ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 11ο
OMAΔΑ Α΄
1ο ΘΕΜΑ
1.α. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, ως προς την ορθότητά τους, με την ένδειξη Σωστό ή Λάθος.
1. Η πολιτική οργάνωση στην αρχαία Αίγυπτο βασίστηκε στην ιδέα της θεοποίησης του φαραώ.
2. Στις πινακίδες της γραμμικής Β΄ γραφής ο τοπικός άρχοντας αναφέρεται ως άνακτας.
3. Τα ελληνικά φύλα κατά τον πρώτο ελληνικό αποικισμό κατευθύνθηκαν στη Μ. Ασία.
4. Ο αριθμός των δούλων αυξήθηκε στη Σπάρτη κατά την αρχαϊκή εποχή εξαιτίας των χρεών προς τους ευγενείς.
5. Οι ανταλλαγές κατά την ομηρική εποχή γίνονταν με νομίσματα.
6. Οι κούροι και οι κόρες ήταν τα πρώτα μεγάλα αγάλματα.
7. Η πρώτη οργανωμένη περσική εκστρατεία κατά των Ελλήνων στόχευε στην τιμωρία των Ερετριέων και των Αθηναίων.
8. O Εφιάλτης ενίσχυσε το δημοκρατικό πολίτευμα της Αθήνας περιορίζοντας τις δραστηριότητες των αριστοκρατών.
9. ΄Αμεση συνέπεια του Πελοποννησιακού πολέμου ήταν η ήττα των Σπαρτιατών και η αναγνώριση της αθηναϊκής ηγεμονίας.
10.Τα βιβλία κατά την ελληνιστική περίοδο κατασκευάζονταν από παπύρους και περγαμηνές.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: 1. ΣΩΣΤΟ σελ. 23 – 2. ΛΑΘΟΣ σελ. 69[Ανώτατος άρχοντας, σύμφωνα με τις πληροφορίες των πινακίδων, ήταν ο άνακτας (wa-na-ka), κύριος του ανακτόρου απ’ όπου πήγαζε κάθε εξουσία.] – 3. ΣΩΣΤΟ σελ. 78 – 4. ΛΑΘΟΣ σελ. 87[Βέβαια, ο αριθμός των δούλων σε άλλες πόλεις αυξήθηκε εξαιτίας των χρεών προς τους ευγενείς, όπως συνέβαινε στην Αθήνα μέχρι τις αρχές του 6ου αι. π.Χ., και σε άλλες εξαιτίας των κατακτητικών πολέμων, όπως συνέβη στη Σπάρτη.] – 5. ΛΑΘΟΣ σελ. 80 [Μέτρο αναφοράς για την αξιολόγηση των ανταλλασσόμενων αγαθών ήταν το βόδι ή τα δέρματα ζώων, τα μέταλλα κι ακόμα οι δούλοι]- 6. ΣΩΣΤΟ σελ. 95 – 7. ΣΩΣΤΟ σελ. 96 – 8. ΣΩΣΤΟ σελ. 99 – 9. ΛΑΘΟΣ σελ.103[ Άμεση και φανερή συνέπεια του (Πελοποννησιαού) πολέμου ήταν η ήττα των Αθηναίων και κατ’ επέκταση η αναγνώριση της Σπαρτιατικής ηγεμονίας από τις ελληνικές πόλεις (404 π.Χ.)]– 10. ΣΩΣΤΟ σελ. 144
(10μονάδες)
1.β. Να δώσετε το περιεχόμενο των όρων:
βουλή γερόντων (ομηρικών κοινωνιών): σελ.82 το συμβούλιο που αποτελούνταν από τους αρχηγούς των ισχυρών γενών, οι οποίοι ονομάζονταν και αυτοί βασιλείς, και βρισκόταν δίπλα στον βασιλιά. Το συμβούλιο αυτό των ευγενών (βουλή των γερόντων) βαθμιαία περιόρισε τη βασιλική εξουσία.
αυτονομία (πόλη- κράτος): σελ. 85 Οι πολίτες συνέβαλλαν στη διακυβέρνηση με νόμους που οι ίδιοι είχαν θεσπίσει για να επιτύχουν την αυτονομία της .
μετοίκιο: σελ. 101-102 ο φόρος που πλήρωναν στο αθηναϊκό κράτος οι εγκαταστημένοι από άλλες πόλεις στην Αθήνα 12 δραχμές το χρόνο για τους άνδρες και 6 δραχμές για τις γυναίκες, αν είχαν εισοδήματα.
(5+5+5=15 μονάδες)
2ο ΘΕΜΑ
2.α. Ποια είναι η συμβολή των ομηρικών επών και των αρχαιολογικών ερευνών στη μελέτη του μυκηναϊκού πολιτισμού;
Σελ. 66 Τις πρώτες πληροφορίες για το μυκηναϊκό κόσμο είχαμε από τα ομηρικά έπη. Μέχρι τον περασμένο αιώνα όμως οι ιστορικοί και οι ερευνητές πίστευαν ότι τα πρόσωπα και γενικότερα η εικόνα της ζωής που παρουσίαζαν τα έπη ήταν δημιουργήματα της φαντασίας του Ομήρου. Οι διηγήσεις του απέκτησαν ιστορική υπόσταση, όταν ένας πλούσιος έμπορος, ο Heinrich Schliemann (Ερίκος Σλήμαν), έκανε τις πρώτες ανασκαφές στις Μυκήνες (1876). Έκτοτε και μέχρι σήμερα, οι αρχαιολογικές έρευνες σε πολλά μέρη της Ελλάδας και η μελέτη των ευρημάτων τους έχουν ρίξει πολύ φως στη γνώση αυτής της εποχής.
(10 μονάδες)
2.β. Πώς διαμορφώθηκε και εξελίχθηκε την αυτοκρατορική περίοδο το ρωμαϊκό δίκαιο;
Σελ. 213-214 Η μεγαλύτερη προσφορά του ρωμαϊκού πνεύματος στους υπηκόους του και στη συνέχεια σ’ όλο τον πολιτισμένο κόσμο ήταν η νομοθεσία, το ρωμαϊκό δίκαιο. Η νομοθεσία (Δωδεκάδελτος) στην αρχή ήταν ατελής και προορισμένη μόνο για την πόλη-κράτος της Ρώμης· σταδιακά όμως συμπληρώθηκε και επεκτάθηκε, για να καλύψει τις ανάγκες των κατακτημένων λαων. Στη διαμόρφωση του σημαντικού αυτού έργου οι Ρωμαίοι έλαβαν υπόψη τους τα ήθη και τις συνήθειες των υπηκόων τους καθώς και τις φιλοσοφικές ιδέες των Ελλήνων. Αργότερα η ρωμαϊκή νομολογία θα επηρεαστεί και από τη χριστιανική ηθική.
Η Δωδεκάδελτος συμπληρώθηκε και σε πολλά σημεία τροποποιήθηκε στην πορεία από συγκλητικά ψηφίσματα, διατάγματα πραιτώρων και αποφάσεις αυτοκρατόρων. Το ρωμαϊκό δίκαιο έγινε πολύπλοκο και για την ερμηνεία του ήταν απαραίτητοι ειδικοί πνευματικοί άνθρωποι, που ονομάζονταννομοδιδάσκαλοι. Τέτοιοι νομομαθείς υπήρχαν ήδη από την περίοδο της δημοκρατίας. Οι πιο γνωστοί δραστηριοποιήθηκαν στην εποχή των Αντωνίνων, όπως ήταν ο Σάλβιος Ιουλιανός και ο Γάιος, ενώ άλλοι αργότερα, τον 4ο αι. μ.Χ.
(15 μονάδες)