Το σκηνικό της γιορτής μας, έτοιμο κι αυτό! Η Νεότερη Ιστορία μας «ζωντανεύει» με πρωταγωνιστές, φυσικά, τα παιδιά!
Στολίζουν με τα έργα τους και εμπνέονται από τους γνωστούς πίνακες του Θεόφιλου..
Η γιορτή μας για την επέτειο της 25ης Μαρτίου σε μεγάλο βαθμό αντλεί έμπνευση από το εκπαιδευτικό υλικό που συνέγραψε η Καλλιόπη Κύρδη ,υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων της Α΄Δ/νσης Π.Ε.Αθηνών και το οποίο στηρίζεται στο αρθρωτό έργο του Χρήστου Μποκόρου με τον τίτλο «Ιστορία, Μνήμη, Κοινότητα – Εκπαιδεύοντας το βλέμμα: Το ζωγραφικό έργο του Χ. Μποκόρου 1821, η γιορτή» που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε κοινό σε ομώνυμη έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη, από 19/05/2021 έως 10/10/2021 με αφορμή τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης .
Η έκθεση αρθρωνόταν σε τέσσερις ενότητες:
• Η Γαλανόλευκη: ο απόηχός της.
• Η Ιστορία: το φως και το σκοτάδι της.
• Οι Ήρωες, επιφανείς και αφανείς: ο ίσκιος και το αίμα τους.
• Η Δόξα μονάχη
Ο Χρήστος Μποκόρος γεννήθηκε το 1956 στο Αγρίνιο. Εκεί έζησε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια. Έφυγε δεκαεννέα χρονών για να σπουδάσει Νομικά στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο
Θράκης, στην Κομοτηνή (1975-1979). Μετά τις σπουδές του Δικαίου κι ένα μεσοδιάστημα αναποφασίστου προβληματισμού, βρέθηκε στη Ανώτατη Σχολή των Καλών Τεχνών της Αθήνας
(1983-1989). Ζωγράφιζε από παιδί, άρχισε να εκθέτει στη δεκαετία του ’80. Στο εργαστήριο της οδού Καλλιδρομίου, στον λόφο του Στρέφη, έγιναν τα έργα της «μαθητείας στο πραγματικό».
Τη δεκαετία του ’90 στην οδό Αριστοδήμου, στον Λυκαβηττό, αποπειράται να εικονοποιήσει την κοινή μνήμη και «πειρασμούς του αόρατου», το φως και το σκοτάδι. Μετά το 2000 κατεβαίνει
στην Καστέλλα όπου ζει και εργάζεται έκτοτε. Το 2004, με το «Αδιάβαστο Δάσος», άγγιξε το αγκάθι της Εθνικής Αντίστασης και του Εμφυλίου. Το 2013 παρουσίασε «τα στοιχειώδη» στο
Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, προτείνοντας μια λιτή ευημερία, μια επανεύρεση του μέτρου στην καθημερινή μας ζωή και το 2016 τις «όψεις αδήλων», μια αναδρομική έκθεση
έργων της τριαντάχρονης πορείας του. Δύο αιώνες μετά τον ξεσηκωμό́του 1821, επανέρχεται στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού με τη «γιορτή».
Πηγή: https://bokoros.com. Διαθέσιμο στοhttps://bokoros.com/%ce%b2%ce%b9%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%b9%ce%ba%cf%8c/
Επειδή , μεγάλος αριθμός παιδιών της τάξης δεν έχουν καταγωγή από την Ελλάδα, αρχικά δίνεται έμφαση στην έννοια της πατρίδας . Ποια είναι η πατρίδα για τον καθένα μας και τι εικόνες μας φέρνει στο μυαλό. Γιατί αγαπάμε την πατρίδα; Συγκεντρώνουμε , με τη βοήθεια των γονέων, φωτογραφικό υλικό από τις πατρίδες και το κάθε παιδί παρουσιάζει τη φωτογραφία του τόπου του δίνοντας και τις ανάλογες πληροφορίες . Ακολουθεί συζήτηση και ζωγραφική της πατρίδας. Χαρακτηριστικό είναι ότι η πλειονότητα των παιδιών στη ζωγραφική τους φτιάχνουν και τη σημαία της πατρίδας τους.
Βλέπουμε το έργο του Μποκόρου με την ελληνική σημαία και τίθενται ερωτήματα όπως
Οι απαντήσεις ενδιαφέρουσες:
Αφού διαβάσουμε την ιστορία “Το ασπρογάλανο πανί” της Γαλάτειας Σουρέλη από το “Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων για το Νηπιαγωγείο” , ΥΕΠΘ, Αθήνα 2001 και συνδέσουμε τις εννέα λωρίδες της με τη λαϊκή θεωρία που αναφέρει ότι αντιστοιχούν στις συλλαβές της ιστορικής φράσης «Ελευθερία ή Θάνατος», που έχει μείνει καταγεγραμμένο στη συνείδηση των Ελλήνων ως το κεντρικό σύνθημα της Επανάστασης , φτιάχνουμε τις δικές μας σημαίες με τυπώματα και λουλούδια σαν τα αγριοτριαντάφυλλα του Μποκόρου.
Η ελληνική σημαία γίνεται αφορμή για να δούμε το βιβλίο ” Σημαίες τηε Ελευθερίας , Συλλογή Εθνικού Ιστορικού Μουσείου”,Ι.Κ.Μαζαρακής -Αινιάν, εφημ ΤΑ ΝΕΑ, Αθήνα 1996.
“Αρκει λοιπόν να υψωθεί μία μόνη σημαία με το Σταυρό και θα τρέξουν όλοι να ενωθούν με μια επαναστατική ορμή για την απόκτηση της ελευθερίας …” , αναφέρει ο συγγραφέας . Βλέπουμε πολλές εικόνες από σημαίες της προεπαναστατικής περιόδου και της επανάστασης που έχουν πάνω τους τοπικούς αγίους , το δικέφαλο αετό , με επιγραφές συνήθως “Εν τούτω νίκα” ή “Ελευθερία ή Θάνατος”, ή “Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος” ,με στεφάνια ελιάς και δάφνης , με τον όφι που νικήθκε από το Σταυρό , με άγκυρες …. Σε όλες , όμως , το κυριάρχο στοιχείο ήταν ο στυαρός . Φτιάχνουμε και εμείς τις δικές μας σημαίες του Αγώνα με φαντασία και το σύμβολο του Σταυρού σε κυρίαρχη θέση.
Παρατηρούμε το έργο του Χ. Μποκόρου με την μορφή του Διονυσίου Σολωμού.
Μιλάμε για τη βιογραφία του ποιητή και το ιστορικό της σύνθεσης του ” Ύμνου εις την Ελευθερία” . Κεντρικό σημεί αναφοράς στάθηκε το χέρι του ποιητή στο στήθος του .
είναι οι υποθέσεις που κάνουν τα παιδιά για τη χαρακτηριστική του στάση .
Ακολουθεί η αναπαραγωγή του πίνακα με πληθώρα υπέροχων λουλουδιών που φωτίζουν την ασπρόμαυρη φιγούρα του εθνικού ποιητή.
Η μορφή του Γεωργίου Καραϊσκάκη στέκεται ισάξια δίπλα σε εκείνη του Σολωμού , δύο εξέχουσες προσωπικότητες που δε συναντήθηκαν ποτέ ,όμως αγωνίστηκαν και οι δύο για τα ίδια ιδεώδη.
Καθώς έχουμε μιλήσει για τις παραδοσιακές στολές και τα χρυσοκένητα μοτίβα τους , τα παιδιά αποφάσισαν να δώσουν χρώμα στην αχνή φιγούρα του ήρωα , χρωματίζοντας το φέσι και το γιλέκο του , δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στη συμμετρία των σχεδίων.
Ο τελευταίος σταθμός μας στο έργο του Μποκόρου είναι η Δόξα μονάχη , Δαφνοφόρος έννοια δύσκολη και αφηρημένη για τα παιδιά η οποία θα κατανοηθεί εύκολα διαβάζοντας το ποιήμα “Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη” του Δ. Σολωμού
Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη,
περπατώντας η δόξα μονάχη
μελετά τα λαμπρά παλικάρια
και στην κόμη στεφάνι φορεί
γινωμένο από λίγα χορτάρια
που ‘χαν μείνει στην έρημη γη.
Τα παιδιά ερμηνεύουν το μαύρο ντύσιμο ως λύπη και πένοις της Δόξας για τους νεκρούς των Ψαρών ενώ τα φύλλα δάφνης που κρατά θα γίνουν στεφάνια για όλους εκείνους που θυσιάστηκαν στο μαρτυρικό νησί. Στη συνέχεια , ο πίνακας του ζωγράφου αποκτά ” ζωντάνια ” στα χέρια των παιδιών που κολλούν φύλλα και βάφουν το φόντο πράσινο ( από τα λίγα χορτάρια της γης ) ή μπλε (από το χρώμα της ελληνικής σημαίας) .
Δεν παραλείπουμε να αναφερθούμε και στην μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης , το Ευαγγελισμό της Θεοτόκου που τιμάμε αυτή τη μέρα . Χρωματίζουμε σε στυλ βιτρώ τη συνάντηση του Αρχάγγελου με τη Μαρία σχεδιάζοντας ο /η καθένας/μία το δικό του/της κρίνο.
Κι ένα ” πάντρεμα” όλων των παραπάνω , σε ένα ηλεκτρονικό βιβλίο
Χρόνια πολλά , και του χρόνου !!
Για την εθνική επέτειο της 25 Μαρτίου μάθαμε και κάναμε πολλές δραστηριότητες . Θα σταθούμε σε μερικές που τις θεωρούμε ιδιαίτερες .
Κάνοντας αναφορά στον πίνακα του Ν. Γύζη ” Το κρυφό σχολειό¨, και τη χρήση του φτερού με το οποίο έγραφαν οι άνθρωποι τότε, κάποιος μαθητής εκφράζει την επιθυμία να γράψει …όπως τότε . Πειραματιζόμαστε λοιπόν γράφοντας το αρχικό του ονόματός μας με φτερό και μελάνι . Μια δραστηριότητα που μας άρεσε ιδιαίτερα!!!
Η αναφορά μας στο ιστορικό πλαίσιο της εθνικής εορτής , έγινε μέσα από γνωστούς πίνακες ζωγραφικής όπως ” Το παιδομάζωμα” του Ν. Γύζη, τη ” Σκλαβωμένη Ελλάδα” του Θεόφιλου, ,τον “Όρκο στην Αγία Λαύρα” του Θ. Βρυζάκη. Τα παιδιά ” πλημμύρισαν” από εικόνες και ηρωικές στιγμές των προγόνων μας , έτσι ώστε , σε συνδυασμό και με τα ποιήμα μας για την Ελλάδα ( στίχοι Αλεξίου Σταυρούλα ) , τους ήταν πολύ εύκολο να αποδώσουν το μεγαλείο και τη χάρη της νεοσύστατης πατρίδας μας που βγαίνει από το σκοτάδι. Συζητούν και αποφασίζουν τι θα φτιάξουν .
Παλικάρια μου γενναία
είστε μέσα στην καρδιά μου
πολεμήσατε τον εχθρό θαρραλέα
και μου χαρίσατε τη λευτεριά μου.
Ήμουνα πληγωμένη
και πολύ λυπημένη
όμως τώρα χαμογελώ ξανά
φόρεσα τα καλά μου
λάμπουνε τα μαλλιά μου
και μέχρι τα πέρατα της γης
όλοι θαυμάζουν την ομορφιά μου.
Μέρα σπουδαία είναι αυτή
γιορτάζει ο ουρανός κι η γη
τέλειωσε η σκλαβιά
κι είμαι ελεύθερη ξανά .
Αφού τελειώσουμε , βλέπουμε και συγκρίνουμε τον πίνακά μας με αυτόν του Θ. Βρυζάκη και χαιρόμαστε ιδιαίτερα για την ο ζωγράφος ταυτίστηκε με την καλλιτεχνική μας έμπνευση!!!
Ετοιμάσαμε σημαίες ακολουθώντας την τεχνική της υψιτυπίας .Τη μέθοδο εκτύπωσης όπου τα στοιχεία της πλάκας είναι εξώγλυφα.
Για την εκτύπωση ετοιμάσαμε μια μήτρα με την ελληνική σημαία κατασκευασμένη στο υλικό depron..
Xρησιμοποιήσαμε τέμπερα μπλε και ρολό .
Τα τυπώματα έγιναν σε απλό χαρτί και από τις δύο πλευρές του.
Τα παιδιά βρήκαν εύκολη και εντυπωσιακή αυτή την τεχνική.
Εργαστήρι παραδοσιακών στολών Βλέπουμε παραδοσιακές στολές από πολλές περιοχές της πατρίδας μας και φτιάχνουμε τα δικά μας γιλέκα και ποδιές
αλλά και τα παραδοσιακά μας κεντήματα σε πλέξη σταυροβελονιάς
Και του χρόνου παιδιά , χρόνια πολλά !!!
” Κυρία, οι γονείς μου ρωτάνε πότε θα γίνει η γιορτή μας;” , ρωτά με αγωνία ένα παιδί. Ευκαιρία, λοιπόν , να φτιάξουμε την πρόσκλησή μας. Σκεφτόμαστε το κείμενο , γνωρίζουμε πολύ καλά τις πληροφορίες που πρέπει να αποτυπωθούν στο χαρτί, μπερδευόμαστε λίγο με τη σειρά τους . Προτείνουμε , αντιπροτείνουμε , διορθώνουμε , αλλάζουμε και καταλήγουμε.
Το επόμενο βήμα είναι να αποφασίσουμε σε τι χρώμα χαρτόνι θα κολλήσουμε την πρόσκληση . Από το κόκκινο ( αίμα των ηρώων) , το μαύρο( η σκλαβιά) , το πράσινο( το χορτάρι της ελέυθερης Ελλάδας ) , καταλήγουμε στο άσπρο και το μπλε της ελληνικής σημαίας. Πιάνουμε δουλειά. Να μετρήσουμε , να κόψουμε, να υπολογίσουμε , μαθηματικά σε πλήρη ανάπτυξη!!!!
Πάρτε μια μικρή γεύση από το εργαστήρι στην τάξη μας όπου μέσα από πολλές δραστηριότητες και κατασκευές γνωρίσαμε το μεγαλείο των προγόνων μας , το πόθο τους γα τη λευτεριά, τον αγώνα και τη μαχητικότητά τους . Η ιστορία πρέπει να μένει πάντα ζωντανή και να δείχνει το δρόμο….
Μαθαίνουμε την ιστορία πολλών αγωνιστών
Φτιάχνουμε τα στεφάνια μας
Φτιάχνουμε τις σημαίες της ελευθερίας
Μαθαίνουμε τα γεωγραφικά διαμερίσματα της πατρίδας μας και αυτά των γονέων μας
Τα ωραία μας τσολιαδάκια και οι Ελληνοπούλες
Από τον πίνακα του Θεόδωρου Βρυζάκη ” Η Ελλάς ευγνωμονούσα” στο δικό μας πίνανα που του δώσαμε άλλον τίτλο. Φανταζόμαστε ότι είμαστε εκεί , μέσα στον πολύ κόσμο, και ακούμε την Ελλάδα να μιλά και να ευχαριστεί τους γενναίους πολεμιστές της.
ΤΡο μικρό μας βιβλίο , εμπνευσμένο από το ” Παιδομάζωμα” του Νικόλαου Γύζη
Τα παραδοσιακά μοτίβα αποτελούν κυρίαρχο στοιχείο εκείνης της περιόδου και αποτυπώνεται παρασταικά στα σχέδια τον παιδιών
Και βέβαια δε ξεχνάμε τη δεύτερη μεγάλη γιορτή τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου
Το σκηνικό μας έτοιμο
Το θεατρικό μας ήταν μια διασκευή του βιβλίου της Ευγενίας Φακίνου
Μπορεί η γιορτή μας να ήταν κλειστή , όμως μια χαρά τα καταφέραμε , με ποιήματα , τραγούδια και χορούς.
Χρόνια πολλά και του χρόνου!!!
https://drive.google.com/file/d/1wx4INwz4xurvAEjnRq3TqoeyDnPApSwB/view?usp=sharing
Στον παραπάνω σύνδεσμο θα παρακολουθήσετε τον εορτασμό των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821 , όπου τα παιδιά αφηγούνται σπουδαία γεγονότα της νεότερης ιστορίας μας για την κατάκτηση του πολυπόθητου αγαθού της Ελευθερίας!
Τα παιδιά εκφράζουν με περηφάνεια και τιμή μέσα από το ποίημά τους και τους χαρακτηριστικούς πίνακες ζωγραφικής τους βίους των ηρώων και τον αγώνα τους για την απελευθέρωση του Γένους!
Τα παιδιά δημιουργούν με απλά αναλώσιμα υλικά και υλικά επαναχρησιμοποίησης τσολιαδάκια, κρίνους για τον Ευαγγελισμό και εκφράζουν τις εντυπώσεις τους!
Ένα μικρό αφιέρωμα στη διπλή μας γιορτή . Χρόνια πολλά στη σημαία μας, χρόνια πολλά στον Ευάγγελο και την Ευαγγελία!!!
Υποστηριζόμενο από blogs.sch.gr & Θέμα βασισμένο στο Lovecraft από τον Anders Norén