ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ενδεικτικά θέματα στην Νέα Ελληνική Λογοτεχνία

Τα παρακάτω  αποτελούν ενδεικτικά θέματα προερχόμενα από  την Κεντρική Επιστημονική Επιτροπή Τράπεζας θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας ως θέματα παραδείγματα για τους εκπαιδευτικούς της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που επιθυμούν να αποστείλουν θέματα στην επιτροπή.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΜΕΝΗΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ

Νέα Ελληνική Λογοτεχνία
για την Α’ Τάξη του Ημερησίου και του Εσπερινού Γενικού Λυκείου
(Ενότητα: «Παράδοση και μοντερνισμός στη νεοελληνική ποίηση»)

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ (1859-1943)
[Εδώ ουρανός παντού κι ολούθε ήλιου αχτίνα…]

Εδώ ουρανός παντού κι ολούθε ήλιου αχτίνα,
και κάτι ολόγυρα σαν του Υμηττού το μέλι,
βγαίνουν αμάραντ᾿ από μάρμαρο τα κρίνα,
λάμπει γεννήτρα ενός Ολύμπου η θεία Πεντέλη.

Στην ομορφιά σκοντάβει σκάφτοντας η αξίνα,
στα σπλάχνα αντί θνητούς θεούς κρατά η Κυβέλη1
,
μενεξεδένιο αίμα γοργοστάζ᾿ η Αθήνα
κάθε που τη χτυπάν του δειλινού τα βέλη.

Της ιερής ελιάς εδώ ναοί και οι κάμποι·
ανάμεσα στον όχλο εδώ που αργοσαλεύει
καθώς απάνου σ᾿ ασπρολούλουδο μια κάμπη2
,

ο λαός των λειψάνων ζει και βασιλεύει
χιλιόψυχος· το πνεύμα και στο χώμα λάμπει·
το νιώθω, με σκοτάδια μέσα μου παλεύει.
(«Πατρίδες» – Ασάλευτη ζωή, 1904)

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
α.
α1. Να εντάξετε το ποίημα στην παραδοσιακή ή στη μοντέρνα ποίηση. (5 μονάδες)
α2. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας αναγνωρίζοντας τέσσερα αντίστοιχα χαρα-
κτηριστικά στο κείμενο (8 μονάδες)
α3. Το ποίημα περιλαμβάνεται σε μια ευρύτερη ποιητική ενότητα με τον τίτλο
«Πατρίδες». Να βρείτε σε ποια από τις «Πατρίδες» του ποιητή αναφέρεται το
συγκεκριμένο ποίημα και σε ποιο στίχο κατονομάζεται αυτή. (4 μονάδες). Να
επισημάνετε στο ποίημα τέσσερα χαρακτηριστικά αυτής της «Πατρίδας». (8
μονάδες)
ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ: 25

β.
β1. Να καταγράψετε 5 μεταφορές, όπως αυτές εντοπίζονται στο κείμενο που σας δό-
θηκε (10 μονάδες)
β2. Να καταγράψετε 2 παρομοιώσεις, όπως αυτές εντοπίζονται στο κείμενο που σας
δόθηκε (4 μονάδες)

β3. Να χαρακτηρίσετε τη γλώσσα (δημοτική ή καθαρεύουσα) που υιοθετεί ο Παλαμάς
στο ποίημα συνδέοντας την απάντησή σας με τις γλωσσικές απόψεις του ποιητή.(6
μονάδες)
β4. Να βρείτε στο ποίημα πέντε (5) λέξεις ή εκφράσεις χαρακτηριστικές των
γλωσσικών επιλογών του Παλαμά, για να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (5
μονάδες)
ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ: 25

γ.
γ1. Να αναγνωρίσετε στο ποίημα τα γενικά χαρακτηριστικά του λογοτεχνικού
ρεύματος στο οποίο ανήκει αιτιολογώντας την απάντησή σας με αναφορές στο
κείμενο (20 μονάδες)
γ2. ο λαός των λειψάνων ζει και βασιλεύει./ χιλιόψυχος. Να σχολιασθεί ο στίχος (5
μονάδες)
ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ: 25

δ.
δ1. το πνεύμα και στο χώμα λάμπει: Να σχολιάσετε το στίχο. Έχει κατά τη γνώμη σας
διαχρονική ισχύ; (15 μονάδες)
δ2. Το ποιητικό υποκείμενο παρουσιάζεται στον τελευταίο στίχο. Να σχολιάσετε τον
στίχο σε σχέση με το παραπάνω δεδομένο (10 μονάδες)
ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ: 25

 

4 σχόλια

Μετάβαση στη φόρμα σχολίων

  1. ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΡΩΤΗΣΩ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΠΟΙΟ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟ SITE ΠΟΥ ΘΑ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΔΩ ΤΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΟΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΩ ΒΡΕΙ ΤΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΠΕΡΙΜΕΝΩ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

  2. το 2251 τις λυσεις θελω πλζ

    1. Η γνώμη μου είναι πως η τράπεζα θεμάτων εξελισσόμενη και προσαρμοζόμενη συνεχώς στις σύγχρονες εκπαιδευτικές συνθήκες και στις ανάγκες και δυνατότητες των μαθητών ειναι ένα θετικό μέτρο για δύο λόγους: α) δημιουργεί συνθήκες ισότητας σε όλα τα σχολεία στην Ελλάδα από την άποψη της κάλυψης της διδακτέας ύλης και β) όλοι οι μαθητές έχουν από την αρχή της χρονιάς τα θέματα των εξετάσεων στη διάθεσή τους, ώστε να εξασκούνται και να προσαρμόζουν τη μελέτη τους σε αυτά.

Αφήστε μια απάντηση

Η διεύθυνση του email σας δεν θα δημοσιευθεί.

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση