Οι… άδηλοι πρωταθλητές των πανελληνίων

Του Λουκά Κασιάρα,   φιλολόγου στο 1ο ΓΕΛ Πυλαίας

Τίτλοι τέλους για τις Πανελλήνιες και εφέτος –μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων– και τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν ως συνήθως στους αριστεύσαντες και πρωτεύσαντες ανά Σχολή και περιοχή.

Περιστοιχίζονται αίφνης από οικείους και φίλους, καλούνται από δημοσιογράφους σε εκπομπές και panels, ενώ οι επιδόσεις και οι φωτογραφίες τους προβάλλονται σε πρωτοσέλιδα εφημερίδων και αναρτώνται σε ποικίλα blogs και ιστοτόπους.

Γενικά πολιορκούνται από έκπληκτα βλέμματα και τίθενται στο επίκεντρο της προσοχής και του κοινού θαυμασμού… – Πως τα κατάφερες; – Ποιοι σε στήριξαν; – Με ποια μέθοδο διάβαζες; – Τι στερήθηκες; … είναι μερικά από τα συνήθη ερωτήματα με τα οποία σφυροκοπούν τους διακριθέντες…

Κι εκείνοι, οι περισσότεροι αμήχανοι για την ξαφνική έκθεσή τους στην αδηφάγο αρένα της ειδησεογραφίας, αρκούνται σε λιτές, αυτονόητες συνήθως απαντήσεις, δοσμένες ως επί το πλείστον με την έμφυτη εκείνη νεανική αιδημοσύνη μπροστά στο φακό ή ενίοτε με έναν κεκαλυμμένο αυτάρεσκο κομπασμό, προϊόν ίσως της κοινωνικής απήχησης της ευφυΐας τους.

Όσο όμως οι προβολείς ανάβουν και τα ειδησεογραφικά φλας αστράφτουν μπροστά σε αυτούς τους ολίγους αρίστους, τόσο αισθάνομαι πως πέφτει πιο βαριά η σκιά επάνω σε μια μεγάλη ομάδα αποφοίτων που ίσως να αξίζουν και να δικαιούνται περισσότερο τον έπαινο και την επιβράβευσή μας.

Πρόκειται γι’ αυτούς που κάτω από φοβερά αντίξοες και άγνωστες για τους πολλούς συνθήκες, ξεπερνώντας εμπόδια φαινομενικά ανυπέρβλητα, νικώντας έμφυτες και επίκτητες αδυναμίες τους κατάφεραν να μείνουν ως την τελευταία μέρα αταλάντευτα προσανατολισμένοι και επίμονοι διεκδικητές στη σχολή που στόχευσαν. Είναι εκείνοι, που εργάστηκαν χωρίς καμιά ή με υποτυπώδη φροντιστηριακή στήριξη (προφανώς λόγω οικονομίας καχεξίας), που χρειάστηκε να υπερβούν ψυχοφθόρα οικογενειακά προβλήματα (θανάτους, αρρώστιες ή χωρισμούς από οικεία πρόσωπα), που κατάφεραν να παλέψουν με εγγενή ή επίκτητα ψυχο-βιολογικά προβλήματα (μαθησιακές δυσχέρειες, σωματικές δυσπλασίες, ποικίλες νευρώσεις), που δεν είχαν όχι απλά τις ιδανικές, αλλά ούτε καν τις αυτονόητες συνθήκες μελέτης στο σπίτι τους, και στο δωμάτιό τους – αν είχαν…

Είναι γενικά εκείνοι που δεν είχαν τις δυνατότητες και τις ικανότητες των αρίστων, ακόμη και σε επίπεδο νοητικών δεξιοτήτων και ευφυΐας, αλλά κοπίασαν πολλαπλάσια και το τελικό άθροισμα των μορίων τους (σίγουρα κατώτερο από το βαθμολογικό πλαφόν που αναδεικνύει τους πρωτεύσαντες) αποτελεί δηλωτικότατο αντίκρισμα των απαράμιλλων και συχνά εξοντωτικών κόπων τους. Ενδεχομένως να χάσουν για λίγα μόρια τη σχολή πρώτης τους προτίμησης και το κλάμα της ψυχής τους να είναι πολύ σφοδρότερο από κάποιους άλλους (αποτυχόντες) που είχαν σχεδόν προκαταλάβει την επιτυχία τους… Διαθέτουν όμως, αυτά τα παιδιά, τέτοια αποθέματα ψυχικού σθένους, που είναι θέμα χρόνου να αναδιατάξουν τις δυνάμεις τους, αντλώντας δύναμη ακριβώς από την αδάμαστη θέλησή τους και τη δίψα για την κατάκτηση του στόχου τους ενάντια σε κάθε πρόσκομμα.

Έχω πολλούς τέτοιους μαθητές μου να θυμάμαι…

Τον Πέτρο, που στις αρχές Γ’ Λυκείου έχασε τη μητέρα του από αυτοκινητιστικό και διάβαζε για να την κάνει να χαίρεται από τον ουρανό, όπως μου έλεγε.

Τον Άρη, που τα κουρασμένα του μάτια, κάθε πρωί, πρόδιδαν ξενύχτι, γιατί είχε ένα αδελφάκι με ειδικές ανάγκες στο δωμάτιό του που έπρεπε να το φροντίζει… και ουδέποτε βέβαια θέλησε να το αποχωριστεί.

Την Ειρήνη, που συνήθως μου έδινε αμέσως άδεια την κόλλα της Έκθεσης, ώσπου μια μέρα μου έγραψε ότι έχει σύνδρομο διπολικής διαταραχής και δε θέλει να παίρνει άλλα φάρμακα…

Τον Γιώργο, με το σύνδρομο Asperger, που με αυτοθυσία προσπαθούσε να πειθαρχήσει στη μελέτη του, το πολύ 2 ώρες την ημέρα, καταφέρνοντας θαυμαστά αποτελέσματα.

Την Αρετή, που με χαμηλωμένο βλέμμα πλησίασε στην έδρα για να μου ζητήσει περισσότερες ασκήσεις για το σπίτι συμπληρώνοντας: «…γιατί πλέον σταμάτησα όλα τα φροντιστήρια, οι γονείς μου δε δουλεύουν…».

Τον Απόστολο, μαθητή δυνατοτήτων του 12, που μέσα σε ένα χρόνο ξεπέρασε τον εαυτό του με 8ωρα μελέτης καθημερινά και εξέπληξε τους πάντες φθάνοντας τα 17.000 μόρια!

Όλοι αυτοί πέτυχαν θαυμαστά αποτελέσματα στις εξετάσεις!

Και για άλλους πολλούς θα μπορούσα να γράψω μικρούς και αφανείς ήρωες της μαθητικής καθημερινότητας, που η ζωή, με τις δοκιμασίες που τους επεφύλαξε, στην ουσία γιγάντωσε μέσα τους το καλό πείσμα, αυτό που ο Γ. Σεφέρης το παρομοιάζει με «απαραίτητη πρωινή γυμναστική»…

Φυσικά και δεν πρέπει να υποτιμούμε τις άριστες επιδόσεις των ολίγων διακριθέντων, αλλά ούτε όμως και να τις υπερτιμούμε.

Αναμφίβολα, το δίκαιο είναι να κρίνεται και να αξιολογείται ο καθένας όχι με το τελικό «σκορ» του, αλλά με κριτήριο τον αγώνα που κατέβαλλε και τις συνθήκες που καθόρισαν αυτόν τον αγώνα του.

Το σίγουρο πάντως είναι πως αυτοί οι χαρισματικοί μαθητές –είτε επιτυχόντες σε κάποια σχολή είτε όχι– είναι οι άδηλοι πρωταθλητές των εκάστοτε πανελληνίων. Πιστεύω πώς όλοι, όσοι τους γνωρίζουμε στον κύκλο μας, έχουμε την υποχρέωση να τους αποτίσουμε το φόρο τιμής που αξίζουν, με μια γενναία επιβράβευση, μια ζεστή αγκαλιά, ένα βλέμμα παραδοχής, ένα χαμόγελο περηφάνιας γι’ αυτό που κατάφεραν.

Έτσι, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, θα λάμπει πάντα το Φως της δικής τους Ψυχής, παράδειγμα και οδοδείκτης για όλους εμάς και κυρίως για τους επερχόμενους υποψηφίους.

                          Λουκάς Κασιάρας

φιλόλογος 1ο ΓΕΛ Πυλαίας