Με αφορμή το φύλλο της ιταλικής Il Foglio που συντάχθηκε από την τεχνητή νοημοσύνη
Στον δείκτη εμπιστοσύνης των πολιτών, τα media και οι δημοσιογράφοι είναι σταθερά στην τελευταία θέση. Κατηγορούνται ότι μεροληπτούν, λες και υπάρχει αμερόληπτο ον πάνω στη γη. Επειδή οι καταναλωτές των ειδήσεων μπορούν ανέξοδα, με το πάτημα ενός κουμπιού, να λαμβάνουν πληροφόρηση, έστω και αμφίβολης αξίας, δυσκολεύονται να συνειδητοποιήσουν ότι η υψηλού επιπέδου δημοσιογραφία είναι ακριβή. Αν θέλει κάποιος να έχει μια σφαιρική εικόνα των γεγονότων, μπορεί να διαβάζει και να βλέπει τα πάντα. Επειδή αυτό είναι αδύνατο, προστρέχει υποχρεωτικά στους δημοσιογράφους που εμπιστεύεται ή τους απορρίπτει όλους συλλήβδην, ενισχύοντας τις περιρρέουσες αντιδημοκρατικές ροπές.
Η τεχνολογία ωστόσο θα δώσει και εδώ λύσεις, με νέα εργαλεία και κατάλληλα επιχειρηματικά μοντέλα. Οι πληροφορίες πρέπει να ρέουν. Πριν από μερικές εβδομάδες, οι αναγνώστες της ιταλικής Il Foglio μάταια έψαχναν να βρουν τις υπογραφές των αγαπημένων τους δημοσιογράφων στην εφημερίδα, καθώς το φύλλο γράφτηκε αποκλειστικά από Μεγάλα Γλωσσικά Μοντέλα.
Η είδηση του πειράματος κυκλοφόρησε με κάποια αμηχανία στον παγκόσμιο Τύπο, προκαλώντας τρόμο σε όσους ψωμίζονται από το λειτούργημα, ενθουσιασμό σε όσους μισούν τα συστήματα και αμφιθυμία στους πραγματιστές, που ξέρουν ότι οι επαναστάσεις και οι βίαιες αλλαγές έχουν πάντα κερδισμένους και χαμένους.
Κάποιοι σκέφτονται ότι, αναθέτοντας την πληροφόρησή τους στην τεχνητή νοημοσύνη και βγάζοντας από τη μέση τους επιρρεπείς στα λάθη, στην οκνηρία, στις δωροδοκίες και στις μεροληψίες ανθρώπους, θα εξαφανίσουν τα προβλήματα των media. Δυστυχώς ή ευτυχώς, η πραγματικότητα θα τους διαψεύσει. Αμερόληπτη, διαφανής και αλάνθαστη ΤΝ δεν πρόκειται να υπάρξει. Πίσω από τα μεγάλα στατιστικά μοντέλα, βρίσκονται προγραμματιστές και τεχνολογικοί κολοσσοί με τη δική τους ατζέντα. Θέλουμε να συγκεντρωθεί η τέταρτη εξουσία σε ακόμα λιγότερα χέρια;
Το πρόβλημα, βέβαια, δεν είναι καινούργιο. Όσο περισσότερο οι δημοσιογράφοι εργάζονται και συμπεριφέρονται σαν ρομπότ, τόσο υπονομεύουν τη θέση τους και ανοίγουν τον δρόμο στα ρομπότ. Δεν είναι εύκολο να αντισταθείς στη γοητεία των μοντέλων στις μέρες μας. Οι δημοσιογράφοι το γνωρίζουν ίσως καλύτερα από κάθε άλλον. Κάθε φορά που κάποιος από εμάς αναπαράγει ένα δελτίο Τύπου ή δημοσιεύει δουλειά που του σέρβιρε το Gemini, το Claude ή το ChatGPT, πιθανώς κλείνει η πόρτα σε έναν μελλοντικό συνάδελφο· στην εποχή της ΤΝ δεν θα υπάρχει πια χώρος για αυθεντικές ανθρώπινες φωνές. Η αντικατάσταση των δημοσιογράφων από ρομπότ δεν προοιωνίζεται ωραίες μέρες. Και, προφανώς, αυτό δεν μου το έγραψε το ChatGPT.
