Ή αλλιώς: “Πού βρίσκεται η φωνή μας και πώς τη χρησιμοποιούμε;”

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

Ένα συχνό “πρόβλημα” στο νηπιαγωγείο είναι οι δυνατές φωνές των παιδιών. Τα παιδιά σ’ αυτήν την ηλικία δεν μπορούν να καταλάβουν πόσο δυνατός είναι ο ήχος της φωνής τους και όταν μιλούν όλα μαζί δημιουργείται υπερβολικός θόρυβος. Επίσης, υπάρχουν παιδιά που έχουν δυσκολία στην έκφραση των σκέψεών τους (για διάφορους λόγους) και δεν μιλούν καθόλου ή ψιθυρίζουν.

Η φωνή μας είναι το μέσο για να εκφράσουμε τις σκέψεις μας ή στην πιο δημιουργική της εκδοχή για να εκφράσουμε στοιχεία του πολιτισμού μας, όπως το τραγούδι ή στοιχεία από άλλες μορφές τέχνης (θεατρική τέχνη). Μερικές φορές, ρυθμίζουμε ανάλογα τον τόνο της φωνής μας για να δείξουμε το κύρος και ή την κοινωνική μας θέση (σε επίσημες ομιλίες, σε συναλλαγές στην καθημερινή μας ζωή κ.α.). Οι ενήλικες έχουν μάθει να χειρίζονται τη φωνή τους, ανάλογα με τα βιώματά τους, την εκπαίδευσή τους και τους στόχους τους.

Τα μικρά παιδιά αναζητούν τη φωνή τους. Ανάλογα με το βαθμό αυτοπεποίθησής τους την υψώνουν, την χαμηλώνουν ή την κρύβουν.

Οι νηπιαγωγοί έχουν βρει διάφορους τρόπους, συχνά ασυνείδητους, για να βοηθούν τα παιδιά να καταλάβουν την αξία της συμβίωσης σε ένα περιβάλλον χωρίς θόρυβο.

Ο “παραδοσιακός τρόπος” είναι οι παραινέσεις και οι παρατηρήσεις: “Μή μιλάτε δυνατά”, “Κάνουμε ησυχία” κ.ά. Αυτός ο τρόπος μπαίνει στο πλαίσιο των κανόνων του νηπιαγωγείου και συσχετίζεται με την πειθαρχία. Ως ένα βαθμό ανταποκρίνονται τα παιδιά σ’ αυτό το πλαίσιο, αλλά όχι πάντα. Όχι γιατί δε θέλουν. Γιατί δεν μπορούν, ακόμη, να καταλαβάνουν έναν κόσμο γεμάτο με τόσους κανόνες. Αν οι ενήλικες δείχνουν ανοχή στον ήχο της φωνής των παιδιών (είτε είναι αδύναμος, είτε είναι δυνατός) είναι ο πρώτος κανόνας που παραβιάζουν. Μπορούμε, λοιπόν, να χαρακτηρίσουμε ως “αναποτελεσματικό” αυτόν τον τρόπο.

Ένας άλλος τρόπος είναι να δημιουργούνται αντικείμενα μέσα στο νηπιαγωγείο που “φυλακίζουν” τις άγριες φωνές. Κουτιά, κλουβιά κ.ά. φτιαγμένα από χαρτόνια ή κάποια αντικείμενα που ορίζονται γι’ αυτό το σκοπό. Μπορεί, επίσης, να υπάρχει μια νεράιδα, μια καλή νεράιδα που παίρνει την άγρια φωνή και την τοποθετεί σ’ αυτά τα αντικείμενα. Τι γίνεται, όμως, στις περιπτώσεις των παιδιών που δεν έχουν “φωνή” ή “ψιθυρίζουν”; Μήπως η νεράιδα πάρει και τη δική τους τη φωνή και δεν τη βρουν ποτέ;  Όσο καλή κι αν είναι η νεράιδα, στην περίπτωση, αυτή το στοιχείο του “εγκλωβισμού” σε κουτιά, κλουβιά κ.ά. μπορεί να δημιουργήσει φόβο. Αυτή η μέθοδος, ίσως, είναι περισσότερο αποτελεσματική από την προηγούμενη, αλλά, ίσως, όχι για όλα τα παιδιά.

Στο νηπιαγωγείο μας, η διδασκαλία διαμέσου της τέχνης, μας βοήθησε να βρούμε έναν, κάπως, πιο δημιουργικό τρόπο για να μιλήσουμε στα παιδιά για τη φωνή τους, τον έλεγχό της και την αντιμετώπιση του θορύβου μέσα στις διδακτικές αίθουσες.

Ένα πρωινό, μόλις, είχαμε συγκεντρωθεί όλοι και όλες μαζί και ήταν η στιγμή να πούμε την “καλημέρα μας” και να συνεχίσουμε όταν ένα κοριτσάκι δυσκολευόταν “να βρει τη φωνή του”. Τότε μια κούκλα κουκλοθεάτρου ήρθε στην παρέα μας για να μας πει “καλημέρα”. Ήταν στην αρχή σιωπηλή γιατί δεν έβρισκε τη φωνή της. Τα παιδιά μάντεψαν το όνομά της και βρήκαν ότι τη λένε Φάνη (ίσως συμπτωματικά, ίσως όχι, το όνομα που βρήκαν τα παιδιά έχει δύο σύμφωνα κοινά με τη λέξη “φωνή”, οπότε δημιουργείται μια φωνολογική σχέση ανάμεσα στο όνομα της κούκλας και τη λέξη “φωνή”, κάτι που στο πλαίσιο της διαθεματικότητας μπορούμε να το συνδέσουμε με τις θεματικές ενότητες της γλώσσας).

Ο Φάνης άρχισε να “ψάχνει” τη φωνή του. Ξεκίνησε από τα πόδια του. Η φωνή ήταν πολύ αδύναμη και δεν έβγαινε. Έπρεπε να να την ψάξει καλύτερα. Εάν βρισκόταν εκεί, ήταν πολύ χαμηλά και ήταν εξαιρετικά δύσκολο να την ακούσουν οι άλλοι/ες. Στη συνέχεια, την έψαξε στην κοιλιά του. Όταν την βρήκε εκεί, ακουγόταν αλλά αυτό δεν έφτανε για την ακούσουν οι άλλοι/ες. Μετά την βρήκε στο λαιμό του. Αλλά ήταν τόσο δυνατή που όσοι/ες την άκουσαν φοβήθηκαν ή πόνεσε το κεφάλι τους και δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι ήθελε να πει, ούτε καν, αν έλεγε “καλημέρα”. Στο τέλος, η φωνή πήγε πιο ψηλά, ανέβηκε στο μυαλό και, τότε, ο Φάνης άρχισε να σκέφτεται τη φωνή του. Έτσι, άρχισε να καταλαβαίνει πόσο δυνατά θα έπρεπε να μιλήσει κάθε φορά ή πόσο σιγά και τι θα έπρεπε να πει.

Από τότε κάθε φορά που κάποιο παιδί χάνει τη φωνή του ή του “φεύγει” και γίνεται πολύ δυνατή θυμάται ότι ο Φάνης κατάφερε να βρει τη φωνή του μέσα στο μυαλό του. Μένει για λίγο σιωπηλό και στην συνέχεια βρίσκει τον τρόπο να “ρυθμίσει” τον ήχο της φωνής του ή να εκφράσει με λέξεις αυτό που θέλει να πει, χωρίς θορύβους.

Ο Φάνης μας

Σε συνέχεια προηγούμενης ανάρτησης   ανακοινώνουμε το περιεχόμενο της πρόσκλησης εκδήλωσης των Σχολών Γονέων Θεσσαλονίκης:

Το Ίδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης σας προσκαλεί στην εκδήλωση της Σχολής Γονέων Θεσσαλονίκης με θέμα:

“Σχολές Γονέων και η σύνδεσή τους με το Κοινωνικό Σχολείο”

την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου 2014 και ώρα 17:00,

στο ξενοδοχείο Macedonia Palace

Στη φωτογραφία η πρόσκληση της εκδήλωσης

(Στην πρόσκληση διορθώνουμε την ημερομηνία: είναι Παρασκευή 28/11/2014)

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

Υπάρχουν κάποιες έννοιες που χαρακτηρίζονται “δύσκολες” ή “περίπλοκες” για παιδιά προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης, επειδή έχουν αφηρημένη σημασία. Τέτοιες έννοιες είναι η αγάπη, η ειρήνη, η ευτυχία, η δυστυχία κ. ά. Ωστόσο, ακόμη και αν, η σκέψη των παιδιών του νηπιαγωγείου για βιολογικούς λόγους δεν είναι ώριμη για να κατανοήσει, να ερμηνεύσει και να αναπαραγάγει τέτοιου είδους έννοιες μπορεί να τις προσλάβει με έναν ιδιαίτερο και μοναδικό τρόπο.

Επιχειρήσαμε να ενσωματώσουμε στις εκπαιδευτικές μας εφαρμογές την έννοια της ειρήνης. Υπήρχαν πολλοί λόγοι για να το κάνουμε αυτό. Εδώ αναφέρουμε τους περισσότερο σημαντικούς: 1) στο νηπιαγωγείο γίνονται αναγκαστικές αναφορές στην έννοια του πολέμου εξαιτίας των εθνικών εορτών και επετείων, οπότε έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για τις αρνητικές συνέπειες των πολέμων και να στρέψουμε το ενδιαφέρον των παιδιών από τον πόλεμο στην ειρήνη, 2) η εβδομάδα που διαπραγματευτήκαμε την έννοια της ειρήνης ήταν μερικές μέρες πριν από την επέτειο του Πολυτεχνείου, κατάλληλο χρονικό διάστημα για να συνεχίσουμε τη συζήτησή μας σχετικά με την έννοια της δημοκρατίας την οποία και γνώρισαν τα παιδιά μέσα από το βιβλίο της Αρμενιακού, Κ. (2006). “Η κυρά-Δημοκρατία”. Αθήνα: Κέδρος, 3) προετοιμάζουμε επίσκεψη στο Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης για να ξεναγηθούμε στους χώρους του και να παρακολουθήσουμε παράσταση Καραγκιόζη. Επιλέγουμε να μιλήσουμε στα παιδιά για τη σημασία, τα εκθέματα και τους χώρους ενός τέτοιου μουσείου βάζοντας σε πρώτο πλάνο την έννοια της ειρήνης και τα πολιτιστικά στοιχεία που μπορούμε να αξιοποιήσουμε από αυτήν την επίσκεψη σε σχέση με την ειρήνη και όχι με τις μάχες ή τα “ηρωικά” πολεμικά γεγονότα.

Η εκπαιδευτική μας προσέγγιση ξεκίνησε με μία δραστηριότητα που ήταν αφιερωμένη στο ποίημα του Γιάννη Ρίτσου “Ειρήνη”. Το ποίημα αυτό περιγράφει απλές εικόνες από την καθημερινή ζωή και τις συνδέει με την έννοια της ειρήνης. Ταυτίζει την ειρήνη με τη χαρά της ζωής, με τον καθημερινό μόχθο, τα απλά πράγματα που μας κάνουν χαρούμενους/ες όταν τα έχουμε, με την παιδική ηλικία και τα όνειρά της κ.ά. Ο τρόπος αυτός με τον οποίο ο ποιητής αποδίδει νόημα στην έννοια δημιουργεί αναπαραστάσεις στη σκέψη των παιδιών που συνδέονται εύκολα με τα δικά τους βιώματα οπότε και προσφέρει ένα αισθητικά και νοηματικά κατάλληλο πλαίσιο για μια πρώτη προσέγγιση της. Το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου το διάβασε μία φορά η νηπιαγωγός, στη συνέχεια το εξηγήσαμε και το συζητήσαμε, τα παιδιά αναφέρθηκαν στις δικές τους ιδέες σχετικά με όσα ανέφερε το ποίημα. Ολοκληρώσαμε τη δραστηριότητά μας με “κυκλική ανάγνωση” των στίχων του ποιήματος: η νηπιαγωγός διάβαζε τρεις-τέσσερις στίχους και κάθε παιδί τους επαναλάμβανε σα να τους διάβαζε το ίδιο μέχρι να ολοκληρωθεί η “ανάγνωση” από όλα τα παιδιά. (Το ποίημα “Ειρήνη” του Γ. Ρίτσου μπορείτε να το δείτε εάν πατήσετε εδώ.)

Σε επόμενη δραστηριότητα χορέψαμε πιασμένοι/ες σε κύκλο το τραγούδι “Αν όλα τα παιδιά της γης” (ποίημα και αυτό του Γ. Ρίτσου, εδώ σε μουσική του Λ. Κηλαηδόνη). Μόλις, τελείωσε το τραγούδι τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων και διάλεξαν ένα σχετικό με την έννοια της ειρήνης όνομα για την ομάδα τους. Τα ονόματα των ομάδων ήταν: φως, ελευθερία, καρδιά, ειρήνη, δημοκρατία. Στη συνέχεια ζητήθηκε από τα παιδιά να θυμηθούν το ποίημα του Γ. Ρίτσου για την Ειρήνη και τις εικόνες που δημιουργούσαν οι στίχοι, να συζητήσουν στην ομάδα τους αυτές τις εικόνες, να βρουν και άλλες και να πουν τι σημαίνει για τα ίδια η έννοια αυτή. Στην ολομέλεια (όταν συγκεντρωθήκαμε όλοι/ες μαζί) κάθε ομάδα ανέφερε τι είναι γι’ αυτήν η ειρήνη.

Ειρήνη είναι:

Για την ομάδα “φως”: το κουκλοθέατρο, οι κούκλες, τα παιχνίδια όπως το κουκλόσπιτο, η ζωγραφική, τα παιχνίδια όπως τα παζλ.

Για την ομάδα “ελευθερία”: τα βιβλία, τα τραγούδια, τα παραμύθια, η ειρήνη είναι η ειρήνη, να πηγαίνουμε σχολείο, να παίζουμε στο σχολείο στην αυλή και να διασκεδάζουμε και να γράφουμε και βιβλία, ειρήνη είναι και τα πουλιά της ειρήνης όπως τα περιστέρια.

Για την ομάδα “καρδιά”: ειρήνη είναι να μιλάμε και να παίζουμε κάτω από τα δέντρα, το φως, το κουκλοθέατρο.

Για την ομάδα “ειρήνη”: είναι ο ζωολογικός κήπος, όταν φροντίζουμε τα ζώα, να πάμε βόλτα με το αυτοκίνητο, όταν φροντίζουμε τα φυτά.

Για την ομάδα “δημοκρατία”: είναι τα βιβλία, να παίζουμε μπάλα, να γυρίζω σπίτι μου, να φτιάχνουμε κατασκευές, να παίζουμε μπάσκετ.

Έτσι, με τον δικό τους μοναδικό τρόπο τα παιδιά του νηπιαγωγείου μας συνέδεσαν την έννοια της ειρήνης με βιωμένες από τα ίδια καταστάσεις με θετικό νόημα και περιεχόμενο, με το παιχνίδι, τα βιβλία, την τέχνη, τα ζώα και τη φροντίδα γι’ αυτά, το σχολείο, τη διασκέδαση κ.ά.

Σε επόμενη δραστηριότητα τα παιδιά με τις παλάμες τους βουτηγμένες σε λευκή τέμπερα δημιουργούν τα δικά τους πρωτότυπα περιστέρια της ειρήνης.

Η σχολή γονέων του νηπιαγωγείου μας ενημερώνει ότι: την Παρασκευή 28/11/2014 και ώρα 5.00 μμ στο ξενοδοχείο Μακεδονίας Παλλάς θα διεξαχθεί ημερίδα με θέμα την σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και ομιλητή τον κο Ασκητή, την πρόληψη κατά του καπνίσματος και ομιλητή τον κο Μπεχράκη και τα μεταδιδόμενα νοσήματα (ΚΕΕΛΠΝΟ).

“Οργάνωση της γωνιάς του κουκλοθεάτρου. Γνωριμία με τις κούκλες. Οι φωνές, τεχνικές εμψύχωσης κούκλας”

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή.

Το κουκλοθέατρο έχει ψυχαγωγική, επιμορφωτική και παιδαγωγική αξία. Για τα παιδιά του νηπιαγωγείου δημιουργεί κατάλληλες συνθήκες ανάπτυξης της δημιουργικής τους φαντασίας και έκφρασης των ιδεών και των νοητικών τους αναπαραστάσεων.

Ωστόσο, για να αναδειχθεί η αξία του μέσα στο χώρο του νηπιαγωγείου και να ενσωματωθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία καλό θα είναι να αποφευχθούν κάποιες “συνήθειες” που συχνά συσχετίζονται με την ύπαρξη κουκλοθεάτρου μέσα στη σχολική αίθουσα.

Θα αναφέρουμε ποιές είναι αυτές και στη συνέχεια θα προτείνουμε τρόπους αντιμετώπισής τους και ενσωμάτωσης του κουκλοθεάτρου στα εκπαιδευτικά προγράμματα του νηπιαγωγείου.

Πρακτικές που καλό είναι να αποφεύγουμε: 1) Το κουκλοθέατρο και οι κούκλες να υπάρχουν στη σχολική αίθουσα ως “διακοσμητικά στοιχεία”, 2) Η γωνιά του κουκλοθεάτρου να έχει ρόλο εκτόνωσης επιθετικότητας την οποία εκφράζουν τα παιδιά αυτής της ηλικίας χωρίς να το καταλαβαίνουν (π.χ. να βάζουν τις κούκλες να μαλώνουν, να χρησιμοποιούν τις κούκλες ως αντικείμενα επίθεσης, όπλα, σπαθιά κ.ά.), 3) Να χρησιμοποιείται μόνο ως γωνιά στην οποία “παίζουν” τα παιδιά και να μην εντάσσεται στα υπόλοιπα εκπαιδευτικά προγράμματα του νηπιαγωγείου.

Για να αποφύγουμε αυτές τις πρακτικές προτείνουμε τα εξής: 1) Να δίνεται χρόνος, ώστε να γνωριστούν τα παιδιά του νηπιαγωγείου με το κουκλοθέατρο και τεχνικές εμψύχωσης της κούκλας. Ο χρόνος αυτός να είναι ενταγμένος στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου με σειρά δραστηριοτήτων ανάλογα με τον διαθέσιμο χρόνο και παράλληλα με την ανάπτυξη επίκαιρων θεμάτων, 2) Να “παίζουν” τα παιδιά στο κουκλοθέατρο σε ζευγάρια και να υπάρχει λίστα, ώστε να γνωρίζουμε ποιοι/ες παίζουν κάθε φορά κατά τη διάρκεια των ελεύθερων δραστηριοτήτων, 3) Να επιλέξουμε μία κούκλα η οποία θα “εισάγει” θέματα του ημερήσιου προγράμματος, ήρωες (π.χ. της μυθολογίας, παραμυθιών κ.ά.), 4) Να “συνδέσουμε” τη γωνιά του κουκλοθεάτρου με τη γωνιά της δανειστικής βιβλιοθήκης (π.χ. να επιλέξουμε ένα βιβλίο της δανειστικής βιβλιοθήκης με το οποίο θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε μια διασκευή της ιστορίας του, να επιλέξουμε κάποιους από τους ήρωές του και να τους μετατρέψουμε σε ρόλους, ώστε να εμψυχώσουμε τις κούκλες του δικού μας κουκλοθεάτρου).

Στη συνέχεια θα αναφέρουμε με παραδείγματα κάποιες από τις προηγούμενες πρακτικές που εφαρμόσαμε, ήδη, στο νηπιαγωγείο μας και θα αναφέρουμε πώς σκοπεύουμε να συνεχίσουμε την παιδαγωγική αξιοποίησή του για το υπόλοιπο σχολικό έτος.

Α. Επιλογή κούκλας που θα εντάσσεται στα εκπαιδευτικά προγράμματα του νηπιαγωγείου μας.

Επιλέξαμε την κουκουβάγια

Η κουκουβάγια επιλέχτηκε επειδή είναι σύμβολο της σοφίας και της γνώσης. Επίσης, υπάρχει ως ένα σημαντικό έκθεμα στο μουσείο της Ακρόπολης των Αθηνών (μαρμάρινο άγαλμα).

Ως φίλη και σύντροφος της θεάς Αθηνάς μας εισάγει σε μύθους που έχουν σχέση με τη θεά και εντάσσονται σε διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα (π.χ. ο μύθος της Αθηνάς και της προσφοράς της ελιάς στην Αθήνα στον αγώνα της με τον Ποσειδώνα για την προστασία της πόλης που εντάσσεται στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την ελιά), σε άλλους μύθους, στην ιστορική περίοδο της αρχαιότητας κ.ά.

Η κουκουβάγια μας έχει όνομα (Σοφία), εμφανίστηκε από την πρώτη μέρα στο νηπιαγωγείο στα παιχνίδια γνωριμίας των παιδιών μεταξύ τους και των παιδιών με το χώρο του νηπιαγωγείου (για να δείτε τις αντίστοιχες δραστηριότητες πατήστε εδώ). Έχει μήνυμα χαιρετισμού, δική της φωνή και δικά της τραγούδια. Ελπίζουμε στη συνέχεια των δραστηριοτήτων μας να βρούμε το χρόνο, ώστε να δημιουργήσουμε την ιστορία και το ποίημά της.

Β. Γνωριμία των παιδιών με τις κούκλες, τις φωνές τους, εύκολες τεχνικές εμψύχωσης, τον τρόπο παιχνιδιού μέσα στο κουκλοθέατρο.

Κατά τη διάρκεια των οργανωμένων δραστηριοτήτων παρουσιάστηκαν στην ολομέλεια (στην παρεούλα) οι κούκλες μία μία. Τα παιδιά έκαναν υποθέσεις σχετικά με τον ρόλο που θα μπορούσαν να παίξουν οι κούκλες και από ποιο παραμύθι, πιθανόν, να προέρχονται. Στη συνέχεια, ενώ βρισκόμασταν στην παρεούλα, χωρίστηκαν σε ζευγάρια και με σειρά διάλεγαν από μία κούκλα της προτίμησής τους και δημιουργούσαν μικρούς διαλόγους. Σ’ αυτήν την δραστηριότητα είχαν την ευκαιρία να μάθουν πώς τοποθετούμε την κούκλα στο χέρι και πώς μπορούμε να την εμψυχώσουμε (κινήσεις χεριών κεφαλιού, αναζήτηση φωνής για κάθε κούκλα, δημιουργία μικρών διαλόγων κ.ά.). Η γνωριμία με τις κούκλες ολοκληρώθηκε με την επόμενη δραστηριότητα: πέρασαν όλες οι κούκλες από χέρι σε χέρι σε κύκλο, ενώ έπαιζαν αγαπημένα τραγούδια των παιδιών και παράλληλα τα παιδιά τραγουδούσαν, ώστε να έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν στα χέρια τους όλες τις κουκλες.

Φωτογραφίες από τις κούκλες όπως τις κρατούν τα παιδιά στα χέρια τους:

Σε επόμενη δραστηριότητα αποφασίσαμε ότι τα παιδιά κατά τη διάρκεια των ελεύθερων δραστηριοτήτων θα παίζουν σε ζευγάρια στο κουκλοθέατρο και ότι θα διατηρούμε λίστα με τα ονόματα όσων έχουν, ήδη, παίξει (τα παιδιά γράφουν μόνα τους το όνομά τους) για να γνωρίζουμε κάθε φορά ποιοι/ες έχουν παίξει και ποιες/ες θα παίξουν στη συνέχεια. Έτσι, όλα τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να παίξουν στο κουκλοθέτρο μόνα τους αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς.

Επίσης, αποφασίσαμε να ορίσουμε κανόνες για τον τρόπο που θα παίζουν τα παιδιά στο κουκλοθέατρο με τη μέθοδο της καταγραφής σε λίστα. Η νηπιαγωγός έπαιξε το ρόλο γραφέα και τα παιδιά διατύπωσαν μόνα τους  δικούς τους κανόνες. Η λίστα που ετοιμάστηκε αναρτήθηκε σε εμφανές σημείο πίσω από το κουκλοθέατρο για να μας υπενθυμίζει κάθε φορά ποιες θα είναι οι συμπεριφορές που πρέπει να υιοθετήσουμε όταν παίζουμε με τις κούκλες. Οι κανόνες που είπαν τα παιδιά ήταν: “Δεν παίρνουμε την κούκλα στο χέρι μας για να τη βάλουμε στα μούτρα του άλλου”, “Δεν αρπάζουμε την κουκλίτσα από τα χέρια του άλλου”, “Πρέπει αν την παίρνουμε την κούκλα να την προσέχουμε”, “Όταν μιλάει μία κούκλα δεν την διακόπτουμε την αφήνουμε να τα λέει”, “Δεν τραβάμε από το φουστάνι για να μη σκίσουμε ή τα χέρια ή τα πόδια”, “Δεν μουτζουρώνουμε με μαρκαδόρους το πρόσωπο της κούκλας”, “Δεν τρώγεται η κούκλα. Δεν την βάζουμε μέσα στο στόμα μας”, “Δεν κάνουμε με μολύβι τρύπα στο φουστάνι της”, “Δεν κόβουμε την κούκλα”, “Δεν ρίχνουμε την κούκλα στο πάτωμα και δεν την πατάμε με το πόδι, ούτε της ρίχνουμε μπουνιές και κλωτσιές”, “Δεν σπρώχνω το κουκλοθέατρο”, “Αυτοί που βλέπουν (οι θεατές) δεν πιάνουν την κούκλα”, “Δεν γράφω, δεν ζωγραφίζω, δεν τρώω, δεν πίνω νερό στο κουκοθέατρο”, “Δεν βιάζομαι να πάω στο κουκλοθέατρο, περιμένω τη σειρά μου”.

Γίνεται φανερό, λοιπόν, από τους κανόνες που είπαν τα ίδια τα παιδιά για το κουκλοθέατρο, μετά από τα παιχνίδια γνωριμίας ότι αντιλήφθηκαν πως το κουκλοθέατρο δεν είναι τόπος εκτόνωσης ασυνείδητης επιθετικότητας αλλά, ακριβώς, το αντίθετο: ένα μέρος που αναπτύσσεται ο πολιτισμός, η δημιουργία και η έκφραση και έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν καλύτερα τις ικανότητες και δεξιότητες που διαθέτουν σε σχέση με την ανάπτυξη της γλώσσας, τη συνεργασία, την κοινωνικοποίηση, τη δημιουργία και την έκφραση.

Δ. Λειτουργική χρήση του κουκλοθεάτρου.

Σε επόμενες δραστηριότητες προγραμματίζουμε να γνωριστούν τα παιδιά με τα είδη της κούκλας (μαριονέτες, δαχτυλόκουκλες, φιγούρες θεάτρου σκιών κ.ά.), να συνδέσουμε τις κούκλες με βιβλία της δανειστικής βιβλιοθήκης και με αντίστοιχους ήρωες μέσα από αυτά, να δημιουργήσουμε μικρούς διαλόγους και να δραματοποίησουμε σκηνές από τα βιβλία μας ή σκηνές που θα έχουμε επινοήσει και, φυσικά, η κουκουβάγια η Σοφία θα εξακολουθεί να μας συντροφεύει σε κάθε μας νέα ανακάλυψη μέσα στο νηπιαγωγείο.

Η εβδομάδα που πέρασε ήταν εβδομάδα σποράς για το νηπιαγωγείο μας, καθώς με την είσοδο του Νοέμβρη είπαμε να ασχοληθούμε και εμείς με τις γεωργικές εργασίες. Αναφερθήκαμε σε διάφορους  σπόρους (όσπριων, φρούτων, λαχανικών, αρωματικών φυτών,δημητριακών) και στις απαραίτητες συνθήκες για να μεγαλώσουν και να γίνουν φυτά. Μιλήσαμε για την δουλειά του γεωργού σήμερα και παλιά και για τα γεωργικά εργαλεία και συμπληρώσαμε προτάσεις με λέξεις σχετικές με τη σπορά.

Ομαδοποιήσαμε όσπρια ανάλογα με το είδος, το μέγεθος, το χρώμα τους , μετρήσαμε και κάναμε πράξεις .

Βάλαμε στη σειρά εικόνες που δείχνουν την ανάπτυξη του φυτού και ζωγραφίσαμε πως φανταζόμαστε την ανάπτυξη του δικού μας φυτού.

Τραγουδήσαμε και δραματοποιήσαμε τα τραγούδια ”ο γεωργός πάει στον αγρό” και ”ο χορός των μπιζελιών”.

Φυτέψαμε τα δικά μας σποράκια σε βαμβάκι, των οποίων την ανάπτυξη, ζωγραφίζουμε σε καθημερινή βάση.

Μιλήσαμε για τη θεά Δήμητρα, θεά της γεωργίας και διαβάσαμε το μύθο της Περσεφόνης τον οποίο και ζωγραφίσαμε.

Διαβάσαμε και αναπαράγαμε  την ιστορία η σουσουράδα και η ουρά της και μιλήσαμε για την διαδικασία παραγωγής του ψωμιού σήμερα και παλιά ,βάζοντας στη σειρά τις εικόνες.

Βρήκαμε λεξούλες που αρχίζουν από το γράμμα  Αα,  που αρχίζει το αλεύρι, γράψαμε το γράμμα  και ζωγραφίσαμε όποιες θέλαμε.

Είπαμε γλωσσοδέτη( ο παπάς ο παχύς) , παροιμίες(π.χ κάποιο λάκο έχει η φάβα) και ποιηματάκια ( παραμύθι,μύθι,μύθι το κουκί και το ρεβύθι).