Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

Τα παιδιά αγαπούν την ζωγραφική. Δοκιμάζουν τα χρώματα, τα σχέδια και επιχειρούν να αναπαραστήσουν τον κόσμο όπως τον αντιλαμβάνονται με τον δικό τους μοναδικό τρόπο. Στο νηπιαγωγείο μας παρατηρήθηκε το φαινόμενο να δημιουργούν ζωγραφιές διαρκώς με μαρκαδόρους και να ξεχνούν να τις τοποθετήσουν στην τσάντα τους ή να τις χαρίσουν σε κάποιο άλλο παιδί από την ορμή τους να ζωγραφίσουν την επόμενη. Για το λόγο αυτό αποφασίσαμε να μιλήσουμε για το εργαστήρι των μεγάλων ζωγράφων, ώστε να αντιληφθούν ότι οι ζωγραφιές τους έχουν αξία και ειδική θέση για να τις τοποθετήσουμε στο χώρο και στην καρδιά μας.

Το θέμα αυτό ήταν οικείο για τα παιδιά, επειδή είχαμε μιλήσει και άλλες φορές για τους ζωγράφους της σύγχρονης ιστορίας της τέχνης και τα έργα τους. Μερικές από τις σχετικές με τους ζωγράφους δραστηριότητες που έχουμε εφαρμόσει υπάρχουν στην ιστοσελίδα μας: 1) Θέμα: “Η Σχηματοχρωματοχώρα”, ζωγράφος Πικάσο (για να δείτε τις δραστηριότητες πατήστε εδώ), 2) Θέμα “Αναβάτες στην βροχή”, ζωγράφος Ντεγκά (για να δείτε τις δραστηριότητες πατήστε εδώ), 3) Θέμα: “Αυτοπροσωπογραφίες μεγάλων ζωγράφων” (για να δείτε τις δραστηριότητες πατήστε εδώ). Επιλέξαμε, λοιπόν, από το διαδίκτυο φωτογραφίες ζωγράφων μέσα στο εργαστήριό τους (του Πικάσο τον οποίο γνώριζαν, ήδη, τα παιδιά και του Ματίς τον οποίο γνώρισαν μέσα από αυτήν την δραστηριότητα) και τις παρατηρήσαμε με προσοχή. Παρατηρήσαμε τους πίνακες και τη θέση τους στο εργαστήριο, τη θέση των υλικών ζωγραφικής, του καβαλέτου και του μοντέλου (ένα μικρό παιδί του οποίου το πορτρέτο ζωγραφίζει ο Ματίς). Παρατηρήσαμε τις θέσεις για την ζωγραφική στο δικό μας νηπιαγωγείο, την γωνιά εικαστικών και τη θέση του καβαλέτου. Καταγράψαμε σε λίστα τα υλικά εικαστικών που γνώριζαν τα παιδιά και τα χρησιμοποιούσαν, ήδη.

Ως κατάληξη αυτών των δραστηριοτήτων τοποθετήσαμε τις φωτογραφίες των ζωγράφων σε ειδικό πίνακα ανάρτησης στο νηπιαγωγείο μας και γράψαμε με την μέθοδο της συνεργατικής αναδυόμενης γραφής λεζάντες για την μικρή μας έκθεση. Δημιουργήσαμε το δικό μας μικρό εργαστήρι ζωγραφικής στο καβαλέτο του νηπιαγωγείου. Σ’ αυτό βρήκαν την θέση τους οι ξεχασμένες ζωγραφιές των παιδιών.

Τέλος, δημιουργήσαμε και γράψαμε όλοι και όλες μαζί το σύνθημα:

“Οι ζωγραφιές δεν είναι όπου να ναι για να τις σκορπίζουμε, είναι για να τις στολίζουμε”.

Οι φωτογραφίες των Πικάσο και Ματίς στο εργαστήριό τους

και η λεζάντα με την γραφή των παιδιών

Το σύνθημά μας

Το εργαστήρι των μικρών ζωγράφων

Συντάκτρια Κυριακή Φαρδή

Την Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2016 τα παιδιά του νηπιαγωγείου μας είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν το Παιδικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (για να δείτε πληροφορίες για το μουσείο πατήστε εδώ). Παρακολούθησαν ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα κατάλληλο για την ηλικία τους, σχεδιασμένο και εφαρμοσμένο από τις παιδαγωγούς του μουσείου. Έτσι, γνώρισαν ομαδικά παιχνίδια από άλλες εποχές, τσίγκινα παιδικά παιχνίδια από το δεύτερο μισό του προηγούμενου αιώνα, στοιχεία από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων και από την εκπαίδευσή τους στο πρόσφατο παρελθόν.

Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων που σχεδιάστηκαν και εφαρμόστηκαν στο νηπιαγωγείο μετά την επίσκεψη στο μουσείο, υλοποιήθηκε δραστηριότητα δημιουργίας εννοιολογικού χάρτη με θέμα τα μουσεία.

Οι εννοιολογικοί χάρτες ενσωματώνονται στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες των νηπιαγωγείων επειδή με την δημιουργία τους πετυχαίνουμε πολλαπλούς στόχους: 1) καταγράφουμε τις ιδέες και αναπαραστάσεις των παιδιών για ένα θέμα με την βοήθεια του γραπτού λόγου και της εικόνας (η νηπιαγωγός παίζει τον ρόλο γραφέα ή εάν έχουμε αρκετό χρόνο γράφουν και τα ίδια τα παιδιά), 2) αναπτύσσουμε δεξιότητες προφορικού και γραπτού λόγου, 2) αναπτύσσουμε την δημιουργική σκέψη των παιδιών και την φαντασία τους, 3) συνδέουμε τις δραστηριότητες του νηπιαγωγείου, ώστε να υπάρχει συνοχή στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Με την δημιουργία ηλεκτρονικού εννοιολογικού χάρτη αυξάνεται η προστιθέμενη αξία στην διδακτική πράξη καθώς αναπτύσσονται επιπλέον δεξιότητες και ικανότητες: 1) γνωριμία με την χρήση του υπολογιστή ως εργαλείου μάθησης και όχι μόνο ως μέσο ψυχαγωγείας, 2) ανάπτυξη δεξιοτήτων σχετικά με την χρήση του υπολογιστή όπως η σωστή στάση του σώματος, η εξοικείωση με το ποντίκι, ο συντονισμός χεριού ματιού, η εξοικείωση με το πληκτρολόγιο και την οθόνη κ.ά.

Για την δημιουργία ηλεκτρονικού εννοιολογικού χάρτη στο νηπιαγωγείο μας αξιοποιήθηκε το λογισμικό Revelation Natural Art, RNA. Οι οδηγίες για την εφαρμογή της δραστηριότητας ήταν προφορικές (από την νηπιαγωγό). Για να διευκολυνθούν τα παιδιά και η νηπιαγωγός στην εφαρμογή της δραστηριότητας δημιουργήθηκε ένας πίνακας αναφοράς με τα βήματα της δραστηριότητας διατυπωμένα με σειρά και σαφήνεια (για να δείτε τον πίνακα πατήστε Ζωγραφίζω εννοιολογικό χάρτη για την έννοια μουσείο_Φύλλο εργασίας_RNA).

Η δραστηριότητα εφαρμόστηκε με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο διδασκαλίας. Εξηγήθηκαν τα βήματα της δραστηριότητας στην ολομέλεια και στην συνέχεια τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων. Κάθε ομάδα αναλάμβανε να ολοκληρώσει μια εργασία στον εννοιολογικό χάρτη (π.χ. μία ομάδα να ολοκληρώσει το κεντρικό σημείο του χάρτη, δηλαδή τον κύκλο με την λέξη του θέματος του εννοιολογικού χάρτη, στο παράδειγμά μας την λέξη “μουσείο”, μια άλλη ομάδα να τοποθετήσει ένα στοιχείο σε μια από τις ακτίνες του χάρτη, για παράδειγμα ένα άγαλμα κ.α.).