Στο πλαίσιο του εργαστηρίου δραστηριοτήτων στον θεματικό κύκλο “Ζω καλύτερα-Ευ Ζην” υλοποιήσαμε το σχέδιο δράσης με τίτλο: “Είμαστε εμείς οι μικροί ήρωες του διαδικτύου” αξιοποιώντας τo πρόγραμμα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου  υπό την αιγίδα του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ITE) και πιο συγκεκριμένα του Ινστιτούτου Πληροφορικής, μέσω της ιστοσελίδας  https://saferinternet4kids.gr. Στόχος του εργαστηρίου είναι η ενδυνάμωση των παιδιών, ώστε να εξοικειωθούν με τους βασικούς κανόνες χρήσης του διαδικτύου και να μάθουν να το αξιοποιούν με ασφάλεια, μαθαίνοντας πώς να αποφεύγουν αρνητικές καταστάσεις και πως πρέπει να αντιδράσουν αν κάτι ή κάποιος στο διαδίκτυο τα αναστατώσει.

1. Η σχέση μας με το ίντερνετ

Στο πρώτο εργαστήρι ασχοληθήκαμε με την ανίχνευση των πρότερων γνώσεων των παιδιών για το διαδίκτυο και τη χρήση του. Παρατηρήσαμε ότι τα παιδιά ήταν πολύ εξοικειωμένα με το ίντερνετ και το χρησιμοποιούν καθημερινά στο σπίτι τους. Καταγράψαμε τις ιδέες τους σε ένα ιστόγραμμα. Τι κάνω στο ίντερνετ; Τα παιδιά απάντησαν ότι βλέπουν ταινίες και παραμύθια, παίζουν παιχνίδια, ακούνε τραγούδια, χρησιμοποιούν τους χάρτες και το gps, κάνουν βιντεοκλήσεις  και μαθαίνουν διάφορα πράγματα.

Στη συνέχεια, αποφασίσαμε να οπτικοποιήσουμε το ιστόγραμμα και δημιουργήσαμε μια όμορφη ομαδική εργασία. Τα παιδιά ζωγράφισαν τα πράγματα που κάνουμε στο ίντερνετ, τα κόψαμε και τα κολλήσαμε σε ένα μεγάλο χαρτόνι.

 

Το κάθε παιδί μας μίλησε για την εμπειρία του με το ίντερνετ, όπως να παίζει παιχνίδια, να ακούει μουσική, να μιλάει με τους φίλους του μέσω βιντεοκλήσης..

 

 

Με ποιο μέσο όμως έχουμε οι περισσότεροι πρόσβαση στο διαδίκτυο; Ρωτήσαμε τα παιδιά ποιες συσκευές χρησιμοποιούν στα σπίτια τους για να μπαίνουν στο διαδίκτυο. Τα περισσότερα είπαν κινητό τηλέφωνο και τάμπλετ και δεν έλειψαν αυτά που είπαν ότι χρησιμοποιούν Η/Υ και λάπτοπ. Σχεδιάσαμε σε χαρτί ένα πίνακα διπλής όψης και κάθε παιδί τσέκαρε την συσκευή που χρησιμοποιεί για να μπαίνει  στο ίντερνετ. Στο τέλος  διαβάσαμε τα στατιστικά της τάξης μας μετρώντας πόσα παιδιά χρησιμοποιούν κινητό, τάμπλετ, Η/Υ και λάπτοπ.  Ο νικητής ήταν το κινητό και το τάμπλετ με μεγάλη διαφορά!

   

Μετά το αποτέλεσμα της καταγραφής μας, θελήσαμε να φτιάξουμε όλοι το δικό μας laptop αλλά… χάρτινο! Διπλώσαμε στη μέση ένα χαρτόνι, κολλήσαμε ένα σχέδιο πληκτρολογίου όπου κάθε παιδί χρωμάτισε τα γράμματα του ονόματός του και στην οθόνη ζωγράφισαν το αγαπημένο τους παιδικό που παρακολουθούν στο διαδίκτυο

    

2. Τα θετικά του διαδικτύου

Στη συνέχεια διαβάσαμε την παρουσίαση για το θετικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο με την Αθηνά και τον Ερμή, επιβεβαιώνοντας όλα όσα είχαμε ήδη καταγράψει στην αφίσα μας. Πράγματι, είναι αρκετά τα οφέλη του αφού μέσω του διαδικτύου μπορούμε να βρούμε χρήσιμες πληροφορίες, να επικοινωνήσουμε με φίλους και με συγγενείς που μπορεί να βρίσκονται μακριά μας, να παίζουμε ηλεκτρονικά παιχνίδια, να ακούμε τραγούδια, να βλέπουμε ταινίες κ.α.

 

Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολλά εργαλεία και εφαρμογές που τα αξιοποιούμε για επικοινωνία, για διασκέδαση, για ενημέρωση κ.α. Ποια γνωρίζουμε και χρησιμοποιούμε περισσότερο; Εκτυπώσαμε τα σύμβολα που ορίζουν τις εφαρμογές που χρησιμοποιούμε στο ίντερνετ όπως αυτό που απεικονίζει τα μηνύματα, τα email, το σύμβολο του Google, τις φωτογραφίες κ.α, και ρωτήσαμε τα παιδιά: Γνωρίζουμε τι είναι αυτά τα σύμβολα; Πού τα συναντάμε; Γιατί υπάρχουν; Ξέρουμε τι συμβολίζει το καθένα από αυτά; Έπειτα συζητήσαμε με τα παιδιά για τη χρησιμότητα των εφαρμογών και τους ζητήσαμε να μας πουν τι ξέρουν γι’ αυτά και πόσο συχνά τα χρησιμοποιούν. Με μεγάλη έκπληξη διαπιστώσαμε πως σχεδόν όλα τα παιδιά της  τάξης μας γνώριζαν όλα τα σύμβολα, από αυτό του You Tube μέχρι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης όπως Facebook, Instagram, TikTok κλπ. Κολλήσαμε τα σύμβολα σε ένα μεγάλο χαρτόνι και δίπλα γράψαμε το όνομα της αντίστοιχης εφαρμογής.

 

Ώρα να απολαύσουμε τα θετικά του διαδικτύου! Τα παιδιά πρότειναν ιδέες για το πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε το διαδίκτυο για να διασκεδάσουμε, να αποκτήσουμε νέες γνώσεις, να ψυχαγωγηθούμε… οπότε παρακολουθήσαμε επεισόδια από την αγαπημένη τους σειρά “Ο θαυμαστός κόσμος των ζώων” και έμαθαν για τη ζωή των δελφινιών και των αρκούδων, ακούσαμε αγαπημένα τους τραγούδια στο youtube και παίξαμε ψηφιακά παζλ και άλλα διαδραστικά παιχνίδια στον διαδραστικό μας πίνακα!

3. Τα αρνητικά του διαδικτύου

Στη συνέχεια, διαβάσαμε το ψηφιακό βιβλίο “Η Αθηνά και το νέο της τάμπλετ” όπου τονίζεται η σημασία της ισορροπίας μεταξύ των δραστηριοτήτων εντός και εκτός διαδικτύου. Στη συζήτηση που ακολούθησε πράγματι τα παιδιά δήλωσαν πως προτιμούν να βγουν βόλτες και να παίζουν με τους φίλους τους στο πάρκο παρά να κάθονται πολλές ώρες μπροστά από την οθόνη, συνεπώς φαίνεται πως συνειδητοποιούν ότι οι φυσικές δραστηριότητες είναι περισσότερες ωφέλιμες για τα ίδια από τη ψηφιακή ενασχόληση.

 

 

Με αφορμή τα αρνητικά της υπερβολικής ενασχόλησης με το διαδίκτυο, ρωτήσαμε τα παιδιά να μας πουν κι άλλα αρνητικά σχόλια σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου, όπως τι τα έχει απασχολήσει στο παρελθόν ή τα έχει τυχόν αναστατώσει. Πράγματι τα περισσότερα είχαν σχετικές εμπειρίες, όπως ότι έχουν δει εικόνες τρομακτικές στο διαδίκτυο που τους έχουν προκαλέσει φόβο ή ότι έχουν παρακολουθήσει ιντερνετικές σειρές ακατάλληλες για την ηλικία τους όπως το Squid Game. Κάποια επίσης, ανέφεραν πως έχουν συνομιλήσει με αγνώστους κατά τη διάρκεια συμμετοχής τους σε ψηφιακά παιχνίδια. Τα σχόλια των παιδιών καταγράφηκαν ώστε να τα επεξεργαστούμε στη συνέχεια.

Τις επόμενες μέρες διαβάσαμε τα βιβλία από τη σειρά του @Παπάκη με τίτλο: “Ο @Παπάκης και το μαγικό κάστρο” και “Ο διάσημος φίλος του @Παπάκη”, καθώς και “Οι περιπέτειες του πιγκουίνου Smartie”.

Τα ψηφιακά αυτά βιβλία θίγουν ζητήματα αναφορικά με το αρνητικό περιεχόμενο του διαδικτύου, όπως τον κίνδυνο να υποκλαπούν χρήματα από τον τραπεζικό λογαριασμό αν δώσουμε στοιχεία της χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας ενός μεγάλου, ή να εξαπατηθούμε κατά την επικοινωνία μας με άτομα που παρουσιάζουν τον εαυτό τους με ψευδή στοιχεία ή επίσης να έρθουμε αντιμέτωποι με εικόνες τρομακτικές που μπορεί να μας αναστατώσουν.

 

Με αφορμή όλα τα παραπάνω, συζητήσαμε για τη σωστή και τη λανθασμένη χρήση του διαδικτύου, ώστε να επωφελούμαστε από τα θετικά και να αποφεύγουμε τα αρνητικά του διαδικτύου. Έπειτα, παίξαμε ένα παιχνίδι με εικόνες οι οποίες αναπαριστούσαν συμπεριφορές σωστής και λανθασμένης χρήσης του διαδικτύου. Κάθε παιδί διάλεγε μια εικόνα, την παρατηρούσε κι αφού τη σχολίαζε έπρεπε να την κατατάξει στην κόκκινη κατηγορία, δηλαδή στη σωστή ή στην πράσινη, δηλαδή τη λανθασμένη

 

 Οι κατηγορίες συμπληρώθηκαν και η κατασκευή μας αναρτήθηκε στη γωνιά της παρεούλας ώστε να μας υπενθυμίζει καθημερινά τι πρέπει να αποφεύγουμε κατά τη χρήση του διαδικτύου και με ποιο τρόπο να το αξιοποιούμε για να έχουμε οφέλη

 

Άραγε θυμόμαστε ποιες εικόνες απεικονίζουν τη σωστή και ποιες τη λανθασμένη χρήση του διαδικτύου; Για να το διαπιστώσουμε, φτιάξαμε ένα ψηφιακό παιχνίδι με τις συγκεκριμένες εικόνες και το παίξαμε στον διαδραστικό μας πίνακα. Τα παιδιά έπρεπε να πατήσουν πάνω στην κάθε εικόνα και να επιλέξουν το σωστό σύμβολο ανάλογα με το αν είναι μια αποδεκτή ή όχι συμπεριφορά κατά την ενασχόληση με το διαδίκτυο. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με το παιχνίδι και κυρίως επειδή πέτυχαν όλες τις σωστές απαντήσει και μας ζητούσαν να το παίξουν και κατά τις ελεύθερες δραστηριότητές τους στην τάξη

4. Μαθαίνω να χρησιμοποιώ το διαδίκτυο με ασφάλεια

Τα ψηφιακά βιβλία του @Παπάκη ήταν εξαιρετικό εργαλείο να επεξεργαστούμε με τα παιδιά τις δύσκολες έννοιες για τη χρήση του διαδικτύου, όπως επίσης και τα βιβλία   της βιβλιοθήκης μας που αξιοποιήσαμε ειδικά για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου. Οι περιπέτειες της Άννας και της φίλης της με τον άγνωστο άντρα από ένα δωμάτιο συζήτησης που τελικά αποδείχτηκε ότι ήταν αστυνομικός, αλλά και το βιβλίο του Μπεν και του Ιντερνετούλη μας έμαθαν πως υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι από τη χρήση του διαδικτύου και πρέπει να μάθουμε να το χρησιμοποιούμε με ασφάλεια για να προστατεύουμε τους εαυτούς μας.

 

Και ποιοι είναι οι κανόνες διαδικτυακής ασφάλειας; Τι πρέπει να κάνουμε αν κάποιος ή κάτι στο διαδίκτυο μας αναστατώσει; Όπως μας συμβουλεύει κι ο @Παπάκης, πρέπει να  το πούμε σε κάποιον ενήλικα που εμπιστευόμαστε, φυσικά να χρησιμοποιούμε το διαδίκτυο πάντα υπό την επίβλεψη ενός ενήλικα και να τον ρωτάμε για κάθε καινούρια εφαρμογή που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε αν είναι κατάλληλη για την ηλικία μας

 

 

Μέσα από το ψηφιακό βιβλίο “Η Αθηνά μαθαίνει για τα προσωπικά δεδομένα” εξοικειωθήκαμε και με την έννοια της ιδιωτικότητας, δηλαδή του δικαιώματός μας να διαχειριζόμαστε τις πληροφορίες που μας αφορούν. Εξηγούμε στα παιδιά πως όπως δεν μοιραζόμαστε με έναν άγνωστο που συναντάμε στον δρόμο ή στο πάρκο τα προσωπικά μας στοιχεία, δηλαδή το όνομά μας, το επίθετό μας, πού μένουμε, ποια είναι η οικογένειά μας, σε ποιο σχολείο πηγαίνουμε, έτσι και στο διαδίκτυο δεν αποκαλύπτουμε τα προσωπικά μας δεδομένα

 

Για να κατανοήσουν καλύτερα το θέμα, παρομοιάσαμε τα προσωπικά δεδομένα με “μυστικά” που δεν πρέπει να μοιραζόμαστε με αγνώστους και τα παιδιά πρότειναν κι άλλα προσωπικά στοιχεία, όπως πότε είναι τα γενέθλιά μας, τι ώρα σχολάμε, σε ποιον όροφο μένουμε κ.α. Έτσι, φτιάξαμε μια αφίσα για “Τα μυστικά του διαδικτύου” όπου μέσα στα δυο βάζα “κλείσαμε” τα προσωπικά μας δεδομένα, στο ένα με εικόνες και στο άλλο καταγεγραμμένα ώστε να μην τα ξεχνάμε

 

Φτιάξαμε και ατομικά βάζα όπου κολλήσαμε τα προσωπικά μας δεδομένα, τα χρωματίσαμε και θα τα πάρουμε σπίτι μας για να θυμόμαστε όλα όσα είναι σημαντικό να κρατάμε ως μυστικά από αγνώστους στο διαδίκτυο που μπορεί να επιχειρήσουν να επικοινωνήσουν μαζί μας.

   

Διαβάζοντας τη διαφάνεια για την ασφάλεια στο διαδίκτυο, τα παιδιά θυμήθηκαν το πρόγραμμα κυκλοφοριακής αγωγής “Κυκλοφορώ με ασφάλεια” που είχε υλοποιήσει το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς» στο νηπιαγωγείο μας για την κυκλοφοριακή αγωγή και πρότειναν πως πρέπει να κάνουμε STOP σε ό,τι είναι λάθος να κάνουμε κατά την ενασχόλησή μας με το διαδίκτυο.

 

 

Η πρόταση των παιδιών μας ενέπνευσε να δημιουργήσουμε το δικό μας “STOP του διαδικτύου”! Αρχικά, θυμηθήκαμε τα σήματα κυκλοφορίας στον δρόμο και το τι σημαίνει το καθένα, αντιλήφθηκαν πως το κόκκινο χρώμα σημαίνει απαγορεύεται και το μπλε επιτρέπεται, οπότε πρότειναν να φτιάξουμε το STOP μας όπως ακριβώς είναι το αληθινό στους δρόμους, με το ίδιο σχήμα και το ίδιο χρώμα

 

Αρχικά σχεδιάσαμε σε ένα χοντρό χαρτόκουτο το σχήμα του STOP, το κόψαμε, τα παιδιά έγραψαν τη λέξη STOP και το χρωμάτισαν.

 

 

Στην πίσω μεριά κολλήσαμε εικόνες που ξεχωρίσαμε από τα βιβλία που έχουμε επεξεργαστεί και τους αντίστοιχους κανόνες, όπως “δεν κάνω κλικ σε εικόνες που μου στέλνει κάποιος ξένος”, “δεν κάθομαι πολλές ώρες στο ίντερνετ”, “δεν λέω τα μυστικά μου σε ξένους” κ.α.

     

Στερεώσαμε το “STOP του διαδικτύου” σε ένα μεγάλο τουβλάκι και το βάλαμε κι αυτό στη γωνιά του διαδικτύου για να το συμβουλευόμαστε καθημερινά

 

Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με το STOP και ήθελαν να φτιάξουμε κι ένα φανάρι, αλλά… τι να δείχνει; Στον δρόμο μας δείχνει πότε πρέπει να σταματήσουμε και πότε να προχωρήσουμε… όμως σχετικά με το ίντερνετ τι να μας προειδοποιεί; Με έμπνευση από το βιβλίο του πιγκουίνου Smartie, σκεφτήκαμε να κατασκευάσει ο καθένας το δικό του φανάρι για την προσοχή στο διαδίκτυο, πότε πρέπει να σταματάμε και πώς να συνεχίζουμε τη χρήση του διαδικτύου. Έτσι, κόψαμε ένα ορθογώνιο κομμάτι από χαρτόκουτο, το βάψαμε μαύρο και πάνω κολλήσαμε τις 3 εντολές με τα αντίστοιχα σκίτσα τα οποία χρωματίσαμε. Συγκεκριμένα, στο κόκκινο γράψαμε “πριν πατήσεις και κάνεις κλικ”, στο πορτοκαλί “σταμάτα και σκέψου” και στο πράσινο “και σε κάποιον μεγάλο να το πεις”. Τα φανάρια τα πήραμε σπίτι μας στις 11 Φεβρουαρίου, που γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα ασφαλούς διαδικτύου

   

5. Οι γονείς μας συμμετέχουν στο εργαστήριο για το διαδίκτυο

Πάντα στο νηπιαγωγείο μας επιδιώκουμε να ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή των γονέων γιατί θεωρούμε πολύ σημαντική τη συνεργασία τους, τόσο για το διδακτικό μας έργο όσο και για τη μάθηση και την ανάπτυξη των παιδιών. Έτσι, κατά την έναρξη του συγκεκριμένου εργαστηρίου, είχαμε σχεδιάσει και μοιράσει στους γονείς ερωτηματολόγια ανίχνευσης της σχέσης των παιδιών με το διαδίκτυο, καθώς και τυχόν προβληματισμούς των γονιών σχετικά με το θέμα. Αφού συγκεντρώσαμε τις απαντήσεις τους, τις αποδελτιώσαμε και καταγράψαμε τις συνήθειες των παιδιών με τη χρήση του διαδικτύου όπως μας τις δήλωσαν οι γονείς. Λάβαμε υπόψη ορισμένα σχόλια και προβληματισμούς τους και καταλήξαμε πως θα ήταν χρήσιμη η διοργάνωση μιας επιμορφωτικής ημερίδας από κάποιον ειδικό για να τους ενημερώσει σχετικά με το ζήτημα της χρήσης του διαδικτύου

Συνεργαστήκαμε με την ένωση “Μαζί για το Παιδί” και στις 10 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε μια απογευματινή επιμορφωτική συνάντηση γονέων  με θέμα “Παιδί και Ίντερνετ”, όπου η ψυχολόγος της Ένωσης παρουσίασε τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα σχετικά με το ζήτημα που απασχολεί πολύ έντονα τους γονείς, πρότεινε ιδέες για την εκπαίδευση των παιδιών στη σωστή χρήση του διαδικτύου και τόνισε τους κανόνες που πρέπει να τηρούν με τα παιδιά για την ασφάλειά τους και φυσικά τη σωστή τους ανάπτυξη.

 

 Στο τέλος της συνάντησης, οι νηπιαγωγοί έδωσαν στους γονείς το “Συμβόλαιο για τη χρήση του διαδικτύου”, από τη σχετική ιστοσελίδα της ελληνικής αστυνομίας, προκειμένου να το αξιοποιήσουν στο σπίτι με τα παιδιά και τους ζητήσαμε να μας το φέρουν τα ίδια στο σχολείο υπογεγραμμένο, τόσο από τους γονείς όσο και από τα ίδια. Πράγματι, αρκετά παιδιά το έφεραν στο σχολείο και το παρουσίασαν, λέγοντας τους κανόνες που έθεσαν με τους γονείς τους για τη χρήση του διαδικτύου

 

 

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Έχοντας επεξεργαστεί τα ψηφιακά βιβλία του @Παπάκη και με αφορμή τη γωνιά του κουκλοθεάτρου που είχαμε στήσει πρόσφατα στην τάξη μας, εκτυπώσαμε τις φιγούρες των ηρώων από τις περιπέτειες του @Παπάκη, τις κολλήσαμε σε καλαμάκι και φτιάξαμε κούκλες. Κατά τη διάρκεια του ελεύθερου παιχνιδιού, τα παιδιά δραματοποιούσαν τις ιστορίες του @Παπάκη, για το τι έπαθε που δεν χρησιμοποιούσε σωστά το διαδίκτυο, τι έπρεπε να προσέχει και τι έπρεπε να κάνει για να προστατέψει τον εαυτό του. Πράγματι, φάνηκε πως τα παιδιά είχαν κατανοήσει πολύ ικανοποιητικά τους κανόνες ασφαλούς πλοήγησης στο διαδίκτυο και μπορούσαν να τους μεταδώσουν μεταξύ τους.

 

 

Με αφορμή τον εορτασμό της Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου 2025, προτείναμε στα παιδιά να δημιουργήσουμε ένα ψηφιακό επιτραπέζιο παιχνίδι και φυσικά ενθουσιάστηκαν! Το κεντρικό θέμα ήταν φυσικά η ασφάλεια στο διαδίκτυο και αξιοποιήσαμε όλο το υλικό μας, όπως τα βιβλία που επεξεργαστήκαμε, τις κατασκευές που φτιάξαμε, τους κανόνες που συμφωνήσαμε. Σκοπός του παιχνιδιού είναι κάθε παίχτης, ο @Παπάκης ή η Σοφή Κουκουβάγια, να φτάσουν στο τέλος της διαδρομής, έχοντας απαντήσει σωστά κάθε φορά που πατούν πάνω στο κουτάκι με μια ερώτηση. Φυσικά, έγινε το αγαπημένο μας παιχνίδι και το παίζαμε συχνά κατά τις ελεύθερες δραστηριότητες

ΤΟ ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΑΣ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΓΙΑ ΤΟ ΑΣΦΑΛΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ! Πατήστε στην εικόνα για να ξεκινήσει!

Για τη δράση μας αυτή, όπως και για τις υπόλοιπες, μας απονεμήθηκε η Βεβαίωση Υποστηρικτή! Πολλά συγχαρητήρια σε όλη την ομάδα μας!