Ζωγραφίζω ένα φθινοπωρινό ή ένα χειμωνιάτικο δεντράκι στον ηλεκτρονικό υπολογιστή με τη χρήση του εκπαιδευτικού λογισμικού RNA

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

Στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού μας προγράμματος για την πληροφορική στο νηπιαγωγείο τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να εργαστούν ατομικά στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Εφαρμόσαμε ένα εκπαιδευτικό σενάριο με τη χρήση του λογισμικού RNA (ανοιχτό λογισμικό που υποστηρίζει τις κοινωνικοπολιτιστικές θεωρίες της μάθησης και άλλες σύγχρονες θεωρίες που αναφέρονται στην οικοδόμηση της γνώσης, στην δημιουργικότητα και την αλληλεπίδραση παιδιού και περιβάλλοντος). Οι δραστηριότητες αυτές εντάσσονται στο αναλυτικό πρόγραμμα του νηπιαγωγείου (και στους τομείς της γλώσσας, της μελέτης περιβάλλοντος, της δημιουργίας και έκφρασης και της πληροφορικής).

Στόχοι αυτών των δραστηριοτήτων είναι: 1) η γνωριμία με τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή ως εργαλείου και μέσου, 2) η σωστή στάση του σώματος και ο συντονισμός χεριού ματιού, 3) επικεντρωμένοι στόχοι σε σχέση με την χρήση του υπολογιστή όπως η χρήση λειτουργιών με τη βοήθεια του ποντικού (drop and drag), η γνώση του πληκτρολογίου κ.ά., 4) η αναγνώριση και η γραφή γνωστών λέξεων και εκφράσεων (γλώσσα), 5) η δημιουργία και η έκφραση με τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή.

Στο νηπιαγωγείο τα “φύλλα εργασίας” για τις τεχνολογίες της πληροφορίας δίνονται με τις προφορικές οδηγίες της/του νηπιαγωγού. Δημιουργήθηκε προσχέδιο (γραφικό σε χαρτί) το οποίο παρουσίαζε με σαφήνεια τα βήματα που έπρεπε να ακολουθήσει κάθε παιδί για να ολοκληρώσει το δεντράκι του. Αυτό ήταν και το “φύλλο εργασίας” της δραστηριότητας. Κάθε παιδί έγραφε το όνομά του σε ειδική λίστα στη γωνιά του υπολογιστή μέχρι να ολοκληρώσουν όλα τα παιδιά την ατομική τους εργασία.

Για να δείτε τις αναλυτικές οδηγίες του φύλλου εργασίας και τον τρόπο που δούλεψαν τα παιδιά “βήμα-βήμα” ανοίξτε αυτό το αρχείο: Ζωγραφίζω ένα φθινοπωρινό δέντρο_Φύλλο εργασίας_RNA

Το νηπιαγωγείο μας επισκέφτηκε ειδική παιδοδοντίατρος στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος με θέμα το σώμα και τα δόντια. Μίλησε στα παιδιά για το στόμα και τα δόντια, την υγιεινή των δοντιών, τον τρόπο καθαρισμού και τη σημασία της επίσκεψης στον/στην οδοντίατρο. Χρησιμοποίησε ειδικά εκμαγεία, ώστε να κατανοήσουν τα παιδιά την ανατομία του στόματος και των δοντιών καθώς και τον τρόπο χρήσης της οδοντόβουρτσας και της οδοντόκρεμας. Την ευχαριστούμε θερμά για τον παραστατικό και ευγενικό της τρόπο που κράτησε ζωηρό το ενδιαφέρον των παιδιών με αποτέλεσμα να αποκτήσουν ένα αίσθημα ευθύνης για την περιποίηση των δοντιών τους.

Στιγμιότυπο από την παρουσίαση της γιατρού

Το βιβλίο “Ο Σοκολάκης και η Ζαχαρούλα” που βοήθησε τα παιδιά να κατανοήσουν τις βλάβες που προκαλούν τα γλυκά στα δόντια.

Ο εννοιολογικός χάρτης με τις γνώσεις που απέκτησαν τα παιδιά από τις δραστηριότητες με θέμα τα δόντια.

Μερικές από τις ζωγραφιές των παιδιών που θα μπουν στο “τετράδιο” του νηπιαγωγείου με θέμα την υγιεινή των δοντιών.

Σημείωση της νηπιαγωγού (Κυριακής Φαρδή):

Στο νηπιαγωγείο μας εφαρμόζονται δύο εκπαιδευτικά προγράμματα από την αρχή του σχολικού έτους (ένα σε κάθε τμήμα του) με αντικείμενο τον πληροφοριακό γραμματισμό, τη γνωριμία των παιδιών με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, τη χρήση και μερικές από τις λειτουργίες του. Καταφέραμε και οργανώσαμε με τη βοήθεια των γονέων και συγγενών των παιδιών (τους οποίους/ες ευχαριστούμε θερμά για τις δωρεές εξοπλισμού και την τεχνική υποστήριξη) “γωνιά ηλεκτρονικού υπολογιστή” και εξασφαλίσαμε σύνδεση με το διαδίκτυο με τη βοήθεια του ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ. Δυτικής Θεσσαλονίκης για κάθε ένα από τα τμήματα του νηπιαγωγείου. Αυτά τα εκπαιδευτικά προγράμματα έχουν κατατεθεί στη Διεύθυνση Π.Ε. Δυτικής Θεσσαλονίκης και στο Γραφείο Πολιτιστικών Θεμάτων. Επίσης, εντάσσονται στο πλαίσιο του “κοινωνικού σχολείου” και ενσωματώνονται στο αντίστοιχο θεματικό πλαίσιο, όπως αυτό προτείνεται από το Υπουργείο Παιδείας. Στο τέλος του σχολικού έτους θα γίνει συνοπτική παρουσίαση του προγράμματος και αναφορά στις θεματικές του ενότητες και σε συγκεκριμένες δραστηριότητες του, όπως αυτές αναπτύχθηκαν στο νηπιαγωγείο μας.

Στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος με τίτλο: “Ένας υπέροχος κόσμος στον υπολογιστή και στο νηπιαγωγείο μας” που εφαρμόζεται σε ένα από τα δύο τμήματα του νηπιαγωγείου και εντάσσεται σ’ αυτές τις εκπαιδευτικές δράσεις, τα παιδιά γνώρισαν την ιστοσελίδα του νηπιαγωγείου, το ρόλο και τη σημασία της. Περιηγήθηκαν στα δημοσιευμένα άρθρα, είδαν εικόνες από τις χειροτεχνίες, τις κατασκευές και τις ζωγραφιές τους, άκουσαν αγαπημένα τους τραγούδια, θυμήθηκαν αγαπημένα τους θέματα και δραστηριότητες. Επέμεναν, ιδιαίτερα, στο άρθρο με τίτλο “ο χιονάνθρωπος” στο οποίο ανακάλυψαν τα ιδιαίτερα στοιχεία του, τον τίτλο του, τις εικόνες του, το κείμενο και το περιεχόμενό του. Αφού ολοκληρώθηκε η ηλεκτρονική “εξερεύνηση” του άρθρου στη συνέχεια εκτυπώθηκε με τη συμμετοχή των παιδιών, ώστε να έχουν την εμπειρία της μετατροπής ενός ηλεκτρονικού κειμένου σε έντυπο. Στο τέλος αυτών των δραστηριοτήτων αποφασίσαμε να γράψουν τα παιδιά το δικό τους άρθρο για να αναρτηθεί στην ιστοτελίδα του νηπιαγωγείου. Και επειδή τα παιδιά δεν ξέρουν, ακόμη, να γράφουν ανακοίνωσαν το περιεχόμενο του άρθρου στη νηπιαγωγό για να το γράψει και να το αναρτήσει αυτή.

Για να διατηρηθεί η ανωνυμία των παιδιών θα χρησιμοποιηθεί κωδικοποίηση, δηλαδή, δίπλα σε κάθε φράση που έχει ειπωθεί από ένα παιδί θα υπάρχει ένας κωδικός αριθμός. Κάθε παιδί γνωρίζει ποιος είναι ο αριθμός του και το γνωρίζει μόνο αυτό. Αποφασίσαμε, επίσης, να παίξουμε το παιχνίδι “βρες ποιος μιλάει”, ώστε να μάθουν οι γονείς των παιδιών τι έχει πει το δικό τους παιδί. Οι οδηγίες του παιχνιδιού αυτού θα συνταχθούν σε επόμενη δραστηριότητα μαζί με τα παιδιά στο νηπιαγωγείο και θα δωθούν στους γονείς. Στη συνέχεια με τη βοήθεια των οδηγιών θα πρέπει να συνεργαστούν οι γονείς με τα παιδιά τους ώστε να μάθουν τι, ακριβώς, έχει πει το δικό τους παιδί στο άρθρο.

Το άρθρο των παιδιών έχει τίτλο:

“Τα παιδιά του νηπιαγωγείου μας μαθαίνουν περισσότερα από όσα ξέρουν ήδη!” (Π23)

Την ιστοσελίδα του νηπιαγωγείου μπορούμε να τη βρούμε γιατί έχει γράμματα στον υπολογιστή και στο τάμπλετ (Π4).

Τώρα τη βλέπουμε στο χαρτί επειδή την έχει εκτυπώσει η κυρία. Εκειπέρα στην ιστοσελίδα μπορούμε να βρούμε τις εικόνες (Π23).

Αν ψάξουμε μπορούμε να βρούμε τις κατασκευές μας (Π3).

Άμα ψάξουμε στην ιστοσελίδα μπορούμε να βρούμε τραγούδια και βίντεο (Π18).

Η ιστοσελίδα του νηπιαγωγείου είναι μία. Είναι σαν ένα βιβλίο που γράφει πώς περνούν τα παιδιά στο νηπιαγωγείο μας (Π23).

Θέλουμε να σας πούμε τώρα μερικά πράγματα που μας αρέσουν στο νηπιαγωγείο μας (απόφαση όλων των παιδιών):

Θέλω να σας πω για το αγαπημένο μου βιβλίο τον Μίκυ Μάους το ποντικάκι (Π24).

Εμένα μου άρεσε η δραστηριότητα που παίξαμε με το ζάρι που ένα χρώμα ήταν κόκκινο και βρήκαμε το χρώμα που ήταν κόκκινο μέσα στο νηπιαγωγείο (Π23).

Μ’ αρέσει όταν παίζουμε στο οικοδομικό υλικό με τους φίλους μου (Π21).

Μ’ αρέσει όταν παίζαμε με τον φίλο μου στην αυλή (Π4).

Μ’ άρεσε όταν κολλήσαμε τις φωτογραφίες μας πάνω στους μήνες για να δείξουμε τα γενέθλιά μας (Π7).

Μ’ αρέσει να παίζω με τα παζλ (Π9).

Μ’ άρεσε που διαβάσαμε τον Γιώργο Θαλάσση (Π18).

Μ’ αρέσει να πηγαίνω στη γωνιά μεταμφίεσης (Π1).

Μ’ αρέσει να ζωγραφίζω σπίτια, παιδάκια, γατούλες (Π14).

Μ’ άρεσε που διαβάσαμε τον Τουρτούρη (Π3).

Μ’ αρέσει που δουλεύουμε με τις ομάδες (Π12).

Μ’ αρέσει να ζωγραφίζω στο καβαλέτο (Π13).

Μ’ αρέσει που παίζω στο κουκοθέατρο (Π11).

Μ’ αρέσει να παίζω στα παζλ με το παιχνίδι με τα ζώα και τον φίλο μου (Π5).

Μ’ αρέσει το πρωί που έρχομαι στο σχολείο και παίζω στα παζλ (Π17).

Μ’ αρέσουν τα τραγούδια και ιδιαίτερα του Γιώργου Θαλάσση (Π20).

Μ’ αρέσει να μιλάμε μεταξύ μας (Π10).

Μ’ αρέσουν τα τραγούδια του Τουρτούρη (Π22).

Εμένα μ’ αρέσει να παίζω στο κουκοθέατρο (Π8).

Εμένα μ’ αρέσει να ζωγραφίζω (Π2).

Εμένα μ’ αρέσει να διαβάζουμε βιβλία (Π16).

Εμένα μ’ αρέσει να κάνουμε τον καιρό (Π15).

Μ’ άρεσε το παιχνίδι που κάναμε εχθές με τα άλογα (Π19).

Το βιβλίο “Ο Χιονάνθρωπος και το κορίτσι” (συγγραφέας Ευγένιος Τριβιζάς) εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1983 (εκδ. Κέδρος). Αναφέρεται στην ιστορία ενός κοριτσιού που φτιάχνει έναν χιονάθρωπο και του ζητάει να ζήσει για πάντα, να μη λιώσει ποτέ. Ο χιονάνθρωπος Τουρτούρι για να τηρήσει την υπόσχεση που έδωσε στη φίλη του μαθαίνει ότι πρέπει να πάει στον Βόρειο Πόλο. Ξεκινάει, λοιπόν, ένα μεγάλο ταξίδι με πολλές περιπέτειες.

Μερικές ακόμα χριστουγεννιάτικες κατασκευές που πραγματοποιήθηκαν στο νηπιαγωγείο μας

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς δίνουν πολλές αφορμές για ευχάριστες και δημιουργικές δραστηριότητες σε όλα τα νηπιαγωγεία της χώρας. Κατασκευές, ζωγραφιές, προετοιμασία γιορτών, αναφορές στα ήθη και έθιμα, κάλαντα και μουσικές δραστηριότητες και πολλά άλλα. Θα χρειαζόμασταν ώρες για περιγράψουμε με λεπτομέρειες κάθε δραστηριότητα ξεχωριστά και, ίσως, με τις πολλές αναλύσεις, θα χάναμε κάτι από τη χαρά των παιδιών.

Θα αναφερθούμε, λοιπόν, ενδεικτικά σε κάποιες χαρακτηριστικές στιγμές αυτής της περιόδου και σε ορισμένα χαρακτηριστικά σημεία από τη Χριστουγεννιάτικη γιορτή μας που, ίσως, αξίζει να θυμόμαστε.

Το ημερολόγιο του νέου έτους (έτσι για το καλό) και το ρόδι, το γούρι της Πρωτοχρονιάς:

Η κάρτα με τις Χριστουγεννιάτικες Ευχές

(Ζωγραφιά των παιδιών με θέμα τα δώρα. Μια προσπάθεια να ξεφύγουμε από την ομοιομορφία του παντρόν, ώστε κάθε παιδί να

εκφράσει προσωπικά στοιχεία στην κάρτα του).

Χριστουγεννιάτικα κεράκια με καρπούς που συμβολίζουν τη Γέννηση

Η γιορτή μας είναι ένα μικρό θεατρικό με τίτλο: “Οι Φρικαντέλες που μισούσαν τα κάλαντα” διασκευή του διάσημου βιβλίου του αγαπημένου μας Ευγένιου Τριβιζά.

Αλλάξαμε, λίγο, το περιεχόμενό του. Αντί για μία έχουμε τέσσερις μάγισσες οι οποίες ανήκουν στην ίδια οικογένεια με επώνυμο το “Φρικαντέλα” και ονόματα τα: Ζουρζουέλα, Σαλμονέλα, Στριφνική και Στριγκλικαλή. (Η τελευταία είναι και καλή και κακή. Είναι η πρώτη που μεταμορφώνεται και μαζί της αλλάζουν και όλες οι άλλες).

Σύμφωνα με το βιβλίο του Ευγένιου αλλά και με τη διασκευή της γιορτής μας, τα παιδιά που πηγαίνουν στην Φρικαντέλα να της πούμε τα κάλαντα μετατρέπονται σε ζωάκια από τη μανία και την κακία της. Στη γιορτή μας οι μετατροπές γίνονται με κούκλες κουκλοθεάτρου τις οποίες παίζουν τα παιδιά που μετατρέπονται σε ζώα, ενώ τα υπόλοιπα τραγουδάνε τα κάλαντα με τις φωνές των ζώων (βατράχι: “αρχιμηνιάξ κι αρχιχρονιάξ, ψηλή μου δέντρο κουάξ, κουάξ κουάξ….”, γατούλα: “αρχιμηνιάρ κι αρχιχρονιάρ, ψηλή μου δέντρο νιάρ, νιάρ, νιάρ…”, παπάκι: “αρχιπαπά κι αρχιχρονιά, ψηλή μου δέντρο παπαπαπαπα….”, παπαγάλος: “αρχιχρονιά κι αρχιμηνιά, ψηλή μου δέντρο γεια, γεια, γεια…”)

(Πίσω από το κουκλοθέατρο φαίνονται τα συννεφάκια με τους χιονάθρωπους που κατασκεύασαν μόνα τους τα παιδιά και αποτελούν μέρος της διακόσμησης της αίθουσας για τις μέρες αυτές)

Στο τέλος του θεατρικού μας οι μάγισσες Φρικαντέλες γίνονται καλές και ακούνε τα κάλαντα από διάφορα μέρη της χώρας (παραδοσιακά κάλαντα).

Τα κάλαντα που θα ακουστούν στη γιορτή μας είναι (για να τα ακούσετε πατήστε πάνω στις λέξεις):

Κάλαντα Πελοποννήσου

Κάλαντα Ηπείρου

Ποντιακά Κάλαντα

Κάλαντα Καππαδοκίας

Κάλαντα Θεσσαλομακεδονίας

Κάλαντα Μακεδονίας

 Μέρος του σκηνικού της Χριστουγεννιάτικης Γιορτής

Ο  Άγιος Βασίλης από μπαλόνια που υποδέχθηκε τα παιδιά στη Χριστουγεννιάτικη Γιορτή

(Κατασκευή μητέρας παιδιού του νηπιαγωγείου μας)

Ή αλλιώς: “Πού βρίσκεται η φωνή μας και πώς τη χρησιμοποιούμε;”

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

Ένα συχνό “πρόβλημα” στο νηπιαγωγείο είναι οι δυνατές φωνές των παιδιών. Τα παιδιά σ’ αυτήν την ηλικία δεν μπορούν να καταλάβουν πόσο δυνατός είναι ο ήχος της φωνής τους και όταν μιλούν όλα μαζί δημιουργείται υπερβολικός θόρυβος. Επίσης, υπάρχουν παιδιά που έχουν δυσκολία στην έκφραση των σκέψεών τους (για διάφορους λόγους) και δεν μιλούν καθόλου ή ψιθυρίζουν.

Η φωνή μας είναι το μέσο για να εκφράσουμε τις σκέψεις μας ή στην πιο δημιουργική της εκδοχή για να εκφράσουμε στοιχεία του πολιτισμού μας, όπως το τραγούδι ή στοιχεία από άλλες μορφές τέχνης (θεατρική τέχνη). Μερικές φορές, ρυθμίζουμε ανάλογα τον τόνο της φωνής μας για να δείξουμε το κύρος και ή την κοινωνική μας θέση (σε επίσημες ομιλίες, σε συναλλαγές στην καθημερινή μας ζωή κ.α.). Οι ενήλικες έχουν μάθει να χειρίζονται τη φωνή τους, ανάλογα με τα βιώματά τους, την εκπαίδευσή τους και τους στόχους τους.

Τα μικρά παιδιά αναζητούν τη φωνή τους. Ανάλογα με το βαθμό αυτοπεποίθησής τους την υψώνουν, την χαμηλώνουν ή την κρύβουν.

Οι νηπιαγωγοί έχουν βρει διάφορους τρόπους, συχνά ασυνείδητους, για να βοηθούν τα παιδιά να καταλάβουν την αξία της συμβίωσης σε ένα περιβάλλον χωρίς θόρυβο.

Ο “παραδοσιακός τρόπος” είναι οι παραινέσεις και οι παρατηρήσεις: “Μή μιλάτε δυνατά”, “Κάνουμε ησυχία” κ.ά. Αυτός ο τρόπος μπαίνει στο πλαίσιο των κανόνων του νηπιαγωγείου και συσχετίζεται με την πειθαρχία. Ως ένα βαθμό ανταποκρίνονται τα παιδιά σ’ αυτό το πλαίσιο, αλλά όχι πάντα. Όχι γιατί δε θέλουν. Γιατί δεν μπορούν, ακόμη, να καταλαβάνουν έναν κόσμο γεμάτο με τόσους κανόνες. Αν οι ενήλικες δείχνουν ανοχή στον ήχο της φωνής των παιδιών (είτε είναι αδύναμος, είτε είναι δυνατός) είναι ο πρώτος κανόνας που παραβιάζουν. Μπορούμε, λοιπόν, να χαρακτηρίσουμε ως “αναποτελεσματικό” αυτόν τον τρόπο.

Ένας άλλος τρόπος είναι να δημιουργούνται αντικείμενα μέσα στο νηπιαγωγείο που “φυλακίζουν” τις άγριες φωνές. Κουτιά, κλουβιά κ.ά. φτιαγμένα από χαρτόνια ή κάποια αντικείμενα που ορίζονται γι’ αυτό το σκοπό. Μπορεί, επίσης, να υπάρχει μια νεράιδα, μια καλή νεράιδα που παίρνει την άγρια φωνή και την τοποθετεί σ’ αυτά τα αντικείμενα. Τι γίνεται, όμως, στις περιπτώσεις των παιδιών που δεν έχουν “φωνή” ή “ψιθυρίζουν”; Μήπως η νεράιδα πάρει και τη δική τους τη φωνή και δεν τη βρουν ποτέ;  Όσο καλή κι αν είναι η νεράιδα, στην περίπτωση, αυτή το στοιχείο του “εγκλωβισμού” σε κουτιά, κλουβιά κ.ά. μπορεί να δημιουργήσει φόβο. Αυτή η μέθοδος, ίσως, είναι περισσότερο αποτελεσματική από την προηγούμενη, αλλά, ίσως, όχι για όλα τα παιδιά.

Στο νηπιαγωγείο μας, η διδασκαλία διαμέσου της τέχνης, μας βοήθησε να βρούμε έναν, κάπως, πιο δημιουργικό τρόπο για να μιλήσουμε στα παιδιά για τη φωνή τους, τον έλεγχό της και την αντιμετώπιση του θορύβου μέσα στις διδακτικές αίθουσες.

Ένα πρωινό, μόλις, είχαμε συγκεντρωθεί όλοι και όλες μαζί και ήταν η στιγμή να πούμε την “καλημέρα μας” και να συνεχίσουμε όταν ένα κοριτσάκι δυσκολευόταν “να βρει τη φωνή του”. Τότε μια κούκλα κουκλοθεάτρου ήρθε στην παρέα μας για να μας πει “καλημέρα”. Ήταν στην αρχή σιωπηλή γιατί δεν έβρισκε τη φωνή της. Τα παιδιά μάντεψαν το όνομά της και βρήκαν ότι τη λένε Φάνη (ίσως συμπτωματικά, ίσως όχι, το όνομα που βρήκαν τα παιδιά έχει δύο σύμφωνα κοινά με τη λέξη “φωνή”, οπότε δημιουργείται μια φωνολογική σχέση ανάμεσα στο όνομα της κούκλας και τη λέξη “φωνή”, κάτι που στο πλαίσιο της διαθεματικότητας μπορούμε να το συνδέσουμε με τις θεματικές ενότητες της γλώσσας).

Ο Φάνης άρχισε να “ψάχνει” τη φωνή του. Ξεκίνησε από τα πόδια του. Η φωνή ήταν πολύ αδύναμη και δεν έβγαινε. Έπρεπε να να την ψάξει καλύτερα. Εάν βρισκόταν εκεί, ήταν πολύ χαμηλά και ήταν εξαιρετικά δύσκολο να την ακούσουν οι άλλοι/ες. Στη συνέχεια, την έψαξε στην κοιλιά του. Όταν την βρήκε εκεί, ακουγόταν αλλά αυτό δεν έφτανε για την ακούσουν οι άλλοι/ες. Μετά την βρήκε στο λαιμό του. Αλλά ήταν τόσο δυνατή που όσοι/ες την άκουσαν φοβήθηκαν ή πόνεσε το κεφάλι τους και δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι ήθελε να πει, ούτε καν, αν έλεγε “καλημέρα”. Στο τέλος, η φωνή πήγε πιο ψηλά, ανέβηκε στο μυαλό και, τότε, ο Φάνης άρχισε να σκέφτεται τη φωνή του. Έτσι, άρχισε να καταλαβαίνει πόσο δυνατά θα έπρεπε να μιλήσει κάθε φορά ή πόσο σιγά και τι θα έπρεπε να πει.

Από τότε κάθε φορά που κάποιο παιδί χάνει τη φωνή του ή του “φεύγει” και γίνεται πολύ δυνατή θυμάται ότι ο Φάνης κατάφερε να βρει τη φωνή του μέσα στο μυαλό του. Μένει για λίγο σιωπηλό και στην συνέχεια βρίσκει τον τρόπο να “ρυθμίσει” τον ήχο της φωνής του ή να εκφράσει με λέξεις αυτό που θέλει να πει, χωρίς θορύβους.

Ο Φάνης μας

Σε συνέχεια προηγούμενης ανάρτησης   ανακοινώνουμε το περιεχόμενο της πρόσκλησης εκδήλωσης των Σχολών Γονέων Θεσσαλονίκης:

Το Ίδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης σας προσκαλεί στην εκδήλωση της Σχολής Γονέων Θεσσαλονίκης με θέμα:

“Σχολές Γονέων και η σύνδεσή τους με το Κοινωνικό Σχολείο”

την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου 2014 και ώρα 17:00,

στο ξενοδοχείο Macedonia Palace

Στη φωτογραφία η πρόσκληση της εκδήλωσης

(Στην πρόσκληση διορθώνουμε την ημερομηνία: είναι Παρασκευή 28/11/2014)

Συντάκτρια: Κυριακή Φαρδή

Υπάρχουν κάποιες έννοιες που χαρακτηρίζονται “δύσκολες” ή “περίπλοκες” για παιδιά προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης, επειδή έχουν αφηρημένη σημασία. Τέτοιες έννοιες είναι η αγάπη, η ειρήνη, η ευτυχία, η δυστυχία κ. ά. Ωστόσο, ακόμη και αν, η σκέψη των παιδιών του νηπιαγωγείου για βιολογικούς λόγους δεν είναι ώριμη για να κατανοήσει, να ερμηνεύσει και να αναπαραγάγει τέτοιου είδους έννοιες μπορεί να τις προσλάβει με έναν ιδιαίτερο και μοναδικό τρόπο.

Επιχειρήσαμε να ενσωματώσουμε στις εκπαιδευτικές μας εφαρμογές την έννοια της ειρήνης. Υπήρχαν πολλοί λόγοι για να το κάνουμε αυτό. Εδώ αναφέρουμε τους περισσότερο σημαντικούς: 1) στο νηπιαγωγείο γίνονται αναγκαστικές αναφορές στην έννοια του πολέμου εξαιτίας των εθνικών εορτών και επετείων, οπότε έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για τις αρνητικές συνέπειες των πολέμων και να στρέψουμε το ενδιαφέρον των παιδιών από τον πόλεμο στην ειρήνη, 2) η εβδομάδα που διαπραγματευτήκαμε την έννοια της ειρήνης ήταν μερικές μέρες πριν από την επέτειο του Πολυτεχνείου, κατάλληλο χρονικό διάστημα για να συνεχίσουμε τη συζήτησή μας σχετικά με την έννοια της δημοκρατίας την οποία και γνώρισαν τα παιδιά μέσα από το βιβλίο της Αρμενιακού, Κ. (2006). “Η κυρά-Δημοκρατία”. Αθήνα: Κέδρος, 3) προετοιμάζουμε επίσκεψη στο Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης για να ξεναγηθούμε στους χώρους του και να παρακολουθήσουμε παράσταση Καραγκιόζη. Επιλέγουμε να μιλήσουμε στα παιδιά για τη σημασία, τα εκθέματα και τους χώρους ενός τέτοιου μουσείου βάζοντας σε πρώτο πλάνο την έννοια της ειρήνης και τα πολιτιστικά στοιχεία που μπορούμε να αξιοποιήσουμε από αυτήν την επίσκεψη σε σχέση με την ειρήνη και όχι με τις μάχες ή τα “ηρωικά” πολεμικά γεγονότα.

Η εκπαιδευτική μας προσέγγιση ξεκίνησε με μία δραστηριότητα που ήταν αφιερωμένη στο ποίημα του Γιάννη Ρίτσου “Ειρήνη”. Το ποίημα αυτό περιγράφει απλές εικόνες από την καθημερινή ζωή και τις συνδέει με την έννοια της ειρήνης. Ταυτίζει την ειρήνη με τη χαρά της ζωής, με τον καθημερινό μόχθο, τα απλά πράγματα που μας κάνουν χαρούμενους/ες όταν τα έχουμε, με την παιδική ηλικία και τα όνειρά της κ.ά. Ο τρόπος αυτός με τον οποίο ο ποιητής αποδίδει νόημα στην έννοια δημιουργεί αναπαραστάσεις στη σκέψη των παιδιών που συνδέονται εύκολα με τα δικά τους βιώματα οπότε και προσφέρει ένα αισθητικά και νοηματικά κατάλληλο πλαίσιο για μια πρώτη προσέγγιση της. Το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου το διάβασε μία φορά η νηπιαγωγός, στη συνέχεια το εξηγήσαμε και το συζητήσαμε, τα παιδιά αναφέρθηκαν στις δικές τους ιδέες σχετικά με όσα ανέφερε το ποίημα. Ολοκληρώσαμε τη δραστηριότητά μας με “κυκλική ανάγνωση” των στίχων του ποιήματος: η νηπιαγωγός διάβαζε τρεις-τέσσερις στίχους και κάθε παιδί τους επαναλάμβανε σα να τους διάβαζε το ίδιο μέχρι να ολοκληρωθεί η “ανάγνωση” από όλα τα παιδιά. (Το ποίημα “Ειρήνη” του Γ. Ρίτσου μπορείτε να το δείτε εάν πατήσετε εδώ.)

Σε επόμενη δραστηριότητα χορέψαμε πιασμένοι/ες σε κύκλο το τραγούδι “Αν όλα τα παιδιά της γης” (ποίημα και αυτό του Γ. Ρίτσου, εδώ σε μουσική του Λ. Κηλαηδόνη). Μόλις, τελείωσε το τραγούδι τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων και διάλεξαν ένα σχετικό με την έννοια της ειρήνης όνομα για την ομάδα τους. Τα ονόματα των ομάδων ήταν: φως, ελευθερία, καρδιά, ειρήνη, δημοκρατία. Στη συνέχεια ζητήθηκε από τα παιδιά να θυμηθούν το ποίημα του Γ. Ρίτσου για την Ειρήνη και τις εικόνες που δημιουργούσαν οι στίχοι, να συζητήσουν στην ομάδα τους αυτές τις εικόνες, να βρουν και άλλες και να πουν τι σημαίνει για τα ίδια η έννοια αυτή. Στην ολομέλεια (όταν συγκεντρωθήκαμε όλοι/ες μαζί) κάθε ομάδα ανέφερε τι είναι γι’ αυτήν η ειρήνη.

Ειρήνη είναι:

Για την ομάδα “φως”: το κουκλοθέατρο, οι κούκλες, τα παιχνίδια όπως το κουκλόσπιτο, η ζωγραφική, τα παιχνίδια όπως τα παζλ.

Για την ομάδα “ελευθερία”: τα βιβλία, τα τραγούδια, τα παραμύθια, η ειρήνη είναι η ειρήνη, να πηγαίνουμε σχολείο, να παίζουμε στο σχολείο στην αυλή και να διασκεδάζουμε και να γράφουμε και βιβλία, ειρήνη είναι και τα πουλιά της ειρήνης όπως τα περιστέρια.

Για την ομάδα “καρδιά”: ειρήνη είναι να μιλάμε και να παίζουμε κάτω από τα δέντρα, το φως, το κουκλοθέατρο.

Για την ομάδα “ειρήνη”: είναι ο ζωολογικός κήπος, όταν φροντίζουμε τα ζώα, να πάμε βόλτα με το αυτοκίνητο, όταν φροντίζουμε τα φυτά.

Για την ομάδα “δημοκρατία”: είναι τα βιβλία, να παίζουμε μπάλα, να γυρίζω σπίτι μου, να φτιάχνουμε κατασκευές, να παίζουμε μπάσκετ.

Έτσι, με τον δικό τους μοναδικό τρόπο τα παιδιά του νηπιαγωγείου μας συνέδεσαν την έννοια της ειρήνης με βιωμένες από τα ίδια καταστάσεις με θετικό νόημα και περιεχόμενο, με το παιχνίδι, τα βιβλία, την τέχνη, τα ζώα και τη φροντίδα γι’ αυτά, το σχολείο, τη διασκέδαση κ.ά.

Σε επόμενη δραστηριότητα τα παιδιά με τις παλάμες τους βουτηγμένες σε λευκή τέμπερα δημιουργούν τα δικά τους πρωτότυπα περιστέρια της ειρήνης.

Η σχολή γονέων του νηπιαγωγείου μας ενημερώνει ότι: την Παρασκευή 28/11/2014 και ώρα 5.00 μμ στο ξενοδοχείο Μακεδονίας Παλλάς θα διεξαχθεί ημερίδα με θέμα την σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και ομιλητή τον κο Ασκητή, την πρόληψη κατά του καπνίσματος και ομιλητή τον κο Μπεχράκη και τα μεταδιδόμενα νοσήματα (ΚΕΕΛΠΝΟ).