Πρόκειται για μέθοδο που ευνοεί την ανεπιφύλακτη συνεισφορά ιδεών όλων των μαθητών, ακόμα και όσων αρχικά είναι απρόθυμοι να συμμετάσχουν, πάνω σε ένα συγκεκριμένο θέμα. Οι μαθητές, χωρίς το φόβο της επίκρισης ή της βαθμολογίας, δίνουν πιθανές απαντήσεις ή ιδέες σε ένα ερώτημα, πρόβλημα ή θέμα που εισάγει ο εκπαιδευτικός. Ακούγοντας προσεκτικά και ενεργητικά (active listening) τις ιδέες άλλων και εκφράζοντας τις δικές τους οι μαθητές συνειδητοποιούν την υπάρχουσα γνώση τους και την συμπληρώνουν αφομοιώνοντας τις νέες πληροφορίες.
Με την τεχνική αυτή οι μαθητές εξασκούνται στο να επικεντρώνουν την σκέψη τους σε ένα θέμα, να παράγουν ποικίλες ιδέες πριν να ξεκινήσουν την συγγραφή ή επίλυση ενός προβλήματος, να αποδέχονται και να σέβονται τις διαφορετικές απόψεις, να τολμούν να μοιράζονται τις ιδέες τους, συμπληρώνοντας τις και έτσι να αποκτούν αυτοπεποίθηση.
Ο εκπαιδευτικός μπορεί να προσαρμόσει αυτή την τεχνική στα πλαίσια ομαδικής δραστηριότητας, ορίζοντας έναν αρχηγό και έναν καταγραφέα σε μια μικρή ή μεγαλύτερη ομάδα. Στη συνέχεια προσδιορίζει το θέμα γύρω από το οποίο θα συγκεντρωθούν ιδέες και φροντίζει να είναι κατανοητό σε όλους. Θέτει τους κανόνες αυτής της δραστηριότητας, όπως π.χ. ο αρχηγός να έχει τον έλεγχο, να επιτρέπεται σε όλους να πουν ελεύθερα τη γνώμη τους, χωρίς προσβλητικά σχόλια ή αξιολογήσεις, σωστό ή λάθος, και να καταγράφονται οι γνώμες όλων μέσα σε ορισμένο χρονικό πλαίσιο (20-25 λεπτά συνήθως).
Ο αρχηγός της ομάδας ορίζει τα άτομα που θα μοιραστούν τις ιδέες τους και ο καταγραφέας γράφει σε λίστα τις κυριότερες ιδέες αυτών που λέγονται. Τα μέλη της ομάδας μπορούν να αρνηθούν να πουν την άποψή τους σε κάποιο γύρο, αλλά θα πρέπει να συμμετάσχουν σε επόμενους γύρους. Παίρνουν το λόγο με τη σειρά και δεν αιτιολογούν τις ιδέες που προσφέρουν σε αυτή τη φάση. Η αξιολόγηση των απαντήσεων αρχίζει όταν τελειώσει η διαδικασία του καταιγισμού ιδεών και αφαιρούνται από τη λίστα οι απαντήσεις που είναι παρόμοιες ή που είναι άσχετες με το θέμα, οπότε η ομάδα συζητάει πάνω στις απαντήσεις που απομένουν. Επίσης, μπορεί να καταγράφει και μια λίστα από λέξεις που θα χρησιμεύσουν ως λεκτικός θησαυρός.
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι να ενθαρρύνει σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας την ανεπιφύλακτη συνεισφορά ιδεών, δημιουργώντας υποστηρικτικό περιβάλλον (μπορεί να προηγηθεί ένα «ζέσταμα» των ομάδων για 5-10 λεπτά πάνω σε ένα ουδέτερο θέμα, ώστε να συνηθίσουν τη διαδικασία) και αποθαρρύνοντας επικριτικά σχόλια από τους συμμαθητές. Θα πρέπει όλοι οι μαθητές να έχουν ευκαιρίες να εκφραστούν αλλά και να ακουστούν στην ομάδα τους. Ερωτήσεις που μπορούν να βοηθήσουν την διαδικασία του καταιγισμού ιδεών είναι:
_Τι άλλο μπορείς να κάνεις στη θέση αυτού; (αντικατάσταση)
_Με τι μπορεί να συνδυαστεί αυτό; (συνδυασμός)
_Πώς μπορείς να το ταιριάξεις; (προσαρμογή)
_Τι μπορεί να τροποποιηθεί, αν μεγαλώσει ή να μικρύνει; (τροποποίηση)
_Ποιες άλλες χρήσεις μπορεί να έχει; (χρησιμότητα)
_Τι μπορείς να αφαιρέσεις; (ελαχιστοποίηση)
Ο καταιγισμός ιδεών προσφέρεται για δραστηριότητες όπως ερευνητικά προγράμματα, δημιουργική γραφή (εκθέσεις, ιστορίες, ποιήματα) κλπ. Ο εκπαιδευτικός μπορεί να αξιολογήσει τους μαθητές του παρακολουθώντας το βαθμό και την ποιότητα της συνεισφοράς τους σε ιδέες, τον σεβασμό των κανόνων που έχουν θεσπιστεί, το βαθμό συγκέντρωσης της προσοχής στο προς εξέταση θέμα, την εκφραστική ευχέρεια κλπ.
πηγή: http://olc.spsd.sk.ca/DE/PD/instr/strats/brainstorming/index.html
