέψεις μου με αφορμή την εθιμοτυπική και χαρούμενη κοπή της βασιλόπιτας του Συλλόγου Διδασκόντων Καθηγητών του 5ου Λυκείου Τρικάλων).