Στο πλαίσιο υλοποίησης των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων στον τομέα “Δημιουργώ και καινοτομώ/STEM – Εκπαιδευτική Ρομποτική” που υλοποιούμε φέτος στο νηπιαγωγείο μας με τίτλο «Οι STEM δραστηριότητες είναι για όλους», συμμετέχουμε στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του οργανισμού SciCo «Καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων στην πρώτη σχολική ηλικία μέσω STEM – STEM4EQUALITY». Στόχος του προγράμματος, το οποίο απευθύνεται σε μαθητές/-τριες του Νηπιαγωγείου, είναι η ευαισθητοποίηση παιδιών σχετικά με τα έμφυλα στερεότυπα στην πρώιμη σχολική εκπαίδευση και στην καλλιέργεια θετικών στάσεων απέναντι στην επιστήμη και την τεχνολογία, όπως στην ανάπτυξη γνωστικών και ερευνητικών δεξιοτήτων. Αρχικά επιμορφώθηκαν οι νηπιαγωγοί του τμήματος, έλαβαν το κατάλληλο παιδαγωγικό και ενημερωτικό υλικό και η γνωριμία των παιδιών με τον κόσμο των επιστημόνων ξεκίνησε!
Το εργαστήρι δεξιοτήτων περιελάβανε μια σειρά δραστηριοτήτων:
Καταγραφή των αρχικών μας εντυπώσεων
Αρχικά, δώσαμε στα παιδιά ένα φύλλο χαρτί με διάφορα εργαλεία και μια άσπρη ποδιά και τα ρωτήσαμε ποιο άτομο μπορεί να τη φοράει και να χρησιμοποιεί τα εργαλεία αυτά. Στη συνέχεια, τους ζητήσαμε να ζωγραφίσουν το άτομο. Τα περισσότερα μας είπαν ένας άντρας, και λίγα μόνο απάντησαν μια γυναίκα. Η αρχική τους εντύπωση, λοιπόν, είναι πως ο επιστήμονας είναι γένους αρσενικού.
1) Χαρά και μαθηματικά
Τα γεωμετρικά σχήματα τα μαθαίνουμε ήδη από την αρχή της χρονιάς, και είχαμε κάνει πολλά διαδραστικά παιχνίδια για να τα εμπεδώσουμε
Επειδή ο καιρός ήταν ακόμη καλός, κάναμε και παιχνίδια στην αυλή μας με τα γεωμετρικά σχήματα όπως σκυταλοδρομία! Χωριστήκαμε σε δυο ομάδες και κάθε παιδί κρατούσε ένα γεωμετρικό σχήμα, είτε τετράγωνο ή τρίγωνο ή ορθογώνιο. Τρία παιδιά βρίσκονταν στην άκρη του τοίχου και κρατούσαν ψηλά ένα από τα σχήματα. Αποστολή κάθε ομάδας ήταν να τρέξει κάθε μέλος γρήγορα και να ακουμπήσει το σχήμα που κρατάει μπροστά από το παιδί με το αντίστοιχο σχήμα. Όποια ομάδα τελείωνε γρηγορότερα την αποστολή της ήταν η νικήτρια. Τελικά, ήρθε ισοπαλία!
Τώρα όμως ήρθε η ώρα να παίξουμε με τα γεωμετρικά σχήματα και να φτιάξουμε ιδιαίτερα παζλ που λέγονται Τάνγκραμ. Το Τάνγκραμ είναι ένα πολύ παλιό κινεζικό παιχνίδι όπου πρέπει τα γεωμετρικά σχήματα να συνδυαστούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους για να δημιουργηθούν διάφορες εικόνες. Αρχικά, δώσαμε στα παιδιά ένα μοτίβο Τάνγκραμ όπου φαίνονται τα περιγράμματα των γεωμετρικών σχημάτων που το αποτελούν και τα παιδιά έπρεπε να τοποθετήσουν κατάλληλα τα γεωμετρικά σχήματα για να καλύψουν το μοτίβο.
Στη συνέχεια, γίναμε ζωγράφοι σχημάτων! Δώσαμε στα παιδιά κάρτες με εικόνες ζώων που σχηματίζονται με γεωμετρικά σχήματα και εκείνα προσπάθησαν να φτιάξουν τις εικόνες με την τεχνική του Τάνγκραμ…ψαράκι, αρκούδα, χελώνα κ.α.
Το επίπεδο σταδιακά δυσκολεύει, αλλά όχι για τη δική μας ομάδα! Μοιράσαμε στα παιδιά γεωμετρικά σχήματα , κόλλα και λευκό χαρτί και τους ζητήσαμε να κάνουν το δικό τους “πίνακα” που να απεικονίζει ένα ζώο! Τα παιδιά συνδύασαν τα σχήματα με ευφάνταστο τρόπο και οι δημιουργίες τους απλά μοναδικές: πεταλούδα, μέλισσα, γάτα, μαϊμού κ.α.
Η τεχνική του Τάνγκραμ μας άρεσε πολύ και επεκτείναμε το παιχνίδι και ηλεκτρονικά…φτιάχναμε εικόνες με γεωμετρικά σχήματα μέσω ψηφιακών παιχνιδιών από εκπαιδευτικές πλατφόρμες χρησιμοποιώντας το τάμπλετ της τάξης μας!
2) Ας γίνουμε μηχανικοί
Τι κάνει ένας/μια μηχανικός; Πώς σχεδιάζει και κάνει κατασκευές; Πώς λύνει τα προβλήματα που προκύπτουν; Με αυτά τα ερωτήματα ήρθαν αντιμέτωπα τα παιδιά και αφορμή στάθηκε το γνωστό σε όλους παραμύθι “Τα Τρία Γουρουνάκια”. Αφού διαβάσαμε το παραμύθι όπου κάθε γουρουνάκι προσπάθησε να χτίσει ένα γερό σπίτι για να μην το ρίξει ο κακός ο λύκος, το ερώτημα που μας απασχόλησε ήταν “πώς μπορούμε να χτίσουμε ένα γερό σπίτι”. Τα παιδιά χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες, ορίστηκε ένας υπεύθυνος για να καταγράφει τις απαντήσεις της ομάδας και όλοι κατέθεσαν τις ιδέες τους για το πώς θα χτίσουμε ένα σπίτι πολύ γερό. Μερικές από τις απαντήσεις τους ήταν: με τουβλάκια, με μαγνήτες, με πλαστελίνη, με παζλ κ.α.
Αφού τις κατέγραψαν στο χαρτί, ώρα για δομική! Πήρε κάθε ομάδα το δικό της γουρουνάκι το τοποθέτησε στο κέντρο του τραπεζιού και γύρω γύρω ξεκίνησαν ανά ομάδες να “χτίζουν” τα σπίτια από τα υλικά που πρότειναν. Στο τέλος ελέγχαμε όλοι μαζί τη σταθερότητα της κάθε κατασκευής, φυσώντας για να δούμε αν θα πέσουν…
Σπίτι από πλαστελίνη…
Σπίτι από μαγνήτες…
Σπίτι από τουβλάκια..
Σπίτι από το επιδαπέδιο παζλ…
Σπίτι από τα χάρτινα ντοσιέ μας με τις εργασίες…
Αφού διαπιστώσαμε ποιο από όλα τα σπίτια ήταν το πιο γερό -τελικά αυτό με τα τουβλάκια ήταν- στο τέλος τσεκάραμε στο χαρτί των καταγραφών μας ποιες από τις αρχικές ιδέες μας ήταν σωστές και ποιες χρειάζονται βελτίωση
Επόμενη δοκιμασία ως μηχανικοί ήταν να φτιάξουμε έναν ψηλό βράχο ώστε να βάλουμε πάνω του τον φυτοφάγο δεινόσαυρό μας και να σωθεί από τον σαρκοφάγο που τον περίμενε κάτω χαμηλά. Ποια ομάδα θα έχτιζε τον πιο γερό βράχο για να σταθεί ο δεινόσαυρός; Αφού τοποθετήσαμε σε κάθε βράχο τον δεινόσαυρο, διαπιστώσαμε ότι η ομάδα που είχε φτιάξει την πιο γερή βάση, που είχε βάλει δηλαδή τα πιο πολλά τουβλάκια στο κάτω μέρος του βράχου, ήταν κι η πιο γερή κατασκευή!
Η δουλειά του μηχανικού άρεσε πολύ στα παιδιά και κατά το ελεύθερο παιχνίδι τους έφτιαχναν διάφορες κατασκευές με πλαστικά τουβλάκια, με μοχλούς, με ξύλινα παξιμάδια…
“Χτίσαμε” και ψηφιακά σπίτια! Μέσα από μια εκπαιδευτική εφαρμογή, τα παιδιά έφτιαχναν τα δικά τους σπίτια… επέλεγαν τα παράθυρα που τους άρεσαν, τις πόρτες, διαμόρφωναν τον κήπο τους με δέντρα και λουλούδια και έτοιμα τα σπίτια των ονείρων μας!
Ποιος θα βοηθήσει τον Σούπερ Ρινόκερο να σταθεί στον πιο ψηλό πύργο; Αυτός που θα χτίσει προσεχτικά και σωστά τους ορόφους με τις καρτέλες! Ένα απαιτητικό παιχνίδι αλλά όχι δύσκολο για τους μικρούς μας μηχανικούς!
Ώρα να φτιάξουμε τα δικά μας σπίτια όπου μένουμε με την οικογένειά μας! Τα παιδιά επέλεξαν τα παράθυρα και τις πόρτες που τους άρεσαν, τα έκοψαν, τα κόλλησαν στο τρισδιάστατο χαρτόνι, κόλλησαν τουβλάκια ή πέτρες και μέσα ζωγράφισαν την οικογένειά τους! Έτοιμα τα σπιτάκια μας να στολίσουν την τάξη μας
3) Ας εξερευνήσουμε τον κόσμο γύρω μας
Στη δραστηριότητα αυτή τα παιδιά εξοικειώνονται με την έννοια της πυκνότητας με ένα πείραμα με χρώματα που τους αρέσουν πολύ. Χρησιμοποιήσαμε διάφανα πλαστικά ποτήρια με διάφορα υγρά ξεχωριστά. Τα υγρά που χρησιμοποιήσαμε ήταν το γάλα, το μέλι, το σαπούνι, το νερό, το ηλιέλαιο και το μπλε οινόπνευμα. Αφού ονομάσαμε, παρατηρήσαμε και ξεχωρίσαμε τα υγρά μας, τα τοποθετήσαμε με την σειρά σε έναν πλαστικό δοκιμαστικό σωλήνα. Παρατηρήσαμε συζητώντας με τα παιδιά, ότι τα υγρά ξεχωρίζουν μεταξύ τους , λόγω της πυκνότητάς τους. Το μέλι που είναι πιο βαρύ είναι στον πάτο του δοκιμαστικού σωλήνα και το οινόπνευμα που είναι το πιο ελαφρύ στο πάνω μέρος του σωλήνα. Τα παιδιά εντυπωσιάστηκαν από το πείραμα με τα χρώματα και κατανόησαν καλά την έννοια της πυκνότητας.
Επεκτείναμε το πείραμά μας βυθίζοντας στον δοκιμαστικό σωλήνα διάφορα αντικείμενα. Επιλέξαμε έναν μεταλλικό συνδετήρα, ένα μικρό τουβλάκι, ένα κομμάτι χαρτί και ένα παγάκι. Επαναλάβαμε την συζήτηση περί πυκνότητας και με τα νέα αντικείμενα και παρατηρήσαμε σε ποιο στρώμα υγρού επιπλέουν.
Συνεχίσαμε τα πειράματά μας με ένα διασκεδαστικό πείραμα που μάγεψε τα παιδιά… “Τα ζωντανά χρώματα”! Σε ένα πλαστικό πιάτο τοποθετήσαμε γάλα και στη συνέχεια ρίξαμε 2-3 σταγόνες χρώματα ζαχαροπλαστικής σε 2-3 σημεία στο πιάτο με το γάλα. Μετά βουτήξαμε μέσα σε υγρό πιάτων μια μπατονέτα στο μέχρι να ποτίσει η άκρη της. Ακουμπήσαμε την μπατονέτα πάνω στα σημεία που βάλαμε τις σταγόνες με το χρώμα ζαχαροπλαστικής και την κρατήσαμε σταθερή στο μέσο του πιάτου. Παρατηρήσαμε πώς ρέει το χρώμα μέσα στο γάλα , κάνοντας τα χρώματα ζαχαροπλαστικής να κουνιούνται μαγικά! Επαναλάβαμε το πείραμα και στα υπόλοιπα χρώματα ζαχαροπλαστικής και χαρήκαμε με το εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Εξηγήσαμε στα παιδιά ότι το υγρό πιάτων αντιδρά με τα λιπαρά και τις πρωτεΐνες που έχει το γάλα και γι’ αυτόν τον λόγο βλέπουμε τα χρώματα να κινούνται.
Μας άρεσαν πολύ οι χρωματικές αποχρώσεις που σχηματίζονταν από την κίνηση των χρωμάτων και τα παιδιά πρότειναν να βουτήξουμε ένα χαρτί για να αποτυπωθεί το αποτέλεσμα… Παρατηρήσαμε πως όταν το χαρτί βουτήχτηκε στα χρώματα, αυτά μπλέχτηκαν μεταξύ τους και δημιουργήθηκε ένα ενιαίο γαλάζιο χρώμα σαν της θάλασσας!
Στο τέλος, ζωγραφήσαμε τα πειράματα που κάναμε! Σίγουρα τα “ζωντανά χρώματα” έκλεψαν τις εντυπώσεις!
Συνεχίσαμε την εξερεύνηση του κόσμου γύρω μας, γνωρίζοντας τους μαγνήτες και τις ιδιότητές τους. Ποια αντικείμενα έλκονται από τους μαγνήτες και ποια όχι;
Στην αρχή μαντέψαμε τι θα συνέβαινε και μετά αναλάβαμε δράση με τους μαγνήτες στα χέρια μας. Τους κολλήσαμε στο ψυγείο της τάξης μας, στο καλοριφέρ, στον μεταλλικό πίνακα που γράφουμε με τους μαρκαδόρους… Ανακαλύψαμε γρήγορα ότι οι μαγνήτες έλκονται από τα “σιδερένια” αντικείμενα. Μας άρεσε πολύ το παιχνίδι με τους μαγνήτες και μας εντυπωσίασαν οι ιδιότητές τους!
Συνεχίσαμε με ένα παιχνίδι… “Το Ψάρεμα με τους Μαγνήτες” ! Γεμίσαμε ένα μεγάλο δοχείο με άμμο και κρύψαμε μέσα διάφορα αντικείμενα, που είτε έλκονται από τους μαγνήτες , είτε όχι. Ζητήσαμε τότε από τα παιδιά να κρατήσουν τον μεγάλο μαγνήτη και να τον πλησιάζουν στο περιεχόμενο του δοχείου, “ψαρεύοντας” όλα τα αντικείμενα που μπορεί να τραβήξει ο μαγνήτης. Έπειτα με τα χέρια τους έψαξαν και βρήκαν ποια αντικείμενα είχαν μείνει κρυμμένα μέσα στην άμμο και δεν τα τράβηξε ο μαγνήτης. Έτσι κατηγοριοποιήσαμε και ομαδοποιήσαμε τα αντικείμενα που έλκονται από τους μαγνήτες. Τα παιδιά κατενθουσιάστηκαν με το παιχνίδι και ζητούσαν να το παίξουμε και τις επόμενες μέρες
Συνεχίσαμε με ένα ψυχοκινητικό παιχνίδι στην αυλή μας! Το παιδί που κρατούσε τον μαγνήτη ήταν ο “Μαγνήτης” και τα υπόλοιπα παιδιά είτε ήταν” μεταλλικά αντικείμενα¨, όπου έλκονταν , είτε αντικείμενα που διώχνουν τον μαγνήτη. Διασκεδάσαμε με την ψυχή μας, γελάσαμε και τρέξαμε στην αυλή παίζοντας!
4) Tαξιδεύοντας στο Ηλιακό Σύστημα
Ξεκινήσαμε το ταξίδι μας στο Ηλιακό Σύστημα, με το παραμύθι “Tου ήλιου η γειτονιά” και το αντίστοιχο τραγούδι. Έτσι γνωρίσαμε το Ηλιακό μας Σύστημα που αποτελείται από τον ήλιο και τους 8 πλανήτες που περιφέρονται γύρω από αυτόν. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με το βιβλίο και έμαθαν πολύ γρήγορα τους πλανήτες , τα χαρακτηριστικά τους και τη σειρά τους. Εμπλουτίσαμε την βιβλιοθήκη της τάξης μας με βιβλία σχετικά με το διάστημα και τους πλανήτες και τα διαβάζαμε ακόμα και στις ελεύθερες δραστηριότητες με τους φίλους μας!
Είδαμε σχετικά βίντεο στο διαδίκτυο με το και συζητήσαμε για την σειρά των πλανητών. Ποιος πλανήτης είναι πιο κοντά στον ήλιο; Ποιος είναι ο κοντινότερος πλανήτης στη Γη; Ποιος είναι ο μακρινότερος; Όλες οι απορίες μας βρήκαν την απάντησή τους…
Κάναμε εξάσκηση στη σωστή σειρά των πλανητών , ζωγραφίζοντας την απεικόνιση του Ηλιακού μας συστήματος.
Επειδή όμως αγαπήσαμε ήδη τους πλανήτες, αποφασίσαμε και να τους ζωγραφίσουμε με μια νέα τεχνικής με τέμπερες! Αρχικά διαλέξαμε όλοι από έναν πλανήτη και μετά σχεδιάσαμε έναν κύκλο σε ένα μαύρο χαρτονάκι. Με σφουγγάρια χρωματίσαμε τους πλανήτες μας με τα χρώματα που έχουν και στο τέλος με την τεχνική της ¨πιτσιλιάς” , ρίξαμε άσπρη τέμπερα στις δουλειές μας! Εντυπωσιακοί οι πλανήτες μας! Τους κρεμάσαμε στη τάξη μας και τους θαυμάζουμε καθημερινά!
Αποφασίσαμε να δραματοποιήσουμε τον Ήλιο και τους πλανήτες… Στην αρχή συζητήσαμε ποιον πλανήτη θα διαλέγαμε και στην συνέχεα βγήκαμε στην αυλή και άρχισε το παιχνίδι! Ο ήλιος ήταν ένα παιδί στη μέση και γύρω του κινούνταν τα υπόλοιπα παιδιά με την σειρά τους ως πλανήτες σε σταθερή τροχιά. Χορέψαμε έτσι και το αγαπημένο μας τραγούδι “Του ήλιου η γειτονιά” !
Στη συνέχεια συμπληρώσαμε το φύλλο εργασίας φαντασίας “Αν ταξίδευες με έναν πύραυλο σε ποιον πλανήτη θα ήθελες να πας;” Τα παιδιά ζωγράφισαν τον αγαπημένο τους πλανήτη και έγραψαν και το όνομά του.
Αποφασίσαμε να φτιάξουμε το ηλιακό μας σύστημα σε μια κατασκευή. Καθίσαμε στην παρεούλα και χωριστήκαμε σε μικρές ομάδες. Συνεργαστήκαμε και φτιάξαμε τους πλανήτες από πλαστελίνη.
Τους τοποθετήσαμε σε μια βάση που είχαμε σχεδιάσει ομόκεντρους κύκλους και τον Ήλιο στο κέντρο και παίξαμε με τους πλανήτες και τις τροχιές τους. Έπειτα, φτιάξαμε ένα μικρό βιντεάκι με την εφαρμογή Pic Pac που την είχαμε εγκαταστήσει στο τάμπλετ της τάξης μας. Κάθε φορά μετακινούσαμε λίγο έναν πλανήτη στην τροχιά του και βγάλαμε πολλές φωτογραφίες. Έτσι δημιουργήθηκε ένα σύντομο βίντεο που έδειχνε μαγικά τους πλανήτες να κινούνται! Ηχογραφήσαμε τις φωνές μας να λένε ” Ο χορός των πλανητών” και το βάλαμε σαν ήχο στο βίντεο μας! Υπέροχη η δουλειά μας!
Μας άρεσαν πολύ οι πλανήτες από πλαστελίνη και συνεχίσαμε να φτιάχνουμε στις ελεύθερες δραστηριότητές μας. Συνεργαστήκαμε και φτιάξαμε το δικό μας ηλιακό σύστημα. Στη συνέχεια παίξαμε με το τάμπλετ της τάξης και την εφαρμογή Pic Pac και φτιάξαμε κι άλλα βιντεάκια!
Ένα ερώτημα μας απασχολούσε όμως έντονα αυτές τις μέρες… Τι συμβαίνει με το φεγγάρι; Γιατί κάποιες φορές το βλέπουμε ολόκληρο στον ουρανό και κάποιες μισό; Μιλήσαμε, λοιπόν, για τις διαφορετικές φάσεις της σελήνης. Μάθαμε ότι το φεγγάρι ή αλλιώς σελήνη είναι ο δορυφόρος του πλανήτη μας. Το φεγγάρι κάνει έναν κύκλο γύρω από τη γη και κάθε βράδυ που το αντικρίζουμε στον ουρανό, φαίνεται να έχει διαφορετικό σχήμα. Άλλες φορές το βλέπουμε σχεδόν όλο φωτισμένο και κάποιες άλλες μόνο ένα τμήμα του. Αυτές οι αλλαγές στο σχήμα του φεγγαριού, ονομάζονται “φάσεις της σελήνης”.
Το φεγγάρι δεν έχει δικό του φως , φωτίζεται αντανακλώντας το φως του ήλιου , ταυτόχρονα το φεγγάρι κινείται γύρω από τη γη. Καθώς λοιπόν το φεγγάρι περιφέρεται γύρω από την γη ο ήλιος φωτίζει και διαφορετικό τμήμα της. Με την βοήθεια ενός φακού και μιας υδρόγειου σφαίρας απεικονίσαμε τις κινήσεις του φεγγαριού και εξηγήσαμε πώς ο ήλιος αντανακλά και φωτίζει το φεγγάρι.
Προσπαθήσαμε να το κατανοήσουμε και βιωματικά, υποδυόμενοι τον ήλιο, τη γη και το φεγγάρι!
Συνεχίσαμε με μια διασκεδαστική και…νόστιμη δραστηριότητα. Χωριστήκαμε σε ομαδούλες και χρησιμοποιήσαμε τα αγαπημένα μας μπισκότα Oreo και ξυλάκια παγωτού. Μετά, δείξαμε στα παιδιά μια εικόνα που απεικονίζει τις διαφορετικές φάσεις της σελήνης. Βγάζοντας την κρέμα από τα μπισκότα δημιουργήσαμε τις φάσεις της σελήνης! Όταν η κρέμα από τα μπισκότα είχε σχηματιστεί κατάλληλα, ζητήσαμε από τα παιδιά να τοποθετήσουν στη σωστή σειρά τα μπισκότα σε μια φωτοτυπία που τους είχαμε δώσει, στην οποία υπάρχουν 6 σχεδιασμένοι κύκλοι που αποτελούν τις θέσεις που πρέπει να τοποθετηθούν τα μπισκότα. Στο τέλος της δραστηριότητας και αφού τα καταφέραμε περίφημα, φάγαμε τα μπισκότα που περίσσεψαν!
Τα παιδιά κατάλαβαν την έννοια της σκιάς και επεκτείναμε τα παιχνίδια με τη σκιά στην τάξη! Κάναμε σκιές με τα χέρια μας μπροστά από το φως του προτζέκτορα….σχηματίσαμε πεταλούδες, σκυλάκια, πουλιά…Κάναμε και αυτοσχέδιο θέατρο σκιών στον πύραυλό μας τοποθετώντας ένα χαρτί λευκό αντί για πανί και για φως είχαμε τον φακό μας. Ένα παιδί έβαζε μπροστά από το φως ένα ζωάκι και τα υπόλοιπα έβλεπαν στο χαρτί τη σκιά του και μάντευαν ποιο είναι! Ακόμη και με τη σκιά του ήλιου παίξαμε στην πόρτα της τάξης μας!
Και μιας και εμπεδώσαμε το θέμα των σκιών βιωματικά, ήρθε η ώρα να επεξεργαστήκαμε και στο χαρτί! Ενώσαμε κάθε ουράνιο σώμα με τη σκιά του!
Συνεχίσαμε με μια ομαδική εργασία .Φτιάξαμε με την τεχνική της πιτσιλιάς, με πινέλα και άσπρη τέμπερα, πολλά αστέρια. Έπειτα, χρησιμοποιώντας συρμάτινα σφουγγάρια και δημιουργώντας ένα όμορφο εφέ, ζωγραφίσαμε τα χρώματα των πλανητών και τα κόψαμε σε κύκλους δημιουργώντας τους πλανήτες μας. Τους κολλήσαμε σε χαρτόνι γράφοντας και τον τίτλο της δουλειάς μας. Τι άλλο; “Ο χορός των πλανητών” !
Εντυπωσιακή και όμορφη η ομαδική μας εργασία διακοσμεί το παράθυρό μας!
Το θέμα με τους πλανήτες μας μάγεψε κι έτσι αποφασίσαμε να φτιάξουμε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι για να τεστάρουμε καθημερινά τις γνώσεις μας! Τα παιδιά έθεσαν τις ερωτήσεις, φτιάχτηκαν οι καρτέλες με τα ερωτήματα, στη συνέχεια φτιάξαμε ένα καταπληκτικό ταμπλό όπου κολλήσαμε όλοι μαζί τους πλανήτες στη σειρά ξεκινώντας από τον Ερμή που είναι κοντύτερα στον ήλιο, κολλήσαμε και αστεράκια ασημένια για τα βήματα, φτιάξαμε πιόνια-αστροναύτες, βρήκαμε ένα ζάρι και πιόνια και ξεκινήσαμε το παιχνίδι!
Όλες αυτές τις μέρες που ασχολούμαστε με το διάστημα, έχουμε εμπνευστεί και έχουμε κάνει πολλές σχετικές δραστηριότητες!
Φτιάξαμε μάσκες-πυραύλους, παίξαμε sudoku με αστροναύτες, εξωγήινους, μάθαμε να αναγνωρίζουμε τα ονόματα των πλανητών…
εικονογραφήσαμε ποιήματα για το φεγγάρι, για αστροναύτες και αστροναύτισσες…
ταξιδέψαμε με τον πύραυλο της τάξης μας κατά το θεατρικό μας παιχνίδι..
Κάθε Τσικνοπέμπτη γιορτάζουμε στο σχολείο μας και ντυνόμαστε με στολές που φτιάχνουμε εμείς! Φέτος, επηρεασμένοι από το διάστημα και τους πλανήτες, επιλέξαμε να ντυθούμε… τι άλλο; Αστροναύτες! Η στολή μας αποτελούνταν από πλαστική σακούλα που είχαμε κόψει μανίκια και πάνω της κολλήσαμε έναν πύραυλο και την ταυτότητα του αστροναύτη από τη ΝASA! Φτιάξαμε μάσκες το κράνος του αστροναύτη, τις χρωματίσαμε και τις πλαστικοποιήσαμε. Στο τέλος της ημέρας φύγαμε μασκαρεμένοι για τα σπίτια μας και οι γονείς μας που … δυσκολεύτηκαν να μας γνωρίσουν, τρελάθηκαν απ’ τη χαρά τους! Είμαστε οι πιο όμορφοι μικροί αστροναύτες της NASA!
Μέχρι και χαρταετούς-πυραύλους κατασκευάσαμε για την Καθαρά Δευτέρα…έτοιμοι για απογείωση!
5) Aς μάθουμε προγραμματισμό
Μέσα από ποικίλες δραστηριότητες τα παιδιά κάνουν τα πρώτα τους βήματα στον προγραμματισμό, αποκτώντας τις βασικές γνώσεις και εξασκώντας την λογική της δοκιμής και του λάθους.
Αρχικά, παίξαμε το παιχνίδι του ρομπότ. ΄Ένα παιδί ήταν το ρομπότ και ένα άλλο ο προγραμματιστής που του έδινε εντολές. Πώς πρέπει να πάω στην πόρτα της τάξης μας; Τι διαδρομή θα ακολουθήσω; Θα στρίψω κάπου; Τα παιδιά διασκέδασαν με το παιχνίδι του ρομπότ, θέλησαν όλα να συμμετέχουν είτε σε ρόλο ρομπότ, είτε προγραμματιστή και ήρθαν σε πρώτη επαφή με την λογική του προγραμματισμού με έναν βιωματικό και παιγνιώδη τρόπο.
Στη συνέχεια εντάξαμε κάρτες με τις εντολές στο παιχνίδι μας. Πόσα βήματα χρειάζονται για να φτάσουμε στο ψυγείο της τάξης μας; Τι στροφή θα κάνω; Τα παιδιά συζητούσαν, μάντευαν τα βήματα που χρειάζονταν και έβαζαν τις κάρτες σε μια λογική σειρά και έπειτα το ρομπότ ακολουθούσε αυτή τη διαδρομή των καρτών. Στο τέλος όταν έφτανε στον προορισμό του, έπαιρνε ένα δυνατό χειροκρότημα απ’ όλη την ομάδα!
Συνεχίσαμε παίζοντας ένα παιχνίδι προγραμματισμού στον διαδραστικό πίνακα της τάξης μας χρησιμοποιώντας την πλατφόρμα προγραμματισμού Run Marco All Can Code. Ήρωες του παιχνιδιού είναι ο Marco και η Sophia που πρέπει να εκτελέσουν εντολές που τις προγραμματίζουμε από την αρχή. Ξεκινώντας στην πρώτη πίστα η εντολή που συναντάμε είναι “προχώρα μπροστά” και όσο προχωράμε τις πίστες οι εντολές γίνονται πιο πολύπλοκες ,” στρίψε δεξιά”, “στρίψε αριστερά”, όταν συναντάμε εμπόδιο “πήδα μπροστά” κλπ. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με το παιχνίδι στον διαδραστικό πίνακα, συμμετείχαν όλα με ενθουσιασμό και βοήθησαν τους ήρωές μας να περάσουν πολλές πίστες!
Παίξαμε κι άλλα παιχνίδια προγραμματισμού στον διαδραστικό μας πίνακα. Βοηθήσαμε την μέλισσα να φτάσει στο αρχικό γράμμα του ονόματός μας…
Αλλά και παιχνίδι προγραμματισμού με σχήματα…
Μας άρεσαν τόσο πολύ που τα παίζαμε και στο τάμπλετ της τάξης μας στις ελεύθερες δραστηριότητες!
Στην συνέχεια, μάθαμε την λογική του προγραμματισμού χωρίς υπολογιστή, που είναι γνωστή με την ονομασία offline coding. Σε ένα χαρτί που ήταν σχεδιασμένο ένα πλέγμα με κουτάκια βοηθούσαμε να εκτελεστούν εντολές, όπως για παράδειγμα να φτάσει ένας ήρωας στον προορισμό του. Χρησιμοποιήσαμε εκτυπωμένα βελάκια κατεύθυνσης και τα παιδιά τα τοποθέτησαν στο πλέγμα , χαράζοντας την σωστή πορεία. Κάθε φορά ορίζαμε ένα διαφορετικό σημείο εκκίνησης και τερματισμού, αλλάζοντας την δυσκολία της διαδρομής. Τα παιδιά εξοικειώθηκαν γρήγορα με αυτή τη δραστηριότητα και άλλαζαν μόνα τους τις διαδρομές για να είναι πιο ενδιαφέρον το παιχνίδι τους.
Σειρά είχε ένα φύλλο εργασίας προγραμματισμού χωρίς υπολογιστή. Τα παιδιά έπρεπε να βοηθήσουν το κουνελάκι να φτάσει στο καρότο και την μελισσούλα στο λουλούδι ακολουθώντας τη σωστή διαδρομή , χρωματίζοντας τα κουτάκια. Τα καταφέραμε οι μικροί προγραμματιστές! Μάλιστα, κάποιοι ζωγραφίσαμε και τα αντίστοιχα βελάκια δεξιάς ή αριστερής κατεύθυνσης !
Επειδή μας άρεσε πολύ το παιχνίδι του προγραμματισμού, αξιοποιήσαμε την περσινή μας κατασκευή, τη “Μακέτα της Γειτονιάς μας ” και το ρομποτάκι της τάξης μας, τον Botley. Ο Botley θέλει να πάει από το σχολείο στο πάρκο της γειτονιάς. Θα τον βοηθήσουμε να τα καταφέρει; Πόσα βήματα χρειάζεται; Θα στρίψει κάπου; Μάθαμε να προγραμματίζουμε τον Botley και πατούσαμε το τηλεκοντρόλ. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με το ρομποτάκι και συμμετείχαν όλα ενεργά στο παιχνίδι. Κάθε φορά που έφτανε ο Βοtley στον προορισμό του , ζητωκραύγαζαν και τον χειροκροτούσαν!
6) Ας μιλήσουμε για επαγγέλματα
Με αφορμή την παγκόσμια μέρα της γυναίκας, είδαμε βίντεο στο διαδίκτυο με θέμα “γυναίκες στην επιστήμη ” και γνωρίσαμε σπουδαίες γυναίκες όπως η Μαρί Κουρί, η Υπατία κλπ.
Ψάξαμε φωτογραφίες γυναικών στο διαδίκτυο που δείχνουν επαγγέλματα που είναι στερεοτυπικά συνδεδεμένα με το αντίθετο φύλο, όπως μαθηματικός, τεχνικός Η/Υ, οδηγός, στρατιωτικός, μηχανικός, αστροναύτης κλπ. και συζητήσαμε για την σημασία που έχει να αγαπάς αυτό που κάνεις και ότι τα επαγγέλματα δεν έχουν φύλο. Σκοπός μας ήταν η κατάρριψη έμφυλων στερεοτύπων που σχετίζονται με τα επαγγέλματα και η διεύρυνση οριζόντων σχετικά με τα επαγγέλματα.
Στη συνέχεια, φτιάξαμε ένα ομαδικό κολλάζ που κρεμάσαμε στο παράθυρο της τάξης μας με τίτλο: “Το 35ο Νηπιαγωγείο Αθηνών γιορτάζει την παγκόσμια μέρα της γυναίκας”! Κολλήσαμε τις φωτογραφίες των γυναικών που βρήκαμε στο διαδίκτυο, γράψαμε τα επαγγέλματά τους και τα κολλήσαμε σε ένα μεγάλο χαρτόνι!
Καταγραφή των τελικών μας εντυπώσεων
Με την ολοκλήρωση του εργαστηρίου δεξιοτήτων, δώσαμε στα παιδιά το ίδιο φύλλο χαρτί που είχαμε δώσει στην αρχή, όπου απεικονίζονται διάφορα εργαλεία και μια άσπρη ποδιά και τους θέσαμε το ίδιο ερώτημα: “ποιο άτομο μπορεί να τη φοράει και να χρησιμοποιεί τα εργαλεία αυτά;”. Άραγε άλλαξαν οι πεποιθήσεις τους για το αν είναι άντρας ή γυναίκα στον ρόλο του επιστήμονα;
Πράγματι μερικά παιδιά άλλαξαν την αντίληψή τους κι ενώ αρχικά είχαν ζωγραφίζει άντρα στον ρόλο του επιστήμονα, τώρα ζωγράφισαν γυναίκα. Πολύ σημαντική η αλλαγή αυτή!
Τελικά τι σημαίνει STEAM; Μα φυσικά όλα όσα κάνει ένας επιστήμονας και κάναμε κι εμείς στο νηπιαγωγείο μας όλο αυτό το διάστημα:
Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική, Τέχνη και Μαθηματικά!
Και για να το θυμόμαστε, εκτυπώσαμε φωτογραφίες από τις δραστηριότητές μας και τις κολλήσαμε σε ένα χαρτόνι φτιάχνοντας την αφίσα των STEAM!
Μπράβο σε όλες τις Μικρές μας Επιστημόνισσες και όλους τους Μικρούς μας Επιστήμονες του 35ου Νηπιαγωγείου Αθηνών!